Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalənin şübhə doğurur. |
İsmayıl Ömər oğlu Vəliyev (18 mart 1951, Böyük Ayrım, Noyemberyan rayonu – 9 dekabr 2017, Bakı) — Yazıçı-publisist, filologiya elmləri doktoru, BDU-nun Kitabşünaslıq və nəşriyyat işi kafedrasının professoru, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu Xarici ölkələr ədəbiyyatı və ədəbi əlaqələr şöbəsinin baş elmi işçisi, qəzetçi-yazar.
İsmayıl Vəliyev | |
---|---|
İsmayıl Ömər oğlu Vəliyev | |
Doğum tarixi | 18 mart 1951 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 9 dekabr 2017 (66 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Elmi dərəcəsi | |
Elmi adı | |
İş yerləri | |
Təhsili |
Həyatı
İsmayıl Ömər oğlu Vəliyev 1951-ci il martın 18-də Ermənistan SSRnin Allahverdi rayonunun Böyük Ayrım kəndində anadan olmuş, 1965-ci ildə 8 illik məktəbi, 1968-ci ildə isə orta məktəbi əla qiymətlərlə bitirdikdən sonra Şınıq sovxozunda və Ağtala Tikinti Məmulatları Kombinatında fəhlə işləmişdir. Bakıda 8 nömrəli texniki-peşə məktəbini fərqlənmə diplomu ilə bitirib "Leninneft" trestinin Neft və Qazçıxarma İdarəsində elektrik montyoru peşəsində çalışmışdır. 1970–1975-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitenin jurnalistika fakültəsinin əyani şöbəsində təhsil almışdır. Tələbəlik illərində Kiyevdə, Lvovda və Moskvada keçirilmiş Ümumittifaq Tələbə-Elmi konfransların-da çıxış edərək diplomlara layiq görülmüşdür. 1975-ci ildən Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatında korrektor və sonra kənd təsərrüfatı ədəbiyyatı şöbəsində aparıcı redaktor vəzifəsində işləmişdir. 1976-cı ildə Moskva Poliqrafiya İnstitutunda baş redaktor və redaksiya müdirlərinin ixtisasartırma kursunda oxumuş və oranı "əlaçı" diplomu ilə bitirmişdir. 1978-ci ildən "Yazıçı" nəşriyyatında ədəbiyyatşünaslıq və publisistika redaksiyasında redaktor, incəsənət və klassik ədəbiyyat redaksiyasında müdir, 1980-ci ildən Azərbaycan Dövlət Nəşriyyat, Poliqrafiya və Kitab Ticarəti İşləri Komitəsində Nəşriyyatlar İdarəsinin rəisi, 1984-cü ildən Azərbaycan KP Mərkəzi Komitəsinin təbliğat və təşviqat şöbəsi müdirinin mətbuat məsələləri üzrə müavini (1987–1989) vəzifələrində işləmişdir. Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası Baş redaksiyasında baş redaktorun birinci müavini (1989–1991), baş redaktor (1991–1992), Azərbaycan-Türkiyə birgə müəssisəsi "Göytürk" Nəşriyyat, Poliqrafiya və Ticarət Şirkətinin Baş direktoru (1991–1992) olmuşdur. 1993-cü ildən 2004-cü ilin aprelinədək "Azərbaycan Ensiklopediyası" Nəşriyyat-Poliqrafiya Birliyinin Baş direktoru və Baş redaktoru olmuşdur.
Fəaliyyəti
1971-ci ildən Azərbaycan Radio və Televiziyası ilə əməkdaşlıq etmiş, on ilə yaxın "Bulaq" folklor verlişinin daimi müəlliflərindən biri olmuşdur. Onun hazırladığı verlişlərin bir çoxu radionun "Qızıl fond"unda saxlanılmaqdadır. Bundan əlavə, "Zəka" radio elmi proqramının uzun illər ssenari müəllifi və aparıcısı olmuşdur. Televiziyanın vaxtilə populyar olan "İdrak" proqramı da İ. Vəliyevin ideyası əsasında yaradılmış və uzun müddət onun müəllifliyi və aparıcılığı ilə "Ata yurdu" verlişi uzun müddət efirə getmişdir.
İsmayıl Vəliyev bədii yaradıcılığa 1965-ci ildə "Azərbaycan pioneri" qəzetində dərc etdirdiyi kiçik sənədli hekayə ilə başlamışdır. O vaxtdan uşaqlar üçün şer və hekayələr yazmış, "Pioner" jurnalında və başqa mətbuat orqanlarında da xeyli nağıl və hekayələri dərc olunmuşdur. Onun uşaq hekayələri beynəlxalq təşkilatların mükafat və qrantlarına layiq görülmüşdür. İ. Vəliyev publisistika və tərcümə işi ilə ardıcıl məşğul olur. Qədim şumerlərin məşhur "Bilqamış dastanı"nı, "Avesta"dan parçaları, Qədim Misir ədəbiyyatı nümunələrini, türk, rus, bolqar, litva, ukrayna, türkmən və başqa dillərdən bir sıra elmi və bədii əsərləri tərcümə etmişdir. Onun tərtibi və tərcüməsi ilə böyük türkmən şairi Məhtimqulunun "Qəm seli" kitabı 1984-cü ildə nəşr olunmuşdur. Sonralar Məhtimqulu yaradıcılığı haqqında, onun Azərbaycan və Şərq xalqları ədəbiyyatı ilə əlaqələri haqqında bir sıra məqalələr yazmışdır. Onun çevirməsi ilə Qaracaoğlanın "Aramızda qarlı dağlar dayanıb" adlı şeirlər kitabı geniş ön sözlə birlikdə (Q. Namazov) 1991 və 2006-cı illərdə nəşr olunmuşdur.
