İraqlılar (ərəb. العراقيون ; Irāqīyūn) — İraqın yerli əhalisi. Ümumi saylarıə 31 milyon nəfərdir. Onlar həmcinin İran, Suriya, ABŞ və Avropa ölkələrində yaşayırlar. Əsasən Ərəb dilinin müxtəlif dialektləridə və Assuriya dilində danışırlar. Əhalinin 95 % müsəlmandır.
Özünüadlandırma |
---|
العراقيون |
Ümumi sayı |
50 milyon |
Dili |
Dini |
Qohum xalqlar |
Livanlılar • İordaniyalılar • Fələstinli • Ərəblər • Yəhudilər • Assuriyalılar • Mərakeşlilər |
Tarixi
Tarixən Dəclə və fərzt çayları arasında yerləşən Mesapotomiya adlı ərazidə ilk sivilisasiyalar yaranmışdır. Şumer, Akkad, Babilistan və Assuriya kimi dövlətlər bu ərazidə formalaşmışdır. B.e.ə. VI əsrdən İraq farsların əsarətinə düşür. Bir müddət Əhəmənilər, Makedoniya imperiyası, Selevkilər, Parfiyalılar, Sasanilər və Ərəb Xilafətinin tərkibində olmuşdur. Yerli əhalinin dili daima dəşiyişlərə uğramışdır. B.e.ə IV minillikdən b.e.ə XX əsrə qədər burada şumer dili işlədilmişdir. Sonradan b.e.ə XX əsrdən b.e II əsrinə qədər akkad dili işlənmişdir. II- VII əsrlərdə Mesapoaramey dili yayılmışdır. VII əsrdən günümüzə kimi iosə dominat dil ərəb dilidir.
Genetika
Müeasir genetik araşdırmalar onu göstərmişdir ki, müasir iraqlılar qəddim mesapotomiya xalqları olan şumer və akkadlarla bağlıdır. Artıq bir necə minillikdir ki İraq əhalisi genetik asimiliyasiyaya məruz qalmamışdır.
Məşğuliyyət
Müasir iraqlıların bu gündə əsas məşğuliyyətlərindən biri kənd təsərrüfatıdır. Burada taxıl, qarğıdalı palma, pambıq kimi bitliərt əkilir. Mesapotomiyanən cənubunda, səhra və yarımsəhraların yayıldığı ərazilərdə köçəri-maldar tayfalar qoyun, keçi və dəfə saxlayır. Şəhərlərdə sənətkarlıq istehsalı mövcuddur. Kənd təsərrüfatı alətləri, qab istehsalı və toxuculuq inkişaf etdirilir. Neft sənaye çox inkişaf etmiş və iraqlılarin çoxu bununla məşğuldur.
Mətbəx
İraqlıların mətbəxi digər Yaxın Şərq xalqlarının mətbəxi ilə eynilik təşkil edir. Xurmadan şirin halva hazırlayırlar. Çay və qəhvə içməyi xoşlayırlar. Bəzi yerlərdə balıq yeməklərinə üstünlük verirlər. Arpa və buğdadan hazırlanmış çörəklər istehlak edilir.
Din və mədəniyyət
İraqda əhali əsasən İslam bayramlarını qeyd edir. Əhalinin böyük qismi şiələrdir. Onlar əsasən ölkənin cənubunda yayılmışlar. Sünnülər isə ölkənin qərbində və mərkəızi hissəsində üstünlük təşkil edirlər. Xristianlıq isə ölkənin şimalında yayılmışdır. Ancaq xristianlıq ərəblər arasında deyil assuriyalılar arasında üstünlük təşkil edir. 2010-cu illərdə İraqdsa sünnü və çiələr arasında münaqişlər müşahidə edilmişdir. Xolklor nümumələri arasında musiqi və şerlər daha çox marağa səbəb olur. İsılama qədər ki,bəzi adətlər hələdə qorunmaqdadır.
İstinadlar
- "Iraqi – a native or inhabitant of Iraq". . 2015-12-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-12-10.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iraqlilar ereb العراقيون Iraqiyun Iraqin yerli ehalisi Umumi saylarie 31 milyon neferdir Onlar hemcinin Iran Suriya ABS ve Avropa olkelerinde yasayirlar Esasen Ereb dilinin muxtelif dialektleride ve Assuriya dilinde danisirlar Ehalinin 95 muselmandir Iraqlilar OzunuadlandirmaالعراقيونUmumi sayi50 milyonDiliEreb diliDiniIslam Sunniler Sieler Nuseyriler XristianliqQohum xalqlarLivanlilar Iordaniyalilar Felestinli Erebler Yehudiler Assuriyalilar MerakeslilerTarixiTarixen Decle ve ferzt caylari arasinda yerlesen Mesapotomiya adli erazide ilk sivilisasiyalar yaranmisdir Sumer Akkad Babilistan ve Assuriya kimi dovletler bu erazide formalasmisdir B e e VI esrden Iraq farslarin esaretine dusur Bir muddet Ehemeniler Makedoniya imperiyasi Selevkiler Parfiyalilar Sasaniler ve Ereb Xilafetinin terkibinde olmusdur Yerli ehalinin dili daima desiyislere ugramisdir B e e IV minillikden b e e XX esre qeder burada sumer dili isledilmisdir Sonradan b e e XX esrden b e II esrine qeder akkad dili islenmisdir II VII esrlerde Mesapoaramey dili yayilmisdir VII esrden gunumuze kimi iose dominat dil ereb dilidir GenetikaMueasir genetik arasdirmalar onu gostermisdir ki muasir iraqlilar qeddim mesapotomiya xalqlari olan sumer ve akkadlarla baglidir Artiq bir nece minillikdir ki Iraq ehalisi genetik asimiliyasiyaya meruz qalmamisdir MesguliyyetMuasir iraqlilarin bu gunde esas mesguliyyetlerinden biri kend teserrufatidir Burada taxil qargidali palma pambiq kimi bitliert ekilir Mesapotomiyanen cenubunda sehra ve yarimsehralarin yayildigi erazilerde koceri maldar tayfalar qoyun keci ve defe saxlayir Seherlerde senetkarliq istehsali movcuddur Kend teserrufati aletleri qab istehsali ve toxuculuq inkisaf etdirilir Neft senaye cox inkisaf etmis ve iraqlilarin coxu bununla mesguldur MetbexIraqlilarin metbexi diger Yaxin Serq xalqlarinin metbexi ile eynilik teskil edir Xurmadan sirin halva hazirlayirlar Cay ve qehve icmeyi xoslayirlar Bezi yerlerde baliq yemeklerine ustunluk verirler Arpa ve bugdadan hazirlanmis corekler istehlak edilir Din ve medeniyyetIraqda ehali esasen Islam bayramlarini qeyd edir Ehalinin boyuk qismi sielerdir Onlar esasen olkenin cenubunda yayilmislar Sunnuler ise olkenin qerbinde ve merkeizi hissesinde ustunluk teskil edirler Xristianliq ise olkenin simalinda yayilmisdir Ancaq xristianliq erebler arasinda deyil assuriyalilar arasinda ustunluk teskil edir 2010 cu illerde Iraqdsa sunnu ve cieler arasinda munaqisler musahide edilmisdir Xolklor numumeleri arasinda musiqi ve serler daha cox maraga sebeb olur Isilama qeder ki bezi adetler helede qorunmaqdadir Istinadlar Iraqi a native or inhabitant of Iraq 2015 12 29 tarixinde Istifade tarixi 2010 12 10