Hidayətzadə İsmayıl Hüseyn oğlu (19 avqust (1 sentyabr) 1901, Bakı – 11 noyabr 1951, Bakı) — Azərbaycan aktyoru və rejissoru, Azərbaycan SSR xalq artisti (1938).
İsmayıl Hidayətzadə | |
---|---|
Doğum tarixi | 19 avqust (1 sentyabr) 1901 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 11 noyabr 1951 (50 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Fəaliyyəti | aktyor, teatr rejissoru |
Fəaliyyət illəri | 1917-ci ildən |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
İsmayıl Hidayətzadə 1901-ci ildə Bakıda dənizçi ailəsində anadan olub. O, balaca olanda atası gəmi qəzasına düşür. Qəza nəticəsində səhhəti tamam korlanan Hüseyn sənətini atmağa məcbur olur və ömrünün sonuna qədər xarratlıq edir. Onun oğlu İsmayıl məhərrəmlik günlərini səbirsizliklə gözləyir, məhlə uşaqlarından ibarət tamaşaçıları qarşısında tez-tez səhnəciklər düzəldirmiş. Hüseyn hər vəchlə evin böyük oğlu İsmayılı təhsilli görmək istəyir. Beləcə, İsmayıl 1909-cu ildən etibarən "İttihad" məktəbində oxuyur. Burada oxuduğu illər İsmayıl Hidayətzadənin gələcək həyatını müəyyənləşdirir. Vaxt tapan kimi gedib baxdığı tamaşalar onda dərin təəssürat oyadır. Uşaqlıqdan canında olan aktyorluq həvəsi gündən-günə qüvvətlənir. Gənc həvəskar aktyor az keçmir ki, "balaca Ərəblinski" adı ilə şöhrətlənir. O vaxt sənətə gələn gənclərin əksəriyyətini bu adla çağırırdılar. Gənc aktyorlar Hüseyn Ərəblinskini "sənətin Allahı" sayırdılar. Hüseyn Ərəblinskinin təsiri altına düşən bu gənclər hər vəclə ona oxşamağa, səhnədə onu təqlid etməyə çalışırdılar. İsmayıl Hidayətzadə də belə gənclərdən biri idi.
Ancaq bir qədər fərqlənirdi. Müasirlərinin fikrincə, İsmayılın Hüseyn Ərəblinskini daha bacarıqla təqlid etdiyinə görə, "balaca Ərəblinski" adını daşımağa başqalarından daha çox haqqı var idi. Bu adın özünün də maraqlı bir tarixçəsi var. İsmayıl Hidayətzadə Hüseyn Ərəblinski ilə tanışlığı və bu adın tarixçəsi barədə "Mənim yaradıcılıq yolum" adlandırdığı "Xatirələrim"də yazır: "Məktəbimizin müdiriyyəti tamaşalara rəhbərlik etmək üçün Ərəblinskini dəvət edirdi. O, truppanı öz istədiyi kimi tərtib edib, tamaşaları Tağıyev və Mayılov teatrlarında göstərmək üçün hazırlayırdı… Belə günlərin birində… mən Ərəblinski ilə, mənə çox böyük təsir bağışlayan bu adamla tanış olmuşam… Bütün xahişlərimə baxmayaraq, o, məni öz tamaşalarında məşğul etməkdən boyun qaçırırdı. Çünki mən hələ çox kiçik idim. Nəhayət ki, yanğımı duyub, "Ağa Məhəmməd Şah Qacar" pyesində kütləvi səhnələrə çıxmağıma razı oldu… Məni səhnədə görən aktyorlardan biri Ərəblinskini təqlid etdiyimi dərhal başa düşərək, qaçıb onu çağırır və məni göstərərək deyir: "Budur balaca Ərəblinski". Ərəblinski xeyli durub mənə baxır. Onun mənə baxdığını başa düşdükdə çox tutuldum, özümü büsbütün itirdim… O isə yaxınlaşıb, onu təqlid etməməyimi tapşırdı; dedi ki, mən rus aktyorlarının oyunlarına baxmalıyam, başqa əsərlərə tamaşa etməliyəm və çalışmalıyam ki, öz oyunumda özgələri təqlid etməyim, özüməməxsus tərzdə oynayım. Bu hadisədən sonra məktəb yoldaşlarım mənə "balaca Ərəblinski" adını qoydular".
