Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şur — Fikrət Əmirov tərəfindən 1948-ci ildə bəstələnmiş simfonik muğamdır. "Şur" simfonik muğamı aid olduğu janrda yazılmış ilk əsərdir. "Şur" və "Kürd Ovşarı" simfonik muğamları dulogiya xüsusiyyətinə malikdir. "Şur" simfonik muğamı Şur, Şur-Şahnaz, Bayatı, Əraq, Simayi-Şəms hissələrindən ibarətdir.
| Şur | |
|---|---|
 | |
| Bəstəkar | Fikrət Əmirov |
| Forma | simfonik muğam |
| Premyera | |
| Dinlə | |
| Moskva Radio Simfonik Orkestri (drijor: Rauf Abdullayev, 1996) | |
F. Əmirovun "Şur" simfonik muğamı ilk dəfə Niyazinin idarəsilə 1948-ci ilin avqust ayında Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında səslənmişdir. Daha sonra əsər tanınmış drijorlar Rojdestvenski, Stokoveski kimi sənətkarların idarəsi ilə ifa edilmişdir.
Tarixi
Yazılma tarixi
F. Əmirov "Şur" və "Kürd-Ovşarı" simfonik muğamlarını 1948-ci ildə yazmışdır. Hər iki əsər bitkin, müstəqil formaya malik olsa da, mövzu baxımından bir-birini tamamlayaraq bir növ dulogiya əmələ gətirir. Bəstəkar, "Kürd-Ovşarı" simfonik muğamında "Şur" simfonik muğamının melodik elementlərindən istifadə edir.
Muğamı vasitəsiylə səsləndirmək ideyasını F. Əmirova Bülbül vermişdi. Lakin, bəstəkarın özünün də tarzən olması və muğamlara bələdliyi də bu işdə xüsusi rol oynamışdır. "Şur" və "Kürd-Ovşarı" simfonik muğamlarını yazması haqqında xatirələrində F. Əmirov qeyd edir:
 | “Simfonik muğamlar üzərində işləməyə məni Bülbül dəvət etdi. Biz gecə-gündüz çalışırdıq. Müharibədən sonrakı ağır illərdə mənim üzərimə anam və bacılarımın qayğıları da düşürdü. Evdəkilərin nigarançılığını duyan Bülbül bütün bu müddət ərzində özlərinin ev xadimələri Mariya ilə ailəm üçün zənbil-zənbil yeməklər göndərirdi ki, mən sakit işləyə bilim.” |  |
Bəstəkarın növbəti xatirəsində isə onun simfonik muğamlar üzərində işləyərkən ustad sənətkarlardan necə bəhrələnməsi əks olunur: "1948-ci ildə "Şur" və "Kürd-Ovşarı" simfonik muğamları üzərində çalışdığım zaman böyük sənətkar Bülbülün sayəsində mən Qurban Pirimov və Seyid Şuşinski ilə tez-tez görüşərək işləyirdim."
| Fikrət Əmirovun simfonik muğamları |
|---|
 |
S. Təhmiraqızı "Fikrət Əmirov" adlı tədqiqat əsərində qeyd edir ki, "Musiqi sənətində tamamilə yeni bir janr olan simfonik muğam janrını yaratmaqla, F. Əmirov çətin və cəsarətli yaradıcılıq məsələsinin öhdəsindən bacarıqla gəlmişdir. Çox məzmunlu və orijinal formalı bu əsərlərdə dərin musiqi təfəkkürü, koloritli tapıntılar, xalq musiqisinə yaradıcı münasibət öz təcəssümünü tapır." Musiqişünas F. Əliyeva isə yazır: "F. Əmirov Azərbaycan xalq musiqisinin zəngin melodiya, məqam, ritm qanunlarının dərin qatlarına vararaq, prinsip etibarilə Avropa bəstəkarlıq təfəkkürünün məhsulu olan və musiqili-bədii kateqoriya kimi məhz bu mədəniyyət daxilində formalaşmış simfonizm üslub-janr sistemində yeni şaxə yaratmışdır."
