İsrail–Rusiya münasibətləri — İsrail və Rusiya dövlətləri arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər.
İsrail–Rusiya münasibətləri | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Rusiya Federasiyasının İsrailin Tel-Əviv şəhərində səfirliyi, Hayfa şəhərində isə konsulluğu fəaliyyət göstərir. İsrailin isə Rusiyanın Moskva şəhərində səfirliyi, Yekaterinburq şəhərində isə konsulluğu fəaliyyət göstərir.
İsrail illər boyunca üçün sığınacaq rolu oynamışdır. İsrail və Rusiya Soyuq müharibə dövründə qarşı tərəflərdə olmuşdur. İki dövlət arasında əlaqələr 2000-ci illərin əvvəllərindən xüsusilə də, Rusiyada Vladimir Putinin, İsraildə isə Ariel Şaronun hakimiyyətə gəlməsindən sonra yaxşılaşmışdır.
Rus dili İsraildə ivrit və ərəb dillərindən sonra əhali arasında ən çox istifadə olunan üçüncü dildir.
Rusiyada yaşayan İsrail vətəndaşlarının ümumi sayı 100,000 nəfərdən çoxdur ki, onların da 80,000 nəfəri paytaxt Moskva şəhərində məskunlaşmışdır. İsraildə yaşayan Rusiya vətəndaşlarının sayı isə yüz minlərlədir. Hesablamalara əsasən İsraildə rus dilini ana dili kimi istifadə edənlərin sayı 1.5 milyon nəfərdir.
Tarix
Sovet dövrü
1944-cü ilin sonlarından etibarən yeni siyasi mövqe tutan İosif Stalin Yaxın Şərqdə ingilis müstəmləkəçiliyinin daha sürətlə ləğv edilməli olduğunu bəyan etmişdir. Bunun nəticəsi olaraq 1947-ci ilin noyabrında SSRİ tərəfi digər Sovet bloku ölkələri ilə birlikdə sonradan İsrail dövlətinin yaradılmasına səbəb olmuş Fələstin üçün BMT-nin Paylaşma Planının lehinə səs vermişdir. İsrail dövləti müstəqilliyini elan etdikdən üç gün sonra 17 may 1948-ci il tarixində Sovet İttifaqı rəsmi şəkildə bu dövlətin müstəqilliyini de-yure olaraq tanımışdır. Bununla da, SSRİ yəhudi dövlətinin müstəqilliyini ABŞ-dən sonra tanıyan ilk dövlət olmuşdur.
2 sentyabr 1948-ci il tarixində fəaliyyətə başlayan Qolda Meir İsrailin Sovet İttifaqındakı ilk səfiri təyin olunmuşdur. O, 1949-cu ilin mart ayına qədər bu vəzifədə xidmətini davam etdirmişdir.
Siyasi və diplomatik dəstəyə əlavə olaraq Sovet blokunun üzvü olan Çexoslovakiya İsraili müxtəlif növ silah-sursatla təchiz etmişdir. Bu silahlar 1948-ci ildə baş vermiş Ərəb-İsrail müharibəsi ərzində vacib rol oynamışdır. Bu müharibə dövründə SSRİ ərəb dövlətləri tərəfindən hücuma məruz qalmış İsraili dəstəkləmişdir. Lakin, Soyuq müharibə dövründə iki dövlət arasında əlaqələr zəifləməyə başlamışdır. Sovet İttifaqının Suriya, Liviya, Misir və İraq kimi ərəb dövlətlərini Sovet istehsalı silah və texnika ilə təchiz etməsi İsrailin narazıçılığına səbəb olmuşdur.
1967-ci ildə baş vermiş Altıgünlük müharibə ərzində SSRİ İsraillə diplomatik əlaqələrini kəsmişdir. Hər iki ölkə 1991-ci ilə qədər bu əlaqələri bərpa etməmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- The Maturing of Israeli-Russian Relations 2020-05-10 at the Wayback Machine Anna Borshchevskaya, inFocus Quarterly, Spring 2016
- Putin Pledges To Protect All Ethnic Russians Anywhere, So, Where Are They? 2016-06-23 at the Wayback Machine By Robert Coalson for Radio Free Europe/Radio Liberty, 2014
- Russian-born Israelis Chase Capitalist Dreams to Moscow 2017-11-10 at the Wayback Machine Ofer Matan, 2014, Haaretz
- К визиту Нетаньяху: что Россия может получить от экономики Израиля 2017-03-13 at the Wayback Machine Алексей Голубович, Forbes Russia, 09.03.2017
- UN General Assembly Resolution 181 2019-05-25 at the Wayback Machine Israel Ministry of Foreign Affairs
- Recognition of Israel 2021-01-25 at the Wayback Machine JSTOR - The American Journal of International Law, Vol. 4, No. 3, July 1948.
