Çenstoxovanın Qara Madonnası (pol. Matka Boska Częstochowska) — Polşanın Çenstoxova şəhərində yerləşən Müqəddəs Məryəmin ehtiram simvolu. 9-cu Papa Klementdən başlayaraq bir sıra Roma Papaları onu ehtiram simvolu kimi qəbul ediblər.
Simvol
Simvol həm Katoliklər, həm də Pravoslavlar tərəfindən qorunur. Polşanın bu simvolu ölkənin əsas məbədi hesab olunur. Qara Madonna simvolu bayram kimi katoliklər tərəfindən avqustun 26-sı, Pravoslavlar tərəfindən isə martın 6-sı qeyd edilir.
Polşada ənənəvi olaraq bu simvolu görmək üçün ziyarətlər təşkil olunur. Ziyarətlər əksərən bir çox ölkələrdə katoliklərin qeyd etdikləri mərasim olan Müqəddəs Məryəmin vəfat etdiyi tarixdə, yəni hər il avqustun 15-də həyata keçirilir. İnamlı Polşa kəndliləri ənənəvi olaraq ziyarətə gələn zəvvarlara pulsuz sığınacaq verirlər.
1.22 m hündürlüyündə olan rəsm əsəri daha çox Şərq Xristianlarının simvolu kimi tanınır. Əsərdə Müqəddəs Məryəm “Odigitriya” ("Yol göstərən biri") kimi göstərilir. Şəkildə Müqəddəs Məryəm diqqəti özündən uzaqlaşdırır, xilas yolu kimi sağ əlini İsaya doğru uzadır. Öz növbəsində isə, uşaq sol əlində Müqəddəs Kitabı tutarkən sağ əlini izləyənləyə doğru uzadır.
Əsərin mənşəyi və yaradılma səbəbi hələ də alimlər arasında mübahisə mövzusudur. Əsərin nə zamana aid olmasını müəyyənləşdirməyin mümkün olmamasının bir səbəbi kimi 1430-cu ildə Husitilərin basqınından sonra orijinalının zədələnməsi nəticəsində onun yenidən rənglənməsi göstərilir. Bu basqınlardan sonra əsərin ilkin versiyasında taxta lövhələr qırıldı və üst qatındakı qalın kətan kəsildi. Risiusa görə, ənənəvi üsullarla tanış olmayan orta əsr rəssamlarının zədələnmiş sahəyə tətbiq etdikləri boya “təsvirdən kənara çıxdı” və beləcə onlar qərara aldılar ki, orijinal əsərin formasını saxlamaqla sadəcə olaraq onu yenidən rəngləsinlər.
Tarixi
Lukan ənənəsi
Çenstoxovanın Qara Madonnası Polşanın son 600 illik tarixi ilə sıx bağlıdır. Onun tarixi Polşaya gəlişindən sonra bir sıra əfsanələrdə təsvir edilmişdir. Bu əfsanələrdə əsərin orijinalının köçürülməsi göstərilir. Eyni əfsanədə qeyd edilir ki, əsər 326-cı ildə Müqəddəs Yelena tərəfindən Yerusəlimdə aşkar edilmişdir və o, əsəri Konstantinopola qaytarmış və burada onu oğluna, I Konstantinə təqdim etmişdir.
Çenstoxovaya gəlişi
Yasna Qorada saxlanılan qədim əlyazmalarda göstərilir ki, əsər Konstantinopola Belzdən gətirilib. Sonunda , o, Opolenin Cəngavəri sayılan I Vladislav Oplenin və Polşanın və Macarıstanın kralı olan I Ludovik Belikinin mülkiyyətinə keçir. Ukran mənbələrində qeyd edilir ki, ilkin vaxtlarda Lev Daniloviçin şərəfinə Belz şəhərinə gətirilib və daha sonralar şəhər Polşa krallığına birləşdirilən zaman Vladislav tərəfindən Belz qalasından götürülüb. Məşhur bir hekayədə nəql olunur ki, 1384-cü ilin avqust ayında Ladislav bu əsərlə Çenstoxovaya keçib. Ona yuxuda agah olmuşdu ki, bu əsəri Yasna Qoraya aparmalıdır.
İncəsənət tarixçiləri qeyd edirlər ki, əsərin Bizansda olan ilkin versiyası 6-9-ci əsrlərdə yaranmışdı. Onlar razılaşırlar ki, Şahzadə Vladislav onu 14-cü əsrdə bu monastra gətirmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- . 2020-05-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-12-01.
- "The Black Madonna: A Folkloristic and Iconographic Investigation. Skeptical Inquirer. September/October 2015". 2017-09-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-12-01.
- "The Official Site of Radomysl Castle". 2020-08-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-12-01.
- Duricy, Michael P (2008-03-26). "Black Madonnas: Our Lady of Czestochowa" 2009-02-13 at the Wayback Machine. The Marian Library/International Marian Research Institute, Dayton, Ohio - University of Dayton. Retrieved 2008-12-05.
- Zenon Zawada (2008-01-26). . Ukraine Observer. Archived from the original on 2008-01-26. Retrieved 2008-12-05.
