Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şurahbil ibn Həsən (583, Ərəbistan yarımadası – 639, Bilad əş-Şam, ərəb. شُرَحبِيْل بن حَسَنَة) — ərəb hərbi lideri, İslamı ilk qəbul edənlərdən biri, Məhəmmədin səhabəsi, müsəlmanların Suriya və Fələstini ələ keçirməsi zamanı döyüşlərdə iştirak etmiş əsas komandirlərdən biri.
| Şurahbil ibn Həsən | |
|---|---|
| ərəb. شُرَحبيل بن حسَنة ərəb. شرحبيل بن عبد الله بن المطاع بن الغطريف | |
 | |
| Doğum tarixi | 583 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 639 |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | taun |
| Fəaliyyəti | vali[d], hərbi lider[d], Səhabə |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiya
Mənşəiy
Gələcək komandirin erkən həyatı, o cümlədən onun Məkkədə və ya Ərəbistanın başqa bir yerində doğulması haqqında çox az şey məlumdur. Atası Abdullah ibn Muta ibn Amr idi. Onun haqqında demək olar ki, heç nə məlum deyil. Lakin erkən ərəb mənbələrində onun hansı qəbilədən olması ilə bağlı müxtəlif fərziyyələr var. Məsələn: əl-Əsqəlani yazır ki, o, Bənu Təmimlə yaxın qohum olan şimal ailəsindəndir. Digər ərəb mənbələri onu Bənu Kinda, Əzditlər, Himyarilər və ya Bənu Mədhic, yəni Ərəbistan yarımadasının cənubunda olan qəbilələrlə əlaqələndirirlər. Şərqşünas Yar Perlmanın fikrincə, ikinci variant daha inandırıcı və məntiqlidir. O, xüsusilə qeyd edir ki, Şurahbil adına yarımadanın cənubunda daha çox rast gəlinir. Şurahbil nəsəb olaraq anası Həsənin adından istifadə edirdi. Onun vasitəsilə o, Məkkəli Qüreyş qəbilələri olan Zuhra və Cümmə ilə qohum oldu. Eyni zamanda, qadının özü də mənşəcə ya efiopiyalı, ya da Adulis şəhərinin (müasir Eritreya) yerlisi, ya da yəmənli, ehtimal ki, Himyarlı idi. Ərəb mənbələri onu Qureyşin azad edilmiş qulu Mamar ibn Həbib də adlandırır və əl-Bağdadi hətta onun Şurahbilin anası deyil, ögey anası olduğunu yazır. Bu və ya digər şəkildə ərəb mənbələri tez-tez bir-biri ilə ziddiyyət təşkil edir və Şurahbilin valideynlərinin mənşəyi və hətta əsl adları haqqında etibarlı məlumat yoxdur.
Erkən illəri
Şurahbil İslamı ilk qəbul edənlərdən biri olur. O, Məkkə bütpərəstləri tərəfindən təqib edilir, İbn İshaqın dediyinə görə, o, ögey qardaşları Cünada və Cabir, ögey atası Süfyan ilə birlikdə Efiopiyaya hicrət etmək məcburiyyətində qalır. Məhəmməd peyğəmbər Mədinəyə hicrət etdikdən sonra o, da (Əbu Talibin oğlu, Əlinin qardaşı və Peyğəmbərin əmisi oğlu Cəfər ibn Əbu Talib ilə birlikdə) şəhərə gələrək Süfyanın qohumlarının yanında məskunlaşır. Şurahbil savadlı olması ilə bilinirdi. O, Məhəmmədin katibi olmuş, Quran ayələrini və müxtəlif müqavilələrin mətnlərini yazırmışdır.
