Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İlasın (Qızılquş) (başq. Ыласын) başqırdca — qızılquş, rəsmi olaraq Elasın — Başqırdıstanın İşimbay rayonunda olan mağara.1985-ci ildə təbiət abidəsi kimi qorunur. Qorunan ərazinin sahəsi 100 hektardı. Qorunan əraziyə əhəngdaşlarından təşkil olunmuş mağara, eləcə də Cənubi Uralın enliyarpaqlı ağaclarından ibarət qərb yamacları daxildir.
| İlasın | |
|---|---|
| başq. Ilasın | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Amplitudası | 28 m |
| Uzunluğu | 487 m |
| Eni | 10 m |
| Sahəsi | 1025 m² |
| Həcmi | 5287 m³ |
| Tipi | karst |
| Giriş sayı | 5 |
| Yerləşməsi | |
| Ölkələr | |
| Rayon |
|
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Seleuk çayı hövzəsinə daxil olan Utınlıqol çayının sağ sahilində yerləşir. Mağara İşimbay royunun Xazinova kəndindən 1,5 km cənub-şərqdə yerləşir.
Mağara karst mənşəlidir, orta karbonun əhəng daşlarından təşkil olunub.
Mağara əsas zaldan və şərqi, şimal-şərqi və cənub-şərqi girişlər sistemindən ibarətdir. Mağaranın uzunluğu — 487 metr, orta eni — 10 metr, orta hündürlüyü — 5 metr, amplitudası — 28 metr, sahəsi 1025 m², həcmi isə 5287 m³-dir.
Əsas giriş arka şəkilli olub (eni 12 metr, hündürlüyü 7,6 metr) 30 metrlik qıf daxilində yerləşir. Giriş 170 metr hündürlükdədir. Girişdən yuxarıda digər dörd əlavə giriş yerləşir. Əlavə girişlər yan mağaraya aparır. Əsas girişdən geniş formada olub buzla örtülüdür. Əsas giriş tədricən uzunluğu 80 metr olan zala birləşir.
Mağaranın tavanı düzdür və şaçaqşəkilli formaya malikdir. Üzəri kiçik stalaktitlərdən ibarətdir. Daxildə kiçik su çuxurlarına rast gəlinir. Mağaranın divarları da düzdür. Döşəmədə buz stalaqmitlər (hündürlüyü 7 metr) üstünlük təşkil edir. Daxildə gil, çınqıl və daş kəsəkləri üstünlük təşkil edir. Əsas zaldan şimal-şərqə (uzunluğu 20 m), cənub-şərqə (uzunluğu 100 m) və cənuba çıxışlar var. Cənub çıxışın sonunda dərinliyi 0,2-1,5 metr olan göl var. Göldən sonra dairəvi çıxış var və cənub-şərqi çıxışla birləşir. Bu çıxışın sonunda da göl yerləşir. Girişlərin döşməsində gil, stalaqmit, kiçik heyvanların sümükləri toplanıb.
Mağara daxilində yayda temperatur 2—6°С olur. Girişlərin birində qartallar məskunlaşıb.
İstinadlar
- "CD Econet". 2014-07-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-01.
- "Пещеры Хазинская и Ыласын". 2022-01-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-01.
Ədəbiyyat
- Мартин В. И., Усольцев Л. Н. Пещеры Хазинская и Ыласын на Южном Урале // Пещеры. Вып. 8 (9). Пермь, 1970. С. 41-52.
- Перечень классифицированных пещер на территории СНГ 1998
- Перечень классифицированных пещер СССР 1989
Xarici keçidlər
- Пещера Ыласын (Соколиная) на Викимапии
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ilasin Qizilqus basq Ylasyn basqirdca qizilqus resmi olaraq Elasin Basqirdistanin Isimbay rayonunda olan magara 1985 ci ilde tebiet abidesi kimi qorunur Qorunan erazinin sahesi 100 hektardi Qorunan eraziye ehengdaslarindan teskil olunmus magara elece de Cenubi Uralin enliyarpaqli agaclarindan ibaret qerb yamaclari daxildir Ilasinbasq IlasinUmumi melumatlarAmplitudasi 28 mUzunlugu 487 mEni 10 mSahesi 1025 m Hecmi 5287 m Tipi karstGiris sayi 5Yerlesmesi53 23 40 sm e 56 23 53 s u Olkeler Rusiya BasqirdistanRayon Isimbay rayonuIlasin Vikianbarda elaqeli mediafayllar Seleuk cayi hovzesine daxil olan Utinliqol cayinin sag sahilinde yerlesir Magara Isimbay royunun Xazinova kendinden 1 5 km cenub serqde yerlesir Magara karst menselidir orta karbonun eheng daslarindan teskil olunub Magara esas zaldan ve serqi simal serqi ve cenub serqi girisler sisteminden ibaretdir Magaranin uzunlugu 487 metr orta eni 10 metr orta hundurluyu 5 metr amplitudasi 28 metr sahesi 1025 m hecmi ise 5287 m dir Esas giris arka sekilli olub eni 12 metr hundurluyu 7 6 metr 30 metrlik qif daxilinde yerlesir Giris 170 metr hundurlukdedir Girisden yuxarida diger dord elave giris yerlesir Elave girisler yan magaraya aparir Esas girisden genis formada olub buzla ortuludur Esas giris tedricen uzunlugu 80 metr olan zala birlesir Magaranin tavani duzdur ve sacaqsekilli formaya malikdir Uzeri kicik stalaktitlerden ibaretdir Daxilde kicik su cuxurlarina rast gelinir Magaranin divarlari da duzdur Dosemede buz stalaqmitler hundurluyu 7 metr ustunluk teskil edir Daxilde gil cinqil ve das kesekleri ustunluk teskil edir Esas zaldan simal serqe uzunlugu 20 m cenub serqe uzunlugu 100 m ve cenuba cixislar var Cenub cixisin sonunda derinliyi 0 2 1 5 metr olan gol var Golden sonra dairevi cixis var ve cenub serqi cixisla birlesir Bu cixisin sonunda da gol yerlesir Girislerin dosmesinde gil stalaqmit kicik heyvanlarin sumukleri toplanib Magara daxilinde yayda temperatur 2 6 S olur Girislerin birinde qartallar meskunlasib Istinadlar CD Econet 2014 07 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 04 01 Peshery Hazinskaya i Ylasyn 2022 01 25 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 04 01 EdebiyyatMartin V I Usolcev L N Peshery Hazinskaya i Ylasyn na Yuzhnom Urale Peshery Vyp 8 9 Perm 1970 S 41 52 Perechen klassificirovannyh pesher na territorii SNG 1998 Perechen klassificirovannyh pesher SSSR 1989Xarici kecidlerPeshera Ylasyn Sokolinaya na Vikimapii