Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Ömər Xəlvəti (Avaxıl, Şamaxı rayonu – 1349, Avaxıl, Şamaxı rayonu) — Mənşəcə Azərbaycan türklərindən olan məşhur sufi alimi, xəlvətilik təriqətinin banisi.
Ömər Xəlvəti | |
---|---|
Əbu Abdulla Siracddin Ömər Xəlvəti | |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1349 |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri |
Həyatı
Əxi Məhəmməd Xəlvətinin xəlifəsi və qardaşı oğlu, xəlvətilik təriqətinin banisi, piri və mürşidi Əbu Abdulla Siracddin Ömər Xəlvəti şeyx nəslindən olub, soyu Şirvanın məşhur şeyx ailələrinə dayanır. Atası Şeyx Əkmələddindir. Pir Ömər Avaxıl kəndində dünyaya göz açmış və burada böyümüşdür. Daha sonra Xarəzmə getmiş və orada Məhəmməd Xəlvətinin söhbətlərində yetişmişdir. Daha sonra əmisi ilə birgə Heriyə gəlmiş, ölümündən sonra onun yerinə səccadəyə oturmuşdur. Öncə Xoy şəhərində, sonra Misirdə, daha sonra Hicazda elm öyrənmişdir. Sultan Üveysin dəvəti ilə Təbrizə gəlmiş, orada bir versiyaya görə 1349-cu ildə, digər bir versiyaya görə isə 1397-ci ildə vəfat etmişdir. birinci tarixi daha çox həqiqətə uyğun hesab edir. Ləmazatda onun qəbrinin Təbriz yaxınlığında, Mir Əli türbəsi adlanan yerdə olduğu bildirilir.
Şamaxının Avaxıl kəndində Pir Ömər Sultan ziyarətgahı deyilən qədim bir qəbristanlıq var.
Pir Ömərin xəlvətilik təriqətində sahib olduğu mövqe böyükdür. Xəlvətiliyin bir çox prinsipləri onun tərəfindən qoyulmuşdur. Bunlardan biri təriqətin ad atası olmasıdır. Bir digəri də təriqətin əlaməti saylan tacın (papaq , əmmamə) formasının onun tərəfindən müəyyənləşdirilməsidir.
Şeyxin xəlvət məsələsində göstərdiyi israr xəlvətilikdə xəlvətin ən mühüm cəhətlərindən biri, bəlkə də birincisi halına gəlməsinə səbəb olmuşdur. Beləliklə təriqətin adı da Xəlvətilik kimi müəyyənləşmişdir. Zahidiliyin digər qolu olan səfəvilik təriqəti daha sonralar tərk edərək üstün tutmuşdur. Yəni xəlvətiliyin əksinə olaraq, xalqla birlikdə olmağa üstünlük vermiş, cəlvətiliyə çevrilmişdir.
Onun hər hansı bir əsərinin olması barədə mənbələrdə məlumat verilmir. Ancaq mənqəbənamələrdə onun bəzi sözləri nəql edilmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "İlham Əliyev Şamaxıda Pir Ömər Sultan ziyarətgahında olub". 2021-04-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-26.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Omer Xelveti Avaxil Samaxi rayonu 1349 Avaxil Samaxi rayonu Mensece Azerbaycan turklerinden olan meshur sufi alimi xelvetilik teriqetinin banisi Omer XelvetiEbu Abdulla Siracddin Omer XelvetiDogum yeri Avaxil Samaxi rayonu Azerbaycan SSRVefat tarixi 1349Vefat yeri Avaxil Samaxi rayonu Azerbaycan SSRDefn yeri AvaxilHeyatiExi Mehemmed Xelvetinin xelifesi ve qardasi oglu xelvetilik teriqetinin banisi piri ve mursidi Ebu Abdulla Siracddin Omer Xelveti seyx neslinden olub soyu Sirvanin meshur seyx ailelerine dayanir Atasi Seyx Ekmeleddindir Pir Omer Avaxil kendinde dunyaya goz acmis ve burada boyumusdur Daha sonra Xarezme getmis ve orada Mehemmed Xelvetinin sohbetlerinde yetismisdir Daha sonra emisi ile birge Heriye gelmis olumunden sonra onun yerine seccadeye oturmusdur Once Xoy seherinde sonra Misirde daha sonra Hicazda elm oyrenmisdir Sultan Uveysin deveti ile Tebrize gelmis orada bir versiyaya gore 1349 cu ilde diger bir versiyaya gore ise 1397 ci ilde vefat etmisdir birinci tarixi daha cox heqiqete uygun hesab edir Lemazatda onun qebrinin Tebriz yaxinliginda Mir Eli turbesi adlanan yerde oldugu bildirilir Samaxinin Avaxil kendinde Pir Omer Sultan ziyaretgahi deyilen qedim bir qebristanliq var Pir Omerin xelvetilik teriqetinde sahib oldugu movqe boyukdur Xelvetiliyin bir cox prinsipleri onun terefinden qoyulmusdur Bunlardan biri teriqetin ad atasi olmasidir Bir digeri de teriqetin elameti saylan tacin papaq emmame formasinin onun terefinden mueyyenlesdirilmesidir Seyxin xelvet meselesinde gosterdiyi israr xelvetilikde xelvetin en muhum cehetlerinden biri belke de birincisi halina gelmesine sebeb olmusdur Belelikle teriqetin adi da Xelvetilik kimi mueyyenlesmisdir Zahidiliyin diger qolu olan sefevilik teriqeti daha sonralar terk ederek ustun tutmusdur Yeni xelvetiliyin eksine olaraq xalqla birlikde olmaga ustunluk vermis celvetiliye cevrilmisdir Onun her hansi bir eserinin olmasi barede menbelerde melumat verilmir Ancaq menqebenamelerde onun bezi sozleri neql edilmisdir Hemcinin baxAzerbaycanda tesevvuf XelvetilikIstinadlar Ilham Eliyev Samaxida Pir Omer Sultan ziyaretgahinda olub 2021 04 13 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 26 Xarici kecidler