Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ümumdünya Ədalət Evi — Bəhai dinində inzibati orqanın adıdır. Bəhai dininin banisi — Bəhaullahın qanunlarının həyata keçirilməsi və əlavələr edilməsi səlahiyyətlərinə və Bəhai rəhbərliyində qərar verici bir funksiyaya malik bir qurumdur. Bu qurum haqqında Bəhaullahın və dinin varisi Əbdül-Bəhanın yazılarında tərif verilmişdi, rəsmi olaraq 1963-cü il, adlanan beynəlxalq Bəhai təbliğ planının sonunda qurulmuşdur.
Üzvlər doqquz nəfərdən ibarətdir və hər beş ildən bir kişilər arasından seçilir, seçicilər dünya üzrə bəhai Milli Ruhani Məhfilinin üzvləridirlər. Ümumdünya Ədalət Evinin binası İsrailin Hayfa şəhərində, yamacında yerləşir, həmçinin onun üzvləri də orada yaşayırlar.
Həmçinin Bəhai yazılarında vurğulanmayan məsələlərə aid qanunlar qəbul etmək səlahiyyətlərinə malik olmaqlarına baxmayaraq, Ümumdünya Ədalət Evi qurulandan bəri bu məsələdə özünü məhdudlaşdırır və az istifadə etməyə çalışır. Bunun əvəzinə, bütün Bəhai dünyasına müxtəlif məktublar və mesajlar vasitəsilə rəhbərlik verir. Ümumdünya Ədalət Evi tərəfindən yazılan kitablar və sənədlər, bəhailər tərəfindən etibarlı və qüsursuz nümunə olaraq qəbul olunur. Qurum olaraq həm də Bab, Bəhaullah və Əbdül-Bəhanın yazılarından çıxarışların toplanması və nəşri ilə də məşğul olurlar.
Tarix
Bəhai dininin banisi Bəhaullah, ardlcıcılları tərəfindən ən müqəddəs kitab hesab edilən, həmçinin qanun kitabı olaraq qəbul edilən , ilk Ümumdünya Ədalət Evinin təşkili barədə yazır və funksiyalarını müəyyən edir. Administrativ vəzifələr barədə Bəhaullahın yazılarında izah olunub, həmçinin "Bəhaullaın Lövhlər"ində rast gəlmək olar. Bəhaullah yazılarında Ümumdünya Ədalət evinin din üzərində hakim olması və özünün qeyd etmədiyi suallara, nəzər yetirməsi barədə buyurmuşdur; O, bu qurumun üzvlərinin, ilahi ilhamla, bütün insanları diqqətdə saxlayacağını və şərəfini qoruyacaqlarını qeyd edir.
Daha sonra, Əbdül-Bəha, Bəhaullahın oğlu və davamçısı, özünün Əhd və Vəsiyyətnaməsində, funksiyaları barədə və heyətinin seçilməsi barədə ətraflı izah etmişdir. O, Ümumdünya Ədalət Evinin, Bəhaullahın qoruması altında olduğunu, onların səhvsiz olması və ona itaətin vacib olduğunu qeyd etmişdir.
Seçki prosesi
Ümumdünya Ədalət Evi üç mərhələdən ibarət, gizli səs vermə ilə dünyanın hər tərəfindən yetkin yaşda (21+) olan bəhailər tərəfindən seçilir. Ümumdünya Ədalət Evi namizədsiz, təşviqat kompaniyası olmadan seçilir və bütün yetkin yaşda olan kişi bəhailərinin seçilmək hüququ vardır. Bu kollektiv, hər beş ildən bir qurultay zamanı, bütün ölkələrdən olan Milli Ruhani Məhfil və ya Regional Ruhani Məhfil üzvləri tərəfindən seçilir. Müxtəlif ölklərin Milli Ruhani Məhfil üzvləri, hansı ki, onlar da həmçinin öz ölkələrində bəhailər tərəfindən seçiliblər, yetkin yaşa çatmış doqquz kişi bəhaiyə səs verirlər. Müəyyən səbəbdən iştirak etməyən seçici səsini poçt vasitəsilə və ya qurultay üzvlərinin təsdiqi ilə verə bilər. Ən çox səs alan doqquz nəfər Ümumdünya Ədalət Evinə üzv seçilir. Qadınlar bu quruma seçilmir. Əbdül-Bəha qeyd edir ki, bunun səbəbi gələcəkdə məlum olacaq, həmçinin qadın və kişi ruhani baxımdan bərabərdirlər. Daha çox məlumat üçün səhifəsinə daxil olun.
