İsmayıl Samani türbəsi — Orta Asiyada inşa edilən ilk türbə. Samanilər dövlətinin hökmdarı İsmayıl ibn Əhməd Samaninin türbəsidir.
İsmayıl Samani türbəsi | |
---|---|
Ismoil Somoniy maqbarasi | |
Ölkə | |
Yerləşir | Buxara |
Tikilmə tarixi | 892 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
IX-XI əsrlərdə tikilmiş türbə dövrünün üstün memarlıq xüsusiyyətlərinə sahibdir və arxitekturasına görə bütün dünyada məşhurlaşmışdır. Burada I İsmayıl Samaninin atasıyla yanaşı, nəvəsinin də məzarının olduğu deyilsə də, 1927-ci ildə aparılan arxeoloji qazıntılar nəticəsində bu ehtimal özünü doğrultmamış və burada iki qəbrin olduğu aşkara çıxmışdır.
Türbə monqol hücumları zamanı çöldə meydana gələn fırtınalar nəticəsində qumun altında qalmış və beləcə, əsrlər boyu dağılmaqdan mühafizə olunmuşdur. İslam dünyasında inşa edilmiş ilk türbələrdən biri hesab olunan tikili bu günə qədər hər hansısa dəyişikliyə məruz qalmamışdır.
İçərisində kərpicdən beşik formasında hörülmüş böyük məzar olan türbənin özü də dördbucaqlı formada, kərpicdən tikilmişdir. Tikilinin üstü kərpiclərlə hörülmüş qübbəylə örtülmüşdür. Qübbənin təpə nöqtəsindəki işıqlandırma fənərləri erkən Osmanlı dövrü məscidlərinin qübbələrindəki fənərlərə bənzəyir. Türbənin dörd tərəfində şiş tağları olan qapılar var. Yalnız şərqdə yerləşəndən əsas giriş qapısı kimi istifadə edilir, qalanları isə pəncərəni əvəzləyir. Binanın üst tərəfi qübbəyə keçməzdən əvvəl hər yandan on şiş tağlı pəncərələrlə əhatələnmişdir. Beləcə, məkanın işıqlandırma sistemi təmin edilmişdir. Həm daxilinin, həm də xaricinin müxtəlif bəzəkli kərpiclərlə işlənməsi bu yerin kərpicin dekorativ məqsədlə istifadə edilən ilk türbə olduğunu sübuta yetirir.
Türbə yerli və xarici turistlərin ziyarətinə açıqdır.
Mənbə
- Ülviyyə Ömərova. Orta Asiyadakı ilk türbə. "Cəmiyyət və Din" qəzeti. 15-21 may 2014, № 17 (250). səh. 10. (az.)
Xarici keçidlər
- archINFORM (alm.). 1994.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ismayil Samani turbesi Orta Asiyada insa edilen ilk turbe Samaniler dovletinin hokmdari Ismayil ibn Ehmed Samaninin turbesidir Ismayil Samani turbesiIsmoil Somoniy maqbarasi39 46 41 sm e 64 24 08 s u Olke OzbekistanYerlesir BuxaraTikilme tarixi 892 Vikianbarda elaqeli mediafayllarIsmayil Samani turbesi IX XI esrlerde tikilmis turbe dovrunun ustun memarliq xususiyyetlerine sahibdir ve arxitekturasina gore butun dunyada meshurlasmisdir Burada I Ismayil Samaninin atasiyla yanasi nevesinin de mezarinin oldugu deyilse de 1927 ci ilde aparilan arxeoloji qazintilar neticesinde bu ehtimal ozunu dogrultmamis ve burada iki qebrin oldugu askara cixmisdir Turbe monqol hucumlari zamani colde meydana gelen firtinalar neticesinde qumun altinda qalmis ve belece esrler boyu dagilmaqdan muhafize olunmusdur Islam dunyasinda insa edilmis ilk turbelerden biri hesab olunan tikili bu gune qeder her hansisa deyisikliye meruz qalmamisdir Icerisinde kerpicden besik formasinda horulmus boyuk mezar olan turbenin ozu de dordbucaqli formada kerpicden tikilmisdir Tikilinin ustu kerpiclerle horulmus qubbeyle ortulmusdur Qubbenin tepe noqtesindeki isiqlandirma fenerleri erken Osmanli dovru mescidlerinin qubbelerindeki fenerlere benzeyir Turbenin dord terefinde sis taglari olan qapilar var Yalniz serqde yerlesenden esas giris qapisi kimi istifade edilir qalanlari ise pencereni evezleyir Binanin ust terefi qubbeye kecmezden evvel her yandan on sis tagli pencerelerle ehatelenmisdir Belece mekanin isiqlandirma sistemi temin edilmisdir Hem daxilinin hem de xaricinin muxtelif bezekli kerpiclerle islenmesi bu yerin kerpicin dekorativ meqsedle istifade edilen ilk turbe oldugunu subuta yetirir Turbe yerli ve xarici turistlerin ziyaretine aciqdir MenbeUlviyye Omerova Orta Asiyadaki ilk turbe Cemiyyet ve Din qezeti 15 21 may 2014 17 250 seh 10 az Xarici kecidlerVikianbarda Ismayil Samani turbesi ile elaqeli mediafayllar var archINFORM alm 1994