Sultanov Əzəl Cəfər oğlu (1905, Nuxa)— geologiya-mineralogiya elmləri doktoru, professor, Azərbaycan EA akademiki, tanınmış Sultanovlar nəslinin nümayəndəsi.
Əzəl Sultanov | |
---|---|
Sultanov Əzəl Cəfər oğlu | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Nuxa, Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Qafqaz canişinliyi, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası→ AXC→ SSRİ |
Elmi dərəcəsi | geologiya-mineralogiya elmləri doktoru |
Həyatı
Sultanov Əzəl Cəfər oğlu Azərbaycanın Şəki şəhərində anadan olmuşdur. 1930-cu ildə mühəndis-geoloq ixtisası üzrə Azərbaycan Politexnik İnstitutunu (indiki ADNSU) bitirmişdir. 1934-cü ildə Azərbaycanın geoloji bürosuna rəis təyin edilmiş, Moskva Neft İnstitutunun aspiranturasına qəbul olunmuşdur. 1939-cu ildə "Naftalanın akçaqıl çöküntülərinin litologiyası" mövzusunda namizədlik, 1944-cü ildə isə "Azərbaycanın məhsuldar qatının litologiyası" mövzusunda doktorluq dissertasiyaları müdafiə etmişdir. O, akçaqılın əmələ gəlməsini dərinlik hərəkətləri intensivliyinin artması ilə əlaqələndirmişdir. 1945-1948-ci illərdə Geologiya İnstitutunun (indiki Geologiya və Geofizika İnstitutu) direktoru, 1952-1956-cı illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin elm üzrə prorektoru və "Çökmə süxurların petroqrafiyası" kafedrasının müdiri, 1954-1955-ci illərdə Azərbaycan SSR EA Rəyasət Heyəti yanında Məhsuldar qüvvələri öyrənən Şuranın sədri, 1958-1970-ci illərdə yenidən Geologiya İnstitutunun direktoru vəzifələrində işləmişdir. 1958-ci ildə Azərbaycan EA-nın müxbir üzvü, 1959-cu ildə həqiqi üzvü seçilmişdir.
Təhsili
1930-cu ildə mühəndis-geoloq ixtisası üzrə Azərbaycan Politexnik İnstitutunu bitirib.
1935-ci ildə Moskva Neft İnstitutunun aspiranturasına daxil olub.
Əmək fəaliyyəti
1930 – 1934-cü illərdə Zaqafqaziya geoloji trestində geoloji-kəşfiyyat dəstələrinin rəisi vəzifəsində işləyib.
1934-cü ildə Azərbaycan geoloji bürosunun rəisi vəzifəsinə təyin olunub.
1939 – 1945-ci illərdə SSRİ EA Azərbaycan filialının Geologiya İnstitutunda baş elmi işçi,
1945 – 1949-cu və 1958 – 1970-ci illərdə Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının Geologiya İnstitutunun direktoru,
1952 – 1956-cı illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin elm üzrə prorektoru və Çökmə süxurların petroqrafiyası kafedrasının müdiri,
1954 – 1955-ci illərdə Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının Rəyasət Heyəti yanında Məhsuldar Qüvvələri Öyrənən Şuranın sədri olub.
Ailəsi
Qardaşı Əhədxan Sultanov Cəfər bəy oğlu - Akademik Əzəl Sultanovun böyük qardaşı olmaqla yanaşı həm də 1930-cu ildəki Şəki üsyanının başçılarından biri olub. Üsyandan sonra tutularaq şəhid edilib.
Elmi fəaliyyəti
Sultanov A.C. neft-qaz yataqlarının çökmə və vulkanogen-çökmə süxurlarının və onlarla bağlı olan qeyri-metal faydalı qazıntıların litologiyası üzrə görkəmli alimdir. Çökmə və vulkanogen-çökmə süxurların və eləcə də paleozoydan tutmuş antropogenə qədər müxtəlif yaşlı çöküntülərin litofasial tərkibinin tədqiqatları ilə məşğul olmuş, onların korrelyasiyası, əmələgəlməsi üzrə tədqiqatlar aparmış və onların fasiyasını və paleocoğrafi şəraitlərini müəyyən etmişdir. O, ilk dəfə olaraq Azərbaycanın neftli-qazlı məhsuldar qatının əmələ gəlməsinin əsas fasial-tsiklik qanunauyğunluğunu müəyyən etmişdir.
Litoloqların Azərbaycan məktəbinin yaradıcılarındandır. Çox sayda elmlər namizədi və doktorları hazırlamışdır. 300-dən artıq elmi işin, o cümlədən bir neçə monoqrafiyanın müəllifidir. Elmi fəaliyyətinə görə SSRİ-nin orden və medalları ilə təlrif edilmişdir.
Təltif və mükafatları
- Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri fərmanı, bir neçə dəfə;
- “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni;
- medallar
Vəfatı
1990-cı ildə – 85 yaşında, Bakıda vəfat edib.
Xatirəsi
27 dekabr 2005-ci il tarixdə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Geologiya İnstitutunda anadan olmasının 100 illiyinə həsr edilmiş tədbir keçirilmişdir.
- Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы / baş red. C.B.Quliyev. — Bakı: Qızıl Şərq, 1986. — IX cild. — Səhifələrin sayı: 623. — Səh.: 71. — 80.000 nüsx.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-10-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-18.
- Ədalət Tahirzadə arxivindən
- "Arxivlənmiş surət". 2021-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-18.
