Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əmənulla xan Ziya əs-Soltan və ya Əmənulla xan Dünbüli Nəzər ul-Ayalə Ziya əs-Soltan — təbrizli aristokrat və Qacar şahı Müzəfərəddin şah Qacarın, Məhəmmədəli şah Qacarın və Əhməd şah Qacarın hakimiyyəti dövründə sarayda çalışmış şəxs. O, Məşrutə inqilabının qəhrəmanlarından biri hesab edilir.
| Əmənulla xan Ziya əs-Soltan | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | at Tabriz, died on 11 February 1931 by cancer in Hamburg when on a visit to see medical specialists, and was buried |
| Doğum yeri | Təbriz, Qacar imperiyası |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Hamburq, Almaniya |
| Dəfn yeri | Ohlsdorf məzarlığı |
| Vətəndaşlığı | Qacar dövləti Pəhləvi İranı |
| Dini | Şiə İslam |
| Fəaliyyəti | Dövlət xadimliyi |
Həyatının erkən dövrü və ailəsi
Əmənulla xanın ailəsi Nadir şahın ölümündən sonra formalaşan Təbriz və Xoy xanlıqlarını idarə etmişdilər. 1799-cu ildə Təbriz xanı Hüseynqulu xanın ölümündən sonra Xoya dönən Cəfərqulu xan Fətəli şah Qacarda özünün Xoy hakimi kimi tanınmasını istəmişdir. Fətəli şah bu təklifi rədd etmiş və oğlu Abbas Mirzəni Dünbülililərlə döyüşmək üçün göndərmişdir. Döyüş nəticəsində Abbas Mirzə qalib gəlmiş və Təbrizə daxil olmuşdur. 17 sentyabrda isə Xoya Qacar ordusu daxil olmuşdur. Bununla da, Xoy və Təbrizdə dünbülililərin əsas qüvvə olmasına son verilmişdir. 1809-cu ildə Təbriz xanlığı da yeni yaradılmış varis vilayətinə daxil edilmiş, onun mərkəzi olmuşdur.
Əmənulla xan 1863-cü ildə Təbrizdə anadan olmuşdur. Onun atası olan tayfasından idi. Dünbüli tayfası və xan ailəsi uzun müddət Təbriz və Xoy xanlıqlarının xanları olmuşdur. Varlı torpaq sahibi olan Əmənulla xan Təbriz şəhərinin böyük bir hissəsinin sahibi idi. Eyni zamanda onun Cənubi Azərbaycanın Ələmdar bölgəsində də böyük torpaq sahələri var idi. Təbrizdə doğulduğuna və ailəsinin kökəni Təbriz olduğuna görə o, bəzən Təbrizi deyə də adlandırılırdı. Daha sonralar Müzəffərəddin şah Qacar ona dövlət işlərində göstərdiyi fəaliyyətə görə Ziya əs-Soltan titulu da verdi. İlk evliliyini o, Qacar sülaləsinin Şimali Azərbaycan qolundan olan Şazdeh Xanım Maleykə-Afaq Bəhmən-Qacar ilə etmişdir. Şazdeh Xanım Bəhmən-Qacarın babası Abbas Mirzə Qacarın oğlu Bəhmən Mirzə Qacar idi. Bu evlilikdən onun Şahzadə Nüsrət ül-Mülk Xanım Bəhmən və Əbdülqasım Bəhmən adlı övladları dünyaya gəlmişdir. İlk xanımının 1917-ci ildə vəfat etməsindən sonra o, 1923-cü ildə Damğandan olan varlı bir xanımla evləndi. İkinci arvadının adı Türkan Ağa Xanım idi. Onların bu evlilikdən övladları olmamışdır.