Orqanın qüsursuzluğu
Bəhailərin inancına görə Ədalət Evi Allahın ona bəxş etdiyi qüsursuzluq və səhvsizlik xassəsinə malikdir.
Əbdül-Bəha Abbas yazır:
"Mütləq qüsursuzluq yalnız və yalnız İlahi Zühurlara (Peyğəmbərlərə) məxsusdur. Qazanılmış qüsursuzluq isə hər bir müqəddəs ruha bəxş edilə bilər. Məsələn, Uca Ədalət Evi, əgər zəruri şərtlər daxilində, bütün xalqlardan və millətlərdən seçilmiş üzvlərin iştirakı ilə qurularsa, O, Allahın rəhbərliyi və himayəsi altında olacaqdır. Əgər həmin Ədalət Evi, yekdilliklə və ya səs çoxluğu ilə qərar çıxaracaqsa, həmin qərar səhvdən qorunacaqdır. Ədalət Evinin üzvlərinə qüsursuzluq xas deyil, amma bu bütöv təsisat Allahın doğru rəhbərlik və himayəsi altındadır; bu bəxş olunmuş qüsursuzluqdur."
"Bişarat" lövhündə Bəhaullah Ümumdünya Ədalət Evinə hakimiyyətin idarəsini bəxş edir və rəhbərliyində qüsursuz olacağını vəd edir:
"Allahın Ədalət Evinin üzvləri insanların işlərinə görə məsuliyyət daşıyırlar. Onlar, həqiqətən, Allahın bəndələri arasında Onun qəyyumlarıdır və Onun ölkələrində hakimiyyətin dan ulduzlarıdır. Ey Allahın bəndələri! Bu dünyanı idarə edən Ədalətdir. Zira onu iki sütun saxlayır: təltif(mükafat) və cəza. Bu iki sütun dünya üçün həyat mənbəyidir. Hər günün bir yeni müşkülü və hər bir müşkülün uyğun həlli olduğu üçün bu işlərdə Uca Ədalət Evinə müraciət edilməlidir ki, onlar zamanın tələbinə və ehtiyacına uyğun olaraq hərəkət edə bilsinlər. Allah yolunda Onun Əmrinə xidmət edən kəslər gözəgörünməz səltənətdən İlahi ilham alanlardır. Onlara itaət etmək hər bir kəsin borcudur…"
Bəhaullah "Kəlimət-i-Firdovsiyə" lövhündə yazır:
"Ədalət Evinin qəyyumlarının üzərinə Kitabda açılmamış məsələlərlə bağlı biri-biriləri ilə məşvərət etmək və razılığa gəldiklərini həyata keçirmək vəzifəsi qoyulmuşdur. Həqiqətən, Allah onların arzularına ilham verir. O, həqiqətən İlhamverən və Hərşeyi biləndir".
Əbdül-Bəha Abbas da Öz Yazılarında Ədalət Evinin hakimiyyətini və qüsursuzluğunu təsdiq etmişdir: "Müqəddəs və gənc budaq – Allah Əmrinin Mühafizi (Şövqi Əfəndi), həmçinin dünya səviyyəsində seçilməli olan Uca Ədalət Evi – hər ikisi Əbha gözəlliyinin qayğı və himayəsi, Əbədi Camalın və Ən Uca olanın (qoy mənim canım onlara fəda olsun) mühafizəsi və doğru rəhbərliyi altındadır. Onların bütün qərarları Allahdandır. Kim ona və onlara itaət etmirsə, Allaha itaət etmir, kim onlara qarşı qiyam edirsə, Allaha qarşı qiyam etmiş olur, ona qarşı çıxan Allaha qarşı çıxır, kim onunla münaqişə edirsə, Allah ilə münaqişə edir, onu inkar edən kəs Allahı inkar etmiş olur, kim ona inamını itirirsə, Allaha inamını itirmiş olur. Kim ondan uzaqlaşırsa və özünü ondan ayırırsa və kənara çəkilirsə, əslində öz Allahından uzaqlaşmış, ayrılmış olur…"
Sonra Əbdül-Bəha bir lövhdə buyurur:
"Qoy elə təsəvvür yaranmasın ki, Uca Ədalət Evi bütün qərarları özünün baxış və konsepsiyalarına uyğun olaraq qəbul edəcək. Allah qorusun! Uca Ədalət Evi qərarların qəbulu və qanunların yaradılmasını Müqəddəs Ruhun ilhamı və təsdiqləri ilə həyata keçirəcəkdir, çünki o, Əbədi Gözəlliyin himayə və mühafizəsi altındadır və onun qərarlarına itaət əsas vəzifə və borcdur və heç kim ondan yayına bilməz."
