Əsəd bəyin evi — Şuşa şəhərində, Voroşilov küçəsində yerləşən XVIII əsrə aid tarix-memarlıq abidəsi. Uzadılmış düzbucaqlı formasına malik evin birinci mərtəbəsindəki otaqlar üç qrupa bölünmüşdür. Evin mərtəbələri arasında daxili əlaqə mövcud deyil. İkinci mərtəbəyə evin fasadının hər iki küncündə inşa edilmiş iki daş pilləkənlə qalxmaq olar.
Əsəd bəyin evi | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Şuşa |
Yerləşir | Şuşa |
Sifarişçi | Əsəd bəy |
Tikilmə tarixi | XVIII əsr |
Üslubu | Arran memarlıq məktəbi |
Vəziyyəti | ermənilər tərəfindən dağıdılıb |
UNESCO Ehtiyat Siyahısı | |
Tipi | Mədəni |
Kriteriya | i,iv,v,vi |
Təyin edilib | 2001 |
İstinad nöm. | 1574 |
Dövlət | Azərbaycan |
Region | Avropa |
İstinad nöm. | 343 |
Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
Qonaq zalı bütün fasad boyunca yerləşdirilmiş nəhəng şəbəkə pəncərəyə malikdir. Həm vestibüllərdən, həm də dəhlizlərdən zalın ətrafındakı otaqlara qapılar açılır. İri qonaq zalı ilə yanaşı, Əsəd bəyin evinin ikinci mərtəbəsində bir qədər kiçik ölçülərə malik olan və tikilinin qərb tərəfində yerləşən ikinci zal da vardır. Bu iki iri zalla yanaşı evin ikinci mərtəbəsində daha 10 otaq da inşa edilmişdir.
Tarixi
Şuşanın ən məşhur əsilzadələrindən olan Əsəd bəyin evi XVIII əsrin əvvəllərində inşa etdirilmişdir.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Natəvanın sarayı yaxınlığında yerlşən Əsəd bəyin evinin memarlıq və plan həllində Şəki şəhərində yerləşən Şəkixanovların evi ilə çoxlu ortaq xüsusiyyətlər vardır. Şəkixanovların evində olduğu kimi, Əsəd bəyin də evinin kompozisiya mərkəzində T-formalı böyük zal yerləşir. Evin digər otaqları isə həmin bu zalın ətrafında qruplaşdırılıb.
Əsəd bəyin evini bu cür plana malik əsilzadə evlərindən fərqləndirən əsas xüsusiyyət onun çoxotaqlı olmasıdır. Uzadılmış düzbucaqlı formasına malik evin birinci mərtəbəsindəki otaqlar üç qrupa bölünmüşdür: mərkəzdə iri zal və onun ətrafında kiçik otaqlar, iki tərəfdə isə hər biri iki otaqdan ibarət olan daha iki qrup otaq yerləşir.
Evin mərtəbələri arasında daxili əlaqə mövcud deyil. İkinci mərtəbəyə evin fasadının hər iki küncündə inşa edilmiş iki daş pilləkənlə qalxmaq olar. Pilləkənlərin hər biri xarici marş və dərin nişdə yerləşdirilmiş daxili marşdan ibarətdir. Bu pilləkənlər ikinci mərtəbədə yerləşən iki vestibülə aparır. Həmin vestibüllərdən kiçik dəhlizlər vasitəsiylə iri qonaq zalına keçmək mümkündür. Qonaq zalı bütün fasad boyunca yerləşdirilmiş nəhəng şəbəkə pəncərəyə malikdir. Həm vestibüllərdən, həm də dəhlizlərdən zalın ətrafındakı otaqlara qapılar açılır. İri qonaq zalı ilə yanaşı, Əsəd bəyin evinin ikinci mərtəbəsində bir qədər kiçik ölçülərə malik olan və tikilinin qərb tərəfində yerləşən ikinci zal da vardır. Bu iki iri zalla yanaşı evin ikinci mərtəbəsində daha 10 otaq da inşa edilmişdir.
Evin poliqonal daş hörgüsünə və kiçik pəncərə yerlərinə malik birinci mərtəbəsi üzərində həm bölünmələrinə, həm də inşaat materialına görə daha yüngül təsir bağışlayan ikinci mərtəbə yerləşir. Birinci mərtəbənin pəncərələri petrik tağlar sırası ilə əhatə edilmişdir. Birinci mərtəbənin inşasında yerli ağ qaya daşlarından, ikinci mərtəbənin inşasında isə bişmiş qırmızı kərpicdən istifadə olunmuşdur. Fasadın kompozisiyası üç nəhəng şəbəkə pəncərə və onların yanında yerləşməklə bir qədər birinci mərtəbəyə də keçən iki dərin niş əsasında qurulmuşdur.
Şəkilləri
Erməni işğalından sonra evin vəziyyəti:
Həmçinin bax
İstinadlar
- Саркисов, Ализаде, 1950. səh. 128
Ədəbiyyat
- Авалов, Э. В. Архитектура города Шуши и проблемы сохранения его исторического облика. Баку: Элм. 1977.
- А. В. Саркисов, А. М. Ализаде. О некоторых архитектурных памятниках Шуши (Памятники архитектуры Азербайджана (сборник материалов), т. II). Москва-Баку. 1950.