Fəaliyyəti
Müzəffərəddin Mirzə hələ varis şahzadə kimi Təbrizdə fəaliyyət göstərən zaman Əmənulla xan onun xidmətinə daxil olmuş və Nazer ul-Ayeleh titulu ilə əyalətin mülki işlərinə baxmışdır. 1896-cı ildə Müzəffərəddinin şah olmasından sonra Əmənulla da Tehranda yaşamağa başladı. Müzəffərəddin şahın özünün Təbrizdən gətirdiyi Türk fraksiyası ilə Tehrana girməsi zamanı onu müşayət edən imperial keçiddə Əmənulla xan da iştirak etmişdi. Bundan sonra Əmənulla xan saray daxilindəki vəzifələrdə yüksəldi və şah tərəfindən Ziya əs-Soltan tituluna layiq görüldü. Qacar şahzadəsı ilə evləndikdən sonra Əmənulla xan imperial evə yaxın yaşamağa başladı. O və ailəsi 1903-cü ildə Tehranın elektrik verilən məhəlləsi olan Çeraq-Bərq küçəsində yaşamışdır. Buna görə də, bəzi qaynaqlarda Əmənulla xana. Çeraq-Bərqi deyə də müraciət edilir.
Qacar aristokratiyası içərisində liberal qanadı təmsil edən Əmənulla xan Məşrutə inqilabı zamanı formalaşdırılan parlamentdə Təbrizin nümayəndəsi olmuşdur. Bu parlament 15 avqust 1906-cı ildə Müzəffərəddin şahın konstitutsiya formalaşdırılacağını elan etməsindən yaradılmışdı. Əmənulla xan bu parlamentdə demokratik islahatlara tərəfdar olan ectemaiyun qanadında təmsil olunmaqda idi. 1908-ci ildə Müzəffərəddin şahın varisi Məhəmmədəli şah dövründə inqilabın əldə etdiyi demokratik qazanclar mütləqiyyət tərəfindən ortadan qaldırılmağa başlanıldı. Bu zaman Əmənulla xan Qacar əsilzadələri içərisində demokratiyanı müdafiə edən şəxslərdən biri idi və mütləqiyyətə qarşı çıxış edirdi.
1906-cı ildə hakimiyyətə gələn Məhəmmədəli şah Qacar xüsusən Böyük Britaniya olmaqla, xarici qüvvələrin parlament vasitəsiylə öz təsirlərini artıracağından qorxurdu. Beləliklə, Məhəmmədəli atasının atdığı demokratik addımları geri çəkib parlamenti ləğv etdiyini açıqladı. Buna görə də, Tehranda və Təbrizdə ona və hökumətinə qarşı üsyan başladı. 4 iyun 1909-cu ildə Məhəmmədəli şah öz təhlükəsizliyindən qorxaraq Gülüstan sarayını tərk edərək Bağ-e Şaha yollandı. O, burada Kazak briqadasının qoruması altında olacaqdı.
Bu hadisədən bir neçə gün sonra Əmənulla xan və başqa bir neçə Qacar şahzadəsi şaha sui-qəsd etmək üçün bombalı hücum hazırlamaqda ittiham edilərək həbs edildilər. Hər məhbus üçün gündə yeganə yemək bir dəyirmi çörək və xiyar idi. Onlara təzə soyuq su verilmədiyi üçün kiçik hovuzun çirkli suyundan içməyə məcbur olurdular. Hər gün onların gözətçisi olan Soltan Bağer onları səkkiz-səkkiz zəncirlə çıxarıb müstəntiqlərın yanına gətirirdi. Bunları edən şəxs şahın mütləqiyyətçi hakimiyyətini müdafiə edən və Tehran valisi olan Muayyed əd-Dövlə idi. Bu çevrəyə daxil olan şəxslər Şahzadə Moayyed əs-Səltənə, Seyid Möhsen Sədr ol-Əşrəf, Mir Pənc Ərşad üd-Dövlə, Mirzə Əbdül Motalleb Yəzdi (royalist Ədəmiyyət qəzetinin redaktoru) və Mirzə Əhməd xan daxil idi. Tribunal üç məsələni araşdırırdı və işgəncə və təzyiq yolu ilə bu barədə məlumat almaq istəyirdi: 1) Bombanı şaha kim atmışdı? 2) Əli Rza can Qacar Əmirsüleymani Azad ül-Mülkün (Qacar ağsaqqalı və qəbilə başçısı, sonradan gənc Əhməd şahın naibi olmuş elxan. Şübhələnirdilər ki, o, Məhəmmədəli şaha qarşı sui-qəsd hazırlayaraq onu əmisi Məsud Mirzə Zell-e Soltanla əvəzləməyə çalışır) evindəki əncümənin (mason lojasının) banisi kim idi? 3) Mücahidlərə kim tüfəng verirdi? Bundan başqa onları məclis və məşrutə hadisələri maraqlandırmırdılar.
