İosif Lada (d. 17 dekabr 1887 - ö. 14 dekabr 1957)- Çexiyalı rəssam, karikaturaçı və yazar.
İosif Lada | |
---|---|
Josef Lada | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Hrusike, Çexiya |
Vəfat tarixi | (69 yaşında) |
Vəfat yeri | Praqa, Çexiya |
Dəfn yeri |
|
Vətəndaşlığı | Çexiya |
Fəaliyyəti | yazıçı, illüstrasiyaçı[d], uşaq ədəbiyyatı yazıçısı, rəssam, vizual incəsənət rəssamı, karikaturçu, səhnə dizayneri, kostyum dizayneri[d] |
Janr | kubizm |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Yaroslav Haşekin Cəsur Əsgər Şveyk kitabının karikaturaçısı kimi tanınır. Petr Urbanın təşkil etdiyi 2008-2009 Çexiya nəşrinə qədər bütün Şveyk nəşrlərində Ladanın şəkillərindən istifadə edilirdi.
Yetkinlər üçün çəkdiyi rəsmlər qədər çap etdirdiyi uşaq kitabları və mənzərə şəkilləri də məşhurdur. Özü də 13 uşaq kitabı yazmışdır.
Həyatı
1887-ci ildə Praqa yaxınlığında kiçik bir kənddə bir ayaqqabı tamirçisinin ailəsində anadan olmuşdur. İbtidai məktəbdən sonra rəsm işləri üzərində fəaliyyətinə başlamışdır. 14 yaşında Praqaya gedərək çap işləri ilə məşğul olmağa başladı. 6 aylıqkən keçirdiyi bir qəza səbəbiylə bir gözü görmürdü. Buna baxmayaraq çox böyük maraq duyduğu şəkil sahəsində özünü inkişaf etdirdi, qəzetlər üçün karikaturalar çəkdi.
1907-ci ildə anarxist bir qəzetin redaktoru olan Yaroslav Haşek ilə tanış oldu. 1913-cü ildə iki yoldaş bir müddət birlikdə işlədilər. Çap etdirdiyi ilk uşaq kitabı " Moje abeceda "nı 1911-ci ildə nümayiş etdirən Lada 1913-cü ildə Haşekin yazdığı bir uşaq kitabına karikaturalar çəkdi. Özünün yazıb çap etdirdiyi Kocour Mikes adlı uşaq kitabı onun ən məşhur əsərlərindən biri oldu və 30 dilə tərcümə edildi.
Birinci Dünya Müharibəsindən sonra dostu Haşekin xahişi ilə Cəsur Əsgər Şveykin üz qapağına şəkillər çəkdi. Haşekin 1923-cü ildə ölümündən sonra da seriya davam etdirildi və Lada 1923-1925-ci illər arasında Şveyk seriyası üçün 500-ə qədər şəkil çəkdi.
1920-ci illərdə öz tərzini tapan Lada ənənəvi Çexiya həyatı ilə bağlı şəkil və şəkillər çəkdi. 400 rəsmi və 15000-ə qədər şəkili var. 130 yazıçının kitablarına karikaturalar çəkmişdir.
Lada kitab rəsmləri xaricində mənzərə şəkilləri çəkməyə başladı, şəkillərinin bir çoxu poçt markası olaraq çap edildi. Rəssam oyun və filmlər üçün də dekorasiyalar hazırlamağa başladı. Bedrix Smetananın Satılmış Dul operasının dekorasiyası hazırladığı dekorasiyalar içində ən məşhuru idi. Əsər 1937-ci ildə Amsterdamda Ladanın dekorasiyası ilə səhnəyə qoyuldu.
1923-cü ildə Hana Budějická ilə evlənən və iki qız uşağı olan rəssam 1928-ci il təvəllüdlü kiçik qızını İkinci Dünya Müharibəsində Praqa bombalanması zamanı hələ 17 yaşında ikən itirir. Digər qızı Alena Lada isə atasının yolu ilə gedib rəssam və uşaq kitabı karikaturaçısı olmuşdur.
İosif Lada 14 dekabr 1957-ci ildə vəfat etdi.
Kəndindəki sökülən köhnə evinin yerinə Ladanın 1935-ci ildə inşa etdirdiyi villa 1986-ci ildən muzeyə çevrilmişdir.
İosif Ladanın adı 14 yanvar 1996-cı ildə kəşf edilən bir asteroidə verilmişdir.
Qalereya
- Mikeş yol ilə gedərkən
- Şveykin restoran üzərində şəkli
Ədəbiyyat
- Йозеф Лада. Книга о художнике — Л.: Искусство, 1971. — 152 с.
- Novotný 1. A., Ladová ilustrace — Praha: 1957.
İstinadlar
- BillionGraves (ing.). 2011.
- . 2015-09-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-09.
- "Rosie Johnston, Josef Lada – landscape painter and Švejk illüstratör, Radio.cz, 13.02.2008". 2015-04-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-04-09.
