Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şətt (ərəb. شط, hərf. sahil) — geologiyada Afrikanın Məğrib regionunda ilin çox hissəsi quru qalan, lakin qışda bir qədər su alan duzlu göl. Bu, səthinin hündürlüyü su səviyyəsinin və mövqeyi ilə idarə olunur. Şəttdə su səviyyəsi aşağı düşdükdə çöküntü deflyasiyası və su səviyyəsi yüksəldikdə çöküntü yığılması baş verir. Onlar dəyişkən sahillərdə, Atlas dağ silsiləsindən gələn yaz əriməsi ilə, həmçinin Böyük Səhrada ara-sıra yağış suları və ya Böyük Səhra artezian hövzəsi kimi yeraltı su mənbələri ilə əmələ gəlir.
Su mənbələri
Sahara şəttləri nadir yağışlar zamanı fasilələrlə qidalanır. Onlar yüksək buxarlanma sürətinə məruz qalırlar, buna görə də duzlar sonda çöküntünün səthində toplanır. Əslində, şəttlər ildə illik buxarlanma dərəcələri çox vaxt illik yağıntının 20 qatını üstələyir. Bu duz yığılması, müqayisə edilə bilən dəyişkənliyə baxmayaraq, şəttlərin xüsusilə yüksək albedoya sahib olmasına səbəb ola bilər. Şəttlərdə evaporitlərin çökməsi üstünlük təşkil etdiyi halda, daha rütubətli iqlim dövrlərində palçıq təbəqələri şətt səthində çökə bilər. Boş qum mənbəyinin yaxınlığında olduğu halda eol çöküntüsü də chott səthində çöküntü çöküntüsündə rol oynaya bilər.
Sahara dənizi
Çoxları dəniz səviyyəsindən aşağıda yerləşdiyinə görə, bəzi avropalı müstəmləkəçilər və mühəndislər Sahara şəttlərini Aralıq dənizindən və ya bəzi hallarda Atlantik okeanından kanal kəsərək adlanan daxili dəniz yaratmaq fürsəti kimi qiymətləndirirdilər. Belə bir kanal dənizdən suyun içəriyə axmasına imkan verəcəkdi. Ümid bu idi ki, bu ticarət və dəniz müharibəsini asanlaşdıracaq, həmçinin Saharanın iqlim şəraitini dəyişdirəcək.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Swezey, C.S., 2003, The role of climate in the creation and destruction of continental stratigraphic records: An example from the northern margin of the Sahara Desert, in Cecil, C.B., and Edgar, N.T., eds., Climate Controls on Stratigraphy: SEPM (Society for Sedimentary Geology) Special Publication 77, p. 207-225.
- Ramdani, Mohammed; Elkhiat, Najat; Flower, Roger J. Africa: North of Sahara // Likens, Gene E. (redaktor). Encyclopedia of Inland Waters. Lake Ecosystem Ecology. San Diego, CA: Academic Press. 2010. ISBN . 20 August 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 December 2012.
- Laity, Julie J. Deserts and Desert Environments. Environmental Systems and Global Change Series. Chichester, UK: John Wiley & Sons. 2009. ISBN . 11 August 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 December 2012.
- Komatsu, Goro; Ori, Gian Gabriele; Marinangeli, Lucia; Moersch, Jeffrey E. Playa environments on Earth: Possible analogs for Mars // Chapman, Mary (redaktor). The Geology of Mars: Evidence from Earth-Based Analogs (5th). Chichester, UK: Cambridge University Press. 2007. ISBN . İstifadə tarixi: 16 December 2012.
- Spinage, Clive Alfred. African Ecology: Benchmarks and Historical Perspectives. Springer Geography (Illustrated). New York: Springer. 2012. ISBN . İstifadə tarixi: 16 December 2012.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sett ereb شط herf sahil geologiyada Afrikanin Megrib regionunda ilin cox hissesi quru qalan lakin qisda bir qeder su alan duzlu gol Bu sethinin hundurluyu su seviyyesinin ve movqeyi ile idare olunur Settde su seviyyesi asagi dusdukde cokuntu deflyasiyasi ve su seviyyesi yukseldikde cokuntu yigilmasi bas verir Onlar deyisken sahillerde Atlas dag silsilesinden gelen yaz erimesi ile hemcinin Boyuk Sehrada ara sira yagis sulari ve ya Boyuk Sehra artezian hovzesi kimi yeralti su menbeleri ile emele gelir Su menbeleriSahara settleri nadir yagislar zamani fasilelerle qidalanir Onlar yuksek buxarlanma suretine meruz qalirlar buna gore de duzlar sonda cokuntunun sethinde toplanir Eslinde settler ilde illik buxarlanma dereceleri cox vaxt illik yagintinin 20 qatini usteleyir Bu duz yigilmasi muqayise edile bilen deyiskenliye baxmayaraq settlerin xususile yuksek albedoya sahib olmasina sebeb ola biler Settlerde evaporitlerin cokmesi ustunluk teskil etdiyi halda daha rutubetli iqlim dovrlerinde palciq tebeqeleri sett sethinde coke biler Bos qum menbeyinin yaxinliginda oldugu halda eol cokuntusu de chott sethinde cokuntu cokuntusunde rol oynaya biler Sahara deniziCoxlari deniz seviyyesinden asagida yerlesdiyine gore bezi avropali mustemlekeciler ve muhendisler Sahara settlerini Araliq denizinden ve ya bezi hallarda Atlantik okeanindan kanal keserek adlanan daxili deniz yaratmaq furseti kimi qiymetlendirirdiler Bele bir kanal denizden suyun iceriye axmasina imkan verecekdi Umid bu idi ki bu ticaret ve deniz muharibesini asanlasdiracaq hemcinin Saharanin iqlim seraitini deyisdirecek Hemcinin baxSebxa Settul Ereb NuaksotIstinadlarSwezey C S 2003 The role of climate in the creation and destruction of continental stratigraphic records An example from the northern margin of the Sahara Desert in Cecil C B and Edgar N T eds Climate Controls on Stratigraphy SEPM Society for Sedimentary Geology Special Publication 77 p 207 225 Ramdani Mohammed Elkhiat Najat Flower Roger J Africa North of Sahara Likens Gene E redaktor Encyclopedia of Inland Waters Lake Ecosystem Ecology San Diego CA Academic Press 2010 ISBN 978 0123820020 20 August 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 December 2012 Laity Julie J Deserts and Desert Environments Environmental Systems and Global Change Series Chichester UK John Wiley amp Sons 2009 ISBN 978 1444300741 11 August 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 December 2012 Komatsu Goro Ori Gian Gabriele Marinangeli Lucia Moersch Jeffrey E Playa environments on Earth Possible analogs for Mars Chapman Mary redaktor The Geology of Mars Evidence from Earth Based Analogs 5th Chichester UK Cambridge University Press 2007 ISBN 978 0521832922 Istifade tarixi 16 December 2012 Spinage Clive Alfred African Ecology Benchmarks and Historical Perspectives Springer Geography Illustrated New York Springer 2012 ISBN 978 3642228711 Istifade tarixi 16 December 2012