Bütün bu araşdırmalar zamanı həbs edilənlərə şiddətli işğəncə verildi. Xüsusən Ruh ol-Qodos qəzetinin redaktəri Sultan ul-Uləma Xorasani Ruh ol-Qodos ilə Əmənulla xana daha şiddətli işöıncə verildi. Çünki inanılırdı ki, bu iki şəxs şahın həyatına edilmiş sui-qəsd cəhdinin arxa planı barədə məlumata sahibdirlər. Hər gecə onları çölə çıxarıb taburelərə bağlayaraq şiddətlə döyürdülər və onların fəryadları bütün Bağ-e Şahda rezonans doğursa da, orada olan generallar və nazirlərdən heç biri onların köməyinə gəlmirdi.
Nəhayət, Əmənulla xan, Məhəmmədəli Şahın həyatına qəsddə günahkar bilinən başqaları, o cümlədən, Heydər Əmioğlu, İsmail Qafqazi, Mirzə Musa xan Zərgər və bomba atmış Rza Azərbaycani ilə birlikdə sərbəst buraxıldı. Bunun baş verdiyi zaman, yəni 1909-cu ilin iyulunda inqilabçı ordu britaniyalıların da müdafiəsini almış bir şəkildə Tehrana doğru irəliləməkdə idi. Bu ordu şəhəri ələ keçirdi və məhbusları azad etdi. Üç gün sonra Məhəmmədəli şah rus səfirliyində sığınacaq istədi və bu istək ruslar tərəfindən qəbul edildi. Şah taxtdan əl çəkməyə və sürgünə getməyə məcbur oldu. Onun yerinə taxta oğlu Əhməd şah Qacar (1909–1925) çıxdı. Beləliklə, bundan sonrakı 10 il ərzində Əmənulla xan yeni gənc şahın siyasi işlər müşavirliyini yerinə yetirdi.
Son illəri
1923-cü ildə Ziya os-Soltan da Soltan Əhməd şahın gözlənilən yoxluğunda hökumət qurmaq niyyətində olan Rza Xan Sərdar-Sepahın məsləhətləşdiyi şəxsiyyətlərdən biri idi. Lakin daha sonra 1925-ci ildə Rza Xan nəhayət özünü Rza şah Pəhləvi kimi monarx elan etdi və yeni bir sülalənin əsasını qoydu. 1926-cı ildə Əmənulla xan yenidən Rza şahın kabinetində nazir vəzifəsinə namizəd göstərildi. Bu illərdə Əmənulla xan yeni şahın islahatçı təbiətinə və demokratik istəklərinə güvənməkdə idi. Beləliklə, o, öz ailəsi ilə yeni sülalə arasındakı yaxın münasibətləri göstərmək üçün şaha hədiyyə olaraq öz imzası olan xalis qızıldan hazırlanmış kasa təqdim etdi. İndi bu hədiyyə İran Mərkəzi Bankının Tehran Milli Cəvahirat Muzeyində digər xəzinələr arasında görə bilərsiniz. Lakin 1926-cı ilin sonlarında münasibətlər dəyişdi. Əmənulla xan Rza şahın mütləqiyyətçi xislətli olduğunu və əldə edilmiş bütün demokratik hədəflərin onun tərəfindən yox edilməsinı gördüyü üçün onun vəzifə təklifini rədd etdi. Rza şah digər Qacar şahzadələrinə etdiyi kimi Əmənulla xanın da Cənubi Azərbaycandakı torpaqlarının böyük bir qismini ələ keçirdi və bu torpaqları sülaləsi torpağı, yəni öz torpağı etdi. Torpaqların qəsb edilməsi başladıqdan sonra Əmənulla xan daha siyasi hədəflərlə yox, özünün mülklərini qorumaqla maraqlanmağa başladı. O, Tehranın Bağ-e Şah bölgəsindəki villası, Rza şah tərəfindən ona buraxılmış son iki böyük kəndi — Təbriz yaxınlığındakı Ələmdar və Xəzər sahilində Semnan və Damğan arasında yerləşən Mehmandust kəndləri — qorumaq istəyirdi. Həmçinin, Əmənulla xanın ailəsinin bildirdiyinə görə, bir gün Rza şah Əmənulla xanı Bağ-e Şahdakı villasında ziyarət etmişdir. Şahın gözü Əmənulla xanın tam incə yaqutdan düzəldilmiş təsbehinə düşür. Təsbeh şahın o qədər xoşuna gəlir ki, Əmənulla xana bu barədə sual verir. Ailənin bildirdiyinə görə, bu əslində şahın təsbehi almaq barədə üstüörtülü əmr verməsi demək idi.
