Özbəkistan coğrafiyası — Orta Asiyanın cənub-qərb hissəsində yerləşən ölkə.
Özbəkistan coğrafiyası | |
---|---|
Qitə | Asiya |
Region | Orta Asiya |
Koordinatlar | 41°00′ şm.e, 64°00′ şr.u |
Sahə |
|
Sahil xəttinin uzunluğu | 0 km |
Sərhədlər | 6 221 km |
Ən yüksək nöqtə | 4643 m |
Ən alçaq nöqtə | –12.8 m Minqbulaq |
Ən böyük çay | Amudərya, Sırdərya |
Ən böyük göl | Aral dənizi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Ümumi məlumat
Ümumi sahəsi 448,900 km²-dir. Bunların 425,400 km² (95%) quru sahəsidir (dünyada 56-cı yer). Bu ölkə İsveçlə demək olar ki, eyni ölçüdədir.
İqlimi kəskin kontinentaldır. Orta temperatur: yanvar - +4 °C-dən 8 °C-ə, iyul - +22 °C-dən +26 °C-ə qədər. Düzənliklərdə orta illik yağıntı 90–580 mm, dağlıq rayonlarda 460–910 mm təşkil edir. Okeanlara şıxışı yoxdur. Lixtenşteynlə birgə, yalnız okeanlara çıxışı olmayan ölkələrlə həmsərhəd olan bir dövlətdir. Özbəkistan ərazisi tamamilə qapalı hövzələrinə daxildir.
Ucqar nöqtələri
Ən ucqar şimal nöqtəsi: Ustyurt yaylasının şimal-şərqində, Aral dənizinin (gölün) qərb sahilində - 45 ° 36 ′ ş.e.
Ən ucqar cənub nöqtəsi: Termez şəhəri - 37 ° 13 ′ ş.e.
Ən ucqar qərb nöqtəsi: Ustyurt yaylasında - 56 ° ş. u.
Ən uqar şərq nöqtəsi: Fərqanə vadisinin cənub-şərqindəki Əndican su anbarının, Orta Asiyadakı ən yüksək bəndinin ətəyində - 73 ° 10 ′ ş.e
Relyefi
Ölkə ərazisinin üçdə ikisi səhralar (Qızılqum şəhrası), çöllər (Mirzəçöl) və dağlardan (Hissar silsiləsi) ibarətdir. Özbəkistan şəhərləri əsasən çay vadilərinin (Amudərya və Sırdərya) ətrafında yerləşir. Hansıkı ölkə əhalsini cəmləşmişdir.
Ölkənin şimal-şərqində Aydar şirin su gölü yerləşir. Onun ümumi sahəsi 4000 km² olan Aydar-Arnasay göllər sistemində ən böyük (3000 km²) süni su anbarıdır. Şimalda sərhəd keçmiş Aral dənizinin (gölün) ortasından keçir. Hazırda göl qurumuşdur. Onun yerində isə Böyük Aral qalmışdır.
Sərhədləri
Sərhədlərin ümumi uzunluğu 6221 km-dir
Şimalda və şimal-şərqdə - Qazaxıstanla həmsərhəddir (sərhədin uzunluğu 2203 km-dir)
Şərqdə - Qırğızıstanla (sərhədin uzunluğu 1099 km-dir.
Şərqdə və cənub-şərqdə - Tacikistanla (sərhədin uzunluğu 1161 km).
Cənubda - Əfqanıstanla (sərhədin uzunluğu 137 km).
Cənub və qərbdə - Türkmənistanla (sərhədin uzunluğu 1621 km).
Anklavlar və eksklavlar
Özbəkistanın əsas ərazidən ayrılan dörd eksklavı var (hamısı Fərqanə vadisində yerləşir və Qırğızıstan ərazisi ilə əhatə olunmuşdur).
Özbəkistan ərazisində Tacikistan (Sarvak) və Qırğızıstan (Barak) anklavları mövcuddur.
İstinadlar
- "Uzbekistan High Point" on Peakbagger 2022-09-15 at the Wayback Machine Retrieved 2015-01-15.
- "Территория". Правительственный портал Республики Узбекистан. 2017-09-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-28.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ozbekistan cografiyasi Orta Asiyanin cenub qerb hissesinde yerlesen olke Ozbekistan cografiyasiQite AsiyaRegion Orta AsiyaKoordinatlar 41 00 sm e 64 00 sr uSahe 52 sahesine gore yeri 448 900 km 90 su 10 Sahil xettinin uzunlugu 0 kmSerhedler 6 221 kmEn yuksek noqte 4643 mEn alcaq noqte 12 8 m MinqbulaqEn boyuk cay Amuderya SirderyaEn boyuk gol Aral denizi Vikianbarda elaqeli mediafayllarUmumi melumatUmumi sahesi 448 900 km dir Bunlarin 425 400 km 95 quru sahesidir dunyada 56 ci yer Bu olke Isvecle demek olar ki eyni olcudedir Iqlimi keskin kontinentaldir Orta temperatur yanvar 4 C den 8 C e iyul 22 C den 26 C e qeder Duzenliklerde orta illik yaginti 90 580 mm dagliq rayonlarda 460 910 mm teskil edir Okeanlara sixisi yoxdur Lixtensteynle birge yalniz okeanlara cixisi olmayan olkelerle hemserhed olan bir dovletdir Ozbekistan erazisi tamamile qapali hovzelerine daxildir Ucqar noqteleriEn ucqar simal noqtesi Ustyurt yaylasinin simal serqinde Aral denizinin golun qerb sahilinde 45 36 s e En ucqar cenub noqtesi Termez seheri 37 13 s e En ucqar qerb noqtesi Ustyurt yaylasinda 56 s u En uqar serq noqtesi Ferqane vadisinin cenub serqindeki Endican su anbarinin Orta Asiyadaki en yuksek bendinin eteyinde 73 10 s eRelyefiOlke erazisinin ucde ikisi sehralar Qizilqum sehrasi coller Mirzecol ve daglardan Hissar silsilesi ibaretdir Ozbekistan seherleri esasen cay vadilerinin Amuderya ve Sirderya etrafinda yerlesir Hansiki olke ehalsini cemlesmisdir Olkenin simal serqinde Aydar sirin su golu yerlesir Onun umumi sahesi 4000 km olan Aydar Arnasay goller sisteminde en boyuk 3000 km suni su anbaridir Simalda serhed kecmis Aral denizinin golun ortasindan kecir Hazirda gol qurumusdur Onun yerinde ise Boyuk Aral qalmisdir SerhedleriSerhedlerin umumi uzunlugu 6221 km dir Simalda ve simal serqde Qazaxistanla hemserheddir serhedin uzunlugu 2203 km dir Serqde Qirgizistanla serhedin uzunlugu 1099 km dir Serqde ve cenub serqde Tacikistanla serhedin uzunlugu 1161 km Cenubda Efqanistanla serhedin uzunlugu 137 km Cenub ve qerbde Turkmenistanla serhedin uzunlugu 1621 km Anklavlar ve eksklavlarOzbekistanin esas eraziden ayrilan dord eksklavi var hamisi Ferqane vadisinde yerlesir ve Qirgizistan erazisi ile ehate olunmusdur Ozbekistan erazisinde Tacikistan Sarvak ve Qirgizistan Barak anklavlari movcuddur Istinadlar Uzbekistan High Point on Peakbagger 2022 09 15 at the Wayback Machine Retrieved 2015 01 15 Territoriya Pravitelstvennyj portal Respubliki Uzbekistan 2017 09 04 tarixinde Istifade tarixi 2018 12 28