İqor Kşnyakin

İqor İvanoviç Kşnyakin (19 may 1962, Bakı – 25 dekabr 2024, Aktau) — təyyarə kapitanı, Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı. 2024-cü ildə Azərbaycan Hava Yollarına məxsus Embraer 190 təyyarəsinin qəzasında sərnişinlərin həyatını xilas etmək üçün göstərdiyi qəhrəmanlıqla tanınmışdır.

İqor Kşnyakin
Doğum tarixi	19 may 1962(1962-05-19)
Doğum yeri	Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi	25 dekabr 2024(2024-12-25) (62 yaşında)
Vəfat yeri	Aktau, Manqışlaq vilayəti, Qazaxıstan
Vəfat səbəbi	təyyarə qəzası^[d]
Dəfn yeri	II Fəxri Xiyaban
Fəaliyyəti	təyyarə kapitanı^[d], pilot
Fəaliyyət illəri	2000–2024
Mükafatları

Həyatı və karyerası

İqor İvanoviç Kşnyakin 1962-ci ildə mayın 19-da Bakı şəhərində anadan olub. İqor Kşnyakin pilot kimi ilk təhsilini 1982-ci ildə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Taran adına Sasovo Mülki Aviasiya uçuş məktəbində pilot ixtisası üzrə alıb. Həmçinin, 1992-ci ildə Rusiya Dövlət Hidrometroloji İnstitutunun Meteorologiya ixtisasını bitirib. İqor Kşnyakin 1982-ci ildə Yevlax Birləşmiş Aviasiya Dəstəsinin An-2 təyyarəsinin 2-ci pilotu vəzifəsində əmək fəaliyyətinə başlayıb.

1984-cü il yanvarın 6-dan Zabrat Birləşmiş Aviasiya Dəstəsinin An-2 təyyarəsinin 2-ci pilotu, 1990-cı ildə Azərbaycan Mülki Aviasiya İdarəsinin Yak-40 Hava Gəmisinin 2-ci pilotu vəzifələrində çalışıb. 1994-cü ildə Yak-40 Hava Gəmisinin komandiri, 1997-ci ildə "Azal" Milli Aviasiya Şirkətinin Yak-40 Hava Gəmisinin kapitanı vəzifəsinə təyin edilib. 1998-ci ildə Tu-134 Hava Gəmisinin 2-ci pilotu vəzifəsinə təyin olunur. 2005-ci ildə An-140 Hava Gəmisinin kapitanı, 2008-ci ildən etibarən ATR-42/72 Hava Gəmisinin kapitanı vəzifəsinə yüksəldilir.

İqor Kşnyakin 2013-cü iyunun 3-dən etibarən, Embraer-170/190 Hava Gəmisi üzrə yenidən təlim kursunu müvəffəqiyyətlə bitirdikdən sonra həmin Hava Gəmisinin stajçı-pilotu vəzifəsinə keçirilib. 2013-cü dekabrın 11-dən etibarən "Azərbaycan Hava Yolları" QSC-nin Uçuşların İstehsalı İdarəsinin Uçuş Xidmətində Embraer-170/190 Hava Gəmisinin kapitanı vəzifəsinə təyin edilib.

İqor Kşnyakin təcrübəli təyyarə kapitanı idi. Azərbaycan Hava Yollarında uzun illər ərzində çalışmış və peşəkarlığı ilə tanınmışdır. Onun 15,000 saatlıq uçuş təcrübəsi var idi ki, bunun 11,200 saatı kapitan kimi həyata keçirilmişdir. Azərbaycan Hava Yollarının məlumatına görə, Kşnyakin müasir aviasiya texnologiyaları ilə işləməkdə yüksək təcrübəyə malik idi.

İki qız övladı var.

2024-cü il Embraer 190 qəzası

2024-cü il dekabrın 25-də Azərbaycan Hava Yollarına məxsus Embraer 190 təyyarəsi rus istehsalı olan Pantsir-S1 zenit raket kompleksi ilə vurulmuş. İqor Kşnyakin və ikinci pilot Aleksandr Kalyaninov təyyarənin idarəetmə sistemlərinin sıradan çıxmasına baxmayaraq, təyyarəni Xəzər dənizi üzərindən Aktau Beynəlxanlq Hava Limanına yaxın əraziyə yönləndirmişlər. Qazaxıstanın Aktau şəhəri yaxınlığında qəza enişi zamanı təyyarə yerə çırpılmışdır. Təyyarənin göyərtəsində 67 nəfər olub: 62 sərnişin və 5 ekipaj üzvü. Qəza nəticəsində 29 nəfər sağ qalmışdır.

İqor Kşnyakin 2024-cü ilin dekabrında qəza zamanı həyatını itirmişdir. Onun qəhrəmanlığı Azərbaycan, Qazaxıstan və beynəlxalq aviasiya dairələrində böyük ehtiramla qarşılanmışdır. Ekspertlər onun və komandası haqqında "tarixə qəhrəmanlar kimi düşüblər" ifadəsini işlətmişdir. İqor Kşnyakin 29 dekabr 2024-cü ildə II Fəxri xiyabanda dəfn olunub.

Xatirəsi

• 2024-cü il Dekabr Qəhrəmanları: Azərbaycan hökuməti və Azərbaycan Hava Yolları tərəfindən Kşnyakin və komandasının xatirəsi xüsusi anım tədbirləri ilə yad edilmişdir.
• Aviasiya Muzeylərində Anım: Onun qəhrəmanlığı Azərbaycan Aviasiya Muzeyi və digər beynəlxalq aviasiya qurumlarında sərgilənəcəkdir.

Təltifləri

İstinadlar

1. "Təyyarə qəzasında həlak olan ekipaj üzvlərinə Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adı verilib". Report İnformasiya Agentliyi (az.). Report.az. 29 dekabr 2024.
2. "Təyyarə qəzasında həyatını itirən kapitan pilot İqor Kşnyakinin xatirəsi yad edilir" (az.). 27 dekabr 2024.
3. "Pilotun qohumu: Kşnyakin İqorun xatirəsi ailəsinin və dostlarının qəlbində daim yaşayacaq" (az.). 27 dekabr 2024.
4. "Milli Qəhrəman İqor Kşnyakin kimdir? - DOSYE". Pravda.az. İstifadə tarixi: 2024-12-29.
5. "Qəzaya uğrayan təyyarə son yoxlamadan nə vaxt keçmişdi? - RƏSMİ AÇIQLAMA". Oxu.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-29.
6. "Qəhrəman pilotun hər iki qızı milli komandamızın üzvüdür". Oxu.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-12-29.
7. ru.euronews.com https://ru.euronews.com/2024/12/26/experts-crew-of-crushed-airline-are-heroes (#bare_url_missing_title). İstifadə tarixi: 2024-12-29.
8. "Kapitan İqor Kşnyakinə hörmət - Azərbaycan Gimnastika Federasiyasından başsağlığı" (az.). 27 dekabr 2024.
9. "Bakı-Qroznı reysindəki təyyarə qəzasında Azərbaycan millisinin üzvlərinin atası həlak olub" (az.). 27 dekabr 2024.
10. "Bakı sakinləri AZAL-ın qəzaya uğrayan təyyarəsinin kapitanı İqor Kşnyakinin xatirəsini yad edir - Fotolent" (az.). 27 dekabr 2024.
11. "Təyyarə qəzasında həlak olan ekipaj üzvlərinin cənazələri II Fəxri xiyabanda dəfn edilib". Oxu.az (az.). 29.12.2024. İstifadə tarixi: 29.12.2024.