Əmənulla xan xərçəng xəstəliyindən müalicə almaq üçün Almaniyaya yollanmışdı. Lakin o, 1 fevral 1931-ci ildə Hamburq şəhərində vəfat etdi. Onun nəşi bu şəhərdəki Ohlsdorf məzarlığının müsəlmanlara ayrılmış hissəsində dəfn edildi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Werner, 2000
- Busse, 1972. səh. 8
- Tapper, 2006. səh. 8
- Zarrinkafsch-Bahman, 2020
- Kasravi, 1940. səh. 661
- Kadjar, 2009. səh. 185
- Bamdad, 1968. səh. 661
- Zarrinkafsch-Bahman, 2020. səh. 156
Mənbə
- Arian K . Zarrinkafsch-Bahman. The Bahman Family: the family of Bahman Mirza Qajar in Iran. 2020.
- Ahmad Kasravi. Tarikh-e Mashruteh-ye Iran (History of the Constitutional Revolution in Iran). 1. Tehran. 1940.
- Soltan Ali Mirza Kadjar. Mohammad Ali Shah: The King and the Man. Qajar Studies. 2009.
- Mehdi Bamdad. Sharh-e Hal-e Rejal-e Iran dar Qarn-e Davazdahom, Sizdahom, Chahardahom Hejri. Tehran: Zavvar. 1968.
- Tapper, Richard. Frontier Nomads of Iran: A Political and Social History of the Shahsevan. Cambridge University Press. 2006. ISBN .
- Werner, Christoph. An Iranian Town in Transition: A Social and Economic History of the Elites of Tabriz, 1747-1848. Otto Harrassowitz Verlag. 2000. ISBN .
- Heribert Busse: Persia's History under Qajar Rule, p. 8ff. Persia's History under Qajar Rule. New York & London: Columbia Univ. Press. 1972.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Emenulla xan Ziya es Soltan ve ya Emenulla xan Dunbuli Nezer ul Ayale Ziya es Soltan tebrizli aristokrat ve Qacar sahi Muzefereddin sah Qacarin Mehemmedeli sah Qacarin ve Ehmed sah Qacarin hakimiyyeti dovrunde sarayda calismis sexs O Mesrute inqilabinin qehremanlarindan biri hesab edilir Emenulla xan Ziya es SoltanDogum tarixi 1863 at Tabriz died on 11 February 1931 by cancer in Hamburg when on a visit to see medical specialists and was buriedDogum yeri Tebriz Qacar imperiyasiVefat tarixi 11 fevral 1931Vefat yeri Hamburq AlmaniyaDefn yeri Ohlsdorf mezarligiVetendasligi Qacar dovleti Pehlevi IraniDini Sie IslamFealiyyeti Dovlet xadimliyiDunbili ailesi Emenulla xan bu sekil cekilen zaman usaq idi Sagda dayanan Emenulla xandir Emenulla xan 1878 ci ilde Emenulla xan 1900 cu illerdeHeyatinin erken dovru ve ailesiEmenulla xanin ailesi Nadir sahin olumunden sonra formalasan Tebriz ve Xoy xanliqlarini idare etmisdiler 1799 cu ilde Tebriz xani Huseynqulu xanin olumunden sonra Xoya donen Ceferqulu xan Feteli sah Qacarda ozunun Xoy hakimi kimi taninmasini istemisdir Feteli sah bu teklifi redd etmis ve oglu Abbas Mirzeni Dunbulililerle doyusmek ucun gondermisdir Doyus neticesinde Abbas Mirze qalib gelmis ve Tebrize daxil olmusdur 17 sentyabrda ise Xoya Qacar ordusu daxil olmusdur Bununla da Xoy ve Tebrizde dunbulililerin esas quvve olmasina son verilmisdir 1809 cu ilde Tebriz xanligi da yeni yaradilmis varis vilayetine daxil edilmis onun merkezi olmusdur Emenulla xan 1863 cu ilde Tebrizde anadan olmusdur Onun atasi olan