Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əlmərdan xan Şamlı (?-?)-Nadir şahın səfiri, sərkərdə
| Əlmərdan xan Şamlı | |
|---|---|
| Əlmərdan xan Şamlı | |
| Doğum yeri | Həmədan, İran |
| Vəfat yeri | Tehran, İran |
| Fəaliyyəti | diplomat |
Həyatı
Nadir şah Əfşar qüdrətli sərkərdə olmaqla yanası həm də diplomat idi və bu sahədə fəaliyyət gostərən Əlimərdan xan Samlını və basqalarını da bu missiyanı yerinə yetirməyə hazırlamışdı.
Əlimərdan xan Samlı Səfərvilər və əfsarlar hakimiyyətləri dovrunun gorkəmli səxsiyyətlərindəndir. O, Luristan hakimi olmuşdu.
Nadir şah 1145-ci (1732) ildə II Təhmasibi hakimiyyətdən saldıqdan sonra dövlətin siyasətini xarici dövlətlərə bildirmək sahəsində işə başladı.
Nadir şah Qırxlı-Avşar Fars valisi Məhəmmədəli xan Qullarağasını diplomatik numayəndə kimi Hindistana, Məhəmməd şah sarayına göndərdi. Məqsəd bu idi ki, Hindistan şahı Nadir şahın hakimiyyətini tanısın və əfqanlara öz torpağında sığınacaq verməsin. Sahcahanabad sarayında, Dehlidə, Nadir şahın bu tələblərinə əməl olunmadı. Beləliklə, Məhəmmədəli xan ona tapşırılan işi yerinə yetirə bilmədi.
Nadir şah hələ Muğan qurultayı günlərində Əlimərdan xanı əfqanlarla bağlı məsələyə aydınlıq gətirmək üçün Hindistana göndərdi. Əlimərdan xan Şamlı Nadirin şahlıq taxtına çıxması xəbərini Hindistan padşahına çatdırmaqla bərabər, ondan əfqanların bu ölkənin daxilində sığınacaq tapmasına yol verməməsini də xahiş etməli idi. Həmin xahiş Nadir şahın hind padşahına ünvanladığı məktubunda da öz əksini tapmışdı.
Əlimərdan xan Samlı 1738-ci ildə İstanbula Osmanlı dövləti sarayına elçi kimi getmişdi.
Nadir şah iranlı zəvvarların Nəcəf yolu ilə Məkkəyə göndərilməsinə razı oldu. Bir şərtlə ki, Bağdad iranlı zəvvarlar karvanlarının mühafizəsinə və ehtiyaclarının ödənməsinə öz köməyini əsirgəməsin. Cəfəri məzhəbinin tanınması və Kəbədə 5-ci mehrabın açılması Nadir şah üçün əhəmiyyət kəsb edən məsələlərdən biri idi. Ona görə bu məsələlərin Osmanlı sarayı tərəfindən qəbul edilməsinə bir də cəhd göstərdi və Luristan bəylərbəyi Əlimərdan xanı öz elçisi kimi Osmanlı nümayəndə heyəti ilə birlikdə yenidən Osmanlı sarayına göndərdi. Osmanlı sarayına olan xoş münasibətini nümayiş etdirmək üçün Nadir şah Osmanlı elçilərinə isti qonaqpərvərlik göstərdi, nümayəndə heyətinin üzvlərinə bahalı hədiyyələr bağışladı və onları ehtiramla yola saldı.
Nadir şah yenidən Hindistana bir numayəndə göndərməli oldu. O, bu dəfə Kabildən Əlimərdan xan Şamlını göndərdi və tapşırdı ki, əvvəlki numayəndə ilə, yəni Hindistanda qalmış Məhəmmədəli xanla görüşsün və bu məsələni birlikdə muzakirə etsinlər. Sonra İran şahının təkliflərini bildirsinlər. Əlimərdan xan Hindistana getdikdən sonra orada fəaliyyətini davam etdirdi və danısıqlardan bir nəticə hasil olmadıqda, Nadir şah özü Kabilin bir necə əyan və əşrafını yığaraq, Məhəmməd şahın sarayına yola düşdü. O, bu hərəkəti ilə açıq-aşkar demək istəyirdi ki, Hindistan şahının göstərdiyi bu cür rəftarın özü elə iki millət və iki dövlət arasında dostluğa dəlalət edir. Böyük siyasətçi olan Nadir şahın qosunları 1739-cu ilin 24 fevralında Boyuk Moğollar sülaləsindən olan Məhəmməd şahın ordusunu darmadağın edərək, martın 20-də Dehlini tutdu.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Şamlı elinin tanınmış simaları, "Soy" dərgisi, 9 (29), Bakı, 2009.səh.32-35.
