Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əbu Hüreyrə (602, Tixama, Məkkə bölgəsi[d] – 679, ərəb. أبو هريرة) və ya Əbu Hüreyrə Əbdürrəhman bin Səhr əd-Devsi — Yəmən əsilli səhabələrdən biri. Əsl adı bilinməsə də, müsəlman olmadan əvvəl adının Əbdüləmr, Sükeyn, Əbdüşəms olduğu barədə müxtəlif şayiələr vardır. Sahibsiz pişikləri bəslədiyi və böyütdüyü üçün o, “Pişik atası” mənasını verən Əbu Hüreyrə adı ilə tanınırdı.
| Əbu Hüreyrə | |
|---|---|
| ərəb. أبو هريرة | |
 | |
| Doğum tarixi | 602 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 679 |
| Dəfn yeri | |
| Tanınmış yetirmələri | Ənəs ibn Malik, Tavus ibn Keysan |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Yəməndə doğulan Əbu Hüreyrənin doğum tarixi məlum deyil və o, Ezd qəbiləsinin Devs qoluna mənsubdur. 628-ci ildə Məhəmməd Xeybərdə olarkən onun yanına gəlir və müsəlman olur. O, mühasirə zamanı Xeybərin fəthində və ondan sonrakı bütün müharibələrdə iştirak etmişdir.
Hədis rəvayətləri
Bu tarixdən ölümünə qədər üç il Məhəmmədin yanından ayrılmamılşdır. Bu səbəbdən də onun ən çox hədis nəql edən səhabə olduğu deyilir. Onun 5375 hədis rəvayət etdiyi təxmin edilir. Əbu Hüreyrə digər səhabələrlə müqayisədə çoxlu hədis rəvayət etsə də, onun eşitdiyi bu hədisləri yazıb-yazmadığı bilinmir. Ondan gələn rəvayətdə deyilir ki, “Əbu Hureyrə nə yazır, nə də gizlədir”. Digər tərəfdən bəzi rəvayətlərdə Əbu Hureyrə deyir ki, “Biz hədis yazarkən Peyğəmbər bizə gəldi”. Onun çoxlu kitablar arasından istədiyi hədisi tapdığı bildirilir.
Əbu Hüreyrəyə məxsus 140-a yaxın hədis rəvayətini özündə əks etdirən və onun tələbəsi Hemmam İbn Münəbbih tərəfindən yazılan əs-Səhife əs-Səhihə kitabının dövrümüzə qədər qorunduğu bildirilsə də, 1953-cü ildə Prof. M. Həmidullahın tapıb nəşr etdirdiyi Şam və Berlin nüsxələrindən ən qədimi olan Şam nüsxəsi hicri 6-cı əsrə (miladi 12-ci əsr) aiddir.
Bişr b. Səid dedi: "Allaha and olsun ki, biz Əbu Hüreyrənin məclisində idik. O, bunu bizə Rəsulullahdan və Kəb əl-Əhbardan nəql edirdi. Mən onun Kəb hədisini rəvayət etdiyini eşitdim. Kəb kəlməsi və Kəb sözü Allah Rəsulunun hədisi kimi, Allahdan qorxun və hədisdən çəkinin!"
Həmçinin mənbələrdə xəlifə Ömərin Əbu Hüreyrəni çox hədis rəvayət etməməsi ilə bağlı xəbərdarlıq etdiyi, hədis nəqlindən əl çəkməsə, özünü Devs adlı yerə sürgün edəcəyi ilə hədələdiyi və nəql etdiyi rəvayətlərin düzgünlüyünü yoxladığı barədə məlumatlar vardır. Əbu Hüreyrə özü hədis nəqli ilə bağlı xəlifə Ömərlə aralarında baş vermiş dialoqu belə nəql edir: “Rəvayət etdiyim hədis Ömərə çatdıqda məni yanına çağırıb dedi: “Filan evində bizimlə idin?” Dedim: “Bəli. , o gün Allah Rəsulu buyurdu: “Kim məni yalanda ittiham edərsə, yerini Cəhənnəmdə hazırlasın.” Sonra Ömər dedi: “Onda get hədislər danış”.
Əbu Hüreyrənin bir çox hədis rəvayət etməsinə qarşı çıxanlardan biri olan Aişə onu öz tərəfinə çağıraraq görmədiyi və eşitmədiyi bəzi rəvayətlərin hesabını vermək istədi və Əbu Hureyrə dedi: “Ana! “Bəlkə də belədir” dedikdə, güzgü, sürtmə və ətir kimi şeylərin fikrimi yayındırdığını və bu rəvayətləri Allah Rəsulundan eşitməyimə mane olmadığını söylədi.