tayfasindan idi Dunbuli tayfasi ve xan ailesi uzun muddet Tebriz ve Xoy xanliqlarinin xanlari olmusdur Varli torpaq sahibi olan Emenulla xan Tebriz seherinin boyuk bir hissesinin sahibi idi Eyni zamanda onun Cenubi Azerbaycanin Elemdar bolgesinde de boyuk torpaq saheleri var idi Tebrizde dogulduguna ve ailesinin kokeni Tebriz olduguna gore o bezen Tebrizi deye de adlandirilirdi Daha sonralar Muzeffereddin sah Qacar ona dovlet islerinde gosterdiyi fealiyyete gore Ziya es Soltan titulu da verdi Ilk evliliyini o Qacar sulalesinin Simali Azerbaycan qolundan olan Sazdeh Xanim Maleyke Afaq Behmen Qacar ile etmisdir Sazdeh Xanim Behmen Qacarin babasi Abbas Mirze Qacarin oglu Behmen Mirze Qacar idi Bu evlilikden onun Sahzade Nusret ul Mulk Xanim Behmen ve Ebdulqasim Behmen adli ovladlari dunyaya gelmisdir Ilk xaniminin 1917 ci ilde vefat etmesinden sonra o 1923 cu ilde Damgandan olan varli bir xanimla evlendi Ikinci arvadinin adi Turkan Aga Xanim idi Onlarin bu evlilikden ovladlari olmamisdir Iranin ilk parlamenini formalasdiran deputatlar 1906 Sagdan ikinci oturan sexs Emenulla xandir FealiyyetiMuzeffereddin Mirze hele varis sahzade kimi Tebrizde fealiyyet gosteren zaman Emenulla xan onun xidmetine daxil olmus ve Nazer ul Ayeleh titulu ile eyaletin mulki islerine baxmisdir 1896 ci ilde Muzeffereddinin sah olmasindan sonra Emenulla da Tehranda yasamaga basladi Muzeffereddin sahin ozunun Tebrizden getirdiyi Turk fraksiyasi ile Tehrana girmesi zamani onu musayet eden imperial kecidde Emenulla xan da istirak etmisdi Bundan sonra Emenulla xan saray daxilindeki vezifelerde yukseldi ve sah terefinden Ziya es Soltan tituluna layiq goruldu Qacar sahzadesi ile evlendikden sonra Emenulla xan imperial eve yaxin yasamaga basladi O ve ailesi 1903 cu ilde Tehranin elektrik verilen mehellesi olan Ceraq Berq kucesinde yasamisdir Buna gore de bezi qaynaqlarda Emenulla xana Ceraq Berqi deye de muraciet edilir Qacar aristokratiyasi icerisinde liberal qanadi temsil eden Emenulla xan Mesrute inqilabi zamani formalasdirilan parlamentde Tebrizin numayendesi olmusdur Bu parlament 15 avqust 1906 ci ilde Muzeffereddin sahin konstitutsiya formalasdirilacagini elan etmesinden yaradilmisdi Emenulla xan bu parlamentde demokratik islahatlara terefdar olan ectemaiyun qanadinda temsil olunmaqda idi 1908 ci ilde Muzeffereddin sahin varisi Mehemmedeli sah dovrunde inqilabin elde etdiyi demokratik qazanclar mutleqiyyet terefinden ortadan qaldirilmaga baslanildi Bu zaman Emenulla xan Qacar esilzadeleri icerisinde demokratiyani mudafie eden sexslerden biri idi ve mutleqiyyete qarsi cixis edirdi 1906 ci ilde hakimiyyete gelen Mehemmedeli sah Qacar xususen Boyuk Britaniya olmaqla xarici quvvelerin parlament vasitesiyle oz tesirlerini artiracagindan qorxurdu Belelikle Mehemmedeli atasinin atdigi demokratik addimlari geri cekib parlamenti legv etdiyini aciqladi Buna gore de Tehranda ve Tebrizde ona ve hokumetine qarsi