İsida —Qədim Misirdə ilahə. Osirisin arvadı, Qorun anası
Misir heroqliflərində İsida | ||||
---|---|---|---|---|
Heroqlif |
| |||
Unikodu | 3st | |||
Transkripsiyası | Ast / Aset | |||
Mənası | Taxt-tac | |||
Determinativ |
| |||
Sağ əlində əsa, sol əlində Anx tutmuş İsida | ||||
Ana himayəçisi
Misirlilər, tarix boyunca , digər xalqlarla ünsiyyətə girərək, bu məbədlərə getdikçə daha çox yeniyeni tanrıları daxil edirdilər. Digər dinin nümayəndələri bəzən bu zəngin məbədə istehza ilə baxırdılar. Yalnız bir qədim ilahə, neçə minilliklər keçsə də, bütün ictimai və siyasi dəyişikliklərə baxmayaraq, bu məbəddə öz hakim mövqeyini saxlamağa nail oldu, öz simasını və funksiyalarını dəyişilməz saxladı (bəlkə daha da saflaşdırdı). Bu – Qorun anası İsidadır. İsida hər bir faraonun anası sayılır. Geniş Misir məbədində Günəş Allahı Ra hakim mövqe saxlayırdı, o, bütün Allahların atası, idarə edən sayılsa da, xalq daha çox Osirisin sadiq arvadını, Qorun mehriban anası, İsidaya daha çox səcdə edirdi. İsida Misir məbədində ən populyar ilahə idi. O, sədaqətli, ölümə baxmayaraq, ərini istəyən arvad, özünü qurban verməyə hazır olan ana idi. Onun xeyirxahlığında, məhəbbət və ümid verməsində özünə dayaq nöqtəsini axtaran tərəfdaşlarının sayı durmadan artırdı. Ehramların tikintisi dövründə, e.ə III minilliyindən başlayaraq, e.ə V əsrə qədər bu proses davam edirdi; nəhayət, bütün bu inanclar dövlət səviyyəsində qəbul edilmiş xristian dinin tərəfindən rədd edilmişlər. İsida ilahəsinə yaranan bu münasibət (yəni onun belə uzun müddətli olması) onunla bağlı idi ki, onun haqqındakı təsəvvürlər daima dəyişirdi. Burada uyğunlaşma, yeni xüsusiyyətlərin yaranması prosesi gedirdi. İsida özünə yerli səcdəgahların xüsusiyyətlərini daxil edirdi, nəticədə qədim dövrün ən böyük ana ilahəsinə çevrilmişdi. Onun əri Osiris öluləri dirildirdi. "İlahi körpə" Qorla yanaşı İsida, Misir ilahələri sırasında hümanist xarakterli ilahə, yunan-roma mədəniyyəti tarixində ən populyar ilahələrdən biri olmuşdur. İsida və Osiris haqqındakı əfsanədə qeyd edilir ki, yalnız qadın, dirçəlməni, intibahı və əbədi həyatı təmin edə bilər. İsida, universal ana ilahəsi, insan həyatını bir çox sahələrində özünü ifadə edirdi. O, qadınlara ev işləri öyrədirdi, xəstələri sağaltmağa kömək edən ilahi qüvvəyə malik idi, öz xeyirxahlığından irəli gələrək o, insanlara həkimliyi öyrədirdi. Onun əri Osiris xəyanətkarcasına öldürüləndən sonra o, ilk dəfə olaraq, dul qadın paltarını geyindi; bu yolla o, bütün dərdi-qəmi olanlara, tənha qalanlara ürək-dirək verir, dirçəlməyə inamı isə insanlardan ölü qorxusunu uzaqlaşdırdı. Daha çox onun ana olmasına (körpəsi Qor ilə yanaşı) səcdə edirdilər.
Mənbə
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Isida Qedim Misirde ilahe Osirisin arvadi Qorun anasiMisir heroqliflerinde IsidaHeroqlifUnikodu 3 stTranskripsiyasi Ast AsetMenasi Taxt tacDeterminativSag elinde esa sol elinde Anx tutmus Isida Sag elinde esa sol elinde Anx tutmus IsidabaxredakteAna himayecisiMisirliler tarix boyunca diger xalqlarla unsiyyete girerek bu mebedlere getdikce daha cox yeniyeni tanrilari daxil edirdiler Diger dinin numayendeleri bezen bu zengin mebede istehza ile baxirdilar Yalniz bir qedim ilahe nece minillikler kecse de butun ictimai ve siyasi deyisikliklere baxmayaraq bu mebedde oz hakim movqeyini saxlamaga nail oldu oz simasini ve funksiyalarini deyisilmez saxladi belke daha da saflasdirdi Bu Qorun anasi Isidadir Isida her bir faraonun anasi sayilir Genis Misir mebedinde Gunes Allahi Ra hakim movqe saxlayirdi o butun Allahlarin atasi idare eden sayilsa da xalq daha cox Osirisin sadiq arvadini Qorun mehriban anasi Isidaya daha cox secde edirdi Isida Misir mebedinde en populyar ilahe idi O sedaqetli olume baxmayaraq erini isteyen arvad ozunu qurban vermeye hazir olan ana idi Onun xeyirxahliginda mehebbet ve umid vermesinde ozune dayaq noqtesini axtaran terefdaslarinin sayi durmadan artirdi Ehramlarin tikintisi dovrunde e e III minilliyinden baslayaraq e e V esre qeder bu proses davam edirdi nehayet butun bu inanclar dovlet seviyyesinde qebul edilmis xristian dinin terefinden redd edilmisler Isida ilahesine yaranan bu munasibet yeni onun bele uzun muddetli olmasi onunla bagli idi ki onun haqqindaki tesevvurler daima deyisirdi Burada uygunlasma yeni xususiyyetlerin yaranmasi prosesi gedirdi Isida ozune yerli secdegahlarin xususiyyetlerini daxil edirdi neticede qedim dovrun en boyuk ana ilahesine cevrilmisdi Onun eri Osiris oluleri dirildirdi Ilahi korpe Qorla yanasi Isida Misir ilaheleri sirasinda humanist xarakterli ilahe yunan roma medeniyyeti tarixinde en populyar ilahelerden biri olmusdur Isida ve Osiris haqqindaki efsanede qeyd edilir ki yalniz qadin dircelmeni intibahi ve ebedi heyati temin ede biler Isida universal ana ilahesi insan heyatini bir cox sahelerinde ozunu ifade edirdi O qadinlara ev isleri oyredirdi xesteleri sagaltmaga komek eden ilahi quvveye malik idi oz xeyirxahligindan ireli gelerek o insanlara hekimliyi oyredirdi Onun eri Osiris xeyanetkarcasina oldurulenden sonra o ilk defe olaraq dul qadin paltarini geyindi bu yolla o butun derdi qemi olanlara tenha qalanlara urek direk verir dircelmeye inami ise insanlardan olu qorxusunu uzaqlasdirdi Daha cox onun ana olmasina korpesi Qor ile yanasi secde edirdiler MenbeHemcinin baxOsiris Horus