Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əhməd ibn Harun əl-Bərdəi əl-Bərdici — 844-914-cü illərdə yaşamış Azərbaycanlı alim.
Haqqında
Bərdənin 14 fərsəxliyində yerləşən Bərdic şəhərində anadan olmuş Əbubəkr Əhməd ibn Harun əl-Bərdici doğma yurdunda dövrünün zəruri biliklərinə yiyələndikdən sonra müxtəlif yerlərə - İran, İraq, Suriya, Misir, Əlcəzair, Hicaz və başqa ölkələrə səyahətlər etmiş, təhsilini artırmışdır. Mənbələrin verdiyi məlumata görə o, sakin olduğu yerlərdə həm öyrənir, həm də öyrədirmiş. Əhməd əl-Bərdici nüfuzlu müəllim sayılanda hələ iyirmi beş yaşı tamam deyilmiş. Bir tarixçi yazırdı ki, Əbu Əmr əl-Müstəmlinin xəttində oxudum ki, o, Əhməd ibn Harun əI-Bərdicini 255 (869)-ci ildə Zəhli məscidində dinləmişdir.
Əhməd əl-Bərdicinin yaradıcılığı dini ideologiyaya həsr olunmuşdur. Əbülhəsən əd-Darəqütni (918-995) onu "hədis dayaqlarından biri" sayıb, "inanılmış", "nüfuz sahibi" adlandırmışdır. Xətib əl-Bağdadi (1002-1071) və Əbu Səd əs-Səmani (1113-1167) onun haqqında "fəzilətli", "zəkalı" və "hafiz" (Quranı əzbər bilən) sözlərini işlətmişlər. İbn əl-İmad əl-Hənbəli (öl. 1078) yazırdı ki, Əhməd əl-Bərdici "axırıncı nüfuz sahiblərindən və dünya alimlərinin məşhurlarından idi". Başqa mənbələrdə isə o, "təkzibedilməz nüfuz sahibi", "müsəlman hüququnu dərindən bilən" alim kimi təqdim olunur.
Tarixi mənbələrdə Əhməd əl-Bərdicinin əsərlərindən üçü haqqında xüsusi məlumat verilir: "Mən rəvaan in-Nəbi (s) fi-1-kəbair" ("Böyük günah barədə Peyğəmbər əleyhissəlamın sözlərini nəql edənlər"), "Mərifət əl-müttəsil min əl-hədis və-l-mursəl və-l-məqtu va bəyan at-turuq as-sahiha" ("Hədis, mürsəl və məqtudan ayrılmamışın idrakı və düzgün yolların bəyanı") və "Təbəqat əl-əsma əl-müfrədə min əs-sahabə va-t-tabiin və əshab əl-hədis" ("Əshablar, ardıcıllar və hədis müəlliflərindən nadir adların təbəqələri"). Bunlardan axırıncı əsər daha məşhurdur. Burada 426 Peyğəmbər əshabının, ardıcılının, davamçının və hədis aliminin adı, onların mənsub olduqları yerlər göstərilir. Əhməd əl-Bərdici traktatın əvvəlində onun yeniliyinə işarə edərək yazır: "Mənim [araşdırdığım] nadir adlardır. Onlar Peyğəmbər əleyhissəlamın əshablarıdır. Alimlərdən heç birinin həmin adlardan hansınısa çəkmiş olduğunu bilmirik".
Bu əsər uzun müddət islam ideoloqlarının marağını doğurmuşdur. İbn Bukeyr əl-Bağdadi (938-998) ona şərh və kiçik əlavələr verməklə özünün "Nəqd təbəqat əl-əsma əl-müfrəda" ("Nadir adların təbəqələrinin tənqidi") traktatını qələmə almış, bir sıra hüquqşünas, ilahiyyatçı alimlər ilk mənbə kimi ondan geniş bəhrələnmişlər.
Mənbə
- Azərbaycan tarixi. Yeddi cilddə. II cild. Bakı,2007
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ehmed ibn Harun el Berdei el Berdici 844 914 cu illerde yasamis Azerbaycanli alim HaqqindaBerdenin 14 fersexliyinde yerlesen Berdic seherinde anadan olmus Ebubekr Ehmed ibn Harun el Berdici dogma yurdunda dovrunun zeruri biliklerine yiyelendikden sonra muxtelif yerlere Iran Iraq Suriya Misir Elcezair Hicaz ve basqa olkelere seyahetler etmis tehsilini artirmisdir Menbelerin verdiyi melumata gore o sakin oldugu yerlerde hem oyrenir hem de oyredirmis Ehmed el Berdici nufuzlu muellim sayilanda hele iyirmi bes yasi tamam deyilmis Bir tarixci yazirdi ki Ebu Emr el Mustemlinin xettinde oxudum ki o Ehmed ibn Harun eI Berdicini 255 869 ci ilde Zehli mescidinde dinlemisdir Ehmed el Berdicinin yaradiciligi dini ideologiyaya hesr olunmusdur Ebulhesen ed Darequtni 918 995 onu hedis dayaqlarindan biri sayib inanilmis nufuz sahibi adlandirmisdir Xetib el Bagdadi 1002 1071 ve Ebu Sed es Semani 1113 1167 onun haqqinda feziletli zekali ve hafiz Qurani ezber bilen sozlerini isletmisler Ibn el Imad el Henbeli ol 1078 yazirdi ki Ehmed el Berdici axirinci nufuz sahiblerinden ve dunya alimlerinin meshurlarindan idi Basqa menbelerde ise o tekzibedilmez nufuz sahibi muselman huququnu derinden bilen alim kimi teqdim olunur Tarixi menbelerde Ehmed el Berdicinin eserlerinden ucu haqqinda xususi melumat verilir Men revaan in Nebi s fi 1 kebair Boyuk gunah barede Peygember eleyhisselamin sozlerini neql edenler Merifet el muttesil min el hedis ve l mursel ve l meqtu va beyan at turuq as sahiha Hedis mursel ve meqtudan ayrilmamisin idraki ve duzgun yollarin beyani ve Tebeqat el esma el mufrede min es sahabe va t tabiin ve eshab el hedis Eshablar ardicillar ve hedis muelliflerinden nadir adlarin tebeqeleri Bunlardan axirinci eser daha meshurdur Burada 426 Peygember eshabinin ardicilinin davamcinin ve hedis aliminin adi onlarin mensub olduqlari yerler gosterilir Ehmed el Berdici traktatin evvelinde onun yeniliyine isare ederek yazir Menim arasdirdigim nadir adlardir Onlar Peygember eleyhisselamin eshablaridir Alimlerden hec birinin hemin adlardan hansinisa cekmis oldugunu bilmirik Bu eser uzun muddet islam ideoloqlarinin maragini dogurmusdur Ibn Bukeyr el Bagdadi 938 998 ona serh ve kicik elaveler vermekle ozunun Neqd tebeqat el esma el mufreda Nadir adlarin tebeqelerinin tenqidi traktatini qeleme almis bir sira huquqsunas ilahiyyatci alimler ilk menbe kimi ondan genis behrelenmisler MenbeAzerbaycan tarixi Yeddi cildde II cild Baki 2007