usyan basladi 4 iyun 1909 cu ilde Mehemmedeli sah oz tehlukesizliyinden qorxaraq Gulustan sarayini terk ederek Bag e Saha yollandi O burada Kazak briqadasinin qorumasi altinda olacaqdi Bu hadiseden bir nece gun sonra Emenulla xan ve basqa bir nece Qacar sahzadesi saha sui qesd etmek ucun bombali hucum hazirlamaqda ittiham edilerek hebs edildiler Her mehbus ucun gunde yegane yemek bir deyirmi corek ve xiyar idi Onlara teze soyuq su verilmediyi ucun kicik hovuzun cirkli suyundan icmeye mecbur olurdular Her gun onlarin gozetcisi olan Soltan Bager onlari sekkiz sekkiz zencirle cixarib mustentiqlerin yanina getirirdi Bunlari eden sexs sahin mutleqiyyetci hakimiyyetini mudafie eden ve Tehran valisi olan Muayyed ed Dovle idi Bu cevreye daxil olan sexsler Sahzade Moayyed es Seltene Seyid Mohsen Sedr ol Esref Mir Penc Ersad ud Dovle Mirze Ebdul Motalleb Yezdi royalist Edemiyyet qezetinin redaktoru ve Mirze Ehmed xan daxil idi Tribunal uc meseleni arasdirirdi ve isgence ve tezyiq yolu ile bu barede melumat almaq isteyirdi 1 Bombani saha kim atmisdi 2 Eli Rza can Qacar Emirsuleymani Azad ul Mulkun Qacar agsaqqali ve qebile bascisi sonradan genc Ehmed sahin naibi olmus elxan Subhelenirdiler ki o Mehemmedeli saha qarsi sui qesd hazirlayaraq onu emisi Mesud Mirze Zell e Soltanla evezlemeye calisir evindeki encumenin mason lojasinin banisi kim idi 3 Mucahidlere kim tufeng verirdi Bundan basqa onlari meclis ve mesrute hadiseleri maraqlandirmirdilar Butun bu arasdirmalar zamani hebs edilenlere siddetli isgence verildi Xususen Ruh ol Qodos qezetinin redakteri Sultan ul Ulema Xorasani Ruh ol Qodos ile Emenulla xana daha siddetli isoince verildi Cunki inanilirdi ki bu iki sexs sahin heyatina edilmis sui qesd cehdinin arxa plani barede melumata sahibdirler Her gece onlari cole cixarib taburelere baglayaraq siddetle doyurduler ve onlarin feryadlari butun Bag e Sahda rezonans dogursa da orada olan generallar ve nazirlerden hec biri onlarin komeyine gelmirdi Nehayet Emenulla xan Mehemmedeli Sahin heyatina qesdde gunahkar bilinen basqalari o cumleden Heyder Emioglu Ismail Qafqazi Mirze Musa xan Zerger ve bomba atmis Rza Azerbaycani ile birlikde serbest buraxildi Bunun bas verdiyi zaman yeni 1909 cu ilin iyulunda inqilabci ordu britaniyalilarin da mudafiesini almis bir sekilde Tehrana dogru irelilemekde idi Bu ordu seheri ele kecirdi ve mehbuslari azad etdi Uc gun sonra Mehemmedeli sah rus sefirliyinde siginacaq istedi ve bu istek ruslar terefinden qebul edildi Sah taxtdan el cekmeye ve surgune getmeye mecbur oldu Onun yerine taxta oglu Ehmed sah Qacar 1909 1925 cixdi Belelikle bundan sonraki 10 il erzinde Emenulla xan yeni genc sahin siyasi isler musavirliyini yerine yetirdi Son illeri1923 cu ilde Ziya os Soltan da Soltan Ehmed sahin gozlenilen yoxlugunda hokumet qurmaq niyyetinde olan Rza Xan Serdar Sepahin meslehetlesdiyi sexsiyyetlerden biri idi Lakin daha sonra 1925 ci ilde Rza Xan nehayet