Şamxor döyüşü (gürc. შამქორის ბრძოლა) — 1 iyun 1195-ci ildə Gürcüstan krallığının ordusu ilə Şəmkir şəhəri yaxınlığında Atabəy Əbu Bəkr arasında döyüş.
Şamxor döyüşü | |||
---|---|---|---|
Tarix | 1196 | ||
Yeri | |||
Nəticəsi | Gürcülərin qalibiyyəti | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Səbəb
Gürcüstan hərbi təşkilatı Şimali İrandakı Xorazmlərə məğlub olduqdan sonra başlayan Səlcuqlulara qarşı ümumi hücumun başlanğıcında onlara uğur qazandırdı.
Gürcüstan qarşı səfər
Gürcü qoşunlarının davamlı basqınlarından hiddətlənən Səlcuqlular Gürcüstanın artan gücünü qırmaq üçün bir kampaniya təşkil etmək qərarına gəldilər. Bunun üçün Bağdad xəlifəsi Ən-Nasirə müraciət etdilər. Bağdad xəlifəsi müsəlmanların mənəvi başçısı olaraq, xristianlar tərəfindən məzlum edilən dindarların müdafiəsinə qalxmağı müqəddəs vəzifə saydı və Gürcüstanın cəzalandırılması təklifini dəstəklədi. Kampaniyanın hazırlanmasına görə An-Nasir ödənc ayırır və bayrağını sadiqlərin ordusuna təhvil verir.
Ən-Nasirdən maddi yardım ayırması və möminlərin dini hisslərinə müraciət etməsi Əbu Bəkrə böyük bir ordu toplamağa imkan verdi. Bu ordunun cəmləşməsi dərin gizlilik şəraitində aparıldı və gürcülər düşmənin artıq Güney Azərbaycanda olanda yaxınlaşan hücumu barədə məlumat aldılar.
Əbu Bəkr əvvəlcə Gürcüstanın bir vassalı olaraq daim saray intriqalarında iştirak edən Şirvanşah I Axsitanı cəzalandırmaq qərarına gəldi. Əbu Bəkr Axsitanı Şirvandan qovdu. Axsitan himayədarı Kraliça Tamara tərəf dönərək, onun üçün yardım etməsini istədi. Tamara müttəfiqini inandırdı və tez bir zamanda ordu toplayacaqi. 10 gün ərzində ordu kampaniyaya hazırlaşdı və Tamaranın ikinci əri David Soslanın rəhbərliyi ilə düşmənlə qarşı-qarşıya gəldi.
Nəticə
Səlcuq ordusu ağır bir məğlubiyyətə uğradı. Gəncə və Şəmkir qalib gələnlərə təslim oldu.
Türklər üçün mənfi təsiri
Şamxor döyüşü gürcülərin Qafqazdakı hərbi üstünlüyünü ortaya qoydu. Gürcüstan ordusu hücuma keçdi: səlcuk zəfərlərinin müqaviməti zəiflədi. Tədricən Kraliça Tamara Göyçə gölü ətrafındakı əraziləri, Ağrı vadisinin bir hissəsini, həmçinin Çorox çayının yuxarı axarındakı əraziləri özünə tabe etdi. Bəzi Səlcuqlu hökmdarları Gürcüstan kraliçası ilə barışıq axtarmağa başladılar.
Ədəbiyyat
- Хроники. Т. I. — Тифлис, 1892, с. 282.
- Абдаладзе А. П. О дате Шамхорской битвы. — Мацне, серия "История". 1973, № 1.
- Кикнадзе Р. К. Очерки по источниковедению истории Грузии. — Тбилиси. 1980, с. 138—139.
- Джавахишвили И. А. История грузинского народа, II. — Соч., т. II. — Тбилиси, 1983, с. 270 (на груз. яз.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Samxor doyusu gurc შამქორის ბრძოლა 1 iyun 1195 ci ilde Gurcustan kralliginin ordusu ile Semkir seheri yaxinliginda Atabey Ebu Bekr arasinda doyus Samxor doyusuTarix 1196Yeri SemkirNeticesi Gurculerin qalibiyyetiMunaqise terefleriEldenizler Gurcustan kralligiKomandan lar Atabey Ebu Bekr David SoslanSebebGurcustan herbi teskilati Simali Irandaki Xorazmlere meglub olduqdan sonra baslayan Selcuqlulara qarsi umumi hucumun baslangicinda onlara ugur qazandirdi Gurcustan qarsi seferGurcu qosunlarinin davamli basqinlarindan hiddetlenen Selcuqlular Gurcustanin artan gucunu qirmaq ucun bir kampaniya teskil etmek qerarina geldiler Bunun ucun Bagdad xelifesi En Nasire muraciet etdiler Bagdad xelifesi muselmanlarin menevi bascisi olaraq xristianlar terefinden mezlum edilen dindarlarin mudafiesine qalxmagi muqeddes vezife saydi ve Gurcustanin cezalandirilmasi teklifini destekledi Kampaniyanin hazirlanmasina gore An Nasir odenc ayirir ve bayragini sadiqlerin ordusuna tehvil verir En Nasirden maddi yardim ayirmasi ve mominlerin dini hisslerine muraciet etmesi Ebu Bekre boyuk bir ordu toplamaga imkan verdi Bu ordunun cemlesmesi derin gizlilik seraitinde aparildi ve gurculer dusmenin artiq Guney Azerbaycanda olanda yaxinlasan hucumu barede melumat aldilar Ebu Bekr evvelce Gurcustanin bir vassali olaraq daim saray intriqalarinda istirak eden Sirvansah I Axsitani cezalandirmaq qerarina geldi Ebu Bekr Axsitani Sirvandan qovdu Axsitan himayedari Kralica Tamara teref donerek onun ucun yardim etmesini istedi Tamara muttefiqini inandirdi ve tez bir zamanda ordu toplayacaqi 10 gun erzinde ordu kampaniyaya hazirlasdi ve Tamaranin ikinci eri David Soslanin rehberliyi ile dusmenle qarsi qarsiya geldi NeticeSelcuq ordusu agir bir meglubiyyete ugradi Gence ve Semkir qalib gelenlere teslim oldu Turkler ucun menfi tesiriSamxor doyusu gurculerin Qafqazdaki herbi ustunluyunu ortaya qoydu Gurcustan ordusu hucuma kecdi selcuk zeferlerinin muqavimeti zeifledi Tedricen Kralica Tamara Goyce golu etrafindaki erazileri Agri vadisinin bir hissesini hemcinin Corox cayinin yuxari axarindaki erazileri ozune tabe etdi Bezi Selcuqlu hokmdarlari Gurcustan kralicasi ile barisiq axtarmaga basladilar EdebiyyatHroniki T I Tiflis 1892 s 282 Abdaladze A P O date Shamhorskoj bitvy Macne seriya Istoriya 1973 1 Kiknadze R K Ocherki po istochnikovedeniyu istorii Gruzii Tbilisi 1980 s 138 139 Dzhavahishvili I A Istoriya gruzinskogo naroda II Soch t II Tbilisi 1983 s 270 na gruz yaz