İlanlıtəpə yaşayış yeri — Ağdam rayonunun Baş Qərvənd kəndində yerləşir. Buradakı maddi-mədəniyyət nümunələri eneolit dövründən başlamış dəmir dövrünədək olan müddəti əhatə edir. 1967–1968-ci illərdə İlanlıtəpədə 220 m² sahədə qazıntı aparılmışdır. Yaşayış yerində yastı-qabarıq və adi düzbucaqlı kərpicdən tikilmiş yaşayış evləri və təsərrüfat tikintilərinin qalıqları aşkar olunmuşdur. Eneolit-dəmir dövrünə aid axelji abidə.
İlanlıtəpə yaşayış yeri | |
---|---|
İlanlıtəpə yaşayış yeri | |
Status | Ölkə əhəmiyyətli |
Şəhər | Ağdam |
Yerləşir | kəndi |
Aidiyyatı | Azərbaycan |
Kəşf tarixi | 1967 |
Memarlıq üslubu
Yaşayış binaları dördkünc və yarımdairəvidir. Təsərrüfat tikintiləri onlara birləşikdir. Dairəvi formalı iki kiçik tikintiyə də rastlanmışdır. Binaların divarları və döşəməsi gillə suvanmış, bəzi yerlərdə qırmızı boya izləri qeydə alınmışdır. Yaşayış yerində bəzi sahələr əhənglə doldurularaq parıldayanadək cilalanmışdır. Keramika məmulatı bitki qarışığı olan gildən hazırlanmış, onların xarici səthi açıq sarı və qırmızı rənglə anqoblanmış, cilalanmışdır. Lakin cilasız və anqobsuz qablara da tez-tez rastlanır. Küpə tipli qabların bəziləri dairəvi, oval ştrixlər və üçbucaq şəkilli basma naxışla bəzədilmişdir. Tünd qəhvəyi rəngli qablardan birinin ağzının kənarı yapma naxışla bəzədilmişdir. Azərbaycanlıların qədim yaşayış məskənləri üçün dairəvi və düzbucaqlı arxitekturaya malik binalar xarakterikdir. Dairəvi formalı arxitektura başlıca olaraq Kür çayının orta axarlarından Araz çayınadək olan ərazilər üçün xarakterikdir. Gəncə-Qazax, Мil — Qarabağ və Naxçıvanda düzbucaqlı evlərin meydana çıxması Eneolit dövrünün son mərhələsinə aid edilir. İlanlıtəpədə hər iki tip arxitekturaya rastlanır. İlanlıtəpə, Kültəpə kimi abidələrdə obsidian üstünlük təşkil etmişdir. Yaşayış yerlərindən aşkar edilmiş əmək alətlərinin tədqiqi qədim əkinçilərin İlanlıtəpə obsidian yatağından istifadə etdiyini göstərir. Düzbucaqlı evlər, sümük toxalar İlanlıtəpə üçün səciyyəvidir. İlanlıtəpədə kurqanlar aşkar edilmişdir (B.M.Cəlilov, A.S.Ələsgərov). Bu kurqanların əksəriyyəti son tunc-ilk dəmir dövrünə aiddir.
Arxeoloji qazıntılar
1967–1968-ci illərdə Qaradağ düzənliyində, Xaçınçayın sağ sahilində yerləşən bir təbəqəli İlanlıtəpə yaşayış yerində Azərbaycan SSR EA Tarix İnstitutunun arxeoloji ekspedisiyası tədqiqatlar apararaq yaşayış məskənində iki tikinti qatı aşkara çıxardı. Abidədə aşkar olunan evlərin döşəməsi və divarlarında tünd qırmızı boyanın izlərinə rast gəlinibdir. Belə hallar Azərbaycanın digər eneolit dövrü abidələrində müşayiət olunmurdu. İlanlıtəpə yaşayış məskənində saxsı nümunələri, buynuzdan və sümükdən hazırlanmış toxa, sümük bizlər və s.tapılmışdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- . mes.mctgov.az. 11 May 2021 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2021.
- "İlanlıtəpə yaşayış yeri". kataloq.gomap.az. 28 September 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 10 may 2021.
- "ABİDƏ HAQQINDA". map.virtualkarabakh.az. 11 September 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 10 may 2021.