İfa tarixi
F. Əmirovun "Şur" simfonik muğamı ilk dəfə Niyazinin idarəsilə 1948-ci ilin avqust ayında Azərbaycan Dövlət Filarmoniyası nda səslənmişdir. Daha sonra əsər tanınmış drijorlar Rojdestvenski, Stokoveski kimi sənətkarların idarəsi ilə ifa edilmişdir. Fransanın "Disk" jurnalında "Şur" simfonik muğamı haqqında yazılmış məqalədə deyilir: "Şur simfonik muğamı ifadəliyi və parlaq orkestr ustalığı ilə fransız dinləyicilərin böyük marağına səbəb olmuşdur. Şur simfonik muğamında musiqi sənətinin bütün böyük əhəmiyyət kəsb edən əsərlərinə xas olan əzəmət və həqiqət vardır." Azərbaycan drijorlarından Rauf Abdullayev, Fəxrəddin Kərimov və Yalçın Adıgözəlovun da interpretasiyasında "Şur" muğamı dəfələrlə müxtəlif səviyyəli konsert salonlarında səsləndirilmişdir.
Forma
"Şur" simfonik muğaml bir neçə hissədən ibarətdir: Şur, Şur-Şahnaz, Bayatı, Əraq, Simayi-Şəms. Hər bir hissədən sonra qısa rəng və ya təsnif səslənir. Bəstəkarın istifadə etdiyi Əraq şöbəsi Şur dəstgahına daxil deyildir. Əraq Rast və onun ailəsinə daxil olan muğam dəstgahlarının zil şöbəsidir. F. Əmirovun eyniadlı muğam dəstgahından yaradıcılıq fantaziyası ilə istifadəsini musiqişünas Ramiz Zöhrabov belə əsaslandırır: "Şur dəstgahında Bayatı-Qacar adlı şöbə var ki, istər əsaslandığı məqam-lad, istərsə də melodiya etibarilə Əraqa çox uyğun gəlir. Məhz buna görə də müəllif Şur dəstgahında Bayatı-Qacarı əvəz edən bir şöbə kimi Əraqdan istifadə etmişdir. Simfonik muğamda Əraq əslində Şur dəstgahında Bayatı-Qacarın tutduğu funksiyanı daşıyır. Lakin, Əraqın Bayatı-Qacara nisbətən həm daxili musiqi inkişaf prinsipləri, həm də texniki cəhətdən imkanları daha genişdir. Əraqda orkestrləşdirmə fantaziyası üçün zəngin musiqi materialı var. Bu səbəbdən də, F. Əmirov "Şur" simfonik muğamında Bayatı-Qacar əvəzinə Əraqdan istifadə etmişdir."
Bütövlükdə beş bölmədən ibarət olan "Şur" simfonik muğamı, eyni tematik material üzərində qurulan giriş və tamamlayıcı hissələrlə əhatə olunur. Əsər epik xarakterli mövzu ilə açılır. Mövzunu əvvəl baş klarnet, sonra qoboy, daha sonra isə simli alətlər ifa edir. Nəhayət mövzu bütün orkestrın ifasında səslənir. Giriş mövzusu Şur təsnifinə əsaslanır. Mövzu tədricən nisbətən zil registrləri əhatə edərək işıqlı orkestr tembrlərinə nail olur. Növbəti bölmə Mayeyi-Şur ladın mayəsini tədiq edir. Klarnetin solosu sanki xanəndənin partiyasını ifa edir. Bu epizod girişin ostinat bas üzərində keçən variantı ilə tamamlanır.
Şur şahnaz bölməsi ladın üst kvartasına istinad edir. Onun mərkəzində sanki kiçik təsnif gizlənmişdir. Bu daha işıqlı bir mövzudur. Bəstəkar bu bölməni təsnif kimi qeyd etmir. Sırf şərq koloritli bu mövzunu fleyta-piccolo və bas-klarnet ifa edir. Şur-Şahnaz bölməsi rənglə tamamlanır. Rəng yumşaq və səlis qoboy solosu ilə başlanır. Burada "Ay qadası" xalq mahnısı istifadə olunmuşdur. Daha sonra mövzu klarnet və fleyta ilə ifa edilir. Özündə rəqsvari və mahnıvari başlanğıcı birləşdirən bu rəng incə və məlahətli səslənməklə səciyyəvi ritmə malikdir.
Əsərin üçüncü böyük hissəsi Bayatıdır. Bəstəkar burada Şur muğamının Bayatı-Kürd şöbəsi ilə Çoban-bayatının intonasiyalarını birləşdirir. Bayatı muğam improvizasiyası ilə mahnıvari-rəqsvari epizodların növbələşməsi üzərində qurulur. Epik xarakterli bu şöbə möhtəşəm orkestr tuttisində səslənir. Bayatı daha zildə (re səsinə istinad etməklə) səslənir. Bütünlükdə bayatı özü bir neçə bölmədən ibarətdir. Birinci bölmə improvizasiya əsasındadır. Gümrah və həyatsevər ruhlu rəng dəqiq ritmə malik olub, enerjili intonasiyalardan qurulur.