Qədim Şərq ədəbiyyatı və mifologiyasına maraq onu şumerlərin "Bilqamış" dastanını tərcümə etməyə sövq etmişdir. Gənc yaşlarında qədim yazılara və dillərə maraq göstərməsi bu əsə-rin uğurlu tərcüməsinə imkan yaratmışdır. İ. Vəliyevin tərcüməsi ilə həmin dastan bir neçə dəfə (1985, 1999) nəşr olunmuşdur. Onun tərcümə etdiyi "Avesta"dan parçalar "Ana kitabələr" (1996) və "Qədim Şərq ədəbiyyatı" (1999) toplularında nəşr olunmuşdur. Böyük rus yazıçısı M. Y. Saltıkov-Şedrinin "Nağıllar" kitabı (1988) İ. Vəliyevin ön sözü ilə nəşr olunmuş və həmin kitabda onun tərcümə etdiyi bir sıra nağıllar yer almışdır. İ. Vəliyevin redaktəsi və rəhərliyi ilə Azərbaycanda ilk dəfə olaraq fundamental həcmdə "Qədim Şərq ədəbiyyatı" (müntəxəbat 1999-cu il) kitabı nəşr olunmuşdur. Həmin kitabda İ. Vəliyevin böyük və zəngin elmi faktlara əsaslanan ön sözü verilmişdir.
1983-cü ildə "Ədəbi portret: onun funksiyası və tipologiyası" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edərək filologiya elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır. 1999-cu ildə "Ədəbiyyatda insan konsepsiyası, tarixi təşəkkülü və inkişaf mərhələləri" mövzusunda monoqra-fiyasını nəşr etdirmişdir. Həmin monoqrafiya müəyyən ixtisaslarla Ankarada nəşr olunmuşdur. 2001-ci ildə doktorluq dissertasiyasını uğurla müdafiə etmiş və filologiya elmləri doktoru adına layiq görülmüşdür.
İ. Vəliyev 1979-cu ildən Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin, 1985-ci ildən isə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin, həmçinin Dövlət Dil komissiyasının, Toponomiya Komissiyasının, Füzuli adına Dövlət Mükafat Komissiyasının üzvüdür. Azərbaycan Qaçqınlar Cəmiyyətinin yaradıcılarından biri və sədrin birinci müavini olmuşdur. 32 kitabın, 400-dən çox elmi, 500-dən çox elmi və publisistik məqalənin, elmi məruzə və çıxışın müəllifi, 9 kitabın tərcüməçisidir. Onlarla iri həcmli ensiklopedik, elmi və bədii kitabın redaktoru, tərtibçisi və naşiri olmuşdur. İ. Vəliyevin bəzi əsərləri ingilis, alman, türk, ukrayna, rus və ərəb dillərinə tərcümə olunub. Xarici ölkələrdə, o cümlədən Almaniya, Macarıstan, Türkiyə, İran, Rusiya, Ukrayna, Qazaxıstan, Gürcüstan və b. ölkələrdə keçirilmiş elmi konfrans və tədbirlərdə məruzə və çıxışlar etmiş, məruzələri və çıxışlarının tezisləri elmi əsərlərdə və mətbuatda dərc olunmuşdur.
İ. Vəliyev Qafqazda və keçmiş Sovetlər Birliyi məkanında baş verən siyasi hadisələr, milli münaqişələr, qaçqınlıq problemi və onların həlli yolları, insan hüquqları, müasir konfliktologiya məsələləri ilə də məşğul olmuş SSRİ-nin dağılması prosesi və onunla bağlı bölgədə və dünyada baş verən hadisələrin elmi-nəzəri təhlili ilə bağlı "Dünya susur, tarix susmur", "Burulğanlar içində", "Qaçqınlıq", "Qara gündəlik" (20 Yanvar faciəsi) kitablarını nəşr etdirmiş, bu mövzuda yüzə yaxın məqaləsi dərc olunmuşdur. Onun rəhbərliyi və müəllifliyi ilə iri həcmli "Deportasiya" adlı irihəcmli kitab nəşr edilmişdir.
