İvan Aleksandroviç Serov (rus. Ивáн Алексáндрович Серóв, 12 (25) avqust 1905 və ya 1905, Voloqda – 1 iyul 1990, Moskva) — sovet təhlükəsizlik və kəşfiyyat xidmətinin görkəmli lideri, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, ordu generalı, SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin (1954-1958) və Baş Kəşfiyyat İdarəsinin (1958-1963) komandanı. O, Lavrenti Beriyanın rəhbərliyi altında fəaliyyət göstərən NKVD-də komissar müavini vəzifəsində xidmət etmiş, İosif Stalinin ölümündən sonra baş verən siyasi mübarizələr zamanı əsas rol oynamışdır. Serov Mərkəzi və Şərqi Avropada gizli polis qüvvələrinin yaradılmasında və 1958-ci ildə baş verən Macar inqilabının yatırılmasında mühüm rol oynamışdır.
İvan Serov | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | , Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | (84 yaşında) |
Vəfat yeri | Moskva, SSRİ |
Vətəndaşlığı | |
Təhsili | |
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | rus |
Qoşun növü | Qızıl Ordu |
Rütbəsi | Ordu generalı |
Komandanlıq edib | |
Döyüşlər | İkinci dünya müharibəsi |
Təltifləri | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Serov həm siyasi kəşfiyyat idarəsi (KQB), həm də hərbi kəşfiyyat idarəsinə (QRU) rəhbərlik etmiş şəxs olaraq adını Sovet və rus tarixinə yazmışdır.
Erkən yaşları və hərbi karyerası
Serov 13 avqust 1905-ci ildə Rusiya imperiyasının Voloqda quberniyasında yerləşən Sokolski rayonunda etnik rus ailəsində anadan olmuşdur. Rusiyada əsas dəyişikliklər də onun uşaqlıq illərinə təsadüf etmiş və 1917-ci ilin noyabrında Bolşevik inqilabı ilə bu dəyişikliklər öz kuliminasiya nöqtəsinə çatmışdır. 1923-cü ildə 18 yaşı olarkən Qırmızı Ordu sıralarına daxil olmuş, 1926-cı ildə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasına üzv olmuş, 1928-ci ildə isə Leninqradda yerləşən Artilleriya Zabitləri Məktəbini uğurla başa vurmuşdur. Onun hərbi karyerasında əsas addımı Frunze Hərbi Akademiyasınından məzun olması hesab edilir. Serov 1939-cu ildə NKVD-yə daxil olmuşdur.
İkinci dünya müharibəsində iştirakı
Serov 1939-cu ildə NKVD-nin Ukrayna Komissarlığında fəaliyyətə başlamış və İkinci dünya müharibəsi zamanı Sovet gizli polisinin tərkibində çox vacib rol oynamış, 1941-ci ildə çeçenlərin və Baltik dövlətlərində yaşayan yerli əhalinin deportasiya olunmasında iştirak etmişdir.
1939-cu ildən 1941-ci ilə qədər NKVD-nin Ukrayna Komissarlığında işləyən Serov, İngiltərənin "Time" jurnalı tərəfindən Ukraynada yüz minlərlə insanın ölümünün əsas səbəbkarı kimi təqdim olunmuşdur. Serov Ukraynada özünü "Ukraynanın cəlladı" adlandıran Nikita Xruşşovla birlikdə işləmişdir.
O, həmçinin Baltik dövlətləri və Polşadan əhalinin deportasiya olunmasının koordinasiya məsələlərinə cavabdeh olmuş, Katın qırğını zamanı isə bu qırğında iştirak etmiş yüksək rütbəli şəxslər sırasında olmuşdur.
1941-ci ildə bütün NKVD üzrə komissar müavini vəzifəsinə təyin olunmuşdur. O, bu vəzifədə olarkən Beriyanın rəhbərliyi altında Qafqaz əhalisinin deportasiya olunması və krım tatarlarının Krım yarımadasından qovulmasında da iştirak etmişdir.
Serov 1956-cı ilə qədər Polşa İctimai Təhlükəsizlik Nazirliyində əsas Sovet məsləhətçisi kimi fəaliyyət göstərmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Who led the NKVD (rus.).
- Iwan A. Serow // Munzinger Personen (alm.).
- Erwin A Schmidl, Laszlo Ritter, Peter Dennis, The Hungarian Revolution 1956, 2006
- "Arxivlənmiş surət". 2020-11-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-31.
- Jeanne Vronskaya, Vladimir Chuguev, A biographical dictionary of the Soviet Union 1917-1988, 1989
- H.W. Wilson Company, Current biography yearbook, vol 17, 1957
- "The Shadow of Ivan Serov" 2013-08-24 at the Wayback Machine: Time, 3 dekabr 1956.
- "BBC h2g2: The Union of Soviet Socialist Republics". 2011-03-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-31.
