Əlif Hacıyev (24 iyun 1953, Xocalı, DQMV – 26 fevral 1992, Xocalı) — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Xocalı soyqırımı şəhidi.
Əlif Hacıyev | |
---|---|
Əlif Lətif oğlu Hacıyev | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Xocalı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (38 yaşında) |
Vəfat yeri | Xocalı, Azərbaycan |
Vəfat səbəbi | Şəhid |
Dəfn yeri | Şəhidlər Xiyabanı |
Vətəndaşlığı | |
Milliyyəti | Azərbaycanlı |
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | Daxili İşlər Nazirliyi |
Qoşun növü | Daxili Qoşunlar |
Xidmət illəri | 1990–1992 |
Rütbəsi | Mayor |
Vəzifəsi | Xocalı Hava Limanı Xətt Daxili İşlər Bölməsinin Rəisi |
Döyüşlər | |
Təltifləri |
Həyatı
Erkən illəri
Əlif Hacıyev 1953-cü il iyunun 24-də Xocalı şəhərində doğulmuşdur. O, ailənin üçüncü övladı idi. Uşaqlıqdan çörək qazanardı və balıq tutardı.
1970-ci ildə məktəbi bitirərək, Xankəndi şəhərində sürücülük peşəsinə yiyələnmişdir. 1971-ci ildə ordu sıralarına çağırılmışdır. Hərbi xidməti Minsk şəhərində keçmişdir. 1973-cü ildə ordudan tərxis olunaraq, Xankəndi Avtonəqliyyat Müəssisəsində sürücü işləmişdir. 1974–1984-cü illərdə Belorusiya DİN-nin və Azərbaycan SSR DQMV-nin daxili işlər orqanlarında müxtəlif vəzifələrdə işləmişdir. 1976-cı ildə SSRİ DİN-nin Frunze adına Xüsusi Orta Milis məktəbinə daxil olmuşdur. 1979-cu ildə həmin məktəbi bitirmiş, 1981-ci ildən təhsilini SSRİ DİN-nin Akademiyasında davam etdirmişdir.
DQMV-də işləyərkən uzun müddət fəaliyyət göstərən gizli millətçi mərkəzi ifşa etməyə çalışmışdır. Buna görə də erməni millətçiləri onu saxta ittihamlarla günahlandıraraq, 10 il həbs cəzasına məhkum etmişdilər. Ermənilər onun sırıqlısının cibinə saxta pul qoyaraq, əməliyyat qrupu təşkil edib öz kabinetində həbs etdirdilər. Cəzasını çəkmək üçün Rusiyanın Nijni Tagil şəhərinə göndərilmişdir. 1987-ci ildə onun işinə yenidən baxılmış, 10 il həbs cəzası 6 ilə endirilmişdi. O, 1989-cu ilin fevral ayının 20-də əfv olunaraq azadlığa çıxdı.
Şəxsi həyatı
1981-ci ildə Əlif Hacıyev Qalina xanım ilə ailə həyatı qurmuş və ömrünün sonuna qədər onunla evli idi. Zərinə və İradə adlı qızları yadigar qalıb.
Qarabağ müharibəsi və döyüşlərdə iştirakı
Hacıyev 1990-cı ildə Xocalıya qayıdır və Dağlıq Qarabağ üzrə Təşkilat Komitəsində, Qarabağa Xalq Yardımı Komitəsində fəaliyyət göstərərək erməni millətçilərinə qarşı mübarizəsini yenidən davam etdirir. O, 1990-cı ilin dekabr ayında daxili işlər orqanlarına yenidən bərpa olunur və Xocalı hava limanı xətt daxili işlər bölməsinə rəis təyin edilir. Eyni zamanda Xocalı hava limanının komendantı olur. Gördüyü işlərinə görə 1991-ci ilin dekabr ayında ona mayor rütbəsi verilir.
Xocalı hava limanının strateji əhəmiyyətini başa düşən ermənilər hava limanını zor gücü ilə ələ keçirməyə çalışırlar. Bunun üçün Xankəndindən içərisində 100-ə yaxın erməni döyüşçüsünün olduğu iki avtobus gəlir. Ermənilər hava limanını mühasirəyə alır və axşam saat 10-a kimi oranı boşaltmaq üçün azərbaycanlılara vaxt verirlər. O zaman Xocalı hava limanında növbədə cəmi 30-a yaxın əməkdaş var idi. Hava limanını əldən verməmək üçün Əlif Hacıyev zirək üsul işlədir. O, hava limanı binasındakı otaqların birində səsgücləndiricinin qarşısına keçir və əmr veririr ki, "filan batalyon filan cəbhəyə, filan batalyon filan cəbhəyə və s. keçsin". Ermənilər elə başa düşür ki, burada azərbaycanlılardan ibarət böyük bir polk var. Buna görə də hava limanını tərk etmək məcburiyyətində qalırlar.