Xarici keçidlər
- "Ağdamın tarixi abidələri". www.agdam-ih.gov.az. İstifadə tarixi: 10 may 2021.
- "Mədəniyyıt abidələri". anl.az. İstifadə tarixi: 10 may 2021.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ilanlitepe yasayis yeri Agdam rayonunun Bas Qervend kendinde yerlesir Buradaki maddi medeniyyet numuneleri eneolit dovrunden baslamis demir dovrunedek olan muddeti ehate edir 1967 1968 ci illerde Ilanlitepede 220 m sahede qazinti aparilmisdir Yasayis yerinde yasti qabariq ve adi duzbucaqli kerpicden tikilmis yasayis evleri ve teserrufat tikintilerinin qaliqlari askar olunmusdur Eneolit demir dovrune aid axelji abide Ilanlitepe yasayis yeriIlanlitepe yasayis yeriStatus Olke ehemiyyetliSeher AgdamYerlesir kendiAidiyyati AzerbaycanKesf tarixi 1967Memarliq uslubuYasayis binalari dordkunc ve yarimdairevidir Teserrufat tikintileri onlara birlesikdir Dairevi formali iki kicik tikintiye de rastlanmisdir Binalarin divarlari ve dosemesi gille suvanmis bezi yerlerde qirmizi boya izleri qeyde alinmisdir Yasayis yerinde bezi saheler ehengle doldurularaq parildayanadek cilalanmisdir Keramika memulati bitki qarisigi olan gilden hazirlanmis onlarin xarici sethi aciq sari ve qirmizi rengle anqoblanmis cilalanmisdir Lakin cilasiz ve anqobsuz qablara da tez tez rastlanir Kupe tipli qablarin bezileri dairevi oval strixler ve ucbucaq sekilli basma naxisla bezedilmisdir Tund qehveyi rengli qablardan birinin agzinin kenari yapma naxisla bezedilmisdir Azerbaycanlilarin qedim yasayis meskenleri ucun dairevi ve duzbucaqli arxitekturaya malik binalar xarakterikdir Dairevi formali arxitektura baslica olaraq Kur cayinin orta axarlarindan Araz cayinadek olan eraziler ucun xarakterikdir Gence Qazax Mil Qarabag ve Naxcivanda duzbucaqli evlerin meydana cixmasi Eneolit dovrunun son merhelesine aid edilir Ilanlitepede her iki tip arxitekturaya rastlanir Ilanlitepe Kultepe kimi abidelerde obsidian ustunluk teskil etmisdir Yasayis yerlerinden askar edilmis emek aletlerinin tedqiqi qedim ekincilerin Ilanlitepe obsidian yatagindan istifade etdiyini gosterir Duzbucaqli evler sumuk toxalar Ilanlitepe ucun seciyyevidir Ilanlitepede kurqanlar askar edilmisdir B M Celilov A S Elesgerov Bu kurqanlarin ekseriyyeti son tunc ilk demir dovrune aiddir Arxeoloji qazintilar1967 1968 ci illerde Qaradag duzenliyinde Xacincayin sag sahilinde yerlesen bir tebeqeli Ilanlitepe yasayis yerinde Azerbaycan SSR EA Tarix Institutunun arxeoloji ekspedisiyasi tedqiqatlar apararaq yasayis meskeninde iki tikinti qati askara cixardi Abidede askar olunan evlerin dosemesi ve divarlarinda tund qirmizi boyanin izlerine rast gelinibdir Bele hallar Azerbaycanin diger eneolit dovru abidelerinde musayiet olunmurdu Ilanlitepe yasayis meskeninde saxsi numuneleri buynuzdan ve sumukden hazirlanmis toxa sumuk bizler ve s tapilmisdir Hemcinin baxAgdam Agdam rayonu Agdam ugrunda doyusIstinadlar mes mctgov az 11 May 2021 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 10 may 2021 Ilanlitepe yasayis yeri kataloq gomap az 28 September 2021 tarixinde Istifade tarixi 10 may 2021 ABIDE HAQQINDA map virtualkarabakh az 11 September 2022 tarixinde Istifade tarixi 10 may 2021 Xarici kecidler Agdamin tarixi abideleri www agdam ih gov az Istifade tarixi 10 may 2021 Medeniyyit abideleri anl az Istifade tarixi 10 may 2021