Ancaq "Balaca Ərəblinski"nin həvəskar səhnə fəaliyyəti yarımçıq qalır. 1917-ci ildə atası vəfat edir. Evin böyük oğlu olduğundan ailənin bütün məsuliyyəti İsmayılın üstünə düşür. O, səhnə haqda deyil, balaca bacı-qardışını necə saxlamaq barədə düşünür. Məktəbi atıb ticarət müəssisələrində pirkeşiklik etməyə başlayır. İşləri yoluna qoyduqca, yenidən səhnəyə can atır.
İsmayıl Hidayətzadə məhz bu illərdə böyük səhnəyə gəlir. 1920-ci ildən Dövlət teatrında işləyir. Paralel olaraq, 1921-ci ildə Voronovun teatr studiyasına daxil olur. Teatr studiyası İsmayıl Hidayətzadəyə çox şey öyrədir. Öncə, onun həvəskar imicini alt-üst edir. Onu peşəkar aktyor kimi qəbul etməyə başlayırlar.
İsmayıl, eyni zamanda rejissorluq sənətinə də maraq göstərir. Azərbaycan teatrında çalışan rus rejissorlardan olan İvanovun yanında müavin işləyir. 1926-ci ildə arabir özünü rejissorluqda sınayır. Bu sınaqlar onu teatr ictimaiyyətinə rejissor kimi tanıdır. 1934-cü ildə "Siyavuş" əsərini səhnələşdirmək ona tapşırılır.
Teatr tənqidçilərinin bəyəndiyi "Siyavuş"dan sonra Opera və Balet Teatrında "Koroğlu" və "Karmen" operalarını səhnələşdirir. Rus Dram Teatrında "1905-ci ildə", "Vaqif" tamaşalarını qoyur.
1938-ci ildə Moskvada keçirilən Azərbaycan mədəniyyəti günlərində onun quruluş verdiyi "Koroğlu" və "Arşın mal alan" tamaşaları böyük uğur qazanır. Bu, İsmayıl Hidayətzadənin rejissor kimi şöhrətini artırır. Moskvadan qayıdandan sonra o, Opera və Balet Teatrının rəhbəri təyin edilir. Bu illər İsmayıl Hidayətzadənin yaradıcılığına sənət axtarışları kimi daxil olub. Oynadığı rollar yavaş-yavaş "balaca Ərəblinski" adını unutdurmağa başlayır. Onun özünün rola fərdi yanaşması üzə çıxır. Bir qayda olaraq, o, həmişə əsərdə baş qəhrəmanı oynamağa can atıb. Cəfər Cabbarlı və Tuqanov isə onu bu fikrindən daşındırmağa çalışıblar. "Əsas budur ki, xarakter yaradasan" tövsiyəsi Hidayətzadənin sənətə münasibətini dəyişir və o, bu istəyindən əl çəkib, xarakterik obrazlarla yadda qalmağa çalışır.
Hidayətzadənin ən uğursuz rolu Aydın olub. Rejissorlar bu rolu ona vermək istəməsələr də, o israr edir. Elə ilk tamaşadan məlum olur ki, onun bu israrı əbəs imiş.
Ancaq Hidayətzadə bu uğursuzluğu ilə heç cür barışmaq istəmir, dəfələrlə Aydını məşq edir. Gərgin məşqlərdən sonra yenidən səhnəyə çıxsa da, eyni hal təkrarlanır. 1923–1928-ci illərdə bir neçə dəfə Aydını oynamağa cəhd göstərən İsmayıl sonda bu fikrindən daşınır.
İsmayıl Hidayətzadə tez-tez "Mən Cabbarlı məktəbinin yetirməsiyəm" deyərmiş. Bu səmimi etirafın arxasında sənət və əqidə dostluğu dayanıb. Azərbaycan teatrını inkişaf etdirmək, maraqlı tamaşalar hazırlamaq, gözəl aktyor oyunu onların sənət axtarışlarının əsas qayəsi idi.
Hidayətzadənin cib dəftərçəsində Cabbarlının xəttilə yazılmış bir and var. "Biz, aşağıda imza edən İsmayıl və Cabbarlı aprel ayının sonunda ikili bir qərara gəldik: Azərbaycan teatrı başqa teatrlardan geri deyilsə də, rəqabət yoxluğundan teatr bir durğunluq keçirir və özü-özünü təkrar edir. Səhnəni bu durğunluqdan çıxartmaq və yeni bir təkanla tərəqqisini gücləndirmək lazımdır. Onun üçün biz ikimiz gənc qüvvələrdən yeni bir kadro düzəldib, yeni bir teatr binası qoymağa çalışacağıq". Təəssüf ki, onlara yeni teatr yaratmaq nəsib olmadı.
