Şah Feyzal məscidi və ya Feysəl məscidi — dünyanın ən böyük məscidlərindən biri. Pakistanın əsas və ən böyük məscidi olan paytaxt İslamabadda yerləşir. Dünyanın ən böyük məscidlərindən birinin belə adlanması tikintini maliyyələşdirilmiş Səudiyyə Ərəbistanı karlı Feysəl ibn Əbdüləziz Əl Səudla bağlıdır.
Şah Feyzal məscidi | |
---|---|
Ölkə | Pakistan |
Şəhər | İslamabad |
Yerləşir | İslamabad |
Memar | Vedat Dalokay |
Sifarişçi | |
Tikilmə tarixi | 1987 |
Üslubu | İslam memarlığı |
Hündürlüyü | 90 m |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Məscidin tikintisi 1976-cı ildə başlayıb, 1986-cı ildə sona çatıb. Məscidin sahəsi 5000 kv.metrdir. Burada 700000 insan ibadət edə bilər.
Türkiyəli memar tərəfindən dizayn edilib. Məscidin adı Ginnesin Rekordlar Kitabına daxil edilib.
Ümumi məlumat
Şah Feyzal məscidi Pakistanın paytaxtı İslamabad şəhərində, Şah Feyzal prospektində yerləşir. Böyüklüyünə görə Pakistanda 1-ci, dünyada 6-cı yeri tutur. Tikintinin müəllifi Türk memar Vedat Dalokaydır. Məscidin inşası 1976–1986-cı illər ərzində aparılıb.
Bu Cənubi Asiyanın yegənə ən böyük məscididir. Şah Feyzal Məscidi 1986-cı ildən 1993-cü ilədək dünyanın ən böyük məscidi olub. Həmin illərdə o, Kasablankada yerləşən öz ölçüsünə görə geridə qoymuşdu. Hadiəsələrin sonrakı inkişafı nəticəsində sahəsinə görə Məkkədə yerləşən , Mədinədə yerləşən sonra dördüncü yeri tutdu.
Arxitekturası
Məscid quruluşuna görə bədəvinin çadırına bənzədilib. Tikinti Margalla təpəsin üzərində, maraqlı mənzərənin fonunda inşa olunub. Bunn sayəsində məscid həm gündüz, həm də gecə uzaq məsafələrdən belə çox gözəl görünür. Feyzal məscidi Pakistanın xalq məscidi elan olunur. Bundan bir qədər sonra layihəni maliyyələşdirən və dəstəkləyən Səudiyyə Ərəbistanının mərhum kralı Feyzal ibn Abdul-Əzizin adını alır.
Vedat Dalokay bu layihəsinə görə "Ağa Xan memarlıq mükafatı" ilə təltif olunub. Burada eyni anda 200.000 insanın ibadət etməsi mümkündür. Ərəb Bədəvi çadırının ənənəvi görünüşü saxlanaraq ona müəyyən müasir xətlər əlavə olunmuşdur. Məscidin tərtibatı çox müasir və bənzərsizdir. Burada olan ənənvi müsəlman məscidlərinə olan qübbə yer almayıb. Lakin daxili tərtibatına görə o dünyadakı bütün məscidlərdən fərqlənir. Bu məscidin nisbətən qeyri-adi dizaynı var. Onun namaz zalı böyük çadır formasındadır. Məsciddə dörd minarə var. Onların hər birinin hündürlüyü 90 metr təşkil edir. Minarələrin forması türk üslubundan götürülüb və onlar qələm kimi nazik formada inşa olunub. Şərq girişindəki ibadət zalının fasadı portiklərlə bəzədilib. Beynəlxalq İslam Univeristeti əsas həyətdə yerləşirdi. Bu yaxınlarda o yeni şəhərciyə köçürüldü. Məsciddə hələ də mühazirə zalları, kafe, kitabxana yerləşir. Çadırvari hissənin əsas otağı ağ mərmər, kalliqrafiya nümunələri və mozaykalarla bəzədilib. Mozaykalar və kalliqrafiya örnəkləri Pakistanlı rəssam Sadequain tərəfindən işlənib. Buradakı qəndillər türk üslubuna xasdır və öz möhtəşəmliyi ilə seçilir. Mozaykalar qərb divarında yerləşdirilib. Kufi yazısı ilə yazılmış Kəlimeyi-şəhadətin qədim əlyazması isə bir neçə yerdə təkrarlanıb. Şah Feyzal məscidi 5000 m² ərazini əhatə edir. Onun minarələri Asiyadakı məscidlərin içərisində ən uzun minarə elan olunub.