Əbu Hüreyrə İslam Peyğəmbərinin xanımı Aişəyə dedi: “Uğursuzluq üç şeydə: Evdə, qadında, atda olması xəbərini çatdırır. O: “Əbu Hureyrə yaxşı əzbərləməmiş. Çünki o, içəri girən zaman Allah Rəsulu buyurdu: “Allah yəhudilərə lənət etsin, çünki onlar; Uğursuzluğu üç şeydə; “Evdə, qadında, atda” deyirlər”. Həmçinin Əbu Hüreyrənin hədisin əvvəlini deyil, yalnız sonunu eşitdiyi bildirilir.
Tabiin fəqihlərindən olan İbrahim ən-Nəhai dövrünün bəzi alimlərinin, o cümlədən Əbu Hənifənin Əbu Hüreyrənin hökmlərlə bağlı bəzi rəvayətlərini onun fəqih olmadığı səbəbi ilə qəbul etmədiklərini iddia etmişlər. Hüreyrənin əleyhinə heç nə deməmiş, sağlam bənzətmənin əksinə olaraq onun şayiələrini qəbul etmək istəməmişlər.
Dövlətçilik
Xəlifə Ömər tərəfindən iki dəfə Bəhreynə vali təyin edilir. Əbu Hüreyrə valiliyi tərk edib Mədinəyə qayıdanda xəlifə tərəfindən araşdırmaya cəlb olunur. Bəzi şayiələrə görə, Ömərin ona qarşı ittihamlar irəli sürdüyü və nəticədə əmlakının yarısı və ya hamısı müsadirə edildiyi iddia edilir. Lakin sonradan Əbu Hüreyrənin doğruluğu üzə çıxanda xəlifə Ömər onu yenidən vali təyin etmək istəyir, lakin Əbu Hüreyrə bir daha vəzifəni qəbul etməmişdir. Osmanın xilafətini müdafiə edən Əbu Hüreyrə xəlifə Əli ilə Müaviyənin mübarizəsində heç bir tərəfi dəstəkləmir. Əbu Hüreyrənin Müaviyə dövründə zaman-zaman Mədinə valisi olduğu və ya vali Mərvanın olmadığı dövrdə Mədinəyə valinin müavini olduğu bildirilir.
İstinadlar
- Ərəbcə Vikipediya. 2003.
- TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 10, sayfa: 160-167
- Ebu Dâvûd (ö. 204/819), et-Tayâlisî, Müsned,Haydarâbâd-1321, 215, H. No:1537; et-Taberânî (ö.360/971), Süleyman b. Ahmed, Müsnedu’ş-Şamiyyîn, thk. Hamdî b. Abdülmecid es-Selefî, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut, 1405, IV/342, H. No:3505; ez-Zerkeşî, el-İcâbe, s.207-211.; İbrahim Sağlam, ‘Uğursuzluk Üç Şeydedir...’ Rivayetinin İsnad ve Metin Yönünden Tahlili
- TDV İslam Ansikyopedisi, Ebû Hüreyre maddesi.
- "İslam Ansiklopedisi, M. Yaşar Kandemir". 2015-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-12-07.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebu Hureyre 602 Tixama Mekke bolgesi d 679 ereb أبو هريرة ve ya Ebu Hureyre Ebdurrehman bin Sehr ed Devsi Yemen esilli sehabelerden biri Esl adi bilinmese de muselman olmadan evvel adinin Ebdulemr Sukeyn Ebdusems oldugu barede muxtelif sayieler vardir Sahibsiz pisikleri beslediyi ve boyutduyu ucun o Pisik atasi menasini veren Ebu Hureyre adi ile taninirdi Ebu Hureyreereb أبو هريرة Dogum tarixi 602Dogum yeri Tixama Mekke bolgesi d Seudiyye ErebistaniVefat tarixi 679Defn yeri Beqi qebiristanligiTaninmis yetirmeleri Enes ibn Malik Tavus ibn Keysan Vikianbarda elaqeli mediafayllar Yemende dogulan Ebu Hureyrenin dogum tarixi melum deyil ve o Ezd qebilesinin Devs qoluna mensubdur 628 ci ilde Mehemmed Xeyberde olarken onun yanina gelir ve muselman olur O muhasire zamani Xeyberin fethinde ve ondan sonraki butun muharibelerde istirak etmisdir Hedis revayetleriBu tarixden olumune qeder uc il Mehemmedin yanindan ayrilmamilsdir Bu sebebden de onun en cox hedis neql eden sehabe oldugu deyilir Onun 5375 hedis revayet etdiyi texmin edilir Ebu Hureyre diger sehabelerle muqayisede coxlu hedis revayet etse de onun esitdiyi bu hedisleri yazib yazmadigi bilinmir Ondan gelen revayetde deyilir ki Ebu Hureyre ne yazir ne de gizledir Diger terefden bezi revayetlerde Ebu Hureyre deyir ki Biz hedis yazarken Peygember bize geldi Onun coxlu kitablar arasindan