İ. Vəliyevin dünyada gedən milli-etnik proseslərə daim maraqlı yanaşmış, bu sahədə xeyli elmi məqalələr dərc etdirmişdir. Uzun müddət Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Beynəlxalq Milli Münasibətlər İnstitutu ilə əməkdaşlıq edən və orada Elmi Şuranın İ. Vəliyev milli, regional və dünyəvi məsələləri ilə bağlı elmi problemlərin öyrənilməsində yaxından iştirak etmişdir. Onun rəhbərliyi, redaktəsi və ön sözü ilə "Dünya xalqları" və "Dünya dövlətləri" adlı iri həcmli ensiklopedik məlumat kitabları nəşr olunmuş, "Politologiya ensiklopedik sözlüyü" çapa hazırlanmışdır. Həmin kitablarda bir çox məqalənin müəllifi olmaqla yanaşı İ. Vəliyev bu sahələrdə məşğul olan yeni elmi kadrların hazırlanmasında da yaxında iştirak etmiş, yeni müəllifləri işə cəlb etməklə yanaşı gənc elmi mütəxəssislərin məqalə və monoqrafiyalarına, həmçinin namizədlik və doktorluq dissertasiyalarına rəylər vermişdir. İ. Vəliyev kitab nəşri və yayımı, mətbuatın nəzəri və praktik məsələləri ilə də ciddi məşğul olur. Beynəlxalq kitab sərgi və yarmarkalarında dəfələrlə ölkəmizi təmsil etmiş, mükafatlar almış, elmi seminar və simpoziumlarda elmi-nəzəri və praktiki məsələlərə hərs olunmuş məruzələrlə çıxış etmişdir. O, 1975-ci ildən "Kitablar aləmində" biblioqrafik jurnalın işində yaxından iştirak etmiş, oranın redaksiya heyətinin üzvü və daimi müəlliflərindən olmuşdur. İ. Vəliyev 1984-cü ildən bəri pedaqoji fəaliyyətlə də məşğuldur. O, həmin ildən 1987-ci ilədək Marksizm-Leninizm Universitetində çağdaş siyasət və ideologiyadan mühazirələr oxumuşdur. Onun mühazirələri həmişə yeni elmi-analitik informasiyalarla zəngin olduguna görə mütəxəssislər tərəfindən xüsusi qiymətləndirilmişdir. O dövrün qadağalarına baxmayaraq İ. Vəliyev ideoloji-siyasi həyatda baş verən mənfi hallara elmi qiymət verməkdən çəkinməmişdir. Kommunist ideologiyası ilə yanaşı burjua mütəxəssislərinin əsərlərini də təhlilə cəlb etmiş, milli ideologiyanın formalaşması, inkişafı ilə bağlı silsilə məqalələr yazmışdır. O, BDU-nun jurnalistika fakültəsində mühazirələr oxumuş, orada Müdafiə Şurasının üzvü olmuşdur. 1997-ci ildən Bakı Dövlət Universitetinin Kitabxanaçılıq-İnformasiya fakültəsində dərs deyir. 2001-ci ildə "Ədəbiy-yatda insan konsepsyası" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmiş və filologiya elmləri doktor adına layiq görülmüşdür. Həmin ildən "Kitabşünaslıq və nəşriyyat işi" kafedrası-nın professorudur. Kitab nəşri və mətbuat məsələləri ilə bağlı 7 tədris proqramının, onlarla elmi məqalənin, 4 dərs vəsaitinin və 3 dərsliyin müəllifidir. Bakı Dövlət Universitetində və başqa ali məktəblərdə "Mətbuat tarixi", "Jurnalistikanın nəzəriyyə və təcrübəsi", "Redaktənin nəzəriyyə və təcrübəsi", "Redaktəetmə", "Nəşriyyat işinin təşkili və idarə edilməsi", "Mətnşünaslıq", "Ədəbi-bədii və uşaq kitablarının redaktəsi", "Mətn nəzəriyyəsi" və s. fənlərdən mühazirələr aparır.
İ. Vəliyev 1995-ci ildə ictimai-siyasi mövzuda yazdığı publisistik əsərlərə görə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin "Qızıl qələm" mükafatına, 1998-ci ildə uşaq hekayələrinə görə Açıq Cəmiyyət İnstitutu — Beynəlxalq Soros fondunun qrantına layiq görülmüşdür. Bir çox elmi, siyasi və ədəbi qəzet və jurnal redaksiya heyətlərinin, Azərbaycan Həmkarlar İttifaqı Konfederasiyası idarə heyətinin (1998–2004-cü ilədək) üzvü olmuşdur. İ. Vəliyev tədqiqatçı alim, yazıçı-jurnalist və təşkilatçı mütəxəssis kimi səmərəli fəaliyyət göstərir, öz elmi işini respublikanın ictimai həyatı ilə sıx əlaqələndirir. Özünə və başqalarına tələblardır, diqqətli və məsuliyyətlidir. Ona tapşırılan vəzifələri ləyaqətlə və yüksək səviyyədə yerinə yetirir. Tabeliyində çalışan əməkdaşlara və iş yoldaşlarına qarşı səmimidir, kollektivdə ciddi iş ahəngi formalaşdırmağı, işgüzar mühit yaratmağı bacarır. İ. Vəliyev 1989-cu ildə Ensiklopediyaya işə gəldiyi vaxtdan 2004-cü ilədək bu elmi-nəşriyyat müəssisəsinin təsərrüfat problemlərini uğurla həll etmiş, onu maliyyə böhranından çıxarmaq üçün bir ildə "Rusca-Azərbaycanca lüğət"in hər üç cildinin çapına nail olmuş, çətinliklərə baxmayaraq, "Qısa iqtisadi lüğət", "Hüquq Ensiklopedik lüğəti", "Azərbaycan soraqçısı" (Azərbaycan və rus dillərində; həm də tərtibçilərindən biridir), "Fəlsəfə ensiklopedik lüğəti", "Dünya xalqları", "Dünya dövlətləri", "Dünya dinləri", "Şəfa ensiklopediyası", "Kütləvi tibb ensiklopediyası", "Azərbaycan toponimləri ensiklopedik lüğəti" və bu kimi iri həcmli, böyük əhəmiyyətli ensiklopedik kitabların baş redaktoru olmuş və onların yüksək səviyyədə nəşrini təmin etmişdir. Onun nəşriyyat işi sahəsində qazandığı təcrübə və elmi-nəzəri bilik bu sahədə xarici ölkələrlə əlaqələrin daha da genişlənməsinə imkan yaratmışdır.