Cəfər Cabbarlı məhz İsmayıl Hidayətzadə üçün rollar yazarmış. İsmayıl isə bir qayda olaraq, öz rollarının prototipini axtararmış. Məsələn, Əbdüləli obrazının prototipini şamaxılı bir tamaşaçının simasında tapıb. Təbii ki, prototipi sayəsində rolu üçün yeni material yığarmış. "Almaz"da Şərifin "Həri, həri, bəs necə?" ifadəsi məhz prototipin dilindən götürülüb. "Almaz"ın məşqi gedirmiş. İsmayıl Hidayətzadənin yolu Türkan kəndinə düşür. Aktyoru böyük hörmətlə qaşılayırlar. Diribaşlığı ilə seçilən kənd sovetinin işçisi dil boğaza qoymur. Onu inandırmaq üçün də tez-tez "Həri, həri, bəs necə?" deyirmiş. Türkandan geri dönəndə birbaş Cabbarlıgilə gəlir ki, "Şərifi tapmışam". Şərifin prototipini yerli-yataqlı təsvir edir. "Həri, həri, bəs necə?" Cabbarlının da xoşuna gəlir, beləliklə, səhnədəki Şərif də bu sözü deyəsi olur.
İsmayılın ən sevimli rollarından biri də Salamov olub. O özü də bu haqda yazıb: "Salamov pyesdə ən ağır, ən çətin, ən məsuliyyətli roldur. Mən etiraf edirəm ki, çoxdan bəri nə səhnəmizdə belə qüvvətli pyes, nə də mənim belə gözəl, qüvvətli rolum olmuşdur. Mən bu rolu dərindən hiss edərək oynayıram. Bu rolu oynayarkən, tamaşaçıların dediyim hər sözü asanlıqla dərk etdiklərini görürəm. Bu isə Cəfərin canlı obraz yaratmaqda ustad, istedadlı bir rəssam olduğunu sübut edir".
İsmayıl rol üzərində özünəməxsus tərzdə işlərmiş. Əvvəlcə əsərdə göstərilən dövrü, tarixi vəziyyəti öyrənərmiş. Sonra qəhrəmanının xarakterini açmağa çalışarmış. Onun gözlə oynamaq qabiliyyəti olub. Stanislavskinin təbirincə desək, bu, aktyor üçün ən vacib keyfiyyətlərdən biridir. İri göz quruluşuna malik olan İsmayıl mürəkkəb psixoloji vəziyyətlərdə gözlə oynayarmış. Onun rolla bağlı qeydlərində "gözlə oynamaq" ifadəsinə rast gəlmək olar.
Hidayətzadənin müasiri, görkəmli rejissor Tuqanov onun haqqında belə deyirmiş: "O, həmişə inandırcı və real idi. Heç bir zaman şarja yer verməyərək, o, bütün tamaşa boyu tamaşaçının ürəyinə girməyi və onu öz ardınca aparmağı bacarırdı. O, heç bir zaman oynamırdı, heç bir ştampa yol vermirdi. Onun oyununda gəncliyə məxsus həssaslıq, ehtiras və qızğınlıqla bərabar sadəlik və təbiilik var idi."
İsmayıl Hidayətzadənin Azərbaycan mədəniyyəti qarşısında xidmətləri yalnız yaratdığı zəngin rol qalereyası və uğurlu rejissor işi ilə tamamlanmır. O, ilk milli baletimizin — "Qız qalası"nın librettosunu yazıb. Opera studiyası da onun səyi ilə yaradılıb.
Bütün ömrü boyu teatrda çalışan sənətkar "Qız qalası", "Almaz" və "Altıncı duyğu" filmlərində də çəkilib.
2001-ci ildə altyorun 100 illik yubileyi təntənəli şəkildə qeyd edilib.