Məhəmməd peyğəmbərin İslamı qəbul etməyən ərəblərə qarşı təşkil etdiyi döyüşlərdə fəal iştirak etmişdir. Məhəmməd peyğəmbər ölümündən az əvvəl Şurahbili Misirə səfir göndərir. Peyğəmbərin vəfatından sonra o, Mədinəyə qayıdır. Şurahbil peyğəmbərin ölümündən sonra da Əmr ibn As və Xalid ibn Vəlidin köməkçilərindən biri olaraq, Əhli-Xilafət müsəlmanlarının döyüşlərində, xüsusən mürtədlərlə qarşıdurmalarda iştirak etməyə davam edir. Yəmamə döyüşündə müsəlmanların qələbəsindən sonra xəlifə Əbu Bəkr ərəb qoşunlarını Bizans, Suriya və Fələstinə qarşı hücuma göndərir.
Ərəblərin Livanı fəth etməsi
Şurahbil bu yürüşdə ərəblərin dörd sərkərdəsindən biri (Xalid, Əmr və Müaviyənin böyük qardaşı Yezid ibn Əbu Süfyanla) İordaniyaya doğru irəliləyən qoşunlara başçılıq edirdi. Onunla birlikdə, əl-Bələdhuri və ət-Təbərinin məlumatına görə, 7000 döyüşçü var idi. Fələstinin fəthinin sonunda o, Yezidlə birlikdə bölgənin valisi vəzifəsini icra edir, lakin 639-cu ildə onların hər ikisi Amvasda vəba xəstəliyindən dünyasını dəyişir (onlardan başqa Məhəmməd peyğəmbərin bir çox səhabələri bu xəstəlikdən ölür). O, 67 (İbn əl-Əsirə görə) və ya 69 (əl-Bələdhuriyə görə) yaşında dünyasını dəyişir.
İstinadlar
- الزركلي خ. ا. الأعلام (ərəb.): قاموس تراجم لأشهر الرجال والنساء من العرب والمستعربين والمستشرقين. 15 بيروت: دار العلم للملايين, 2002. C. 3. S. 159.
- Ḏj̲aʿfar b. Abī Ṭālib / Veccia Vaglieri L. // Encyclopaedia of Islam. 2 ed : : in 12 vol. / edited by B. Lewis; J. Schacht & Ch. Pellat. Assisted by J. Burton-Page, C. Dumont and V.L. Ménage. — Leiden : E.J. Brill, 1991. — Vol. 2
- Большаков О. Г. Средневековый город Ближнего Востока: ВИИ-середина ХИИИ в. : социально-экономические отношения. — М.: Главная редакция восточной литературы издательства «Наука», 1984. — С. 139, комм. 56. — 342 с.
Ədəbiyyat
- Акрам А. И.[en]. Рыцарь пустыни. Халид ибн ал-Валид. Крушение империй = The Sword of Allah: Khalid bin Al-Waleed: His Life and Campaigns : N. Y.: OUP :предисл. Т. А. Шумовский. — СПб. : Диля, 2009. — 512 с. — (Мир Ислама). — .
- Кеннеди Хью. Великие арабские завоевания = The Great Arab Conquests. How the Spread of Islam Changed the World We Live In. — L.: Weidenfeld & Nicolson, 2007. — 421 p. — М.: АСТ, Мидгард, 2009. — 497 с. — (Историческая библиотека). — 4000 экз. — . — .
- Donner Fred M. The Early Islamic Conquests. — Princeton: Princeton University Press, 1981. — 512 p. — (Princeton Studies on the Near East, vol. 1017). — . — . — doi:10.1515/9781400847877.
- Gil Moshe. A History of Palestine, 634–1099 = ארץ ישראל בתקופה המוסלמית הראשונה / Translated by Ethel Broido. — Second edition. — Cambr.: Cambridge University Press, 1993. — 996 p. — .
- Kaegi Walter E.[en]. Byzantium and the early Islamic conquests. — Cambr.; N. Y.: Cambridge University Press, 1992. — xiii, 313 p. — . — . — doi:10.1017/CBO9780511470615.
- Perlman Yaara. The Tribal Affiliations of Shuraḥbīl ibn Ḥasana // Journal of Near Eastern Studies. — Chicago: University of Chicago Press, 2020. — April (vol. 79, no. 1). — P. 113—124. — ISSN 0022-2968. — doi:10.1086/707614.
