Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çöl qala bulağı — Şuşa rayonu ərazisində məşhur bulaqlardan və tarixi yerlərdən biri.Çöl Qala məhəlləsində Çöl Qala məscidinin yaxınlığında yerləşir. Bulağın binaları dördbucaq formasında idi və yaxınlığında yerləşdikləri məscidlərin üslubunda tikilirdi. XIX əsrin memarlıq abidəsidir. Şuşa şəhəri Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal ediləndən sonra bulaq dağıdılmış, daş kitabələri məhv edilmişdir.
| Çöl qala bulağı | |
|---|---|
 Çöl Qala bulağı və məscidi | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Şəhər | Şuşa |
| Yerləşir | Validə Tutayuq küçəsi |
| Aidiyyatı | Şuşa qəzası |
| Tikilmə tarixi | XIX əsr |
| Vəziyyəti | dağıdılmış |
UNESCO Ehtiyat Siyahısı | |
| Tipi | Mədəni |
| Kriteriya | i,iv,v,vi |
| Təyin edilib | 2001 |
| İstinad nöm. | 5101 |
| Dövlət | Azərbaycan |
| Region | Avropa |
| İstinad nöm. | 5101 |
| Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
| | |
Ümumi məlumat
Ənənəvi olaraq Şuşada 17 məhəllə var idi. Və hər məhəllənin öz bulağı, öz məscidi, öz hamamı var idi. 17 bulağın hamısı Şuşa erməni işğalı altında olduğu 30 il müddətində qurudulmuş, 17 məscidin hamısı dağıdılmışdır. Bulaqlar artıq formalaşmış şəhər meydanlarında tikilirdi və bəzi hallarda onlar ümumiyyətlə məhəllə meydanları ansambllarının tərkibinə daxil edilmirdilər, lakin ən izdihamlı ayrı-ayrı küçələrdə və yol ayrıclarında salınaraq, onlara müəyyən şəhərsalma ifadəliliyi verdilər.Bulaqların belə yerləşdirilməsini də sırf mühəndislik və santexnika mülahizələri ilə izah edilir ki, görünür, onların yerini qravitasiya su təchizatı müəyyən edib. Müstəqil memarlıq rolunu oynayan bu bulaq küçə qovşağının bütün kompozisiyasını canlandırır və təşkil edir. Şuşa bulaqlarının əksəriyyəti kifayət qədər yığcam, ölçüləri kiçik, adətən kubik formada, plastik dizaynlı fasad arxitekturasına malikdir. Şuşa bulaqları eyni üslubda hazırlanmış kiçik formalı memarlıq kimi şəhərin küçə və meydanlarının ansambllarını əhəmiyyətli dərəcədə tamamlayır və bəzəyir, ümumşəhər ansamblının üslub vəhdətinə gözəllik verir.
Tarixi
Çöl qala bulağı hazırda Şuşa şəhərinin Validə Tutayuq küçəsində yerləşir. Bulaq XIX əsrdə inşa edilmişdir. Şuşada Çöl Qala məscidinin qənşəri açlıq meydan şəkilindədir. Əlbəttə bu meydanda şirin və saf suyu olan bulaq tikmək də unudulmamışdır. Özünün iki yamaclı çardağ örtüyü ilə ümumi məscid örtüyünü xatırladan kiçik evşəkilli həmin daş bulaq bütün fasadı boyu işlənmiş dekorativ elementləri ilə məscid elementlərini yada salır. Bu baxımdan məscid qarşısında olan bulaq onunla həmahənglik təşkil etdiyindən ümumi bir kompozisiya kimi baxılır.Şuşa şəhəri Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal ediləndən sonra bulaq erməni terrorçuları tərəfindən dağıdılmışdır. Şəhər azad edildikdən sonra bulağın məhv edildiyi bəlli olmuşdur.
İstinadlar
- "Şuşanın bulaqları da bir tarixdir". 2022-01-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-11.
- "Hər daş-qayası ilə abidə olan qala-şəhər". 2022-01-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-11.
- ""Çöl Qala" bulağı keçmiş Kuybışev küçəsi". 2022-01-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-11.
- "Çingiz Qacar, Şərq-Qərb nəşriyyatı, Köhnə Şuşa, 2019, səh. 344". www.ebooks.az. 17 June 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 28 apr 2022.
- "Çöl qala bulağı (Şuşa) Azerbaijan / Susa / Şuşa / Validə Tutayuq küçəsi". 2022-01-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-11.
- Hüseynov, Y.Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinin tarixi/Yunis Hüseynov; red. və rəyçi Z. H. Bayramlı (ön söz müəl.).–Bakı: [n.y.], 2019.–207s.
- Эйнулла Фатуллаев. (rus). Archived from the original on 2022-01-10. İstifadə tarixi: 5 yanvar 2022.
- Авалов, 1977. səh. 74-75
- Авалов, 1977. səh. 75
- "MƏDƏNİYYƏT " BULAQLAR "Çöl-Qala" bulağı". 2022-01-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-11.