istediyi hedisi tapdigi bildirilir Ebu Hureyreye mexsus 140 a yaxin hedis revayetini ozunde eks etdiren ve onun telebesi Hemmam Ibn Munebbih terefinden yazilan es Sehife es Sehihe kitabinin dovrumuze qeder qorundugu bildirilse de 1953 cu ilde Prof M Hemidullahin tapib nesr etdirdiyi Sam ve Berlin nusxelerinden en qedimi olan Sam nusxesi hicri 6 ci esre miladi 12 ci esr aiddir Bisr b Seid dedi Allaha and olsun ki biz Ebu Hureyrenin meclisinde idik O bunu bize Resulullahdan ve Keb el Ehbardan neql edirdi Men onun Keb hedisini revayet etdiyini esitdim Keb kelmesi ve Keb sozu Allah Resulunun hedisi kimi Allahdan qorxun ve hedisden cekinin Hemcinin menbelerde xelife Omerin Ebu Hureyreni cox hedis revayet etmemesi ile bagli xeberdarliq etdiyi hedis neqlinden el cekmese ozunu Devs adli yere surgun edeceyi ile hedelediyi ve neql etdiyi revayetlerin duzgunluyunu yoxladigi barede melumatlar vardir Ebu Hureyre ozu hedis neqli ile bagli xelife Omerle aralarinda bas vermis dialoqu bele neql edir Revayet etdiyim hedis Omere catdiqda meni yanina cagirib dedi Filan evinde bizimle idin Dedim Beli o gun Allah Resulu buyurdu Kim meni yalanda ittiham ederse yerini Cehennemde hazirlasin Sonra Omer dedi Onda get hedisler danis Ebu Hureyrenin bir cox hedis revayet etmesine qarsi cixanlardan biri olan Aise onu oz terefine cagiraraq gormediyi ve esitmediyi bezi revayetlerin hesabini vermek istedi ve Ebu Hureyre dedi Ana Belke de beledir dedikde guzgu surtme ve etir kimi seylerin fikrimi yayindirdigini ve bu revayetleri Allah Resulundan esitmeyime mane olmadigini soyledi Ebu Hureyre Islam Peygemberinin xanimi Aiseye dedi Ugursuzluq uc seyde Evde qadinda atda olmasi xeberini catdirir O Ebu Hureyre yaxsi ezberlememis Cunki o iceri giren zaman Allah Resulu buyurdu Allah yehudilere lenet etsin cunki onlar Ugursuzlugu uc seyde Evde qadinda atda deyirler Hemcinin Ebu Hureyrenin hedisin evvelini deyil yalniz sonunu esitdiyi bildirilir Tabiin feqihlerinden olan Ibrahim en Nehai dovrunun bezi alimlerinin o cumleden Ebu Henifenin Ebu Hureyrenin hokmlerle bagli bezi revayetlerini onun feqih olmadigi sebebi ile qebul etmediklerini iddia etmisler Hureyrenin eleyhine hec ne dememis saglam benzetmenin eksine olaraq onun sayielerini qebul etmek istememisler DovletcilikXelife Omer terefinden iki defe Behreyne vali teyin edilir Ebu Hureyre valiliyi terk edib Medineye qayidanda xelife terefinden arasdirmaya celb olunur Bezi sayielere gore Omerin ona qarsi ittihamlar ireli surduyu ve neticede emlakinin yarisi ve ya hamisi musadire edildiyi iddia edilir Lakin sonradan Ebu Hureyrenin dogrulugu uze cixanda xelife Omer onu yeniden vali teyin etmek isteyir lakin Ebu Hureyre bir daha vezifeni qebul etmemisdir Osmanin xilafetini mudafie eden Ebu Hureyre xelife Eli ile Muaviyenin mubarizesinde hec bir terefi desteklemir Ebu Hureyrenin Muaviye dovrunde zaman zaman Medine valisi oldugu ve ya vali Mervanin olmadigi dovrde Medineye valinin muavini oldugu bildirilir IstinadlarErebce Vikipediya 2003 TDV Islam Ansiklopedisi cilt 10 sayfa 160 167 Ebu Davud o 204 819 et Tayalisi Musned Haydarabad 1321 215 H No 1537 et Taberani o 360 971 Suleyman b Ahmed Musnedu s Samiyyin thk Hamdi b Abdulmecid es Selefi Muessesetu r Risale Beyrut 1405 IV 342 H No 3505 ez Zerkesi el Icabe s 207 211 Ibrahim Saglam Ugursuzluk Uc Seydedir Rivayetinin Isnad ve Metin Yonunden Tahlili TDV Islam Ansikyopedisi Ebu Hureyre maddesi Islam Ansiklopedisi M Yasar Kandemir 2015 09 24 tarixinde Istifade tarixi 2021 12 07