İ. Vəliyev Türkiyə, Rusiya, İngiltərə, Ukrayna, İran, İraq, Belorusya, Orta Asiya respublikaları, Tatarıstan, Başqıdıstan və b. ölkələrin ensiklopediyaçı alim və naşirləri ilə yaradıcılıq əlaqələri yaratmışdır. O, "Türküstan" ensiklopediyasının redaksiya heyətinin üzvüdür. Türkiyə, Azərbaycan və Orta Asiya respublikalarının iştirakı ilə hazırlanmağa başlanmış "Türk xalqlarının görkəmli adamları" ensiklopediyasının ideya müəllifi və baş redaktorudur.
İ. Vəliyev 2005-ci ildən Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun Xarici Ölkələr Ədəbiyyatı və Ədəbi Əlaqələr şöbəsində baş elmi işçi vəzifəsində çalışır. Eyni zamanda, Bakı Dövlət Universitetində Kitabxanaçılıq-İnformasiya fakültəsində Kitabşünaslıq və nəşriyyat işi kafedrasında professor vəzifəsində işləyir. O, işlədiyi və əlaqəli olduğu təşkilatlarda, o cümlədən respublika ziyalıları arasında böyük hörmət və nüfuza malikdir.
Əsərləri
- Əsərlərinin siyahısı 2016-03-05 at the Wayback Machine
- Ömrün yaşıl yarpaqları. Bakı: Azərnəşr, 1978, 65 səh.
- Ədəbi portret və xarakter. Bakı: Yazıçı, 1981, 208 səh.
- Mənim odum, ocağım (şeirlər və poemalar). Bakı: Yazıçı, 1983, 115 səh.
- Literaturnıy portret: eqo funksiya i tipoloqiya. Bakı: Elm, 1986, 159 səh.
- Bəxtimə düşən dünya. Bakı: Yazıçı, 1990, 191 səh.
- Dünya susur, tarix susmur. Bakı: Gənclik, 1994, 432 səh.
- Azərbaycanın siyasi partiyaları və ictimai təşkilatları. Bakı: Azərbaycan Ensiklopediyası, 1995, 96 s.
- Qaçqınlıq. Bakı: Göytürk, 1996, 103 səh.
- Qızılqaz əfsanəsi. Bakı: "Azərbaycan Ensiklopediyası" NPB, 1996.
- Pişik balasının oyunları. Bakı: "Azərbaycan Ensiklopediyası" NPB, 1996.
- Sarı buğda. Bakı: "Azərbaycan Ensiklopediyası" NPB, 1996.
- Zalım pələng və nəğməli quş. Bakı: "Azərbaycan Ensiklopediyası" NPB, 1996.
- Zalım padşahla oğlu. "Azərbaycan Ensiklopediyası" NPB, 1996.
- Qara gündəlik. 1990-cı il yanvar hadisələri. Bakı: "Azərbaycan Ensiklopediyası" NPB, 1997, 134 səh.
- Azərbaycan soraq kitabı (E. Ağaoğlu ilə birlikdə). Bakı: "Azərbaycan Ensiklopediyası" NPB, 1997.
- Burulğanlar içində. Bakı: Günəş, 1997, 215 səh.
- İnsan: həyatda və sənətdə. Bakı: Günəş, 1998, 254 səh.
- Yerlə göyün arasında (şeirlər). Bakı: Günəş, 1998.
- Ədəbiyyatda insan konsepsiyası. Tarixi təşəkkülü, inkişaf mərhələləri (monoqrafiya). Bakı: Günəş, 1999, 369 s.
- Payız yagışları (seçmə şeirlər). Bakı: Günəş, 2001.
- Sevgi dünyam (şeirlər). Bakı: Günəş, 2001.
- Günəşin rəngləri (şeirlər). Bakı: Günəş, 2001.
- Ədəbi-bədii və uşaq kitablarının redaktəsi (ali məktəb tələbələri üçün dərslik). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" nəşriyyatı, 2002, 200 səh.
- Redaktənin əsasları (ali məktəb tələbələri üçün dərslik). Bakı: Günəş, 2002, 96 səh. 2016-03-05 at the Wayback Machine
- Redaksiya nəşriyyat işinin əsasları (jurnalistlər, nəşriyyat redaktorları və kitabşünaslar üçün vəsait). Bakı: Günəş, 2004, 139 səh.
- Redaktənin əsasları. Mətnin redaktor təhlili (mühazirə mətnləri). Bakı: Günəş, 2003, 183 səh.
- Heydər Əliyev və türk dünyası. Bakı: 2003, 87 səh. (şərikli).
- Bədii söz və insan 2016-03-05 at the Wayback Machine
- Bir ömürlük məhəbbət 2016-03-05 at the Wayback Machine
- Kitab palatası 2016-03-05 at the Wayback Machine
- Parfiya 2016-03-05 at the Wayback Machine
- Qisa tərcümeyi-hal 2016-03-05 at the Wayback Machine
- Xidir İlyas və Osiris 2016-03-07 at the Wayback Machine
- Yalanlarin iflasi 2016-03-05 at the Wayback Machine
Tərcümələri
(ruscadan)
- Boris Aprilov. Tülkübalanın sərgüzəştləri (povest). Bakı: Gənclik, 1984, 178 səh.
- Semyon Lovkov. Yolda gözlənilməz hadisələr. Bakı: Azərnəşr, 1984.