İstinadlar
- Meyməndinejad M. Zendegiye por macəra-ye Nader şah Əfşar. Tehran, 1362, s.553
- Tarix-e Cahanqoşa-ye Naderi … s. 397; Moqtəder Q., … s.71
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elmerdan xan Samli Nadir sahin sefiri serkerdeElmerdan xan SamliElmerdan xan SamliDogum yeri Hemedan IranVefat yeri Tehran IranFealiyyeti diplomatHeyatiNadir sah Efsar qudretli serkerde olmaqla yanasi hem de diplomat idi ve bu sahede fealiyyet gosteren Elimerdan xan Samlini ve basqalarini da bu missiyani yerine yetirmeye hazirlamisdi Elimerdan xan Samli Seferviler ve efsarlar hakimiyyetleri dovrunun gorkemli sexsiyyetlerindendir O Luristan hakimi olmusdu Nadir sah 1145 ci 1732 ilde II Tehmasibi hakimiyyetden saldiqdan sonra dovletin siyasetini xarici dovletlere bildirmek sahesinde ise basladi Nadir sah Qirxli Avsar Fars valisi Mehemmedeli xan Qullaragasini diplomatik numayende kimi Hindistana Mehemmed sah sarayina gonderdi Meqsed bu idi ki Hindistan sahi Nadir sahin hakimiyyetini tanisin ve efqanlara oz torpaginda siginacaq vermesin Sahcahanabad sarayinda Dehlide Nadir sahin bu teleblerine emel olunmadi Belelikle Mehemmedeli xan ona tapsirilan isi yerine yetire bilmedi Nadir sah hele Mugan qurultayi gunlerinde Elimerdan xani efqanlarla bagli meseleye aydinliq getirmek ucun Hindistana gonderdi Elimerdan xan Samli Nadirin sahliq taxtina cixmasi xeberini Hindistan padsahina catdirmaqla beraber ondan efqanlarin bu olkenin daxilinde siginacaq tapmasina yol vermemesini de xahis etmeli idi Hemin xahis Nadir sahin hind padsahina unvanladigi mektubunda da oz eksini tapmisdi Elimerdan xan Samli 1738 ci ilde Istanbula Osmanli dovleti sarayina elci kimi getmisdi Nadir sah iranli zevvarlarin Necef yolu ile Mekkeye gonderilmesine razi oldu Bir sertle ki Bagdad iranli zevvarlar karvanlarinin muhafizesine ve ehtiyaclarinin odenmesine oz komeyini esirgemesin Ceferi mezhebinin taninmasi ve Kebede 5 ci mehrabin acilmasi Nadir sah ucun ehemiyyet kesb eden meselelerden biri idi Ona gore bu meselelerin Osmanli sarayi terefinden qebul edilmesine bir de cehd gosterdi ve Luristan beylerbeyi Elimerdan xani oz elcisi kimi Osmanli numayende heyeti ile birlikde yeniden Osmanli sarayina gonderdi Osmanli sarayina olan xos munasibetini numayis etdirmek ucun Nadir sah Osmanli elcilerine isti qonaqperverlik gosterdi numayende heyetinin uzvlerine bahali hediyyeler bagisladi ve onlari ehtiramla yola saldi Nadir sah yeniden Hindistana bir numayende gondermeli oldu O bu defe Kabilden Elimerdan xan Samlini gonderdi ve tapsirdi ki evvelki numayende ile yeni Hindistanda qalmis Mehemmedeli xanla gorussun ve bu meseleni birlikde muzakire etsinler Sonra Iran sahinin tekliflerini bildirsinler Elimerdan xan Hindistana getdikden sonra orada fealiyyetini davam etdirdi ve danisiqlardan bir netice hasil olmadiqda Nadir sah ozu Kabilin bir nece eyan ve esrafini yigaraq Mehemmed sahin sarayina yola dusdu O bu hereketi ile aciq askar demek isteyirdi ki Hindistan sahinin gosterdiyi bu cur reftarin ozu ele iki millet ve iki dovlet arasinda dostluga delalet edir Boyuk siyasetci olan Nadir sahin qosunlari 1739 cu ilin 24 fevralinda Boyuk Mogollar sulalesinden olan Mehemmed sahin ordusunu darmadagin ederek martin 20 de Dehlini tutdu MenbeEnver Cingizoglu Samli elinin taninmis simalari Soy dergisi 9 29 Baki 2009 seh 32 35 IstinadlarMeymendinejad M Zendegiye por macera ye Nader sah Efsar Tehran 1362 s 553 Tarix e Cahanqosa ye Naderi s 397 Moqteder Q s 71Hemcinin baxSamli eli