şayxi əbdülmüslümoviç Arsanukayev çeç Арсанука ев Шайхи Ӏа бдулмусли ман воӀ 15 aprel 1930 Dışne Vedeno d şimali Qafqaz

Şayxi Əbdülmüslümoviç Arsanukayev (çeç. Арсанука́ев, Шайхи́ Ӏа́бдулмусли́ман воӀ; 15 aprel 1930, Dışne-Vedeno^[d], Şimali Qafqaz diyarı^[d] – 13 mart 2012, Qroznı, Çeçenistan, Rusiya) — məşhur çeçen yazıçısı, şairi, Çeçenistan-İnquşetiya Yazıçılar İttifaqı və SSRİ Yazıçılar İttifaqının üzvü. Çeçenistanın Xalq Yazıçısı.

Şayxi Əbdülmüslümoviç Arsanukayev
çeç. Арсанука́ев, Шайхи́ Ӏа́бдулмусли́ман воӀ

Doğum tarixi	15 aprel 1930(1930-04-15)
Doğum yeri	Dışne-Vedeno^[d], Vedeno rayonu, Çeçen Muxtar Vilayəti^[d], Şimali Qafqaz diyarı^[d], RSFSR, SSRİ
Vəfat tarixi	13 mart 2012(2012-03-13) (81 yaşında)
Vəfat yeri	Qroznı, Çeçenistan, Rusiya
Təhsili	Çeçen Dövlət Universiteti (–1968)
Fəaliyyəti	şair, nasir
Fəaliyyət illəri	1957-ci ildən
Əsərlərinin dili	çeçen və rus
İstiqamət	realizm
Janrlar	hekayə, povest
Üzvlüyü	SSRİ Yazıçılar İttifaqı
Mükafatları

Həyatı

Şayxi Arsanukayev 1930-cu il aprelin 15-də Çeçenistanın Vedeno rayonunun Dışne-Vedeno kəndində anadan olub. 1944-cü ilin fevralında qohumları ilə birlikdə çeçenlərin və inquşların deportasiyası zamanı Qazaxıstana sürgün edilib. Orta məktəbi Qazaxıstanda Semipalatinsk vilayətinin Novopokrovsk rayonu, Batnay kəndində bitirib. Şayxi Arsanukayev 1955-ci ildə Semipalatinsk Maliyyə Texnikumundan məzun olub.

Şayxi Arsanukayev yaradıcılığına məktəb illərindən şeir yazmaqla başlayıb. Onun ilk əsərləri 1957-ci ildə "Leninski put" qəzetində, "Drujba" və "Orqa" almanaxlarında çap olunub.

Çeçen-İnquşetiya Dövlət Pedaqoji İnstitutunun filologiya fakültəsini bitirmişdir. Universiteti bitirdikdən sonra Vedeno regional qəzeti olan "Kolxoznaya jizn"in baş redaktorunun müavini oldu. Sonralar Çeçen-İnquş kitab nəşriyyatında baş redaktor, "Orqa" ədəbi-bədii almanaxının baş redaktoru vəzifələrində çalışıb.

Şayxi Arsanukayev" SSRİ Yazıçılar İttifaqının üzvü olub. 1986-cı ildə Çeçenistan-İnquşetiya Yazıçılar İttifaqına rəhbərlik edib və 1997-ci ilə qədər bu vəzifədə çalışıb. Ömrünün son illərində Çeçen Dövlət Universitetinin Çeçen ədəbiyyatı və folkloru kafedrasında baş müəllim işləyib.

Arsanukayev "Dağlarda səhər", "Məhəbbət bulağı", "Taleyin seçimi", "Yeni gün" və başqa şeir toplularının müəllifidir. Onun yaradıcılığında "Nenan mott" ("Ana dili") şeiri xüsusi yer tutur. Tənqidçilər şeiri çeçen dilinin mahiyyətini tam açan unikal poeziya əsəri hesab edirlər. Bu şeirdə Ş. Arsanukayevin bir çox başqa əsərləri kimi icbari məktəb və universitet proqramlarına daxil edilmişdir

2009-cu ildə əmək nailiyyətlərinə və uzun illər səmərəli fəaliyyətinə görə Şayxi Arsanukayev ilə təltif edilmişdir.

Çeçenistanda bədii ədəbiyyatın inkişafına verdiyi böyük töhfəyə görə Şayxi Arsanukayev "Çeçenistan Respublikasının xalq yazıçısı" adına layiq görülüb.

Şayxi Arsanukayev 14 mart 2012-ci ildə Qroznı şəhərində vəfat etmişdir.

İstinadlar

"Указ Президента РФ от 4 июня 2009 г. N 628 "О награждении государственными наградами Российской Федерации"". 2014-01-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-26.

Ədəbiyyat

Арсанукаев Шайхи. / Перевод с чеченского И. Озеровой. — Грозный: Чечено-Ингушское книжное издательство, 1977. — 87 с.
Арсанукаев Ш. А. Новый день: стихи, поэмы (на чеченском языке). — Ростов-на-Дону: ООО "Медиа-Полис", 2020. — 480 с. — 500 экз. — .
Интеллектуальный центр Чеченской Республики в лицах: популярная биографическая энциклопедия / Жеребило Т. В.. — Мх.: ИП "Султанбегов Х. С.", 2013. — Т. 1. — С. 12–14. — 180 с. — 500 экз. — .

Xarici keçidlər

Юбилейный вечер поэта Шайхи Арсанукаева
Памяти поэта Шайхи Арсанукаева
Ушел из жизни известный чеченский поэт – Шайхи Арсунакаев

[2] "Указ Президента РФ от 4 июня 2009 г. N 628 "О награждении государственными наградами Российской Федерации"". 2014-01-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-26.