Əşrəf Dehqani — İran inqilabçısı, partizan, həm şah, həm də ayətullah rejimlərinə qarşı müqavimət hərəkatının ən tanınmış qadın üzvlərindən biri. İran Xalq Partizanları-Fədailəri təşkilatının qurucusu və rəhbəri.
Əşrəf Dehqani | |
---|---|
fars. اشرف دهقانی | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Təbriz |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
ashrafdehghani.com | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı və təhsili
Əşrəf Dehqani 1949-cu ildə fəhlə ailəsində anadan olub. O doğulanda atası savadsız bir mirab (suçu, əkin ərazilərini suvaran) idi. Buna qədər isə atası fərqli sahələrdə özünü sınamışdı, su quyuları qazıb, mağazada işləyib, tikintidə fəhləlik edib. Lakin bütün bu işlərdə əldə etdiyi qazanc ona 8 nəfərlik ailəsini saxlamaq üçün bəs etmirdi. Savadsız olmağına baxamayaraq siyasi şüura malik biri olub. 1945–1946-cı illərdə Azərbaycan Demokratik Firqəsinin üzvlərindən olmuşdur. Qəddar şah rejimi Azərbaycana soxulub firqəni dağıtdıqdan sonra kütləvi qətllərə başlayanda isə firqə tərəfdarlarını öz evində gizləmiş onlara sığınacaq etmişdir. Lakin atası xəstə düşür və yataq xəstəsi olur məhz buna görə də evin yükü ailənin digər üzvlərinin üzərinə düşür. On iki yaşında, təzəcə müəllimə olmuş böyük bacısı və anası ilə başqa bölgəyə iş üçün getməyə məcbur olurlar. Böyük qardaşı Bəhruz Dehqani, onu oxumağa və düşünməyə təşviq edirdi. Mövcud şah rejiminin hakimiyyətə necə gəlməsi, ölkədə olan haqqsızlıqlar haqqında Əşrəf məktəbdə öz sinif yoldaşlarına da məlumat verməyə çalışdı. Bir dəfə müəllimi Əşrəfin öz dostuna yazdığı siyasi məzmunlu məktubunu tapır. SAVAK informatoru olan müəllimi məktubu SAVAK-a çatdırır tezliklə o, dostu ilə birgə SAVAK tərəfindən tutulur və onlara bir daha siyasətə qarışmayacaqları barədə ərizə yazdırılır.
Fəaliyyəti
Böyük qardaşı Bəhruz Dehqani daima onu oxumağa və düşünməyə təşviq edirdi. Bəhruz Dehqani həm də Səməd Behrəngi və Kazım Səadəti ilə yaxın dost idi. Hər üç şəxsin də Əşrəf Dehqaniyə böyük təsirləri olur. Səməd Behrənginin öldürülməsi yoldaşlarına çox pis təsir edir və bir müddət sonra onlar silahlı mübarizəyə qoşulmağı qərara alırlar. İlk dövrlər onlar bir traktor alıb özlərini əkinçi kimi göstərərək kəndləri gəzərək özlərinə tərəfdar toplayırdılar. Bəhruz Dehqani Amerikada təhsilini bitirib gəldikdən sonra daha aktiv fəaliyyətə başlayaraq şah rejiminə qarşı hücumlar təşkil edirlər. İlk hücumları o qədər uğurlu olmasa da, bu digərlərinin də mübarizəyə qatılmasına səbəb olur. 1971–1972–ci illər arasında SAVAK çox sayda təşkilat üzvünü tutaraq onlara işgəncələr verir, həbs edir. 1971–ci ildə həbs olunan Əşrəf Dehqani ağır işgəncələrə məruz qalır. Lakin o həbsdən qaçmağı bacarır və "İranda işgəncələr və mübarizə" kitabını yazır. Hazırda Almaniyada yaşayır və rəhbəri olduğu təşkilat da avropada fəaliyyətdədir.
Ailəsi
Tərcüməçi və yazıçı olan qardaşı Bəhruz Dehqani SAVAK tərəfindən həbs ediləndən sonra, həbsxanada döyülüb işgəncələrə məruz qalıb. 30 may 1971-ci ildə döyülməkdən dünyasını dəyişib.
Bacısı Kazım Səadətinin həyat yoldaşı olan Ruhəngiz Dehqani iki uşağının olmasına baxmayaraq 8 iyul 1981-ci il tarixində islam rejimi tərəfindən asılıb.
Həmçinin bax
Xatirələri
- Əşrəf Dehqani haqqında 10 fakt ing.