Şəhid olması
1992-ci ilin fevralın 25-də Əlif Hacıyev və onun dəstəsi səhər saat beşə qədər düşmənə ciddi müqavimət göstərdilər. Amma döyüşlər qeyri-bərabər qüvvələr arasında gedirdi. O, həmin gecə meşədə sakinləri yola salıb geri qayıdanda, balaca bir oğlan uşağına papağını hədiyyə edib. Ona demişdi ki,
Qayıtsam, papağımı qaytararsan. Yox, əgər qayıtmasam, papağımı yadigar saxlayarsan. |
Əlif Hacıyev yenə gücünə, adamların etibarına və etimadına inanıb geri çəkilmədi. İlk növbədə dinc əhalini nisbətən təhlükəsiz yerə çatdırmağa cəhd göstərdi. Qanlı döyüş gecəsində adamların bir hissəsini Ağdamın Şelli kəndinə çatdıra bildi. Amma hələ də təhlükədə xeyli adam vardı və bu adamlar Əlif Hacıyevin yolunu gözləyirdi. Belə məqamda Hacıyev bir an belə dinclik tapmırdı, qətiyyətlə yenidən geriyə döndü. Avtomatın darağını dəyişərkən erməni gülləsi Əlif Hacıyevin qəlbinə sancılır.
Onun cəsədi Xocalıda 5 gün böyürtkən kolunun dibində qalmışdı. Onun Nazim adında işçisi, Hacıyev vurulanda böyürtkən kolunun dibində onun yerini rahatlayıb, sırıqlısını da üstünə örtmüşdü. Nazim oradan Əlif Hacıyevin cəsədini götürəndə ermənilərdən biri deyib ki: "Əgər bilsələr bu Əlifin meyididir, ermənilər onu sizə verməyəcəklər". Ona görə də, Hacıyevin cəsədini maşında o biri meyidlərin altında gizlədib gətirmişdi.
Bakının Şəhidlər xiyabanında dəfn edilmişdir.
İrsi və xatirəsi
Bakının Nizami rayonundakı küçələrdən biri onun adını daşıyır. Haqqında "Əlif. Xocalı" adlı sənədli film çəkilib.
Təltif və mükafatları
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 6 iyun 1992-ci il tarixli 831 saylı fərmanı ilə mayor Əlif Lətif oğlu Hacıyev ölümündən sonra "Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı" adına layiq görülmüşdür.
- (6 iyun 1992) — (ölümündən sonra)
İstinadlar
- Vüqar, Əsgərov. "Qarabağ cəngavəri". www.anl.az. www.anl.az. 27 December 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 4 February 2016.
- ""Qayıtsam papağımı qaytararsan"". karabakhinfo.com. karabakhinfo.com. 20 iyul 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyul 2016.
- AzTV. "Milli Qəhrəman Əlif Hacıyevin xatirəsi yad edildi" (az.). Youtube.com. 24.06.2023. 2023-06-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-26.
- Musaqizi, Lala. "Düşmənlərin qənimi". anl.az. anl.az. 4 May 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 4 February 2016.
- "Xocalı səmasında sonuncu əməliyyat". www.anl.az. www.anl.az. 2017-02-23 tarixində . İstifadə tarixi: 28 fevral 2016.
- Rzabəyli, Jalə. . www.olimpnews.az. www.olimpnews.az. 2017-04-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 fevral 2016.
- Mir24 TV. "Национальному герою Азербайджана Алифу Гаджиеву исполнилось 70 лет" (rus). Youtube.com. 23.06.2023. 2023-06-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-26.
- "Azərbaycan Respublikası daxili işlər orqanlarının bir qrup əməkdaşına "Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı" adı verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətini həyata keçirən Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri İsa Qəmbərovun 6 iyun 1992-ci il tarixli 831 nömrəli fərmanı". www.e-qanun.az (Normativ hüquqi aktların vahid internet elektron bazası) ( (az.)). 06.06.1992. 2017-04-23 tarixində . İstifadə tarixi: 06.06.1992.