- Bilqamıs dastanı. Bakı: Gənclik, 1985, 104 səh.
- Saltıkov-Şedrin. Nağıllar. Bakı: Gənclik, 1988 (şərikli)
- Bilqamıs dastanı (təkrar nəşr). Bakı: Gənclik, 1999, 130 səh. 2016-03-05 at the Wayback Machine
(türkməncədən):
- Məhtimqulu. Qəm seli (şeirlər). Bakı: Yazıçı, 1984, 128 səh. 2016-03-07 at the Wayback Machine
(türkcədən):
- Qaraca oğlan. Aramızda qarlı dağlar dayanıb (Q. Namazovla birlikdə). Bakı: Yazıçı, 1991, 216 səh.
- Ə. Kamal Bəlviranlı. İslam prinsipləri. Bakı: Göytürk, 1993, 230 səh.
- Ana kitablar. "Avesta"dan parçalar. Bakı: Azərnəşr, 1996.
İstinadlar
Xarici keçidlər
- İlham Əliyev akademiki müşavirədən belə qovdu — ARXİV VİDEO
- Professor İsmayıl Vəliyev vəfat etdi
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalenin neytralligi subhe dogurur Meqalede teref tutma ve ya pislemek meqsedi dasiyan ve dogrulugu subut edilmeyen fikirlerin oldugu iddia edilir Xahis olunur bu mesele ile elaqedar istirak edesiniz Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Ismayil Veliyev Ismayil Omer oglu Veliyev 18 mart 1951 Boyuk Ayrim Noyemberyan rayonu 9 dekabr 2017 Baki Yazici publisist filologiya elmleri doktoru BDU nun Kitabsunasliq ve nesriyyat isi kafedrasinin professoru Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nizami adina Edebiyyat Institutu Xarici olkeler edebiyyati ve edebi elaqeler sobesinin bas elmi iscisi qezetci yazar Ismayil VeliyevIsmayil Omer oglu VeliyevDogum tarixi 18 mart 1951 1951 03 18 Dogum yeri Boyuk Ayrim Noyemberyan rayonu Ermenistan SSR SSRIVefat tarixi 9 dekabr 2017 2017 12 09 66 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanElmi derecesi filologiya elmleri doktoruElmi adi professorIs yerleri Baki Dovlet Universiteti Nizami Gencevi adina Edebiyyat InstitutuTehsili Baki Dovlet UniversitetiHeyatiIsmayil Omer oglu Veliyev 1951 ci il martin 18 de Ermenistan SSRnin Allahverdi rayonunun Boyuk Ayrim kendinde anadan olmus 1965 ci ilde 8 illik mektebi 1968 ci ilde ise orta mektebi ela qiymetlerle bitirdikden sonra Siniq sovxozunda ve Agtala Tikinti Memulatlari Kombinatinda fehle islemisdir Bakida 8 nomreli texniki pese mektebini ferqlenme diplomu ile bitirib Leninneft trestinin Neft ve Qazcixarma Idaresinde elektrik montyoru pesesinde calismisdir 1970 1975 ci illerde Azerbaycan Dovlet Universitenin jurnalistika fakultesinin eyani sobesinde tehsil almisdir Telebelik illerinde Kiyevde Lvovda ve Moskvada kecirilmis Umumittifaq Telebe Elmi konfranslarin da cixis ederek diplomlara layiq gorulmusdur 1975 ci ilden Azerbaycan Dovlet Nesriyyatinda korrektor ve sonra kend teserrufati edebiyyati sobesinde aparici redaktor vezifesinde islemisdir 1976 ci ilde Moskva Poliqrafiya Institutunda bas redaktor ve redaksiya mudirlerinin ixtisasartirma kursunda oxumus ve orani elaci diplomu ile bitirmisdir 1978 ci ilden Yazici nesriyyatinda edebiyyatsunasliq ve publisistika redaksiyasinda redaktor incesenet ve klassik edebiyyat redaksiyasinda mudir 1980 ci ilden Azerbaycan Dovlet Nesriyyat Poliqrafiya ve Kitab Ticareti Isleri Komitesinde Nesriyyatlar Idaresinin reisi 1984 cu ilden Azerbaycan KP Merkezi Komitesinin tebligat ve tesviqat sobesi mudirinin metbuat meseleleri uzre muavini 1987 1989 vezifelerinde islemisdir Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi Bas redaksiyasinda bas redaktorun birinci muavini 1989 1991 bas redaktor 1991 1992 Azerbaycan Turkiye birge muessisesi Goyturk Nesriyyat Poliqrafiya ve Ticaret Sirketinin Bas direktoru 1991 1992 olmusdur 1993 cu ilden 2004 cu ilin aprelinedek Azerbaycan Ensiklopediyasi Nesriyyat Poliqrafiya Birliyinin Bas direktoru ve Bas redaktoru olmusdur Fealiyyeti1971 ci ilden Azerbaycan Radio ve Televiziyasi ile emekdasliq etmis on ile yaxin Bulaq folklor verlisinin daimi muelliflerinden biri olmusdur Onun hazirladigi verlislerin bir coxu radionun Qizil fond unda saxlanilmaqdadir Bundan elave Zeka radio elmi proqraminin uzun iller ssenari muellifi ve aparicisi olmusdur Televiziyanin vaxtile populyar olan Idrak proqrami da I Veliyevin ideyasi esasinda yaradilmis ve uzun muddet onun muellifliyi ve apariciligi ile Ata yurdu verlisi