Üzvlər
Ümumdünya Ədalət Evinin üzvləri Allah köməyinin mövcudluğunu həmişə söyləyirlər. Onlar belə düşünürlər ki, Ümumdünya Ədalət Evinin qərarları Allah tərəfindən istiqamətləndirilir. Onlar öz seçicilərinə aşkar şəkildə bildirirlər ki, bu Ali Orqanda xidmət etməyə layiq deyillər. Lakin bununla belə, bu cür ağır məsuliyyətin yükünü böyük əminliklə öz çiyinlərinə götürürlər.
Ümumdünya Ədalət Evinin üzvü olmaq yalnız kişilərə icazə verilmişdir. Bəhaullah Ümumdünya Ədalət Evini yaradarkən nəzərdə tutulurdu ki, ona üzv kimi kişilər daha əlverişlidir. Bəhaullahın bu fikrindəki müdriklik bu gün hələ bəhailər üçün aydın deyildir. Əbdül-Bəha Abbas söz vermişdir ki, bu əmrin müdrikliyi yaxın gələcəkdə aydınlaşacaqdır. Lakin Bəhai Yazılarının mətnindən göründüyü kimi, Ümumdünya Ədalət Evi kişilər üçündür.
Bəhaullah və Əbdül-Bəha Yazılarında Ümumdünya Ədalət Evinə bəşəriyyətin maraqlarına uyğun olaraq işləməyi və dünya işlərinin yaxşılaşmasına təsir etməyi məsləhət görürdülər. Bəhaullah "Kəlimət-i Firdovsiyə" lövhündə Ədalət Evinin üzvlərinə aşağıdakı sözlərlə müraciət edir: "Biz Ədalət Evinin üzvlərini müdafiə edirik və onlara əmr edirik ki, qadınların, kişilərin və uşaqların mühafizəsini və təhlükəsizliyini təmin etsinlər. Onların borcudur ki, hər zaman və hər bir şəraitdə insanların maraqlarına böyük diqqət yetirsinlər.
"İşraqat" lövhündə isə O buyurur:
"Dünyanın tərəqqisi, millətlərin rifahı, xalqların əmin-amanlığı və yer üzərində yaşayan bütün insanların asayişi Allahın fərmanları və prinsiplərinə daxildir. Din insanlara hədiyyələrdən ən gözəlini bəxş edir, rifah badəsini təklif edir və əbədi həyat verir və bəşəriyyətə həmişəyaşar nemətlər yağdırır. Dünyadakı başçı və hökmdarların və xüsusən, Allahın Ədalət Evinin qəyyumlarının borcudur ki, bütün qüvvələrini Onun mövqeyinin qorunmasına, maraqlarının həyata keçirilməsinə və dünyanın gözlərində onun durumunun ucaldılmasına cəlb etsinlər".
Mənbə
- Azər Cəfərov, "Bəhai Dini", Bakı-2005.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Umumdunya Edalet Evi Behai dininde inzibati orqanin adidir Behai dininin banisi Behaullahin qanunlarinin heyata kecirilmesi ve elaveler edilmesi selahiyyetlerine ve Behai rehberliyinde qerar verici bir funksiyaya malik bir qurumdur Bu qurum haqqinda Behaullahin ve dinin varisi Ebdul Behanin yazilarinda terif verilmisdi resmi olaraq 1963 cu il adlanan beynelxalq Behai teblig planinin sonunda qurulmusdur Umumdunya Edalet Evi Uzvler doqquz neferden ibaretdir ve her bes ilden bir kisiler arasindan secilir seciciler dunya uzre behai Milli Ruhani Mehfilinin uzvleridirler Umumdunya Edalet Evinin binasi Israilin Hayfa seherinde yamacinda yerlesir hemcinin onun uzvleri de orada yasayirlar Hemcinin Behai yazilarinda vurgulanmayan meselelere aid qanunlar qebul etmek selahiyyetlerine malik olmaqlarina baxmayaraq Umumdunya Edalet Evi qurulandan beri bu meselede ozunu mehdudlasdirir ve az istifade etmeye calisir Bunun evezine butun Behai dunyasina muxtelif mektublar ve mesajlar vasitesile rehberlik verir Umumdunya Edalet Evi terefinden yazilan kitablar ve senedler behailer terefinden etibarli ve qusursuz numune olaraq qebul olunur Qurum olaraq hem de Bab Behaullah ve Ebdul Behanin yazilarindan cixarislarin toplanmasi ve nesri ile de mesgul olurlar TarixBehai dininin banisi Behaullah ardlcicillari terefinden en muqeddes kitab hesab edilen hemcinin qanun