- Shuraḥbīl b. Ḥaṣana / Bosworth C. Edmund // Encyclopaedia of Islam. 2 ed : : in 12 vol. / edited by C. E. Bosworth; E. van Donzel; W.P. Heinrichs & G. Lecomte. — Leiden : E.J. Brill, 1997. — Vol. 9. — P. 508.
- Şürahbîl b. Hasene / Efendioğlu M. // TDV İslâm Ansiklopedisi : 44 c.. — İstanbul : TDV İslâm Araştırmaları Merkezi, 2010. — Т. 39. — С. 268.
[[Kateqoriya::VI əsr ərəbləri]]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Surahbil ibn Hesen 583 Erebistan yarimadasi 639 Bilad es Sam ereb ش ر حب ي ل بن ح س ن ة ereb herbi lideri Islami ilk qebul edenlerden biri Mehemmedin sehabesi muselmanlarin Suriya ve Felestini ele kecirmesi zamani doyuslerde istirak etmis esas komandirlerden biri Surahbil ibn Hesenereb ش ر حبيل بن حس نة ereb شرحبيل بن عبد الله بن المطاع بن الغطريف Dogum tarixi 583Dogum yeri Erebistan yarimadasiVefat tarixi 639Vefat yeri Bilad es Sam Residi xilafetiVefat sebebi taunFealiyyeti vali d herbi lider d Sehabe Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyaMenseiy Gelecek komandirin erken heyati o cumleden onun Mekkede ve ya Erebistanin basqa bir yerinde dogulmasi haqqinda cox az sey melumdur Atasi Abdullah ibn Muta ibn Amr idi Onun haqqinda demek olar ki hec ne melum deyil Lakin erken ereb menbelerinde onun hansi qebileden olmasi ile bagli muxtelif ferziyyeler var Meselen el Esqelani yazir ki o Benu Temimle yaxin qohum olan simal ailesindendir Diger ereb menbeleri onu Benu Kinda Ezditler Himyariler ve ya Benu Medhic yeni Erebistan yarimadasinin cenubunda olan qebilelerle elaqelendirirler Serqsunas Yar Perlmanin fikrince ikinci variant daha inandirici ve mentiqlidir O xususile qeyd edir ki Surahbil adina yarimadanin cenubunda daha cox rast gelinir Surahbil neseb olaraq anasi Hesenin adindan istifade edirdi Onun vasitesile o Mekkeli Qureys qebileleri olan Zuhra ve Cumme ile qohum oldu Eyni zamanda qadinin ozu de mensece ya efiopiyali ya da Adulis seherinin muasir Eritreya yerlisi ya da yemenli ehtimal ki Himyarli idi Ereb menbeleri onu Qureysin azad edilmis qulu Mamar ibn Hebib de adlandirir ve el Bagdadi hetta onun Surahbilin anasi deyil ogey anasi oldugunu yazir Bu ve ya diger sekilde ereb menbeleri tez tez bir biri ile ziddiyyet teskil edir ve Surahbilin valideynlerinin menseyi ve hetta esl adlari haqqinda etibarli melumat yoxdur Erken illeri Surahbil Islami ilk qebul edenlerden biri olur O Mekke butperestleri terefinden teqib edilir Ibn Ishaqin dediyine gore o ogey qardaslari Cunada ve Cabir ogey atasi Sufyan ile birlikde Efiopiyaya hicret etmek mecburiyyetinde qalir Mehemmed peygember Medineye hicret etdikden sonra o da Ebu Talibin oglu Elinin qardasi ve Peygemberin emisi oglu Cefer ibn Ebu Talib ile birlikde sehere gelerek Sufyanin qohumlarinin yaninda meskunlasir Surahbil savadli olmasi ile bilinirdi O Mehemmedin katibi olmus Quran ayelerini ve muxtelif muqavilelerin metnlerini yazirmisdir Mehemmed peygemberin Islami qebul etmeyen ereblere qarsi teskil etdiyi doyuslerde feal istirak etmisdir Mehemmed peygember olumunden az evvel Surahbili Misire sefir gonderir Peygemberin