Xarici keçidlər
- . "Virtual Qarabağ" İKT Mərkəzinin rəsmi portalı (az.). virtualkarabakh.az. 2013. 2017-12-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-10-14.
- Milli Qəhrəmanlarımız 2016-03-05 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elif Haciyev 24 iyun 1953 Xocali DQMV 26 fevral 1992 Xocali Azerbaycanin Milli Qehremani Xocali soyqirimi sehidi Elif HaciyevElif Letif oglu HaciyevSexsi melumatlarDogum tarixi 24 iyun 1953Dogum yeri Xocali Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 25 fevral 1992 38 yasinda Vefat yeri Xocali AzerbaycanVefat sebebi SehidDefn yeri Sehidler XiyabaniVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti AzerbaycanliHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Daxili Isler NazirliyiQosun novu Daxili QosunlarXidmet illeri 1990 1992Rutbesi MayorVezifesi Xocali Hava Limani Xett Daxili Isler Bolmesinin ReisiDoyusler Birinci Qarabag muharibesiTeltifleri 1992HeyatiErken illeri Elif Haciyev 1953 cu il iyunun 24 de Xocali seherinde dogulmusdur O ailenin ucuncu ovladi idi Usaqliqdan corek qazanardi ve baliq tutardi 1970 ci ilde mektebi bitirerek Xankendi seherinde suruculuk pesesine yiyelenmisdir 1971 ci ilde ordu siralarina cagirilmisdir Herbi xidmeti Minsk seherinde kecmisdir 1973 cu ilde ordudan terxis olunaraq Xankendi Avtoneqliyyat Muessisesinde surucu islemisdir 1974 1984 cu illerde Belorusiya DIN nin ve Azerbaycan SSR DQMV nin daxili isler orqanlarinda muxtelif vezifelerde islemisdir 1976 ci ilde SSRI DIN nin Frunze adina Xususi Orta Milis mektebine daxil olmusdur 1979 cu ilde hemin mektebi bitirmis 1981 ci ilden tehsilini SSRI DIN nin Akademiyasinda davam etdirmisdir DQMV de isleyerken uzun muddet fealiyyet gosteren gizli milletci merkezi ifsa etmeye calismisdir Buna gore de ermeni milletcileri onu saxta ittihamlarla gunahlandiraraq 10 il hebs cezasina mehkum etmisdiler Ermeniler onun siriqlisinin cibine saxta pul qoyaraq emeliyyat qrupu teskil edib oz kabinetinde hebs etdirdiler Cezasini cekmek ucun Rusiyanin Nijni Tagil seherine gonderilmisdir 1987 ci ilde onun isine yeniden baxilmis 10 il hebs cezasi 6 ile endirilmisdi O 1989 cu ilin fevral ayinin 20 de efv olunaraq azadliga cixdi Sexsi heyati 1981 ci ilde Elif Haciyev Qalina xanim ile aile heyati qurmus ve omrunun sonuna qeder onunla evli idi Zerine ve Irade adli qizlari yadigar qalib Qarabag muharibesi ve doyuslerde istiraki Elif Haciyev solda Qarabag muharibesi dovru Haciyev 1990 ci ilde Xocaliya qayidir ve Dagliq Qarabag uzre Teskilat Komitesinde Qarabaga Xalq Yardimi Komitesinde fealiyyet gostererek ermeni milletcilerine qarsi mubarizesini yeniden davam etdirir O 1990 ci ilin dekabr ayinda daxili isler orqanlarina yeniden berpa olunur ve Xocali hava limani xett daxili isler bolmesine reis teyin edilir Eyni zamanda Xocali hava limaninin komendanti olur Gorduyu islerine gore 1991 ci ilin dekabr ayinda ona mayor rutbesi verilir Xocali hava limaninin strateji ehemiyyetini basa dusen ermeniler hava limanini zor gucu ile ele kecirmeye calisirlar Bunun ucun Xankendinden icerisinde 100 e yaxin ermeni doyuscusunun oldugu iki avtobus gelir Ermeniler hava limanini muhasireye alir ve axsam saat 10 a kimi orani bosaltmaq ucun azerbaycanlilara vaxt verirler O zaman Xocali hava limaninda novbede cemi 30 a yaxin emekdas var idi Hava limanini elden vermemek ucun Elif Haciyev zirek usul isledir O hava limani binasindaki otaqlarin birinde sesguclendiricinin qarsisina kecir ve emr veririr ki filan batalyon filan cebheye filan batalyon filan