Bayatının yeni bölməsi qoboy solosu ilə başlanır. Bu, Çoban-bayatısıdır. Çoban tütəyinin çalğısını təqlid etmək məqsədilə burada qoby və fleyta alətlərinə geniş yer verilir. Sonra "Evləri var xana-xana" xalq mahnısının melodiyası üzərində təsnif səslənir.
Epik xarakterli Əraq bölməsi reçitativ-deklamasiya ifadəliliyinə malikdir. Onun melodiyası simli və taxta nəfəsli alətlərin unisonunda səslənir.
Əraq bölməsindən sonra təsnif və ya rəng verilmir və bir-başa Simayi-şəms bölməsinə keçilir. Burada maye bir oktava yuxarı təsdiq olunur, bu şöbə muğamın kulminasiyasıdır. Bu bölmənin əsasını Simayi-şəms zərbi muğamı təşkil edir. Giriş motivi ostinat ritm üzərində qurulur. Birinci mövzu simli alətlərin bu ostinat leytritmi fonunda kanon kimi səslənir. Kanonun mövzusunu ksilofon, cavabı isə kampanelli ifa edir. Xalq muğamında kanon mövzusu bir növ təkrar olunan nəzarət funksiyası daşıyır.
Sonrakı epizodda muğam improvizasiyası ostinat ritmlə birləşir. Solo truba ostonat leytrirmin fonunda improvizasiya edir. Sonra melodiyanı fleyta, qboy və klarnet ifa edir, ritmik ostinato isə mis nəfəsli alətlərlə səslənir. Burada özünəməxsus tembrlər polifoniyası yaranır. Simayi-şəms bölməsi orkestr tuttisi ilə tamamlanır. "Şur" simfonik muğamı giriş mövzusu ilə tamamlanır (faqot solosu). Ən sonda isə yenə bas-klarnetdə mövzu səslənir.
Diskoqrafiya
- Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri, drijor: Niyazi, Мелодия, 1972
- Moskva Radio Simfonik Orkestri, drijor: Rauf Abdullayev, Olympia, 1996
- Moskva Simfonik Orkestri, drijor: , ASV,1998
- Rusiya Filarmoniya Orkestri, drijor: , Naxos, 2010
İstinadlar
- Təhmiraqızı, 2012. səh. 204
- Təhmiraqızı, 2012. səh. 203
- Təhmiraqızı, 2012. səh. 201
- Təhmiraqızı, 2012. səh. 202
- Əliyeva, F. Muğam. Operadan simfoniya və caza qədər. Bakı. 2003. səh. 178.
- Təhmiraqızı, 2012. səh. 209
- S. Qasımova, Z. Abdullayeva – Fikrət Əmirov, Bakı, 2004, səh. 65
- Təhmiraqızı, 2012. səh. 205
- Zöhrabov, Ramiz. Bəstəkarlarımız haqqında söz (Şur). Bakı. 1995. səh. 36. (#accessdate_missing_url)
- Əliyev, 2007. səh. 5
- Əliyev, 2007. səh. 7
Ədəbiyyat
- Əliyev, A.S., Fikrət Əmirovun "Şur" simfonik muğamının dirijorluq təcrübəsində təfsir xüsusiyyətlərinə dair metodik tövsiyələr, Bakı: Azərb. Resp. Təhsil Problemləri İn-tu., Bakı Musiqi Akademiyası, 2007
- Təhmiraqızı, S., Fikrət Əmirov, Bakı: Aspoliqraf, 2012
- Əmirov, Fikrət, Simfonik muğamlar, Azərbaycan Sovet Musiqi Ədəbiyyatı, Bakı, 1984
- Əzimli, T., Novator bəstəkar, simfonik muğam janrının - Şərq simfonizminin yaradıcısı, Bakı: Musiqi/Poeziya, 2012
- Виноградов, В., Мир музыки Фикрета, Баку: Ədəbiyyat və incəsənət, 1983
- S. Qasımova, Z. Abdullayeva, Ф., Fikrət Əmirov, Bakı, 2004
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Əsər Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri ifasında, (drijor Silvio Barbato).