Təltif və mükafatları
- "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 4 noyabr 1938
- "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 25 aprel 1933
- — 17 aprel 1938
- — 25 fevral 1946
Filmoqrafiya
- Qız qalası əfsanəsi (film, 1923) (tammetrajlı bədii film) — rol: Gülnarın sevgilisi
- Bismillah (film, 1925) (tammetrajlı bədii film)
- Altıncı hiss (film, 1935) (tammetrajlı bədii film)
- Almaz (film, 1936) (tammetrajlı bədii film) — rol: kənd sovetinin katibi Şərif
İstinadlar
- Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр. 12.
- Aydın Kazımzadə. İki qadın, bir tale. Discovery Azerbaijan elmi-kütləvi turizm jurnalı; № 14 sentyabr-oktyabr.
Xarici keçidlər
- Hidayətzadə İsmayıl
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hidayetzade Ismayil Huseyn oglu 19 avqust 1 sentyabr 1901 Baki 11 noyabr 1951 Baki Azerbaycan aktyoru ve rejissoru Azerbaycan SSR xalq artisti 1938 Ismayil HidayetzadeDogum tarixi 19 avqust 1 sentyabr 1901Dogum yeri Baki Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 11 noyabr 1951 1951 11 11 50 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIDefn yeri Yasamal qebiristanligiVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIFealiyyeti aktyor teatr rejissoruFealiyyet illeri 1917 ci ildenMukafatlari 1938 1938 1946 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiIsmayil Hidayetzade 1901 ci ilde Bakida denizci ailesinde anadan olub O balaca olanda atasi gemi qezasina dusur Qeza neticesinde sehheti tamam korlanan Huseyn senetini atmaga mecbur olur ve omrunun sonuna qeder xarratliq edir Onun oglu Ismayil meherremlik gunlerini sebirsizlikle gozleyir mehle usaqlarindan ibaret tamasacilari qarsisinda tez tez sehnecikler duzeldirmis Huseyn her vechle evin boyuk oglu Ismayili tehsilli gormek isteyir Belece Ismayil 1909 cu ilden etibaren Ittihad mektebinde oxuyur Burada oxudugu iller Ismayil Hidayetzadenin gelecek heyatini mueyyenlesdirir Vaxt tapan kimi gedib baxdigi tamasalar onda derin teessurat oyadir Usaqliqdan caninda olan aktyorluq hevesi gunden gune quvvetlenir Genc heveskar aktyor az kecmir ki balaca Ereblinski adi ile sohretlenir O vaxt senete gelen genclerin ekseriyyetini bu adla cagirirdilar Genc aktyorlar Huseyn Ereblinskini senetin Allahi sayirdilar Huseyn Ereblinskinin tesiri altina dusen bu gencler her vecle ona oxsamaga sehnede onu teqlid etmeye calisirdilar Ismayil Hidayetzade de bele genclerden biri idi Ancaq bir qeder ferqlenirdi Muasirlerinin fikrince Ismayilin Huseyn Ereblinskini daha bacariqla teqlid etdiyine gore balaca Ereblinski adini dasimaga basqalarindan daha cox haqqi var idi Bu adin ozunun de maraqli bir tarixcesi var Ismayil Hidayetzade Huseyn Ereblinski ile tanisligi ve bu adin tarixcesi barede Menim yaradiciliq yolum adlandirdigi Xatirelerim de yazir Mektebimizin mudiriyyeti tamasalara rehberlik etmek ucun Ereblinskini devet edirdi O truppani oz istediyi kimi tertib edib tamasalari Tagiyev ve Mayilov teatrlarinda gostermek ucun hazirlayirdi Bele gunlerin birinde men Ereblinski ile mene cox boyuk tesir bagislayan bu adamla tanis olmusam Butun xahislerime baxmayaraq o meni oz tamasalarinda mesgul etmekden boyun qacirirdi Cunki men hele cox kicik idim Nehayet ki yangimi duyub Aga Mehemmed Sah Qacar pyesinde kutlevi sehnelere cixmagima razi oldu Meni sehnede goren aktyorlardan biri Ereblinskini teqlid etdiyimi derhal basa duserek qacib onu cagirir ve meni gostererek deyir