İşbara Teriş Tunqa xaqan (əsl adı Aşina Tunqa 阿史那同俄, taxt adı İşbara Teriş xaqan 沙钵罗咥利失可汗) — Göytürk xaqanı.
Bars İşbara Teriş Tunqa xaqan | |
---|---|
沙缽羅咥利失可汗 | |
634 – 639 | |
Əvvəlki | Nişa Tulu xaqan |
Sonrakı | Yükük şad |
Qərb Göytürklərinin şərq xaqanı | |
638 – 659 | |
Sonrakı | İl Külüg şad |
Şəxsi məlumatlar | |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Yeddisu |
Atası | Bağa Şad |
Dini | Tenqriçilik |
Hakimiyyəti
Qardaşı Nişa Tulu xaqandan sonra taxta gəlmişdi. Hakimiyyətə gəldikdən sonra ilk işi Tan sülaləsi ilə dost əlaqələri qurmaq oldu. Nuşibilər Tulular arasındakı mübarizədən bezən xaqan 635-ci ildə onların hərəsini 5 aymaka böldü. Lakin bu yenilik güclənməkdən çox zəifləməyə apardı. Tun Tudunun başçılıq etdiyi həmin tayfalar üsyan etdi və xaqanı devirdilər. Qardaşı Böri şadla Qaraşəhərə qaçan xaqan tezliklə nuşibilərin başçısı Assık Kül-Erkin tərəfindən hakimiyyətə qaytarıldı.
İkinci hakimiyyəti
Assık Kül-Erkinin vasitəçiliyi ilə İli çayı sülhünü imzalayan tayfalar faktiki olaraq xaqanlığı iki yerə böldülər. Qərbdə Tuluların dəstəklədiyi əslən Şərqi Göytürk xaqanlığından olan İllig xaqanın oğlu Yükük şad hakimiyyətə gəldi, İşbara isə İli çayından şərqdə hakimiyyətdə qalmağa davam etdi.
Ölümü
659-cu ildə Tan sülaləsinin Yeddisunu işğalı nəticəsində İşbara xaqan öldürüldü.
İstinadlar
- "Early Türks: Essays on history and ideology", Almaty, Daik-Press, 2002, p. 207, 209, 239,
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Isbara Teris Tunqa xaqan esl adi Asina Tunqa 阿史那同俄 taxt adi Isbara Teris xaqan 沙钵罗咥利失可汗 Goyturk xaqani Bars Isbara Teris Tunqa xaqan沙缽羅咥利失可汗Qerbi Goyturk xaqanligi IX xaqani634 639EvvelkiNisa Tulu xaqanSonrakiYukuk sadQerb Goyturklerinin serq xaqani638 659SonrakiIl Kulug sadSexsi melumatlarVefat tarixi 659Vefat yeri YeddisuAtasi Baga SadDini TenqricilikHakimiyyetiQardasi Nisa Tulu xaqandan sonra taxta gelmisdi Hakimiyyete geldikden sonra ilk isi Tan sulalesi ile dost elaqeleri qurmaq oldu Nusibiler Tulular arasindaki mubarizeden bezen xaqan 635 ci ilde onlarin heresini 5 aymaka boldu Lakin bu yenilik guclenmekden cox zeiflemeye apardi Tun Tudunun basciliq etdiyi hemin tayfalar usyan etdi ve xaqani devirdiler Qardasi Bori sadla Qarasehere qacan xaqan tezlikle nusibilerin bascisi Assik Kul Erkin terefinden hakimiyyete qaytarildi Ikinci hakimiyyetiAssik Kul Erkinin vasiteciliyi ile Ili cayi sulhunu imzalayan tayfalar faktiki olaraq xaqanligi iki yere bolduler Qerbde Tulularin desteklediyi eslen Serqi Goyturk xaqanligindan olan Illig xaqanin oglu Yukuk sad hakimiyyete geldi Isbara ise Ili cayindan serqde hakimiyyetde qalmaga davam etdi Olumu659 cu ilde Tan sulalesinin Yeddisunu isgali neticesinde Isbara xaqan olduruldu Istinadlar Early Turks Essays on history and ideology Almaty Daik Press 2002 p 207 209 239 ISBN 9985 4 4152 9