- Əsər Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrinin ifasında (drijor Niyazi).
- Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrinin ifasında (drijor Rauf Abdullayev)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Sur deqiqlesdirme Sur Fikret Emirov terefinden 1948 ci ilde bestelenmis simfonik mugamdir Sur simfonik mugami aid oldugu janrda yazilmis ilk eserdir Sur ve Kurd Ovsari simfonik mugamlari dulogiya xususiyyetine malikdir Sur simfonik mugami Sur Sur Sahnaz Bayati Eraq Simayi Sems hisselerinden ibaretdir SurBestekar Fikret EmirovForma simfonik mugamPremyera 1948Azerbaycan Dovlet FilarmoniyasiDinle source source source Acilis hissesi Moskva Radio Simfonik Orkestri drijor Rauf Abdullayev 1996 F Emirovun Sur simfonik mugami ilk defe Niyazinin idaresile 1948 ci ilin avqust ayinda Azerbaycan Dovlet Filarmoniyasinda seslenmisdir Daha sonra eser taninmis drijorlar Rojdestvenski Stokoveski kimi senetkarlarin idaresi ile ifa edilmisdir TarixiYazilma tarixi Sur mugaminin ses duzumu qammasi F Emirov Sur ve Kurd Ovsari simfonik mugamlarini 1948 ci ilde yazmisdir Her iki eser bitkin musteqil formaya malik olsa da movzu baximindan bir birini tamamlayaraq bir nov dulogiya emele getirir Bestekar Kurd Ovsari simfonik mugaminda Sur simfonik mugaminin melodik elementlerinden istifade edir Mugami vasitesiyle seslendirmek ideyasini F Emirova Bulbul vermisdi Lakin bestekarin ozunun de tarzen olmasi ve mugamlara beledliyi de bu isde xususi rol oynamisdir Sur ve Kurd Ovsari simfonik mugamlarini yazmasi haqqinda xatirelerinde F Emirov qeyd edir Simfonik mugamlar uzerinde islemeye meni Bulbul devet etdi Biz gece gunduz calisirdiq Muharibeden sonraki agir illerde menim uzerime anam ve bacilarimin qaygilari da dusurdu Evdekilerin nigaranciligini duyan Bulbul butun bu muddet erzinde ozlerinin ev xadimeleri Mariya ile ailem ucun zenbil zenbil yemekler gonderirdi ki men sakit isleye bilim Bestekarin novbeti xatiresinde ise onun simfonik mugamlar uzerinde isleyerken ustad senetkarlardan nece behrelenmesi eks olunur 1948 ci ilde Sur ve Kurd Ovsari simfonik mugamlari uzerinde calisdigim zaman boyuk senetkar Bulbulun sayesinde men Qurban Pirimov ve Seyid Susinski ile tez tez goruserek isleyirdim Fikret Emirovun simfonik mugamlariSur 1948 Kurd Ovsari 1948 Gulustan Bayati Siraz 1971 Eserlerinin siyahisibr S Tehmiraqizi Fikret Emirov adli tedqiqat eserinde qeyd edir ki Musiqi senetinde tamamile yeni bir janr olan simfonik mugam janrini yaratmaqla F Emirov cetin ve cesaretli yaradiciliq meselesinin ohdesinden bacariqla gelmisdir Cox mezmunlu ve orijinal formali bu eserlerde derin musiqi tefekkuru koloritli tapintilar xalq musiqisine yaradici munasibet oz tecessumunu tapir Musiqisunas F Eliyeva ise yazir F Emirov Azerbaycan xalq musiqisinin zengin melodiya meqam ritm qanunlarinin derin qatlarina vararaq prinsip etibarile Avropa bestekarliq tefekkurunun mehsulu olan ve musiqili bedii kateqoriya kimi mehz bu medeniyyet daxilinde formalasmis simfonizm uslub janr sisteminde yeni saxe yaratmisdir Ifa tarixi F Emirovun Sur simfonik mugami ilk defe Niyazinin idaresile 1948 ci ilin avqust ayinda Azerbaycan Dovlet Filarmoniyasi nda seslenmisdir Daha sonra eser taninmis drijorlar Rojdestvenski Stokoveski kimi senetkarlarin idaresi ile ifa edilmisdir Fransanin