Budur balaca Ereblinski Ereblinski xeyli durub mene baxir Onun mene baxdigini basa dusdukde cox tutuldum ozumu busbutun itirdim O ise yaxinlasib onu teqlid etmemeyimi tapsirdi dedi ki men rus aktyorlarinin oyunlarina baxmaliyam basqa eserlere tamasa etmeliyem ve calismaliyam ki oz oyunumda ozgeleri teqlid etmeyim ozumemexsus terzde oynayim Bu hadiseden sonra mekteb yoldaslarim mene balaca Ereblinski adini qoydular Ancaq Balaca Ereblinski nin heveskar sehne fealiyyeti yarimciq qalir 1917 ci ilde atasi vefat edir Evin boyuk oglu oldugundan ailenin butun mesuliyyeti Ismayilin ustune dusur O sehne haqda deyil balaca baci qardisini nece saxlamaq barede dusunur Mektebi atib ticaret muessiselerinde pirkesiklik etmeye baslayir Isleri yoluna qoyduqca yeniden sehneye can atir Ismayil Hidayetzade mehz bu illerde boyuk sehneye gelir 1920 ci ilden Dovlet teatrinda isleyir Paralel olaraq 1921 ci ilde Voronovun teatr studiyasina daxil olur Teatr studiyasi Ismayil Hidayetzadeye cox sey oyredir Once onun heveskar imicini alt ust edir Onu pesekar aktyor kimi qebul etmeye baslayirlar Ismayil eyni zamanda rejissorluq senetine de maraq gosterir Azerbaycan teatrinda calisan rus rejissorlardan olan Ivanovun yaninda muavin isleyir 1926 ci ilde arabir ozunu rejissorluqda sinayir Bu sinaqlar onu teatr ictimaiyyetine rejissor kimi tanidir 1934 cu ilde Siyavus eserini sehnelesdirmek ona tapsirilir Teatr tenqidcilerinin beyendiyi Siyavus dan sonra Opera ve Balet Teatrinda Koroglu ve Karmen operalarini sehnelesdirir Rus Dram Teatrinda 1905 ci ilde Vaqif tamasalarini qoyur 1938 ci ilde Moskvada kecirilen Azerbaycan medeniyyeti gunlerinde onun qurulus verdiyi Koroglu ve Arsin mal alan tamasalari boyuk ugur qazanir Bu Ismayil Hidayetzadenin rejissor kimi sohretini artirir Moskvadan qayidandan sonra o Opera ve Balet Teatrinin rehberi teyin edilir Bu iller Ismayil Hidayetzadenin yaradiciligina senet axtarislari kimi daxil olub Oynadigi rollar yavas yavas balaca Ereblinski adini unutdurmaga baslayir Onun ozunun rola ferdi yanasmasi uze cixir Bir qayda olaraq o hemise eserde bas qehremani oynamaga can atib Cefer Cabbarli ve Tuqanov ise onu bu fikrinden dasindirmaga calisiblar Esas budur ki xarakter yaradasan tovsiyesi Hidayetzadenin senete munasibetini deyisir ve o bu isteyinden el cekib xarakterik obrazlarla yadda qalmaga calisir Hidayetzadenin en ugursuz rolu Aydin olub Rejissorlar bu rolu ona vermek istemeseler de o israr edir Ele ilk tamasadan melum olur ki onun bu israri ebes imis Ancaq Hidayetzade bu ugursuzlugu ile hec cur barismaq istemir defelerle Aydini mesq edir Gergin mesqlerden sonra yeniden sehneye cixsa da eyni hal tekrarlanir 1923 1928 ci illerde bir nece defe Aydini oynamaga cehd gosteren Ismayil sonda bu fikrinden dasinir Ismayil Hidayetzade tez tez Men Cabbarli mektebinin yetirmesiyem deyermis Bu semimi etirafin arxasinda senet ve eqide dostlugu dayanib Azerbaycan teatrini inkisaf etdirmek maraqli tamasalar hazirlamaq gozel aktyor oyunu onlarin senet axtarislarinin esas qayesi idi Hidayetzadenin cib deftercesinde Cabbarlinin xettile yazilmis bir and var Biz asagida imza eden Ismayil ve Cabbarli aprel ayinin sonunda ikili bir qerara geldik Azerbaycan teatri basqa teatrlardan geri deyilse de reqabet yoxlugundan teatr bir durgunluq kecirir ve ozu ozunu tekrar edir Sehneni bu durgunluqdan cixartmaq ve yeni bir tekanla tereqqisini guclendirmek lazimdir Onun ucun biz ikimiz genc