cebheye ve s kecsin Ermeniler ele basa dusur ki burada azerbaycanlilardan ibaret boyuk bir polk var Buna gore de hava limanini terk etmek mecburiyyetinde qalirlar Sehid olmasi Bakinin Sehidler Xiyabaninda Elif Haciyevin mezariXocaliya edalet kampaniyasinin Elif Haciyev haqqinda plakati 1992 ci ilin fevralin 25 de Elif Haciyev ve onun destesi seher saat bese qeder dusmene ciddi muqavimet gosterdiler Amma doyusler qeyri beraber quvveler arasinda gedirdi O hemin gece mesede sakinleri yola salib geri qayidanda balaca bir oglan usagina papagini hediyye edib Ona demisdi ki Qayitsam papagimi qaytararsan Yox eger qayitmasam papagimi yadigar saxlayarsan Elif Haciyev yene gucune adamlarin etibarina ve etimadina inanib geri cekilmedi Ilk novbede dinc ehalini nisbeten tehlukesiz yere catdirmaga cehd gosterdi Qanli doyus gecesinde adamlarin bir hissesini Agdamin Selli kendine catdira bildi Amma hele de tehlukede xeyli adam vardi ve bu adamlar Elif Haciyevin yolunu gozleyirdi Bele meqamda Haciyev bir an bele dinclik tapmirdi qetiyyetle yeniden geriye dondu Avtomatin daragini deyiserken ermeni gullesi Elif Haciyevin qelbine sancilir Onun cesedi Xocalida 5 gun boyurtken kolunun dibinde qalmisdi Onun Nazim adinda iscisi Haciyev vurulanda boyurtken kolunun dibinde onun yerini rahatlayib siriqlisini da ustune ortmusdu Nazim oradan Elif Haciyevin cesedini goturende ermenilerden biri deyib ki Eger bilseler bu Elifin meyididir ermeniler onu size vermeyecekler Ona gore de Haciyevin cesedini masinda o biri meyidlerin altinda gizledib getirmisdi Bakinin Sehidler xiyabaninda defn edilmisdir Irsi ve xatiresiBakinin Nizami rayonundaki kucelerden biri onun adini dasiyir Haqqinda Elif Xocali adli senedli film cekilib Teltif ve mukafatlariAzerbaycan Respublikasi Prezidentinin 6 iyun 1992 ci il tarixli 831 sayli fermani ile mayor Elif Letif oglu Haciyev olumunden sonra Azerbaycanin Milli Qehremani adina layiq gorulmusdur 6 iyun 1992 Qizil Ulduz medali olumunden sonra IstinadlarVuqar Esgerov Qarabag cengaveri www anl az www anl az 27 December 2016 tarixinde Istifade tarixi 4 February 2016 Qayitsam papagimi qaytararsan karabakhinfo com karabakhinfo com 20 iyul 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 iyul 2016 AzTV Milli Qehreman Elif Haciyevin xatiresi yad edildi az Youtube com 24 06 2023 2023 06 26 tarixinde Istifade tarixi 2023 06 26 Musaqizi Lala Dusmenlerin qenimi anl az anl az 4 May 2018 tarixinde Istifade tarixi 4 February 2016 Xocali semasinda sonuncu emeliyyat www anl az www anl az 2017 02 23 tarixinde Istifade tarixi 28 fevral 2016 Rzabeyli Jale www olimpnews az www olimpnews az 2017 04 08 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 fevral 2016 Mir24 TV Nacionalnomu geroyu Azerbajdzhana Alifu Gadzhievu ispolnilos 70 let rus Youtube com 23 06 2023 2023 06 26 tarixinde Istifade tarixi 2023 06 26 Azerbaycan Respublikasi daxili isler orqanlarinin bir qrup emekdasina Azerbaycanin Milli Qehremani adi verilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin selahiyyetini heyata keciren Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin sedri Isa Qemberovun 6 iyun 1992 ci il tarixli 831 nomreli fermani www e qanun az Normativ huquqi aktlarin vahid internet elektron bazasi az 06 06 1992 2017 04 23 tarixinde Istifade tarixi 06 06 1992 Xarici kecidler Virtual Qarabag IKT Merkezinin resmi portali az virtualkarabakh az 2013 2017 12 22 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 10 14 Milli Qehremanlarimiz 2016 03 05 at the Wayback Machine