Yaranma tarixi
Məscidin inşasına təkan olan hadisə 1966-cı ildə sonuncu kral Feyzal ibn Abdul-Əzizin Pakistana rəsmi səfəri zamanı bu ölkənin xalq məscidinin inşa edilməsi üçün Pakistan hökumətinə göstərdiyi dəstək oldu. 1969-cu ildə 17 fərqli ölkədən gələn 43 təklifin yer aldığı beynəlxalq müsabiqə keçirilir. Nəticədə, məscid layihəsini Türk memar Vedat Dalokay tərtib etdi. Pakistanın milli məscidinin inşasına 1976-cı ildən başlandı. Tikintinin ümumi dəyəri 130 milyon riyal (təxminən bu gün 120 milyon dollar) təşkil edir. Bütün xərclər Səudiyyə Ərəbistanının kralı tərəfindən qarşılanır və bu işə Əzim Xan rəhbərlik edir. Kral Feyzal ibn Abdul-Əziz məscidin və ona aparan yolun inşasında göstərdiyi böyük qayğıya görə 1975-ci ildə onun öldürülməsindən sonra prospektə və məscidə kralın adı verilir. 1986-cı ildə işlər başa çatıdırlır və məscid binası kimi istifadə olunur. Bir çox tənqidçi Müsəlmanlar qeyri-konservativ tərtibatından və ənənəvi qübbəsi olmadığından əvvəllər çox tənqid olundu. Tənqidlərin susdurulmasında Margalla təpəsinin tikintini əvəzsiz tamamlayan görünüşü rol oynaydı.
Mənbə
- Dünyanın ən böyük məscidi Pakistandadır 2016-03-04 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
- Vikianbarda Şah Feyzal məscidi ilə əlaqəli mediafayllar var.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sah Feyzal mescidi ve ya Feysel mescidi dunyanin en boyuk mescidlerinden biri Pakistanin esas ve en boyuk mescidi olan paytaxt Islamabadda yerlesir Dunyanin en boyuk mescidlerinden birinin bele adlanmasi tikintini maliyyelesdirilmis Seudiyye Erebistani karli Feysel ibn Ebduleziz El Seudla baglidir Sah Feyzal mescidi33 43 47 sm e 73 02 13 s u Olke PakistanSeher IslamabadYerlesir IslamabadMemar Vedat DalokaySifarisciTikilme tarixi 1987Uslubu Islam memarligiHundurluyu 90 mSah Feyzal mescidi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mescidin tikintisi 1976 ci ilde baslayib 1986 ci ilde sona catib Mescidin sahesi 5000 kv metrdir Burada 700000 insan ibadet ede biler Turkiyeli memar terefinden dizayn edilib Mescidin adi Ginnesin Rekordlar Kitabina daxil edilib Umumi melumatSah Feyzal mescidi Pakistanin paytaxti Islamabad seherinde Sah Feyzal prospektinde yerlesir Boyukluyune gore Pakistanda 1 ci dunyada 6 ci yeri tutur Tikintinin muellifi Turk memar Vedat Dalokaydir Mescidin insasi 1976 1986 ci iller erzinde aparilib Bu Cenubi Asiyanin yegene en boyuk mescididir Sah Feyzal Mescidi 1986 ci ilden 1993 cu iledek dunyanin en boyuk mescidi olub Hemin illerde o Kasablankada yerlesen oz olcusune gore geride qoymusdu Hadieselerin sonraki inkisafi neticesinde sahesine gore Mekkede yerlesen Medinede yerlesen sonra dorduncu yeri tutdu ArxitekturasiMescid qurulusuna gore bedevinin cadirina benzedilib Tikinti Margalla tepesin uzerinde maraqli menzerenin fonunda insa olunub Bunn sayesinde mescid hem gunduz