ozunu Rza sah Pehlevi kimi monarx elan etdi ve yeni bir sulalenin esasini qoydu 1926 ci ilde Emenulla xan yeniden Rza sahin kabinetinde nazir vezifesine namized gosterildi Bu illerde Emenulla xan yeni sahin islahatci tebietine ve demokratik isteklerine guvenmekde idi Belelikle o oz ailesi ile yeni sulale arasindaki yaxin munasibetleri gostermek ucun saha hediyye olaraq oz imzasi olan xalis qizildan hazirlanmis kasa teqdim etdi Indi bu hediyye Iran Merkezi Bankinin Tehran Milli Cevahirat Muzeyinde diger xezineler arasinda gore bilersiniz Lakin 1926 ci ilin sonlarinda munasibetler deyisdi Emenulla xan Rza sahin mutleqiyyetci xisletli oldugunu ve elde edilmis butun demokratik hedeflerin onun terefinden yox edilmesini gorduyu ucun onun vezife teklifini redd etdi Rza sah diger Qacar sahzadelerine etdiyi kimi Emenulla xanin da Cenubi Azerbaycandaki torpaqlarinin boyuk bir qismini ele kecirdi ve bu torpaqlari sulalesi torpagi yeni oz torpagi etdi Torpaqlarin qesb edilmesi basladiqdan sonra Emenulla xan daha siyasi hedeflerle yox ozunun mulklerini qorumaqla maraqlanmaga basladi O Tehranin Bag e Sah bolgesindeki villasi Rza sah terefinden ona buraxilmis son iki boyuk kendi Tebriz yaxinligindaki Elemdar ve Xezer sahilinde Semnan ve Damgan arasinda yerlesen Mehmandust kendleri qorumaq isteyirdi Hemcinin Emenulla xanin ailesinin bildirdiyine gore bir gun Rza sah Emenulla xani Bag e Sahdaki villasinda ziyaret etmisdir Sahin gozu Emenulla xanin tam ince yaqutdan duzeldilmis tesbehine dusur Tesbeh sahin o qeder xosuna gelir ki Emenulla xana bu barede sual verir Ailenin bildirdiyine gore bu eslinde sahin tesbehi almaq barede ustuortulu emr vermesi demek idi Emenulla xan xerceng xesteliyinden mualice almaq ucun Almaniyaya yollanmisdi Lakin o 1 fevral 1931 ci ilde Hamburq seherinde vefat etdi Onun nesi bu seherdeki Ohlsdorf mezarliginin muselmanlara ayrilmis hissesinde defn edildi Hemcinin baxBehmeni ailesiIstinadlarWerner 2000 Busse 1972 seh 8 Tapper 2006 seh 8 Zarrinkafsch Bahman 2020 Kasravi 1940 seh 661 Kadjar 2009 seh 185 Bamdad 1968 seh 661 Zarrinkafsch Bahman 2020 seh 156MenbeArian K Zarrinkafsch Bahman The Bahman Family the family of Bahman Mirza Qajar in Iran 2020 Ahmad Kasravi Tarikh e Mashruteh ye Iran History of the Constitutional Revolution in Iran 1 Tehran 1940 Soltan Ali Mirza Kadjar Mohammad Ali Shah The King and the Man Qajar Studies 2009 Mehdi Bamdad Sharh e Hal e Rejal e Iran dar Qarn e Davazdahom Sizdahom Chahardahom Hejri Tehran Zavvar 1968 Tapper Richard Frontier Nomads of Iran A Political and Social History of the Shahsevan Cambridge University Press 2006 ISBN 978 0 521 02906 3 Werner Christoph An Iranian Town in Transition A Social and Economic History of the Elites of Tabriz 1747 1848 Otto Harrassowitz Verlag 2000 ISBN 978 3 447 04309 0 Heribert Busse Persia s History under Qajar Rule p 8ff Persia s History under Qajar Rule New York amp London Columbia Univ Press 1972