Xarici keçidlər
- Embassy of Israel in Moscow
- Embassy of the Russian federation in Israel 2016-07-01 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Israil Rusiya munasibetleri Israil ve Rusiya dovletleri arasindaki movcud ikiterefli munasibetler Israil Rusiya munasibetleri Israil Rusiya Vikianbarda elaqeli mediafayllar Rusiya Federasiyasinin Israilin Tel Eviv seherinde sefirliyi Hayfa seherinde ise konsullugu fealiyyet gosterir Israilin ise Rusiyanin Moskva seherinde sefirliyi Yekaterinburq seherinde ise konsullugu fealiyyet gosterir Israil iller boyunca ucun siginacaq rolu oynamisdir Israil ve Rusiya Soyuq muharibe dovrunde qarsi tereflerde olmusdur Iki dovlet arasinda elaqeler 2000 ci illerin evvellerinden xususile de Rusiyada Vladimir Putinin Israilde ise Ariel Saronun hakimiyyete gelmesinden sonra yaxsilasmisdir Rus dili Israilde ivrit ve ereb dillerinden sonra ehali arasinda en cox istifade olunan ucuncu dildir Rusiyada yasayan Israil vetendaslarinin umumi sayi 100 000 neferden coxdur ki onlarin da 80 000 neferi paytaxt Moskva seherinde meskunlasmisdir Israilde yasayan Rusiya vetendaslarinin sayi ise yuz minlerledir Hesablamalara esasen Israilde rus dilini ana dili kimi istifade edenlerin sayi 1 5 milyon neferdir TarixRos Hasana bayraminin ilk gunu Moskva seherinde 50 000 nefere yaxin yehudi terefinden dovreye alinmis Israilin Sovet Ittifaqindaki sefiri vezifesinde xidmet eden Qolda Meir 1948 ci il Sovet dovru 1944 cu ilin sonlarindan etibaren yeni siyasi movqe tutan Iosif Stalin Yaxin Serqde ingilis mustemlekeciliyinin daha suretle legv edilmeli oldugunu beyan etmisdir Bunun neticesi olaraq 1947 ci ilin noyabrinda SSRI terefi diger Sovet bloku olkeleri ile birlikde sonradan Israil dovletinin yaradilmasina sebeb olmus Felestin ucun BMT nin Paylasma Planinin lehine ses vermisdir Israil dovleti musteqilliyini elan etdikden uc gun sonra 17 may 1948 ci il tarixinde Sovet Ittifaqi resmi sekilde bu dovletin musteqilliyini de yure olaraq tanimisdir Bununla da SSRI yehudi dovletinin musteqilliyini ABS den sonra taniyan ilk dovlet olmusdur 2 sentyabr 1948 ci il tarixinde fealiyyete baslayan Qolda Meir Israilin Sovet Ittifaqindaki ilk sefiri teyin olunmusdur O 1949 cu ilin mart ayina qeder bu vezifede xidmetini davam etdirmisdir Siyasi ve diplomatik desteye elave olaraq Sovet blokunun uzvu olan Cexoslovakiya Israili muxtelif nov silah sursatla techiz etmisdir Bu silahlar 1948 ci ilde bas vermis Ereb Israil muharibesi erzinde vacib rol oynamisdir Bu muharibe dovrunde SSRI ereb dovletleri terefinden hucuma meruz qalmis Israili desteklemisdir Lakin Soyuq muharibe dovrunde iki dovlet arasinda elaqeler zeiflemeye baslamisdir Sovet Ittifaqinin Suriya Liviya Misir ve Iraq kimi ereb dovletlerini Sovet istehsali silah ve texnika ile techiz etmesi Israilin naraziciligina sebeb olmusdur 1967 ci ilde bas vermis Altigunluk muharibe erzinde SSRI Israille diplomatik elaqelerini kesmisdir Her iki olke 1991 ci ile qeder bu elaqeleri berpa etmemisdir Hemcinin baxIsrail RusiyaIstinadlarThe Maturing of Israeli Russian Relations 2020 05 10 at the Wayback Machine Anna Borshchevskaya inFocus Quarterly Spring 2016 Putin Pledges To Protect All Ethnic Russians Anywhere So Where Are They 2016 06 23 at the Wayback Machine By Robert Coalson for Radio Free Europe Radio Liberty 2014 Russian born Israelis Chase Capitalist Dreams to Moscow 2017 11 10 at the Wayback Machine Ofer Matan 2014 Haaretz K vizitu Netanyahu chto Rossiya mozhet poluchit ot ekonomiki Izrailya 2017 03 13 at the Wayback Machine Aleksej Golubovich Forbes Russia 09 03 2017 UN General Assembly Resolution 181 2019 05 25 at the Wayback Machine Israel Ministry of Foreign Affairs Recognition of Israel 2021 01 25 at the Wayback Machine JSTOR The American Journal of International Law Vol 4 No 3 July 1948 Xarici kecidlerVikianbarda Israil Rusiya munasibetleri ile elaqeli mediafayllar var Embassy of Israel in Moscow Embassy of the Russian federation in Israel 2016 07 01 at the Wayback Machine