quvvelerden yeni bir kadro duzeldib yeni bir teatr binasi qoymaga calisacagiq Teessuf ki onlara yeni teatr yaratmaq nesib olmadi Cefer Cabbarli mehz Ismayil Hidayetzade ucun rollar yazarmis Ismayil ise bir qayda olaraq oz rollarinin prototipini axtararmis Meselen Ebduleli obrazinin prototipini samaxili bir tamasacinin simasinda tapib Tebii ki prototipi sayesinde rolu ucun yeni material yigarmis Almaz da Serifin Heri heri bes nece ifadesi mehz prototipin dilinden goturulub Almaz in mesqi gedirmis Ismayil Hidayetzadenin yolu Turkan kendine dusur Aktyoru boyuk hormetle qasilayirlar Diribasligi ile secilen kend sovetinin iscisi dil bogaza qoymur Onu inandirmaq ucun de tez tez Heri heri bes nece deyirmis Turkandan geri donende birbas Cabbarligile gelir ki Serifi tapmisam Serifin prototipini yerli yataqli tesvir edir Heri heri bes nece Cabbarlinin da xosuna gelir belelikle sehnedeki Serif de bu sozu deyesi olur Ismayilin en sevimli rollarindan biri de Salamov olub O ozu de bu haqda yazib Salamov pyesde en agir en cetin en mesuliyyetli roldur Men etiraf edirem ki coxdan beri ne sehnemizde bele quvvetli pyes ne de menim bele gozel quvvetli rolum olmusdur Men bu rolu derinden hiss ederek oynayiram Bu rolu oynayarken tamasacilarin dediyim her sozu asanliqla derk etdiklerini gorurem Bu ise Ceferin canli obraz yaratmaqda ustad istedadli bir ressam oldugunu subut edir Ismayil rol uzerinde ozunemexsus terzde islermis Evvelce eserde gosterilen dovru tarixi veziyyeti oyrenermis Sonra qehremaninin xarakterini acmaga calisarmis Onun gozle oynamaq qabiliyyeti olub Stanislavskinin tebirince desek bu aktyor ucun en vacib keyfiyyetlerden biridir Iri goz qurulusuna malik olan Ismayil murekkeb psixoloji veziyyetlerde gozle oynayarmis Onun rolla bagli qeydlerinde gozle oynamaq ifadesine rast gelmek olar Baki Ismayil Hidayetzade kucesi Hidayetzadenin muasiri gorkemli rejissor Tuqanov onun haqqinda bele deyirmis O hemise inandirci ve real idi Hec bir zaman sarja yer vermeyerek o butun tamasa boyu tamasacinin ureyine girmeyi ve onu oz ardinca aparmagi bacarirdi O hec bir zaman oynamirdi hec bir stampa yol vermirdi Onun oyununda gencliye mexsus hessasliq ehtiras ve qizginliqla berabar sadelik ve tebiilik var idi Ismayil Hidayetzadenin Azerbaycan medeniyyeti qarsisinda xidmetleri yalniz yaratdigi zengin rol qalereyasi ve ugurlu rejissor isi ile tamamlanmir O ilk milli baletimizin Qiz qalasi nin librettosunu yazib Opera studiyasi da onun seyi ile yaradilib Butun omru boyu teatrda calisan senetkar Qiz qalasi Almaz ve Altinci duygu filmlerinde de cekilib 2001 ci ilde altyorun 100 illik yubileyi tenteneli sekilde qeyd edilib Teltif ve mukafatlari Azerbaycan SSR xalq artisti fexri adi 4 noyabr 1938 Azerbaycan SSR emekdar artisti fexri adi 25 aprel 1933 Qirmizi emek bayragi ordeni 17 aprel 1938 Seref nisani ordeni 25 fevral 1946FilmoqrafiyaQiz qalasi efsanesi film 1923 tammetrajli bedii film rol Gulnarin sevgilisi Bismillah film 1925 tammetrajli bedii film Altinci hiss film 1935 tammetrajli bedii film Almaz film 1936 tammetrajli bedii film rol kend sovetinin katibi SerifIstinadlarAzerbajdzhanskoj SSR kinematografiya Kino Enciklopedicheskij slovar Gl red S I Yutkevich Redkol Yu S Afanasev V E Baskakov I V Vajsfeld i dr Moskva Sovetskaya enciklopediya 1987 str 12 Aydin Kazimzade Iki qadin bir tale Discovery Azerbaijan elmi kutlevi turizm jurnali 14 sentyabr oktyabr Xarici kecidlerHidayetzade Ismayil