Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şahqulu xan (urdu شاہ قلی خان) — XVI əsrdə yaşamış Moğol qubernatoru, siyasətçi və incəsənət himayədarı. Şahqulu Hindistanın Narnaul bölgəsində Moğol qubernatoru vəzifəsində çalışmışdır.
| Şahqulu xan | |
|---|---|
| Doğum tarixi | XVI əsr |
Bioqrafiyası
Şahqulu xan 16-cı əsrdə böyük Moğol İmperiyasının hakim təbəqəsinin üzvlərindən biri idi. Xan Bayram xan Baharlının havadarlarından biri olmuş, Moğol məhkəməsində mühüm rəsmi şəxslərdən biri kimi çıxış etmişdir. O, Əkbər şahın hakimiyyətinin ilk illərində bir dəfə imperiyanın regenti olmuşdur. Şahqulunun Bayram Xan ilə olan əlaqəsi ona Moğol məhkəməsi ilə çoxlu sayda lütf qazandırmağa imkan vermişdi.
1550-ci illərdə Moğollar ilə Sur İmperiyası arasında bir sıra hərbi münaqişələr baş vermişdir. Şahqulu xan müharibə zamanı Moğol ordusuna rəhbərlik etmiş və döyüşlər zamanı öz hərbi şücaəti ilə fərqlənmişdir. 1556-cı ildə baş vermiş İkinci Panipat döyüşündə o, Sur imperiyasının hökmdarı olan Hemunu ağır yaralamışdır. Döyüş Moğol imperiyası üçün həlledici qələbələrdən biri sayılırdı. İmperator Əkbər qələbədə böyük rolu olan Şahqulunun xidmətini yüksək qiymətləndirmiş, ona var-dövlət, titul və torpaq bağışlamışdır.
1570-ci illərdə Şahqulu xan Moğol İmperiyasının Narnauldakı qubernatoru təyin olunmuşdur. Qubernator kimi Şahqulu ərazi üçün kütləvi tikinti proqramı hazırlamışdır. Onun ilk böyük layihəsi öz şərəfinə inşa etdirdiyi məqbərə olmuşdur. Moğol memarlıq üslubunun ən gözəl incilərindən biri sayılan məqbərə 1774 və 1775-ci illər aralığında inşa edilmişdir. Məqbərə "şəxsi mülk" olduğu üçün Hindistanın digər ərazilərində inşa edilən layihələrdən tamamilə fərqlənirdi. Məqbərə Şahqulunun əmlakının bir hissəsi olan bağda salınmışdır. Xanın layihələri haqqında məlumat müasir Moğol kitabələrində öz əksini yetərincə tapmışdır.
Məqbərinin tikintisi on beş il müddətinə başa çatmışdır. Bundan sonra Şahqulu xan özü üçün Narnaulda yeni saray inşa etdirmək qərarına gəlmişdir. Tikiləcək olan bu saray Cal Mahal adı altında məşhurlaşacaq idi. Saray süni gölün ortasında inşa edilmiş, rəsm və naxışlarla bəzədilmişdir. Xanın Hemu üzərində qırx ilə əvvəlki məşhur qələbəsindən bəhs edən yazılar da sarayda saxlanılır.
Ölümündən sonra Şahqulu xan (öz səxavətliliyi ilə tanınırdı) öz sərvətinin böyük bir hissəsini saraya bağışlatmağı əmr etmişdir. Onun mirasının davamçısı isə olmamışdır.
İstinadlar
- ASHER, CATHERINE; Asher, Catherine B.; Asher, Catherine B. Architecture of Mughal India (ingilis). Cambridge University Press. 1992-09-24. ISBN . 2018-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-09.
- Aexander Mikaberidze, (2011). Conflict and Conquest in the Islamic World a Historical Encyclopedia. Santa Barbara: ABC-CLIO. p. 707. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sahqulu xan urdu شاہ قلی خان XVI esrde yasamis Mogol qubernatoru siyasetci ve incesenet himayedari Sahqulu Hindistanin Narnaul bolgesinde Mogol qubernatoru vezifesinde calismisdir Sahqulu xanDogum tarixi XVI esrBioqrafiyasiNarnaulda yerlesen Cal Mahal Saray 16 ci esrde Sahqulu xanin emri ile insa edilmisdir Sahqulu xan 16 ci esrde boyuk Mogol Imperiyasinin hakim tebeqesinin uzvlerinden biri idi Xan Bayram xan Baharlinin havadarlarindan biri olmus Mogol mehkemesinde muhum resmi sexslerden biri kimi cixis etmisdir O Ekber sahin hakimiyyetinin ilk illerinde bir defe imperiyanin regenti olmusdur Sahqulunun Bayram Xan ile olan elaqesi ona Mogol mehkemesi ile coxlu sayda lutf qazandirmaga imkan vermisdi 1550 ci illerde Mogollar ile Sur Imperiyasi arasinda bir sira herbi munaqiseler bas vermisdir Sahqulu xan muharibe zamani Mogol ordusuna rehberlik etmis ve doyusler zamani oz herbi sucaeti ile ferqlenmisdir 1556 ci ilde bas vermis Ikinci Panipat doyusunde o Sur imperiyasinin hokmdari olan Hemunu agir yaralamisdir Doyus Mogol imperiyasi ucun helledici qelebelerden biri sayilirdi Imperator Ekber qelebede boyuk rolu olan Sahqulunun xidmetini yuksek qiymetlendirmis ona var dovlet titul ve torpaq bagislamisdir 1570 ci illerde Sahqulu xan Mogol Imperiyasinin Narnauldaki qubernatoru teyin olunmusdur Qubernator kimi Sahqulu erazi ucun kutlevi tikinti proqrami hazirlamisdir Onun ilk boyuk layihesi oz serefine insa etdirdiyi meqbere olmusdur Mogol memarliq uslubunun en gozel incilerinden biri sayilan meqbere 1774 ve 1775 ci iller araliginda insa edilmisdir Meqbere sexsi mulk oldugu ucun Hindistanin diger erazilerinde insa edilen layihelerden tamamile ferqlenirdi Meqbere Sahqulunun emlakinin bir hissesi olan bagda salinmisdir Xanin layiheleri haqqinda melumat muasir Mogol kitabelerinde oz eksini yeterince tapmisdir Meqberinin tikintisi on bes il muddetine basa catmisdir Bundan sonra Sahqulu xan ozu ucun Narnaulda yeni saray insa etdirmek qerarina gelmisdir Tikilecek olan bu saray Cal Mahal adi altinda meshurlasacaq idi Saray suni golun ortasinda insa edilmis resm ve naxislarla bezedilmisdir Xanin Hemu uzerinde qirx ile evvelki meshur qelebesinden behs eden yazilar da sarayda saxlanilir Olumunden sonra Sahqulu xan oz sexavetliliyi ile taninirdi oz servetinin boyuk bir hissesini saraya bagislatmagi emr etmisdir Onun mirasinin davamcisi ise olmamisdir IstinadlarASHER CATHERINE Asher Catherine B Asher Catherine B Architecture of Mughal India ingilis Cambridge University Press 1992 09 24 ISBN 9780521267281 2018 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 09 Aexander Mikaberidze 2011 Conflict and Conquest in the Islamic World a Historical Encyclopedia Santa Barbara ABC CLIO p 707 ISBN 9781598843378