uzun muddet efire getmisdir Ismayil Veliyev bedii yaradiciliga 1965 ci ilde Azerbaycan pioneri qezetinde derc etdirdiyi kicik senedli hekaye ile baslamisdir O vaxtdan usaqlar ucun ser ve hekayeler yazmis Pioner jurnalinda ve basqa metbuat orqanlarinda da xeyli nagil ve hekayeleri derc olunmusdur Onun usaq hekayeleri beynelxalq teskilatlarin mukafat ve qrantlarina layiq gorulmusdur I Veliyev publisistika ve tercume isi ile ardicil mesgul olur Qedim sumerlerin meshur Bilqamis dastani ni Avesta dan parcalari Qedim Misir edebiyyati numunelerini turk rus bolqar litva ukrayna turkmen ve basqa dillerden bir sira elmi ve bedii eserleri tercume etmisdir Onun tertibi ve tercumesi ile boyuk turkmen sairi Mehtimqulunun Qem seli kitabi 1984 cu ilde nesr olunmusdur Sonralar Mehtimqulu yaradiciligi haqqinda onun Azerbaycan ve Serq xalqlari edebiyyati ile elaqeleri haqqinda bir sira meqaleler yazmisdir Onun cevirmesi ile Qaracaoglanin Aramizda qarli daglar dayanib adli seirler kitabi genis on sozle birlikde Q Namazov 1991 ve 2006 ci illerde nesr olunmusdur Qedim Serq edebiyyati ve mifologiyasina maraq onu sumerlerin Bilqamis dastanini tercume etmeye sovq etmisdir Genc yaslarinda qedim yazilara ve dillere maraq gostermesi bu ese rin ugurlu tercumesine imkan yaratmisdir I Veliyevin tercumesi ile hemin dastan bir nece defe 1985 1999 nesr olunmusdur Onun tercume etdiyi Avesta dan parcalar Ana kitabeler 1996 ve Qedim Serq edebiyyati 1999 toplularinda nesr olunmusdur Boyuk rus yazicisi M Y Saltikov Sedrinin Nagillar kitabi 1988 I Veliyevin on sozu ile nesr olunmus ve hemin kitabda onun tercume etdiyi bir sira nagillar yer almisdir I Veliyevin redaktesi ve reherliyi ile Azerbaycanda ilk defe olaraq fundamental hecmde Qedim Serq edebiyyati muntexebat 1999 cu il kitabi nesr olunmusdur Hemin kitabda I Veliyevin boyuk ve zengin elmi faktlara esaslanan on sozu verilmisdir 1983 cu ilde Edebi portret onun funksiyasi ve tipologiyasi movzusunda namizedlik dissertasiyasi mudafie ederek filologiya elmleri namizedi alimlik derecesi almisdir 1999 cu ilde Edebiyyatda insan konsepsiyasi tarixi tesekkulu ve inkisaf merheleleri movzusunda monoqra fiyasini nesr etdirmisdir Hemin monoqrafiya mueyyen ixtisaslarla Ankarada nesr olunmusdur 2001 ci ilde doktorluq dissertasiyasini ugurla mudafie etmis ve filologiya elmleri doktoru adina layiq gorulmusdur I Veliyev 1979 cu ilden Azerbaycan Jurnalistler Birliyinin 1985 ci ilden ise Azerbaycan Yazicilar Birliyinin hemcinin Dovlet Dil komissiyasinin Toponomiya Komissiyasinin Fuzuli adina Dovlet Mukafat Komissiyasinin uzvudur Azerbaycan Qacqinlar Cemiyyetinin yaradicilarindan biri ve sedrin birinci muavini olmusdur 32 kitabin 400 den cox elmi 500 den cox elmi ve publisistik meqalenin elmi meruze ve cixisin muellifi 9 kitabin tercumecisidir Onlarla iri hecmli ensiklopedik elmi ve bedii kitabin redaktoru tertibcisi ve nasiri olmusdur I Veliyevin bezi eserleri ingilis alman turk ukrayna rus ve ereb dillerine tercume olunub Xarici olkelerde o cumleden Almaniya Macaristan Turkiye Iran Rusiya Ukrayna Qazaxistan Gurcustan ve b olkelerde kecirilmis elmi konfrans ve tedbirlerde meruze ve cixislar etmis meruzeleri ve cixislarinin tezisleri elmi eserlerde ve metbuatda derc olunmusdur I Veliyev Qafqazda ve kecmis Sovetler Birliyi mekaninda bas veren siyasi hadiseler milli munaqiseler qacqinliq problemi ve onlarin helli yollari insan huquqlari muasir konfliktologiya meseleleri ile de mesgul olmus SSRI nin dagilmasi prosesi ve onunla bagli bolgede ve dunyada bas veren hadiselerin elmi nezeri tehlili ile bagli Dunya susur tarix susmur Burulganlar icinde Qacqinliq Qara gundelik 20 Yanvar faciesi kitablarini nesr etdirmis bu movzuda yuze yaxin meqalesi derc olunmusdur Onun rehberliyi ve muellifliyi ile iri hecmli Deportasiya adli irihecmli kitab nesr edilmisdir I Veliyevin dunyada geden milli etnik proseslere daim maraqli yanasmis bu sahede xeyli elmi meqaleler derc etdirmisdir Uzun muddet Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin Beynelxalq Milli Munasibetler Institutu ile emekdasliq eden ve orada Elmi Suranin I Veliyev