vefatindan sonra o Medineye qayidir Surahbil peygemberin olumunden sonra da Emr ibn As ve Xalid ibn Velidin komekcilerinden biri olaraq Ehli Xilafet muselmanlarinin doyuslerinde xususen murtedlerle qarsidurmalarda istirak etmeye davam edir Yemame doyusunde muselmanlarin qelebesinden sonra xelife Ebu Bekr ereb qosunlarini Bizans Suriya ve Felestine qarsi hucuma gonderir Ereblerin Livani feth etmesi Surahbil bu yurusde ereblerin dord serkerdesinden biri Xalid Emr ve Muaviyenin boyuk qardasi Yezid ibn Ebu Sufyanla Iordaniyaya dogru irelileyen qosunlara basciliq edirdi Onunla birlikde el Beledhuri ve et Teberinin melumatina gore 7000 doyuscu var idi Felestinin fethinin sonunda o Yezidle birlikde bolgenin valisi vezifesini icra edir lakin 639 cu ilde onlarin her ikisi Amvasda veba xesteliyinden dunyasini deyisir onlardan basqa Mehemmed peygemberin bir cox sehabeleri bu xestelikden olur O 67 Ibn el Esire gore ve ya 69 el Beledhuriye gore yasinda dunyasini deyisir Istinadlarالزركلي خ ا الأعلام ereb قاموس تراجم لأشهر الرجال والنساء من العرب والمستعربين والمستشرقين 15 بيروت دار العلم للملايين 2002 C 3 S 159 Ḏj aʿfar b Abi Ṭalib Veccia Vaglieri L Encyclopaedia of Islam 2 ed in 12 vol edited by B Lewis J Schacht amp Ch Pellat Assisted by J Burton Page C Dumont and V L Menage Leiden E J Brill 1991 Vol 2 Bolshakov O G Srednevekovyj gorod Blizhnego Vostoka VII seredina HIII v socialno ekonomicheskie otnosheniya M Glavnaya redakciya vostochnoj literatury izdatelstva Nauka 1984 S 139 komm 56 342 s EdebiyyatAkram A I en Rycar pustyni Halid ibn al Valid Krushenie imperij The Sword of Allah Khalid bin Al Waleed His Life and Campaigns N Y OUP predisl T A Shumovskij SPb Dilya 2009 512 s Mir Islama ISBN 978 5 88503 833 1 Kennedi Hyu Velikie arabskie zavoevaniya The Great Arab Conquests How the Spread of Islam Changed the World We Live In L Weidenfeld amp Nicolson 2007 421 p M AST Midgard 2009 497 s Istoricheskaya biblioteka 4000 ekz ISBN 978 5 17 039643 6 ISBN 5 170 61556 6 Donner Fred M The Early Islamic Conquests Princeton Princeton University Press 1981 512 p Princeton Studies on the Near East vol 1017 ISBN 0 691 63889 6 ISBN 978 0 691 63889 8 doi 10 1515 9781400847877 Gil Moshe A History of Palestine 634 1099 ארץ ישראל בתקופה המוסלמית הראשונה Translated by Ethel Broido Second edition Cambr Cambridge University Press 1993 996 p ISBN 978 0 521 59984 9 Kaegi Walter E en Byzantium and the early Islamic conquests Cambr N Y Cambridge University Press 1992 xiii 313 p ISBN 0 511 47061 4 ISBN 978 0 511 47061 5 doi 10 1017 CBO9780511470615 Perlman Yaara The Tribal Affiliations of Shuraḥbil ibn Ḥasana Journal of Near Eastern Studies Chicago University of Chicago Press 2020 April vol 79 no 1 P 113 124 ISSN 0022 2968 doi 10 1086 707614 Shuraḥbil b Ḥaṣana Bosworth C Edmund Encyclopaedia of Islam 2 ed in 12 vol edited by C E Bosworth E van Donzel W P Heinrichs amp G Lecomte Leiden E J Brill 1997 Vol 9 P 508 Surahbil b Hasene Efendioglu M TDV Islam Ansiklopedisi 44 c Istanbul TDV Islam Arastirmalari Merkezi 2010 T 39 S 268 Kateqoriya VI esr erebleri