İstinadlar
- "Əşrəf Dehqaninin həyatı". 2022-03-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-10-22.
- "Haqqında[[Fars dili|fars.]] " (PDF). 2021-08-29 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2018-10-22.
- . 2012-01-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-10-22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Esref Dehqani Iran inqilabcisi partizan hem sah hem de ayetullah rejimlerine qarsi muqavimet herekatinin en taninmis qadin uzvlerinden biri Iran Xalq Partizanlari Fedaileri teskilatinin qurucusu ve rehberi Esref Dehqanifars اشرف دهقانی Dogum tarixi 1948Dogum yeri TebrizFealiyyeti siyasetciashrafdehghani com Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati ve tehsiliEsref Dehqani 1949 cu ilde fehle ailesinde anadan olub O dogulanda atasi savadsiz bir mirab sucu ekin erazilerini suvaran idi Buna qeder ise atasi ferqli sahelerde ozunu sinamisdi su quyulari qazib magazada isleyib tikintide fehlelik edib Lakin butun bu islerde elde etdiyi qazanc ona 8 neferlik ailesini saxlamaq ucun bes etmirdi Savadsiz olmagina baxamayaraq siyasi suura malik biri olub 1945 1946 ci illerde Azerbaycan Demokratik Firqesinin uzvlerinden olmusdur Qeddar sah rejimi Azerbaycana soxulub firqeni dagitdiqdan sonra kutlevi qetllere baslayanda ise firqe terefdarlarini oz evinde gizlemis onlara siginacaq etmisdir Lakin atasi xeste dusur ve yataq xestesi olur mehz buna gore de evin yuku ailenin diger uzvlerinin uzerine dusur On iki yasinda tezece muellime olmus boyuk bacisi ve anasi ile basqa bolgeye is ucun getmeye mecbur olurlar Boyuk qardasi Behruz Dehqani onu oxumaga ve dusunmeye tesviq edirdi Movcud sah rejiminin hakimiyyete nece gelmesi olkede olan haqqsizliqlar haqqinda Esref mektebde oz sinif yoldaslarina da melumat vermeye calisdi Bir defe muellimi Esrefin oz dostuna yazdigi siyasi mezmunlu mektubunu tapir SAVAK informatoru olan muellimi mektubu SAVAK a catdirir tezlikle o dostu ile birge SAVAK terefinden tutulur ve onlara bir daha siyasete qarismayacaqlari barede erize yazdirilir FealiyyetiBoyuk qardasi Behruz Dehqani daima onu oxumaga ve dusunmeye tesviq edirdi Behruz Dehqani hem de Semed Behrengi ve Kazim Seadeti ile yaxin dost idi Her uc sexsin de Esref Dehqaniye boyuk tesirleri olur Semed Behrenginin oldurulmesi yoldaslarina cox pis tesir edir ve bir muddet sonra onlar silahli mubarizeye qosulmagi qerara alirlar Ilk dovrler onlar bir traktor alib ozlerini ekinci kimi gostererek kendleri gezerek ozlerine terefdar toplayirdilar Behruz Dehqani Amerikada tehsilini bitirib geldikden sonra daha aktiv fealiyyete baslayaraq sah rejimine qarsi hucumlar teskil edirler Ilk hucumlari o qeder ugurlu olmasa da bu digerlerinin de mubarizeye qatilmasina sebeb olur 1971 1972 ci iller arasinda SAVAK cox sayda teskilat uzvunu tutaraq onlara isgenceler verir hebs edir 1971 ci ilde hebs olunan Esref Dehqani agir isgencelere meruz qalir Lakin o hebsden qacmagi bacarir ve Iranda isgenceler ve mubarize kitabini yazir Hazirda Almaniyada yasayir ve rehberi oldugu teskilat da avropada fealiyyetdedir AilesiTercumeci ve yazici olan qardasi Behruz Dehqani SAVAK terefinden hebs edilenden sonra hebsxanada doyulub isgencelere meruz qalib 30 may 1971 ci ilde doyulmekden dunyasini deyisib Bacisi Kazim Seadetinin heyat yoldasi olan Ruhengiz Dehqani iki usaginin olmasina baxmayaraq 8 iyul 1981 ci il tarixinde islam rejimi terefinden asilib Hemcinin baxBehruz Dehqani Semed BehrengiXatireleriEsref Dehqani haqqinda 10 fakting Istinadlar Esref Dehqaninin heyati 2022 03 17 tarixinde Istifade tarixi 2018 10 22 Haqqinda Fars dili fars PDF 2021 08 29 tarixinde PDF Istifade tarixi 2018 10 22 2012 01 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 10 22