- "Alena Škodov, Josef Lada, Radio.cz. 11.12.2002". 2015-03-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-04-09.
Xarici keçidlər
- Müze web sitesi
- Lada’nın çizimlerini içeren vido
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iosif Lada d 17 dekabr 1887 o 14 dekabr 1957 Cexiyali ressam karikaturaci ve yazar Iosif LadaJosef LadaDogum tarixi 17 dekabr 1887Dogum yeri Hrusike CexiyaVefat tarixi 14 noyabr 1957 69 yasinda Vefat yeri Praqa CexiyaDefn yeri Olsani qebiristanligi d Vetendasligi CexiyaFealiyyeti yazici illustrasiyaci d usaq edebiyyati yazicisi ressam vizual incesenet ressami karikaturcu sehne dizayneri kostyum dizayneri d Janr kubizm Vikianbarda elaqeli mediafayllarLadanin ev muzeyi Yaroslav Hasekin Cesur Esger Sveyk kitabinin karikaturacisi kimi taninir Petr Urbanin teskil etdiyi 2008 2009 Cexiya nesrine qeder butun Sveyk nesrlerinde Ladanin sekillerinden istifade edilirdi Yetkinler ucun cekdiyi resmler qeder cap etdirdiyi usaq kitablari ve menzere sekilleri de meshurdur Ozu de 13 usaq kitabi yazmisdir Heyati1887 ci ilde Praqa yaxinliginda kicik bir kendde bir ayaqqabi tamircisinin ailesinde anadan olmusdur Ibtidai mektebden sonra resm isleri uzerinde fealiyyetine baslamisdir 14 yasinda Praqaya gederek cap isleri ile mesgul olmaga basladi 6 ayliqken kecirdiyi bir qeza sebebiyle bir gozu gormurdu Buna baxmayaraq cox boyuk maraq duydugu sekil sahesinde ozunu inkisaf etdirdi qezetler ucun karikaturalar cekdi 1907 ci ilde anarxist bir qezetin redaktoru olan Yaroslav Hasek ile tanis oldu 1913 cu ilde iki yoldas bir muddet birlikde islediler Cap etdirdiyi ilk usaq kitabi Moje abeceda ni 1911 ci ilde numayis etdiren Lada 1913 cu ilde Hasekin yazdigi bir usaq kitabina karikaturalar cekdi Ozunun yazib cap etdirdiyi Kocour Mikes adli usaq kitabi onun en meshur eserlerinden biri oldu ve 30 dile tercume edildi Birinci Dunya Muharibesinden sonra dostu Hasekin xahisi ile Cesur Esger Sveykin uz qapagina sekiller cekdi Hasekin 1923 cu ilde olumunden sonra da seriya davam etdirildi ve Lada 1923 1925 ci iller arasinda Sveyk seriyasi ucun 500 e qeder sekil cekdi 1920 ci illerde oz terzini tapan Lada enenevi Cexiya heyati ile bagli sekil ve sekiller cekdi 400 resmi ve 15000 e qeder sekili var 130 yazicinin kitablarina karikaturalar cekmisdir Lada kitab resmleri xaricinde menzere sekilleri cekmeye basladi sekillerinin bir coxu poct markasi olaraq cap edildi Ressam oyun ve filmler ucun de dekorasiyalar hazirlamaga basladi Bedrix Smetananin Satilmis Dul operasinin dekorasiyasi hazirladigi dekorasiyalar icinde en meshuru idi Eser 1937 ci ilde Amsterdamda Ladanin dekorasiyasi ile sehneye qoyuldu 1923 cu ilde Hana Budejicka ile evlenen ve iki qiz usagi olan ressam 1928 ci il tevelludlu kicik qizini Ikinci Dunya Muharibesinde Praqa bombalanmasi zamani hele 17 yasinda iken itirir Diger qizi Alena Lada ise atasinin yolu ile gedib ressam ve usaq kitabi karikaturacisi olmusdur Iosif Lada 14 dekabr 1957 ci ilde vefat etdi Kendindeki sokulen kohne evinin yerine Ladanin 1935 ci ilde insa etdirdiyi villa 1986 ci ilden muzeye cevrilmisdir Iosif Ladanin adi 14 yanvar 1996 ci ilde kesf edilen bir asteroide verilmisdir QalereyaMikes yol ile gederken Sveykin restoran uzerinde sekliEdebiyyatJozef Lada Kniga o hudozhnike L Iskusstvo 1971 152 s Novotny 1 A Ladova ilustrace Praha 1957 IstinadlarBillionGraves ing 2011 2015 09 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 04 09 Rosie Johnston Josef Lada landscape painter and Svejk illustrator Radio cz 13 02 2008 2015 04 02 tarixinde Istifade tarixi 2016 04 09 Alena Skodov Josef Lada Radio cz 11 12 2002 2015 03 15 tarixinde Istifade tarixi 2016 04 09 Xarici kecidlerMuze web sitesi Lada nin cizimlerini iceren vido