milli regional ve dunyevi meseleleri ile bagli elmi problemlerin oyrenilmesinde yaxindan istirak etmisdir Onun rehberliyi redaktesi ve on sozu ile Dunya xalqlari ve Dunya dovletleri adli iri hecmli ensiklopedik melumat kitablari nesr olunmus Politologiya ensiklopedik sozluyu capa hazirlanmisdir Hemin kitablarda bir cox meqalenin muellifi olmaqla yanasi I Veliyev bu sahelerde mesgul olan yeni elmi kadrlarin hazirlanmasinda da yaxinda istirak etmis yeni muellifleri ise celb etmekle yanasi genc elmi mutexessislerin meqale ve monoqrafiyalarina hemcinin namizedlik ve doktorluq dissertasiyalarina reyler vermisdir I Veliyev kitab nesri ve yayimi metbuatin nezeri ve praktik meseleleri ile de ciddi mesgul olur Beynelxalq kitab sergi ve yarmarkalarinda defelerle olkemizi temsil etmis mukafatlar almis elmi seminar ve simpoziumlarda elmi nezeri ve praktiki meselelere hers olunmus meruzelerle cixis etmisdir O 1975 ci ilden Kitablar aleminde biblioqrafik jurnalin isinde yaxindan istirak etmis oranin redaksiya heyetinin uzvu ve daimi muelliflerinden olmusdur I Veliyev 1984 cu ilden beri pedaqoji fealiyyetle de mesguldur O hemin ilden 1987 ci iledek Marksizm Leninizm Universitetinde cagdas siyaset ve ideologiyadan muhazireler oxumusdur Onun muhazireleri hemise yeni elmi analitik informasiyalarla zengin olduguna gore mutexessisler terefinden xususi qiymetlendirilmisdir O dovrun qadagalarina baxmayaraq I Veliyev ideoloji siyasi heyatda bas veren menfi hallara elmi qiymet vermekden cekinmemisdir Kommunist ideologiyasi ile yanasi burjua mutexessislerinin eserlerini de tehlile celb etmis milli ideologiyanin formalasmasi inkisafi ile bagli silsile meqaleler yazmisdir O BDU nun jurnalistika fakultesinde muhazireler oxumus orada Mudafie Surasinin uzvu olmusdur 1997 ci ilden Baki Dovlet Universitetinin Kitabxanaciliq Informasiya fakultesinde ders deyir 2001 ci ilde Edebiy yatda insan konsepsyasi movzusunda doktorluq dissertasiyasini mudafie etmis ve filologiya elmleri doktor adina layiq gorulmusdur Hemin ilden Kitabsunasliq ve nesriyyat isi kafedrasi nin professorudur Kitab nesri ve metbuat meseleleri ile bagli 7 tedris proqraminin onlarla elmi meqalenin 4 ders vesaitinin ve 3 dersliyin muellifidir Baki Dovlet Universitetinde ve basqa ali mekteblerde Metbuat tarixi Jurnalistikanin nezeriyye ve tecrubesi Redaktenin nezeriyye ve tecrubesi Redakteetme Nesriyyat isinin teskili ve idare edilmesi Metnsunasliq Edebi bedii ve usaq kitablarinin redaktesi Metn nezeriyyesi ve s fenlerden muhazireler aparir I Veliyev 1995 ci ilde ictimai siyasi movzuda yazdigi publisistik eserlere gore Azerbaycan Jurnalistler Birliyinin Qizil qelem mukafatina 1998 ci ilde usaq hekayelerine gore Aciq Cemiyyet Institutu Beynelxalq Soros fondunun qrantina layiq gorulmusdur Bir cox elmi siyasi ve edebi qezet ve jurnal redaksiya heyetlerinin Azerbaycan Hemkarlar Ittifaqi Konfederasiyasi idare heyetinin 1998 2004 cu iledek uzvu olmusdur I Veliyev tedqiqatci alim yazici jurnalist ve teskilatci mutexessis kimi semereli fealiyyet gosterir oz elmi isini respublikanin ictimai heyati ile six elaqelendirir Ozune ve basqalarina teleblardir diqqetli ve mesuliyyetlidir Ona tapsirilan vezifeleri leyaqetle ve yuksek seviyyede yerine yetirir Tabeliyinde calisan emekdaslara ve is yoldaslarina qarsi semimidir kollektivde ciddi is ahengi formalasdirmagi isguzar muhit yaratmagi bacarir I Veliyev 1989 cu ilde Ensiklopediyaya ise geldiyi vaxtdan 2004 cu iledek bu elmi nesriyyat muessisesinin teserrufat problemlerini ugurla hell etmis onu maliyye bohranindan cixarmaq ucun bir ilde Rusca Azerbaycanca luget in her uc cildinin capina nail olmus cetinliklere baxmayaraq Qisa iqtisadi luget Huquq Ensiklopedik lugeti Azerbaycan soraqcisi Azerbaycan ve rus dillerinde hem de tertibcilerinden biridir Felsefe ensiklopedik lugeti Dunya xalqlari Dunya dovletleri Dunya dinleri Sefa ensiklopediyasi Kutlevi tibb ensiklopediyasi Azerbaycan toponimleri ensiklopedik lugeti ve bu kimi iri hecmli boyuk ehemiyyetli ensiklopedik kitablarin bas redaktoru olmus ve onlarin yuksek seviyyede nesrini temin etmisdir