Çiloe adası́ (isp. Isla de Chiloé) — Sakit okeanda yerləşən, Çiliyə məxsus olan ada. Sahəsi 8394 km² təşkil edir. əsas adası olaraq arxipelaqın 91,4 % ərazisini təşkil edir (9181 km²).
Çiloe adası | |
---|---|
isp. Isla de Chiloé | |
Ümumi məlumatlar | |
Sahəsi | 8394 km² |
Uzunluğu |
|
Eni | 50 km |
Hündür nöqtəsi | 1048 m |
Əhalisi | 154.700 nəfər (2002-ci il) |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Çili |
Akvatoriya | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
YUNESKO-nun Ümumdünya irsi, obyekt № 971 ing. • rus. • fr. |
Yerləşməsi
Sahəsinə görə Çilinin Odlu Torpaqdan sonra ikinci adasıdır. Cənubi Amerikanın isə sahəsinə görə dördüncü adasıdır.
Onun şimaldan cənuba uzunluğu 190 km, maksimal hündürlüyü 1048 metr təşkil edir. Şərqdən qərbə eni 60 km-dir.
Şərqi təpəli düzənliklərdən ibarətdir.
Ada materikdən və şərqdən, Cakao boğazı şimaldan, ilə isə cənubdan ayrılır.
İqlimi
İqlimi mülayim və rütubətlidir. Sakit okendan keçən Peru cərəyanının təsirinə məruz qaldığından ada ətrafında temperatur il ərzində 9–11 °C arasında dəyişir.
Adanın mərkəzindən keçən dağlar adanı iqlim baxımdan iki yerə bölür. Dağlar iqlimə böyük təsir göstərir.
Yayda temperatur 12,8 °C, qışda isə 7,5 °C olur. İllik yağıntının miqdarı isə 2900 mm-dir.
Tarixi
Belə düşünülür ki, adanın ilk sakinləri olmuşdur. 1567-ci ildə ispanlar adaya ilk dəfə ayaq basırlar. Elə həmin ildəcə onlar Kastro şəhərini inşa edirlər. 1768-ci ildə Ankud adanın mərkəzi şəhəri olur. 1817-ci ilin dekabrında Çili və İspaniya qüvvələri arasında Çiloe adasında şiddıtli döyüş baş verir. Bundan sonra isə ada Çilinin mülkiyyətinə çevrilir.
XIX əsrin sonu və XX əsrin əvvəllərində Çilini bürüyən qızıl xəstəliyi səbəbindən ada əhalisinin bir qismi ölkənin cənubuna axışmışdır.
Güçlü zəlzələdən sonra Ankud şəhəri tamamən dağılır. 200 ildən sonra 1982-ci ildə Kastro yenidən adanın mərkəzinə çevrilir.
Ümumdünya irsi
İspanlar adaya ayaq basdıqdan sonra bura xristian dini adada təbliğ edirlər. Burada inşa edilən kilsələr unikallığı ilə seçilir. Bu səbəbdən 2000-ci ildə bu abidələr UNESCO Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir.
Əhalisi
Əhalisi 2002-ci ilə olan məlumata görə 154 700 nəfər təşkil edir. Adanın yaşayış məntəqələri — şərqdə və şimalda.
Ada əhalisinin əsas məşğuliyyəti meşə məhsullarının istehsalı və balıqçılıqdır.
İnzibati bölgü
Çiloe arxipelaqına daxil adaların böyük qismi eyni adlı əyalətin ərazisinə daxildir. Ada ərazisi isə kiçik ərazi vaxidlərinə bölünür.
İqtisadiyyat
Kənd təsərrüfatının əsasını heyvandarlıq və kartofçuluq təşkil edir. Ada ilə materik arasında bərə fəaliyyət göstərir. Çakao boğazı üzərində gələcəkdə körpü tikintisi planlaşdırılır. Vilayətin büccəsinin əsasını isə turizm təşkil edir.
