İrəməl dağı (başq. Ирәмәл) — Cənubi Uralda hündürlüyünə görə ikinci ən böyük dağ. Zirvə Başqırdıstan Respublikası Uçalı rayonunun şimal-qərbində, Belores rayonun şimal-şərqində yerləşir. Başqırdıstanın şərqində, Cənubi Ural dağlarının ən hündür zirvəsi olan Yamantau dağı Böyük İrəməldən 53 km şimal-qərbdə yerləşir.
İrəməl | |
---|---|
başq. Ирәмәл | |
| |
Ümumi məlumatlar | |
Dağ silsiləsi | Ural dağları |
Mütləq hündürlüyü | 1582 m |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Başqırdıstan |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Dağ öz növbəsində iki zirvəli bir massivdir:
- Böyük İremel Qaban adlı platoyabənzər zirvə, hündürlüyü 1582,3 m;
- Kiçik İremel, hündürlüyü 1449,4 metr.
Zirvələr öz növbəsində eni 1 km, hündürlüyü 1200—1250 metr olan sahə ilə ayrılırlar.
Uzunluğu şimal-şərqdən cənub qərbə 12 km, şimal-qərbdən cənub-şərqə 8 km təşkil edir.
Dağın yaxınlığından Tıqın, Sinyak, Böyük Avnyar, Karaqayka və Tyulyuk çayları axır. Bu çaylar öz növbəsində Ağidel çayının qollarıdır. Bu çay öz başlanğıcını Avalyak silsiləsindən götürür.
Başqırdıstan Respublikası Hökumətinin qərarı ilə İrəməl dağı və Avalyak silsiləsi təbiət parkı elan edilmişdir.
Etimalogiya
Zirvənin adı olduqca qədimdir. Onun başqırd və monqol dillərinin qarışığından əmələ gəlməsi ehtimal edilir.
Başqrırd dilində səslənmə baxımında bu sözə yaxın olan sözlər vardır. Məsələn:eremelek, ereme — «bartaqlaşmış çay hövzəsi, sıx kolluqlarla və meşə ilə örtülmüş», irem — «çayın düz sahəsi». Bu deyilən sözlər ola bilsin İremel çayı ilə əlaqədardır.
Ola bilsin ki, başqırd və monqol sözlərinin birləşməsindən belə əmələ gəlsin: ir — «kişi», «bahadır» və əməl — «yəhər», yəni «bahadırın yəhəri». Elə kənardan baxanda da İrəməl dağı nəhəng yəhəri xatırladır.
Panorama
Mənbə
- İrəməl və onun ətrafı 2016-03-04 at the Wayback Machine;
- Вершины Каменного Пояса: Названия гор Урала. Глава "Южный Урал" (анализ названия горы Иремель);
- İrəməl dağına virtual tur
İstinadlar
- "Хребет Аваляк, Большая и Малая Иремель". Публичная кадастровая карта. 2012-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-05-12.
- "Тыгын, Хребет Аваляк, Большая и Малая Иремель". 2012-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-05-13.
- "В Башкирии гора Иремель получила статус природного парка - Новости России - ИА REGNUM". 2019-03-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-03-26.
- "Географические названия Южного Урала". 2012-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-05-14.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iremel dagi basq Irәmәl Cenubi Uralda hundurluyune gore ikinci en boyuk dag Zirve Basqirdistan Respublikasi Ucali rayonunun simal qerbinde Belores rayonun simal serqinde yerlesir Basqirdistanin serqinde Cenubi Ural daglarinin en hundur zirvesi olan Yamantau dagi Boyuk Iremelden 53 km simal qerbde yerlesir Iremelbasq IrәmәlMount Iremel jpgUmumi melumatlarDag silsilesi Ural daglariMutleq hundurluyu 1582 mYerlesmesi54 32 00 sm e 58 50 20 s u Olke BasqirdistanIremel Vikianbarda elaqeli mediafayllar Dag oz novbesinde iki zirveli bir massivdir Boyuk Iremel Qaban adli platoyabenzer zirve hundurluyu 1582 3 m Kicik Iremel hundurluyu 1449 4 metr Zirveler oz novbesinde eni 1 km hundurluyu 1200 1250 metr olan sahe ile ayrilirlar Uzunlugu simal serqden cenub qerbe 12 km simal qerbden cenub serqe 8 km teskil edir Dagin yaxinligindan Tiqin Sinyak Boyuk Avnyar Karaqayka ve Tyulyuk caylari axir Bu caylar oz novbesinde Agidel cayinin qollaridir Bu cay oz baslangicini Avalyak silsilesinden goturur Basqirdistan Respublikasi Hokumetinin qerari ile Iremel dagi ve Avalyak silsilesi tebiet parki elan edilmisdir EtimalogiyaZirvenin adi olduqca qedimdir Onun basqird ve monqol dillerinin qarisigindan emele gelmesi ehtimal edilir Basqrird dilinde seslenme baximinda bu soze yaxin olan sozler vardir Meselen eremelek ereme bartaqlasmis cay hovzesi six kolluqlarla ve mese ile ortulmus irem cayin duz sahesi Bu deyilen sozler ola bilsin Iremel cayi ile elaqedardir Ola bilsin ki basqird ve monqol sozlerinin birlesmesinden bele emele gelsin ir kisi bahadir ve emel yeher yeni bahadirin yeheri Ele kenardan baxanda da Iremel dagi neheng yeheri xatirladir PanoramaBoyuk Iremel uzerinde yagis buludlari MenbeIremel ve onun etrafi 2016 03 04 at the Wayback Machine Vershiny Kamennogo Poyasa Nazvaniya gor Urala Glava Yuzhnyj Ural analiz nazvaniya gory Iremel Iremel dagina virtual turIstinadlar Hrebet Avalyak Bolshaya i Malaya Iremel Publichnaya kadastrovaya karta 2012 03 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 05 12 Tygyn Hrebet Avalyak Bolshaya i Malaya Iremel 2012 03 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 05 13 V Bashkirii gora Iremel poluchila status prirodnogo parka Novosti Rossii IA REGNUM 2019 03 28 tarixinde Istifade tarixi 2018 03 26 Geograficheskie nazvaniya Yuzhnogo Urala 2012 03 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 05 14