Onun nesriyyat isi sahesinde qazandigi tecrube ve elmi nezeri bilik bu sahede xarici olkelerle elaqelerin daha da genislenmesine imkan yaratmisdir I Veliyev Turkiye Rusiya Ingiltere Ukrayna Iran Iraq Belorusya Orta Asiya respublikalari Tataristan Basqidistan ve b olkelerin ensiklopediyaci alim ve nasirleri ile yaradiciliq elaqeleri yaratmisdir O Turkustan ensiklopediyasinin redaksiya heyetinin uzvudur Turkiye Azerbaycan ve Orta Asiya respublikalarinin istiraki ile hazirlanmaga baslanmis Turk xalqlarinin gorkemli adamlari ensiklopediyasinin ideya muellifi ve bas redaktorudur I Veliyev 2005 ci ilden Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin Nizami adina Edebiyyat Institutunun Xarici Olkeler Edebiyyati ve Edebi Elaqeler sobesinde bas elmi isci vezifesinde calisir Eyni zamanda Baki Dovlet Universitetinde Kitabxanaciliq Informasiya fakultesinde Kitabsunasliq ve nesriyyat isi kafedrasinda professor vezifesinde isleyir O islediyi ve elaqeli oldugu teskilatlarda o cumleden respublika ziyalilari arasinda boyuk hormet ve nufuza malikdir EserleriEserlerinin siyahisi 2016 03 05 at the Wayback MachineOmrun yasil yarpaqlari Baki Azernesr 1978 65 seh Edebi portret ve xarakter Baki Yazici 1981 208 seh Menim odum ocagim seirler ve poemalar Baki Yazici 1983 115 seh Literaturniy portret eqo funksiya i tipoloqiya Baki Elm 1986 159 seh Bextime dusen dunya Baki Yazici 1990 191 seh Dunya susur tarix susmur Baki Genclik 1994 432 seh Azerbaycanin siyasi partiyalari ve ictimai teskilatlari Baki Azerbaycan Ensiklopediyasi 1995 96 s Qacqinliq Baki Goyturk 1996 103 seh Qizilqaz efsanesi Baki Azerbaycan Ensiklopediyasi NPB 1996 Pisik balasinin oyunlari Baki Azerbaycan Ensiklopediyasi NPB 1996 Sari bugda Baki Azerbaycan Ensiklopediyasi NPB 1996 Zalim peleng ve negmeli qus Baki Azerbaycan Ensiklopediyasi NPB 1996 Zalim padsahla oglu Azerbaycan Ensiklopediyasi NPB 1996 Qara gundelik 1990 ci il yanvar hadiseleri Baki Azerbaycan Ensiklopediyasi NPB 1997 134 seh Azerbaycan soraq kitabi E Agaoglu ile birlikde Baki Azerbaycan Ensiklopediyasi NPB 1997 Burulganlar icinde Baki Gunes 1997 215 seh Insan heyatda ve senetde Baki Gunes 1998 254 seh Yerle goyun arasinda seirler Baki Gunes 1998 Edebiyyatda insan konsepsiyasi Tarixi tesekkulu inkisaf merheleleri monoqrafiya Baki Gunes 1999 369 s Payiz yagislari secme seirler Baki Gunes 2001 Sevgi dunyam seirler Baki Gunes 2001 Gunesin rengleri seirler Baki Gunes 2001 Edebi bedii ve usaq kitablarinin redaktesi ali mekteb telebeleri ucun derslik Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi nesriyyati 2002 200 seh Redaktenin esaslari ali mekteb telebeleri ucun derslik Baki Gunes 2002 96 seh 2016 03 05 at the Wayback Machine Redaksiya nesriyyat isinin esaslari jurnalistler nesriyyat redaktorlari ve kitabsunaslar ucun vesait Baki Gunes 2004 139 seh Redaktenin esaslari Metnin redaktor tehlili muhazire metnleri Baki Gunes 2003 183 seh Heyder Eliyev ve turk dunyasi Baki 2003 87 seh serikli Bedii soz ve insan 2016 03 05 at the Wayback Machine Bir omurluk mehebbet 2016 03 05 at the Wayback Machine Kitab palatasi 2016 03 05 at the Wayback Machine Parfiya 2016 03 05 at the Wayback Machine Qisa tercumeyi hal 2016 03 05 at the Wayback Machine Xidir Ilyas ve Osiris 2016 03 07 at the Wayback Machine Yalanlarin iflasi 2016 03 05 at the Wayback MachineTercumeleri ruscadan Boris Aprilov Tulkubalanin serguzestleri povest Baki Genclik 1984 178 seh Semyon Lovkov Yolda gozlenilmez hadiseler Baki Azernesr 1984 Bilqamis dastani Baki Genclik 1985 104 seh Saltikov Sedrin Nagillar Baki Genclik 1988 serikli Bilqamis dastani tekrar nesr Baki Genclik 1999 130 seh 2016 03 05 at the Wayback Machine turkmenceden Mehtimqulu Qem seli seirler Baki Yazici 1984 128 seh 2016 03 07 at the Wayback Machine turkceden Qaraca oglan Aramizda qarli daglar dayanib Q Namazovla birlikde Baki Yazici 1991 216 seh E Kamal Belviranli Islam prinsipleri Baki Goyturk 1993 230 seh Ana kitablar Avesta dan parcalar Baki Azernesr 1996 IstinadlarXarici kecidlerIlham Eliyev akademiki musavireden bele qovdu ARXIV VIDEO Professor Ismayil Veliyev vefat etdi