Disk jurnalinda Sur simfonik mugami haqqinda yazilmis meqalede deyilir Sur simfonik mugami ifadeliyi ve parlaq orkestr ustaligi ile fransiz dinleyicilerin boyuk maragina sebeb olmusdur Sur simfonik mugaminda musiqi senetinin butun boyuk ehemiyyet kesb eden eserlerine xas olan ezemet ve heqiqet vardir Azerbaycan drijorlarindan Rauf Abdullayev Fexreddin Kerimov ve Yalcin Adigozelovun da interpretasiyasinda Sur mugami defelerle muxtelif seviyyeli konsert salonlarinda seslendirilmisdir FormaSur hissesi source source source Moskva Radio Simfonik Orkestri terefinden Rauf Abdullayevin drijorlugu ile ifa edilir Simai Sems hissesi source source source Moskva Radio Simfonik Orkestri terefinden Rauf Abdullayevin drijorlugu ile ifa edilir Bu fayllarin oxunmasinda problem var Bax media komek Sur simfonik mugaml bir nece hisseden ibaretdir Sur Sur Sahnaz Bayati Eraq Simayi Sems Her bir hisseden sonra qisa reng ve ya tesnif seslenir Bestekarin istifade etdiyi Eraq sobesi Sur destgahina daxil deyildir Eraq Rast ve onun ailesine daxil olan mugam destgahlarinin zil sobesidir F Emirovun eyniadli mugam destgahindan yaradiciliq fantaziyasi ile istifadesini musiqisunas Ramiz Zohrabov bele esaslandirir Sur destgahinda Bayati Qacar adli sobe var ki ister esaslandigi meqam lad isterse de melodiya etibarile Eraqa cox uygun gelir Mehz buna gore de muellif Sur destgahinda Bayati Qacari evez eden bir sobe kimi Eraqdan istifade etmisdir Simfonik mugamda Eraq eslinde Sur destgahinda Bayati Qacarin tutdugu funksiyani dasiyir Lakin Eraqin Bayati Qacara nisbeten hem daxili musiqi inkisaf prinsipleri hem de texniki cehetden imkanlari daha genisdir Eraqda orkestrlesdirme fantaziyasi ucun zengin musiqi materiali var Bu sebebden de F Emirov Sur simfonik mugaminda Bayati Qacar evezine Eraqdan istifade etmisdir Sur Sahnaz hissesinden sonra seslenen reng source source source Moskva Radio Simfonik Orkestri terefinden Rauf Abdullayevin drijorlugu ile ifa edilir Bayati hissesinden sonra seslenen reng source source source Moskva Radio Simfonik Orkestri terefinden Rauf Abdullayevin drijorlugu ile ifa edilir Bu fayllarin oxunmasinda problem var Bax media komek Butovlukde bes bolmeden ibaret olan Sur simfonik mugami eyni tematik material uzerinde qurulan giris ve tamamlayici hisselerle ehate olunur Eser epik xarakterli movzu ile acilir Movzunu evvel bas klarnet sonra qoboy daha sonra ise simli aletler ifa edir Nehayet movzu butun orkestrin ifasinda seslenir Giris movzusu Sur tesnifine esaslanir Movzu tedricen nisbeten zil registrleri ehate ederek isiqli orkestr tembrlerine nail olur Novbeti bolme Mayeyi Sur ladin mayesini tediq edir Klarnetin solosu sanki xanendenin partiyasini ifa edir Bu epizod girisin ostinat bas uzerinde kecen varianti ile tamamlanir Sur sahnaz bolmesi ladin ust kvartasina istinad edir Onun merkezinde sanki kicik tesnif gizlenmisdir Bu daha isiqli bir movzudur Bestekar bu bolmeni tesnif kimi qeyd etmir Sirf serq koloritli bu movzunu fleyta piccolo ve bas klarnet ifa edir Sur Sahnaz bolmesi rengle tamamlanir Reng yumsaq ve selis qoboy solosu ile baslanir Burada Ay qadasi xalq mahnisi istifade olunmusdur Daha sonra movzu klarnet ve fleyta ile ifa edilir Ozunde reqsvari ve mahnivari baslangici birlesdiren bu reng ince ve melahetli seslenmekle seciyyevi ritme