İstinadlar
- Словарь географических названий зарубежных стран / отв. ред. А. М. Комков. — 3-е изд., перераб. и доп. — М. : Недра, 1986. — С. 428
Mənbə
- Çiloe adası
- Çiloe adasının portalı
- Çiloe mifologiya 2006-04-11 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ciloe adasi isp Isla de Chiloe Sakit okeanda yerlesen Ciliye mexsus olan ada Sahesi 8394 km teskil edir esas adasi olaraq arxipelaqin 91 4 erazisini teskil edir 9181 km Ciloe adasiisp Isla de ChiloeUmumi melumatlarSahesi 8394 km Uzunlugu 180 kmEni 50 kmHundur noqtesi 1048 mEhalisi 154 700 nefer 2002 ci il Yerlesmesi42 33 00 c e 73 57 00 q u Olke CiliAkvatoriya Sakit okeanCiloe adasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarYUNESKO nun Umumdunya irsi obyekt 971 ing rus fr YerlesmesiCiloe Sahesine gore Cilinin Odlu Torpaqdan sonra ikinci adasidir Cenubi Amerikanin ise sahesine gore dorduncu adasidir Onun simaldan cenuba uzunlugu 190 km maksimal hundurluyu 1048 metr teskil edir Serqden qerbe eni 60 km dir Serqi tepeli duzenliklerden ibaretdir Ada materikden ve serqden Cakao bogazi simaldan ile ise cenubdan ayrilir IqlimiIqlimi mulayim ve rutubetlidir Sakit okendan kecen Peru cereyaninin tesirine meruz qaldigindan ada etrafinda temperatur il erzinde 9 11 C arasinda deyisir Adanin merkezinden kecen daglar adani iqlim baximdan iki yere bolur Daglar iqlime boyuk tesir gosterir Yayda temperatur 12 8 C qisda ise 7 5 C olur Illik yagintinin miqdari ise 2900 mm dir TarixiBele dusunulur ki adanin ilk sakinleri olmusdur 1567 ci ilde ispanlar adaya ilk defe ayaq basirlar Ele hemin ildece onlar Kastro seherini insa edirler 1768 ci ilde Ankud adanin merkezi seheri olur 1817 ci ilin dekabrinda Cili ve Ispaniya quvveleri arasinda Ciloe adasinda sidditli doyus bas verir Bundan sonra ise ada Cilinin mulkiyyetine cevrilir XIX esrin sonu ve XX esrin evvellerinde Cilini buruyen qizil xesteliyi sebebinden ada ehalisinin bir qismi olkenin cenubuna axismisdir Guclu zelzeleden sonra Ankud seheri tamamen dagilir 200 ilden sonra 1982 ci ilde Kastro yeniden adanin merkezine cevrilir Umumdunya irsi Ispanlar adaya ayaq basdiqdan sonra bura xristian dini adada teblig edirler Burada insa edilen kilseler unikalligi ile secilir Bu sebebden 2000 ci ilde bu abideler UNESCO Umumdunya irsi siyahisina daxil edilmisdir Ehalisi Compa Cilota Ciloelilerin geyimi Ehalisi 2002 ci ile olan melumata gore 154 700 nefer teskil edir Adanin yasayis menteqeleri serqde ve simalda Ada ehalisinin esas mesguliyyeti mese mehsullarinin istehsali ve baliqciliqdir Inzibati bolguCiloe arxipelaqina daxil adalarin boyuk qismi eyni adli eyaletin erazisine daxildir Ada erazisi ise kicik erazi vaxidlerine bolunur IqtisadiyyatKend teserrufatinin esasini heyvandarliq ve kartofculuq teskil edir Ada ile materik arasinda bere fealiyyet gosterir Cakao bogazi uzerinde gelecekde korpu tikintisi planlasdirilir Vilayetin buccesinin esasini ise turizm teskil edir IstinadlarSlovar geograficheskih nazvanij zarubezhnyh stran otv red A M Komkov 3 e izd pererab i dop M Nedra 1986 S 428MenbeCiloe adasi Ciloe adasinin portali Ciloe mifologiya 2006 04 11 at the Wayback Machine