- Фатуллаев, Ш. С. Памятники Шуши. Баку. 1970.
- Саламзаде, А. В. Архитектура Азербайджана XVI-XIX вв. Баку. 1964.
Xarici keçidlər
- Əsəd bəyin evi
- mctgov.az 2021-04-15 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Esed beyin evi Susa seherinde Vorosilov kucesinde yerlesen XVIII esre aid tarix memarliq abidesi Uzadilmis duzbucaqli formasina malik evin birinci mertebesindeki otaqlar uc qrupa bolunmusdur Evin mertebeleri arasinda daxili elaqe movcud deyil Ikinci mertebeye evin fasadinin her iki kuncunde insa edilmis iki das pillekenle qalxmaq olar Esed beyin evi Olke AzerbaycanSeher SusaYerlesir SusaSifarisci Esed beyTikilme tarixi XVIII esrUslubu Arran memarliq mektebiVeziyyeti ermeniler terefinden dagidilibUNESCO Ehtiyat SiyahisiTipiMedeniKriteriyai iv v viTeyin edilib2001Istinad nom 1574DovletAzerbaycanRegionAvropaAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 343EhemiyyetiOlke ehemiyyetli Qonaq zali butun fasad boyunca yerlesdirilmis neheng sebeke pencereye malikdir Hem vestibullerden hem de dehlizlerden zalin etrafindaki otaqlara qapilar acilir Iri qonaq zali ile yanasi Esed beyin evinin ikinci mertebesinde bir qeder kicik olculere malik olan ve tikilinin qerb terefinde yerlesen ikinci zal da vardir Bu iki iri zalla yanasi evin ikinci mertebesinde daha 10 otaq da insa edilmisdir TarixiSusanin en meshur esilzadelerinden olan Esed beyin evi XVIII esrin evvellerinde insa etdirilmisdir Memarliq xususiyyetleriEsed beyin evinin sag qanadi Susanin isgalindan evvel Natevanin sarayi yaxinliginda yerlsen Esed beyin evinin memarliq ve plan hellinde Seki seherinde yerlesen Sekixanovlarin evi ile coxlu ortaq xususiyyetler vardir Sekixanovlarin evinde oldugu kimi Esed beyin de evinin kompozisiya merkezinde T formali boyuk zal yerlesir Evin diger otaqlari ise hemin bu zalin etrafinda qruplasdirilib Esed beyin evini bu cur plana malik esilzade evlerinden ferqlendiren esas xususiyyet onun coxotaqli olmasidir Uzadilmis duzbucaqli formasina malik evin birinci mertebesindeki otaqlar uc qrupa bolunmusdur merkezde iri zal ve onun etrafinda kicik otaqlar iki terefde ise her biri iki otaqdan ibaret olan daha iki qrup otaq yerlesir Evin mertebeleri arasinda daxili elaqe movcud deyil Ikinci mertebeye evin fasadinin her iki kuncunde insa edilmis iki das pillekenle qalxmaq olar Pillekenlerin her biri xarici mars ve derin nisde yerlesdirilmis daxili marsdan ibaretdir Bu pillekenler ikinci mertebede yerlesen iki vestibule aparir Hemin vestibullerden kicik dehlizler vasitesiyle iri qonaq zalina kecmek mumkundur Qonaq zali butun fasad boyunca yerlesdirilmis neheng sebeke pencereye malikdir Hem vestibullerden hem de dehlizlerden zalin etrafindaki otaqlara qapilar acilir Iri qonaq zali ile yanasi Esed beyin evinin ikinci mertebesinde bir qeder kicik olculere malik olan ve tikilinin qerb terefinde yerlesen ikinci zal da vardir Bu iki iri zalla yanasi evin ikinci mertebesinde daha 10 otaq da insa edilmisdir Evin poliqonal das horgusune ve kicik pencere yerlerine malik birinci mertebesi uzerinde hem bolunmelerine hem de insaat materialina gore daha yungul tesir bagislayan ikinci mertebe yerlesir Birinci mertebenin pencereleri petrik taglar sirasi ile ehate edilmisdir Birinci mertebenin insasinda yerli ag qaya daslarindan ikinci mertebenin insasinda ise bismis qirmizi kerpicden istifade olunmusdur Fasadin kompozisiyasi uc neheng sebeke pencere ve onlarin yaninda yerlesmekle bir qeder birinci mertebeye de kecen iki derin nis esasinda qurulmusdur SekilleriErmeni isgalindan sonra evin veziyyeti Hemcinin baxSusa Dovlet Tarix Memarliq QoruguIstinadlarSarkisov Alizade 1950 seh 128EdebiyyatAvalov E V Arhitektura goroda Shushi i problemy sohraneniya ego istoricheskogo oblika Baku Elm 1977 A V Sarkisov A M Alizade O nekotoryh arhitekturnyh pamyatnikah Shushi Pamyatniki arhitektury Azerbajdzhana sbornik materialov t II Moskva Baku 1950 Fatullaev Sh S Pamyatniki Shushi Baku 1970 Salamzade A V Arhitektura Azerbajdzhana XVI XIX vv Baku 1964 Xarici kecidlerEsed beyin evi mctgov az 2021 04 15 at the Wayback Machine