- ""Ermənilər Şuşadakı qəbiristanlıqları da dağıdıblar" — Şöbə müdiri". 2022-01-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-11.
Xarici keçidlər
- Hər daş-qayası ilə abidə olan qala-şəhər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Col qala bulagi Susa rayonu erazisinde meshur bulaqlardan ve tarixi yerlerden biri Col Qala mehellesinde Col Qala mescidinin yaxinliginda yerlesir Bulagin binalari dordbucaq formasinda idi ve yaxinliginda yerlesdikleri mescidlerin uslubunda tikilirdi XIX esrin memarliq abidesidir Susa seheri Ermenistan Silahli Quvveleri terefinden isgal edilenden sonra bulaq dagidilmis das kitabeleri mehv edilmisdir Col qala bulagiCol Qala bulagi ve mescidi39 45 50 sm e 46 45 15 s u Olke AzerbaycanSeher SusaYerlesir Valide Tutayuq kucesiAidiyyati Susa qezasiTikilme tarixi XIX esrVeziyyeti dagidilmisUNESCO Ehtiyat SiyahisiTipiMedeniKriteriyai iv v viTeyin edilib2001Istinad nom 5101DovletAzerbaycanRegionAvropaAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 5101EhemiyyetiYerli ehemiyyetliCol qala bulagiUmumi melumatEnenevi olaraq Susada 17 mehelle var idi Ve her mehellenin oz bulagi oz mescidi oz hamami var idi 17 bulagin hamisi Susa ermeni isgali altinda oldugu 30 il muddetinde qurudulmus 17 mescidin hamisi dagidilmisdir Bulaqlar artiq formalasmis seher meydanlarinda tikilirdi ve bezi hallarda onlar umumiyyetle mehelle meydanlari ansambllarinin terkibine daxil edilmirdiler lakin en izdihamli ayri ayri kucelerde ve yol ayriclarinda salinaraq onlara mueyyen sehersalma ifadeliliyi verdiler Bulaqlarin bele yerlesdirilmesini de sirf muhendislik ve santexnika mulahizeleri ile izah edilir ki gorunur onlarin yerini qravitasiya su techizati mueyyen edib Musteqil memarliq rolunu oynayan bu bulaq kuce qovsaginin butun kompozisiyasini canlandirir ve teskil edir Susa bulaqlarinin ekseriyyeti kifayet qeder yigcam olculeri kicik adeten kubik formada plastik dizaynli fasad arxitekturasina malikdir Susa bulaqlari eyni uslubda hazirlanmis kicik formali memarliq kimi seherin kuce ve meydanlarinin ansambllarini ehemiyyetli derecede tamamlayir ve bezeyir umumseher ansamblinin uslub vehdetine gozellik verir TarixiCol qala bulagi hazirda Susa seherinin Valide Tutayuq kucesinde yerlesir Bulaq XIX esrde insa edilmisdir Susada Col Qala mescidinin qenseri acliq meydan sekilindedir Elbette bu meydanda sirin ve saf suyu olan bulaq tikmek de unudulmamisdir Ozunun iki yamacli cardag ortuyu ile umumi mescid ortuyunu xatirladan kicik evsekilli hemin das bulaq butun fasadi boyu islenmis dekorativ elementleri ile mescid elementlerini yada salir Bu baximdan mescid qarsisinda olan bulaq onunla hemahenglik teskil etdiyinden umumi bir kompozisiya kimi baxilir Susa seheri Ermenistan Silahli Quvveleri terefinden isgal edilenden sonra bulaq ermeni terrorculari terefinden dagidilmisdir Seher azad edildikden sonra bulagin mehv edildiyi belli olmusdur Istinadlar Susanin bulaqlari da bir tarixdir 2022 01 08 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 11 Her das qayasi ile abide olan qala seher 2022 01 10 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 11 Col Qala bulagi kecmis Kuybisev kucesi 2022 01 11 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 11 Cingiz Qacar Serq Qerb nesriyyati Kohne Susa 2019 seh 344 www ebooks az 17 June 2021 tarixinde Istifade tarixi 28 apr 2022 Col qala bulagi Susa Azerbaijan Susa Susa Valide Tutayuq kucesi 2022 01 11 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 11 Huseynov Y Azerbaycanin Qarabag bolgesinin tarixi Yunis Huseynov red ve reyci Z H Bayramli on soz muel Baki n y 2019 207s Ejnulla Fatullaev rus Archived from the original on 2022 01 10 Istifade tarixi 5 yanvar 2022 Avalov 1977 seh 74 75 Avalov 1977 seh 75 MEDENIYYET BULAQLAR Col Qala bulagi 2022 01 11 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 11 Ermeniler Susadaki qebiristanliqlari da dagidiblar Sobe mudiri 2022 01 08 tarixinde Istifade tarixi 2022 01 11 Xarici kecidlerHer das qayasi ile abide olan qala seher