- Məmmədov Ə., Xalıqov F. Sultanov Əzəl // Şəki: Alim və ziyalılar. — Bakı: Bakı Universiteti Nəşriyyatı, 2002. — 2 cilddə. — I cild. — Səhifələrin sayı: 502. — Səh.: 509-510. — 1.000 nüsx.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-07-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sultanov Ezel Cefer oglu 1905 Nuxa geologiya mineralogiya elmleri doktoru professor Azerbaycan EA akademiki taninmis Sultanovlar neslinin numayendesi Ezel SultanovSultanov Ezel Cefer ogluDogum tarixi 1905Dogum yeri Nuxa Nuxa qezasi Yelizavetpol quberniyasi Qafqaz canisinliyi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1990Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIElmi derecesi geologiya mineralogiya elmleri doktoruHeyatiSultanov Ezel Cefer oglu Azerbaycanin Seki seherinde anadan olmusdur 1930 cu ilde muhendis geoloq ixtisasi uzre Azerbaycan Politexnik Institutunu indiki ADNSU bitirmisdir 1934 cu ilde Azerbaycanin geoloji burosuna reis teyin edilmis Moskva Neft Institutunun aspiranturasina qebul olunmusdur 1939 cu ilde Naftalanin akcaqil cokuntulerinin litologiyasi movzusunda namizedlik 1944 cu ilde ise Azerbaycanin mehsuldar qatinin litologiyasi movzusunda doktorluq dissertasiyalari mudafie etmisdir O akcaqilin emele gelmesini derinlik hereketleri intensivliyinin artmasi ile elaqelendirmisdir 1945 1948 ci illerde Geologiya Institutunun indiki Geologiya ve Geofizika Institutu direktoru 1952 1956 ci illerde Azerbaycan Dovlet Universitetinin elm uzre prorektoru ve Cokme suxurlarin petroqrafiyasi kafedrasinin mudiri 1954 1955 ci illerde Azerbaycan SSR EA Reyaset Heyeti yaninda Mehsuldar quvveleri oyrenen Suranin sedri 1958 1970 ci illerde yeniden Geologiya Institutunun direktoru vezifelerinde islemisdir 1958 ci ilde Azerbaycan EA nin muxbir uzvu 1959 cu ilde heqiqi uzvu secilmisdir Tehsili1930 cu ilde muhen dis geoloq ixti sa si uzre Azerbaycan Politexnik Institutunu bitirib 1935 ci ilde Mos kva Neft Institutunun aspi ran turasina daxil olub Emek fealiyyeti1930 1934 cu illerde Zaqafqaziya geoloji tres tinde geoloji kesfiyyat destelerinin reisi vezifesinde isleyib 1934 cu ilde Azer baycan geoloji burosunun reisi vezifesine teyin olunub 1939 1945 ci illerde SSRI EA Azerbaycan filialinin Geologiya Institutunda bas elmi isci 1945 1949 cu ve 1958 1970 ci illerde Azerbaycan SSR Elmler Akademiyasinin Geologiya Institutunun direktoru 1952 1956 ci illerde S M Kirov adina Azerbaycan Dovlet Universitetinin elm uzre prorektoru ve Cokme suxurlarin petroqrafiyasi kafed rasinin mudiri 1954 1955 ci illerde Azerbaycan SSR Elmler Akademiyasinin Re ya set Heyeti yaninda Mehsuldar Quvveleri Oyrenen Suranin sedri olub Ehedxan Sultanov Cefer ogluAilesiQardasi Ehedxan Sultanov Cefer bey oglu Akademik Ezel Sultanovun boyuk qardasi olmaqla yanasi hem de 1930 cu ildeki Seki usyaninin bascilarindan biri olub Usyandan sonra tutularaq sehid edilib Elmi fealiyyetiSultanov A C neft qaz yataqlarinin cokme ve vulkanogen cokme suxurlarinin ve onlarla bagli olan qeyri metal faydali qazintilarin litologiyasi uzre gorkemli alimdir Cokme ve vulkanogen cokme suxurlarin ve elece de paleozoydan tutmus antropogene qeder muxtelif yasli cokuntulerin litofasial terkibinin tedqiqatlari ile mesgul olmus onlarin korrelyasiyasi emelegelmesi uzre tedqiqatlar aparmis ve onlarin fasiyasini ve paleocografi seraitlerini mueyyen etmisdir O ilk defe olaraq Azerbaycanin neftli qazli mehsuldar qatinin emele gelmesinin esas fasial tsiklik qanunauygunlugunu mueyyen etmisdir Litoloqlarin Azerbaycan mektebinin yaradicilarindandir Cox sayda elmler namizedi ve doktorlari hazirlamisdir 300 den artiq elmi isin o cumleden bir nece monoqrafiyanin muellifidir Elmi fealiyyetine gore SSRI nin orden ve medallari ile telrif edilmisdir Teltif ve mukafatlariAzerbaycan SSR Ali Sovetinin Fexri fermani bir nece defe Qirmizi Emek Bayragi ordeni medallarVefati1990 ci ilde 85 yasinda Bakida vefat edib Xatiresi27 dekabr 2005 ci il tarixde Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin Geologiya Institutunda anadan olmasinin 100 illiyine hesr edilmis tedbir kecirilmisdir Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy bas red C B Quliyev Baki Qizil Serq 1986 IX cild Sehifelerin sayi 623 Seh 71 80 000 nusx Arxivlenmis suret 2021 10 21 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 18 Edalet Tahirzade arxivinden Arxivlenmis suret 2021 10 20 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 18 Memmedov E Xaliqov F Sultanov Ezel Seki Alim ve ziyalilar Baki Baki Universiteti Nesriyyati 2002 2 cildde I cild Sehifelerin sayi 502 Seh 509 510 1 000 nusx Arxivlenmis suret 2022 07 14 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 18