kitabi olaraq qebul edilen ilk Umumdunya Edalet Evinin teskili barede yazir ve funksiyalarini mueyyen edir Administrativ vezifeler barede Behaullahin yazilarinda izah olunub hemcinin Behaullain Lovhler inde rast gelmek olar Behaullah yazilarinda Umumdunya Edalet evinin din uzerinde hakim olmasi ve ozunun qeyd etmediyi suallara nezer yetirmesi barede buyurmusdur O bu qurumun uzvlerinin ilahi ilhamla butun insanlari diqqetde saxlayacagini ve serefini qoruyacaqlarini qeyd edir Daha sonra Ebdul Beha Behaullahin oglu ve davamcisi ozunun Ehd ve Vesiyyetnamesinde funksiyalari barede ve heyetinin secilmesi barede etrafli izah etmisdir O Umumdunya Edalet Evinin Behaullahin qorumasi altinda oldugunu onlarin sehvsiz olmasi ve ona itaetin vacib oldugunu qeyd etmisdir Secki prosesiKermil daginda Umumdunya Edalet Evinin goruntusu Umumdunya Edalet Evi uc merheleden ibaret gizli ses verme ile dunyanin her terefinden yetkin yasda 21 olan behailer terefinden secilir Umumdunya Edalet Evi namizedsiz tesviqat kompaniyasi olmadan secilir ve butun yetkin yasda olan kisi behailerinin secilmek huququ vardir Bu kollektiv her bes ilden bir qurultay zamani butun olkelerden olan Milli Ruhani Mehfil ve ya Regional Ruhani Mehfil uzvleri terefinden secilir Muxtelif olklerin Milli Ruhani Mehfil uzvleri hansi ki onlar da hemcinin oz olkelerinde behailer terefinden secilibler yetkin yasa catmis doqquz kisi behaiye ses verirler Mueyyen sebebden istirak etmeyen secici sesini poct vasitesile ve ya qurultay uzvlerinin tesdiqi ile vere biler En cox ses alan doqquz nefer Umumdunya Edalet Evine uzv secilir Qadinlar bu quruma secilmir Ebdul Beha qeyd edir ki bunun sebebi gelecekde melum olacaq hemcinin qadin ve kisi ruhani baximdan beraberdirler Daha cox melumat ucun sehifesine daxil olun Orqanin qusursuzluguBehailerin inancina gore Edalet Evi Allahin ona bexs etdiyi qusursuzluq ve sehvsizlik xassesine malikdir Ebdul Beha Abbas yazir Mutleq qusursuzluq yalniz ve yalniz Ilahi Zuhurlara Peygemberlere mexsusdur Qazanilmis qusursuzluq ise her bir muqeddes ruha bexs edile biler Meselen Uca Edalet Evi eger zeruri sertler daxilinde butun xalqlardan ve milletlerden secilmis uzvlerin istiraki ile qurularsa O Allahin rehberliyi ve himayesi altinda olacaqdir Eger hemin Edalet Evi yekdillikle ve ya ses coxlugu ile qerar cixaracaqsa hemin qerar sehvden qorunacaqdir Edalet Evinin uzvlerine qusursuzluq xas deyil amma bu butov tesisat Allahin dogru rehberlik ve himayesi altindadir bu bexs olunmus qusursuzluqdur Bisarat lovhunde Behaullah Umumdunya Edalet Evine hakimiyyetin idaresini bexs edir ve rehberliyinde qusursuz olacagini ved edir Allahin Edalet Evinin uzvleri insanlarin islerine gore mesuliyyet dasiyirlar Onlar heqiqeten Allahin bendeleri arasinda Onun qeyyumlaridir ve Onun olkelerinde hakimiyyetin dan ulduzlaridir Ey Allahin bendeleri Bu dunyani idare eden Edaletdir Zira onu iki sutun saxlayir teltif mukafat ve ceza Bu iki sutun dunya ucun heyat menbeyidir Her gunun bir yeni muskulu ve her bir muskulun uygun helli oldugu ucun bu islerde Uca Edalet Evine muraciet edilmelidir ki onlar zamanin telebine ve ehtiyacina uygun olaraq hereket ede bilsinler Allah yolunda Onun Emrine xidmet eden kesler gozegorunmez seltenetden Ilahi ilham alanlardir Onlara itaet etmek her bir kesin borcudur Behaullah Kelimet i Firdovsiye lovhunde yazir Edalet Evinin qeyyumlarinin uzerine