hem de gece uzaq mesafelerden bele cox gozel gorunur Feyzal mescidi Pakistanin xalq mescidi elan olunur Bundan bir qeder sonra layiheni maliyyelesdiren ve destekleyen Seudiyye Erebistaninin merhum krali Feyzal ibn Abdul Ezizin adini alir Vedat Dalokay bu layihesine gore Aga Xan memarliq mukafati ile teltif olunub Burada eyni anda 200 000 insanin ibadet etmesi mumkundur Ereb Bedevi cadirinin enenevi gorunusu saxlanaraq ona mueyyen muasir xetler elave olunmusdur Mescidin tertibati cox muasir ve benzersizdir Burada olan enenvi muselman mescidlerine olan qubbe yer almayib Lakin daxili tertibatina gore o dunyadaki butun mescidlerden ferqlenir Bu mescidin nisbeten qeyri adi dizayni var Onun namaz zali boyuk cadir formasindadir Mescidde dord minare var Onlarin her birinin hundurluyu 90 metr teskil edir Minarelerin formasi turk uslubundan goturulub ve onlar qelem kimi nazik formada insa olunub Serq girisindeki ibadet zalinin fasadi portiklerle bezedilib Beynelxalq Islam Univeristeti esas heyetde yerlesirdi Bu yaxinlarda o yeni seherciye kocuruldu Mescidde hele de muhazire zallari kafe kitabxana yerlesir Cadirvari hissenin esas otagi ag mermer kalliqrafiya numuneleri ve mozaykalarla bezedilib Mozaykalar ve kalliqrafiya ornekleri Pakistanli ressam Sadequain terefinden islenib Buradaki qendiller turk uslubuna xasdir ve oz mohtesemliyi ile secilir Mozaykalar qerb divarinda yerlesdirilib Kufi yazisi ile yazilmis Kelimeyi sehadetin qedim elyazmasi ise bir nece yerde tekrarlanib Sah Feyzal mescidi 5000 m erazini ehate edir Onun minareleri Asiyadaki mescidlerin icerisinde en uzun minare elan olunub Yaranma tarixiMescidin insasina tekan olan hadise 1966 ci ilde sonuncu kral Feyzal ibn Abdul Ezizin Pakistana resmi seferi zamani bu olkenin xalq mescidinin insa edilmesi ucun Pakistan hokumetine gosterdiyi destek oldu 1969 cu ilde 17 ferqli olkeden gelen 43 teklifin yer aldigi beynelxalq musabiqe kecirilir Neticede mescid layihesini Turk memar Vedat Dalokay tertib etdi Pakistanin milli mescidinin insasina 1976 ci ilden baslandi Tikintinin umumi deyeri 130 milyon riyal texminen bu gun 120 milyon dollar teskil edir Butun xercler Seudiyye Erebistaninin krali terefinden qarsilanir ve bu ise Ezim Xan rehberlik edir Kral Feyzal ibn Abdul Eziz mescidin ve ona aparan yolun insasinda gosterdiyi boyuk qaygiya gore 1975 ci ilde onun oldurulmesinden sonra prospekte ve mescide kralin adi verilir 1986 ci ilde isler basa catidirlir ve mescid binasi kimi istifade olunur Bir cox tenqidci Muselmanlar qeyri konservativ tertibatindan ve enenevi qubbesi olmadigindan evveller cox tenqid olundu Tenqidlerin susdurulmasinda Margalla tepesinin tikintini evezsiz tamamlayan gorunusu rol oynaydi MenbeDunyanin en boyuk mescidi Pakistandadir 2016 03 04 at the Wayback MachineHemcinin baxVikianbarda Sah Feyzal mescidi ile elaqeli mediafayllar var