malikdir Eserin ucuncu boyuk hissesi Bayatidir Bestekar burada Sur mugaminin Bayati Kurd sobesi ile Coban bayatinin intonasiyalarini birlesdirir Bayati mugam improvizasiyasi ile mahnivari reqsvari epizodlarin novbelesmesi uzerinde qurulur Epik xarakterli bu sobe mohtesem orkestr tuttisinde seslenir Bayati daha zilde re sesine istinad etmekle seslenir Butunlukde bayati ozu bir nece bolmeden ibaretdir Birinci bolme improvizasiya esasindadir Gumrah ve heyatsever ruhlu reng deqiq ritme malik olub enerjili intonasiyalardan qurulur Bayatinin yeni bolmesi qoboy solosu ile baslanir Bu Coban bayatisidir Coban tuteyinin calgisini teqlid etmek meqsedile burada qoby ve fleyta aletlerine genis yer verilir Sonra Evleri var xana xana xalq mahnisinin melodiyasi uzerinde tesnif seslenir Epik xarakterli Eraq bolmesi recitativ deklamasiya ifadeliliyine malikdir Onun melodiyasi simli ve taxta nefesli aletlerin unisonunda seslenir Eraq bolmesinden sonra tesnif ve ya reng verilmir ve bir basa Simayi sems bolmesine kecilir Burada maye bir oktava yuxari tesdiq olunur bu sobe mugamin kulminasiyasidir Bu bolmenin esasini Simayi sems zerbi mugami teskil edir Giris motivi ostinat ritm uzerinde qurulur Birinci movzu simli aletlerin bu ostinat leytritmi fonunda kanon kimi seslenir Kanonun movzusunu ksilofon cavabi ise kampanelli ifa edir Xalq mugaminda kanon movzusu bir nov tekrar olunan nezaret funksiyasi dasiyir Sonraki epizodda mugam improvizasiyasi ostinat ritmle birlesir Solo truba ostonat leytrirmin fonunda improvizasiya edir Sonra melodiyani fleyta qboy ve klarnet ifa edir ritmik ostinato ise mis nefesli aletlerle seslenir Burada ozunemexsus tembrler polifoniyasi yaranir Simayi sems bolmesi orkestr tuttisi ile tamamlanir Sur simfonik mugami giris movzusu ile tamamlanir faqot solosu En sonda ise yene bas klarnetde movzu seslenir DiskoqrafiyaAzerbaycan Dovlet Simfonik Orkestri drijor Niyazi Melodiya 1972 Moskva Radio Simfonik Orkestri drijor Rauf Abdullayev Olympia 1996 Moskva Simfonik Orkestri drijor ASV 1998 Rusiya Filarmoniya Orkestri drijor Naxos 2010IstinadlarTehmiraqizi 2012 seh 204 Tehmiraqizi 2012 seh 203 Tehmiraqizi 2012 seh 201 Tehmiraqizi 2012 seh 202 Eliyeva F Mugam Operadan simfoniya ve caza qeder Baki 2003 seh 178 Tehmiraqizi 2012 seh 209 S Qasimova Z Abdullayeva Fikret Emirov Baki 2004 seh 65 Tehmiraqizi 2012 seh 205 Zohrabov Ramiz Bestekarlarimiz haqqinda soz Sur Baki 1995 seh 36 accessdate missing url Eliyev 2007 seh 5 Eliyev 2007 seh 7EdebiyyatEliyev A S Fikret Emirovun Sur simfonik mugaminin dirijorluq tecrubesinde tefsir xususiyyetlerine dair metodik tovsiyeler Baki Azerb Resp Tehsil Problemleri In tu Baki Musiqi Akademiyasi 2007 Tehmiraqizi S Fikret Emirov Baki Aspoliqraf 2012 Emirov Fikret Simfonik mugamlar Azerbaycan Sovet Musiqi Edebiyyati Baki 1984 Ezimli T Novator bestekar simfonik mugam janrinin Serq simfonizminin yaradicisi Baki Musiqi Poeziya 2012 Vinogradov V Mir muzyki Fikreta Baku Edebiyyat ve incesenet 1983 S Qasimova Z Abdullayeva F Fikret Emirov Baki 2004Hemcinin baxAzerbaycan klassik musiqisi Mugam SimfoniyaXarici kecidlerEser Azerbaycan Dovlet Simfonik Orkestri ifasinda drijor Silvio Barbato Eser Azerbaycan Dovlet Simfonik Orkestrinin ifasinda drijor Niyazi Azerbaycan Dovlet Simfonik Orkestrinin ifasinda drijor Rauf Abdullayev