Kitabda acilmamis meselelerle bagli biri birileri ile mesveret etmek ve raziliga geldiklerini heyata kecirmek vezifesi qoyulmusdur Heqiqeten Allah onlarin arzularina ilham verir O heqiqeten Ilhamveren ve Herseyi bilendir Ebdul Beha Abbas da Oz Yazilarinda Edalet Evinin hakimiyyetini ve qusursuzlugunu tesdiq etmisdir Muqeddes ve genc budaq Allah Emrinin Muhafizi Sovqi Efendi hemcinin dunya seviyyesinde secilmeli olan Uca Edalet Evi her ikisi Ebha gozelliyinin qaygi ve himayesi Ebedi Camalin ve En Uca olanin qoy menim canim onlara feda olsun muhafizesi ve dogru rehberliyi altindadir Onlarin butun qerarlari Allahdandir Kim ona ve onlara itaet etmirse Allaha itaet etmir kim onlara qarsi qiyam edirse Allaha qarsi qiyam etmis olur ona qarsi cixan Allaha qarsi cixir kim onunla munaqise edirse Allah ile munaqise edir onu inkar eden kes Allahi inkar etmis olur kim ona inamini itirirse Allaha inamini itirmis olur Kim ondan uzaqlasirsa ve ozunu ondan ayirirsa ve kenara cekilirse eslinde oz Allahindan uzaqlasmis ayrilmis olur Sonra Ebdul Beha bir lovhde buyurur Qoy ele tesevvur yaranmasin ki Uca Edalet Evi butun qerarlari ozunun baxis ve konsepsiyalarina uygun olaraq qebul edecek Allah qorusun Uca Edalet Evi qerarlarin qebulu ve qanunlarin yaradilmasini Muqeddes Ruhun ilhami ve tesdiqleri ile heyata kecirecekdir cunki o Ebedi Gozelliyin himaye ve muhafizesi altindadir ve onun qerarlarina itaet esas vezife ve borcdur ve hec kim ondan yayina bilmez UzvlerUmumdunya Edalet Evinin uzvleri Allah komeyinin movcudlugunu hemise soyleyirler Onlar bele dusunurler ki Umumdunya Edalet Evinin qerarlari Allah terefinden istiqametlendirilir Onlar oz secicilerine askar sekilde bildirirler ki bu Ali Orqanda xidmet etmeye layiq deyiller Lakin bununla bele bu cur agir mesuliyyetin yukunu boyuk eminlikle oz ciyinlerine gotururler Umumdunya Edalet Evinin uzvu olmaq yalniz kisilere icaze verilmisdir Behaullah Umumdunya Edalet Evini yaradarken nezerde tutulurdu ki ona uzv kimi kisiler daha elverislidir Behaullahin bu fikrindeki mudriklik bu gun hele behailer ucun aydin deyildir Ebdul Beha Abbas soz vermisdir ki bu emrin mudrikliyi yaxin gelecekde aydinlasacaqdir Lakin Behai Yazilarinin metninden gorunduyu kimi Umumdunya Edalet Evi kisiler ucundur Behaullah ve Ebdul Beha Yazilarinda Umumdunya Edalet Evine beseriyyetin maraqlarina uygun olaraq islemeyi ve dunya islerinin yaxsilasmasina tesir etmeyi meslehet gorurduler Behaullah Kelimet i Firdovsiye lovhunde Edalet Evinin uzvlerine asagidaki sozlerle muraciet edir Biz Edalet Evinin uzvlerini mudafie edirik ve onlara emr edirik ki qadinlarin kisilerin ve usaqlarin muhafizesini ve tehlukesizliyini temin etsinler Onlarin borcudur ki her zaman ve her bir seraitde insanlarin maraqlarina boyuk diqqet yetirsinler Israqat lovhunde ise O buyurur Dunyanin tereqqisi milletlerin rifahi xalqlarin emin amanligi ve yer uzerinde yasayan butun insanlarin asayisi Allahin fermanlari ve prinsiplerine daxildir Din insanlara hediyyelerden en gozelini bexs edir rifah badesini teklif edir ve ebedi heyat verir ve beseriyyete hemiseyasar nemetler yagdirir Dunyadaki basci ve hokmdarlarin ve xususen Allahin Edalet Evinin qeyyumlarinin borcudur ki butun quvvelerini Onun movqeyinin qorunmasina maraqlarinin heyata kecirilmesine ve dunyanin gozlerinde onun durumunun ucaldilmasina celb etsinler MenbeAzer Ceferov Behai Dini Baki 2005