- "Dropping the Cop" 2013-07-18 at the Wayback Machine: Time, 22 dekabr 1958.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ivan Aleksandrovic Serov rus Ivan Aleksandrovich Serov 12 25 avqust 1905 ve ya 1905 Voloqda 1 iyul 1990 Moskva sovet tehlukesizlik ve kesfiyyat xidmetinin gorkemli lideri Sovet Ittifaqi Qehremani ordu generali SSRI Dovlet Tehlukesizlik Komitesinin 1954 1958 ve Bas Kesfiyyat Idaresinin 1958 1963 komandani O Lavrenti Beriyanin rehberliyi altinda fealiyyet gosteren NKVD de komissar muavini vezifesinde xidmet etmis Iosif Stalinin olumunden sonra bas veren siyasi mubarizeler zamani esas rol oynamisdir Serov Merkezi ve Serqi Avropada gizli polis quvvelerinin yaradilmasinda ve 1958 ci ilde bas veren Macar inqilabinin yatirilmasinda muhum rol oynamisdir Ivan SerovSexsi melumatlarDogum tarixi 13 avqust 1905Dogum yeri Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1 iyul 1990 84 yasinda Vefat yeri Moskva SSRIVetendasligi Rusiya imperiyasi RSFSR SSRITehsili M V Frunze adina Herbi AkademiyaHerbi fealiyyetiMensubiyyeti rusQosun novu Qizil OrduRutbesi Ordu generaliKomandanliq edib SSRI Dovlet Tehlukesizlik KomitesiDoyusler Ikinci dunya muharibesiTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Serov hem siyasi kesfiyyat idaresi KQB hem de herbi kesfiyyat idaresine QRU rehberlik etmis sexs olaraq adini Sovet ve rus tarixine yazmisdir Erken yaslari ve herbi karyerasiSerov 13 avqust 1905 ci ilde Rusiya imperiyasinin Voloqda quberniyasinda yerlesen Sokolski rayonunda etnik rus ailesinde anadan olmusdur Rusiyada esas deyisiklikler de onun usaqliq illerine tesaduf etmis ve 1917 ci ilin noyabrinda Bolsevik inqilabi ile bu deyisiklikler oz kuliminasiya noqtesine catmisdir 1923 cu ilde 18 yasi olarken Qirmizi Ordu siralarina daxil olmus 1926 ci ilde Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasina uzv olmus 1928 ci ilde ise Leninqradda yerlesen Artilleriya Zabitleri Mektebini ugurla basa vurmusdur Onun herbi karyerasinda esas addimi Frunze Herbi Akademiyasinindan mezun olmasi hesab edilir Serov 1939 cu ilde NKVD ye daxil olmusdur Ikinci dunya muharibesinde istirakiSerov 1939 cu ilde NKVD nin Ukrayna Komissarliginda fealiyyete baslamis ve Ikinci dunya muharibesi zamani Sovet gizli polisinin terkibinde cox vacib rol oynamis 1941 ci ilde cecenlerin ve Baltik dovletlerinde yasayan yerli ehalinin deportasiya olunmasinda istirak etmisdir 1939 cu ilden 1941 ci ile qeder NKVD nin Ukrayna Komissarliginda isleyen Serov Ingilterenin Time jurnali terefinden Ukraynada yuz minlerle insanin olumunun esas sebebkari kimi teqdim olunmusdur Serov Ukraynada ozunu Ukraynanin celladi adlandiran Nikita Xrussovla birlikde islemisdir O hemcinin Baltik dovletleri ve Polsadan ehalinin deportasiya olunmasinin koordinasiya meselelerine cavabdeh olmus Katin qirgini zamani ise bu qirginda istirak etmis yuksek rutbeli sexsler sirasinda olmusdur 1941 ci ilde butun NKVD uzre komissar muavini vezifesine teyin olunmusdur O bu vezifede olarken Beriyanin rehberliyi altinda Qafqaz ehalisinin deportasiya olunmasi ve krim tatarlarinin Krim yarimadasindan qovulmasinda da istirak etmisdir Serov 1956 ci ile qeder Polsa Ictimai Tehlukesizlik Nazirliyinde esas Sovet meslehetcisi kimi fealiyyet gostermisdir Hemcinin baxSovet Ittifaqi Qehremani Ordu generali SSRI Ikinci dunya muharibesiIstinadlarWho led the NKVD rus Iwan A Serow Munzinger Personen alm Erwin A Schmidl Laszlo Ritter Peter Dennis The Hungarian Revolution 1956 2006 Arxivlenmis suret 2020 11 26 tarixinde Istifade tarixi 2017 08 31 Jeanne Vronskaya Vladimir Chuguev A biographical dictionary of the Soviet Union 1917 1988 1989 H W Wilson Company Current biography yearbook vol 17 1957 The Shadow of Ivan Serov 2013 08 24 at the Wayback Machine Time 3 dekabr 1956 BBC h2g2 The Union of Soviet Socialist Republics 2011 03 16 tarixinde Istifade tarixi 2017 08 31 Dropping the Cop 2013 07 18 at the Wayback Machine Time 22 dekabr 1958 Xarici kecidlerVikianbarda Ivan Serov ile elaqeli mediafayllar var