- "Black Madonna Shrine", Franciscan Missionary Brothers August 29, 2014, at the Wayback Machine.
Xarici keçidlər
- Yasna Qora Monastrı
- Çenstoxovanın Qara Madonnası
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Censtoxovanin Qara Madonnasi pol Matka Boska Czestochowska Polsanin Censtoxova seherinde yerlesen Muqeddes Meryemin ehtiram simvolu 9 cu Papa Klementden baslayaraq bir sira Roma Papalari onu ehtiram simvolu kimi qebul edibler Censtoxovanin Qara MadonnasiSimvol Simvol hem Katolikler hem de Pravoslavlar terefinden qorunur Polsanin bu simvolu olkenin esas mebedi hesab olunur Qara Madonna simvolu bayram kimi katolikler terefinden avqustun 26 si Pravoslavlar terefinden ise martin 6 si qeyd edilir Polsada enenevi olaraq bu simvolu gormek ucun ziyaretler teskil olunur Ziyaretler ekseren bir cox olkelerde katoliklerin qeyd etdikleri merasim olan Muqeddes Meryemin vefat etdiyi tarixde yeni her il avqustun 15 de heyata kecirilir Inamli Polsa kendlileri enenevi olaraq ziyarete gelen zevvarlara pulsuz siginacaq verirler 1 22 m hundurluyunde olan resm eseri daha cox Serq Xristianlarinin simvolu kimi taninir Eserde Muqeddes Meryem Odigitriya Yol gosteren biri kimi gosterilir Sekilde Muqeddes Meryem diqqeti ozunden uzaqlasdirir xilas yolu kimi sag elini Isaya dogru uzadir Oz novbesinde ise usaq sol elinde Muqeddes Kitabi tutarken sag elini izleyenleye dogru uzadir Eserin menseyi ve yaradilma sebebi hele de alimler arasinda mubahise movzusudur Eserin ne zamana aid olmasini mueyyenlesdirmeyin mumkun olmamasinin bir sebebi kimi 1430 cu ilde Husitilerin basqinindan sonra orijinalinin zedelenmesi neticesinde onun yeniden renglenmesi gosterilir Bu basqinlardan sonra eserin ilkin versiyasinda taxta lovheler qirildi ve ust qatindaki qalin ketan kesildi Risiusa gore enenevi usullarla tanis olmayan orta esr ressamlarinin zedelenmis saheye tetbiq etdikleri boya tesvirden kenara cixdi ve belece onlar qerara aldilar ki orijinal eserin formasini saxlamaqla sadece olaraq onu yeniden renglesinler TarixiCenstoxovanin Qara Madonnasinin tesviri 1714 cu ilden evvel kolleksiyasi Lukan enenesi Censtoxovanin Qara Madonnasi Polsanin son 600 illik tarixi ile six baglidir Onun tarixi Polsaya gelisinden sonra bir sira efsanelerde tesvir edilmisdir Bu efsanelerde eserin orijinalinin kocurulmesi gosterilir Eyni efsanede qeyd edilir ki eser 326 ci ilde Muqeddes Yelena terefinden Yeruselimde askar edilmisdir ve o eseri Konstantinopola qaytarmis ve burada onu ogluna I Konstantine teqdim etmisdir Censtoxovaya gelisi Yasna Qorada saxlanilan qedim elyazmalarda gosterilir ki eser Konstantinopola Belzden getirilib Sonunda o Opolenin Cengaveri sayilan I Vladislav Oplenin ve Polsanin ve Macaristanin krali olan I Ludovik Belikinin mulkiyyetine kecir Ukran menbelerinde qeyd edilir ki ilkin vaxtlarda Lev Danilovicin serefine Belz seherine getirilib ve daha sonralar seher Polsa kralligina birlesdirilen zaman Vladislav terefinden Belz qalasindan goturulub Meshur bir hekayede neql olunur ki 1384 cu ilin avqust ayinda Ladislav bu eserle Censtoxovaya kecib Ona yuxuda agah olmusdu ki bu eseri Yasna Qoraya aparmalidir Incesenet tarixcileri qeyd edirler ki eserin Bizansda olan ilkin versiyasi 6 9 ci esrlerde yaranmisdi Onlar razilasirlar ki Sahzade Vladislav onu 14 cu esrde bu monastra getirmisdir Hemcinin baxCenstoxovaIstinadlar 2020 05 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 12 01 The Black Madonna A Folkloristic and Iconographic Investigation Skeptical Inquirer September October 2015 2017 09 23 tarixinde Istifade tarixi 2017 12 01 The Official Site of Radomysl Castle 2020 08 14 tarixinde Istifade tarixi 2017 12 01 Duricy Michael P 2008 03 26 Black Madonnas Our Lady of Czestochowa 2009 02 13 at the Wayback Machine The Marian Library International Marian Research Institute Dayton Ohio University of Dayton Retrieved 2008 12 05 Zenon Zawada 2008 01 26 Ukraine Observer Archived from the original on 2008 01 26 Retrieved 2008 12 05 Black Madonna Shrine Franciscan Missionary Brothers August 29 2014 at the Wayback Machine Xarici kecidlerYasna Qora Monastri Censtoxovanin Qara Madonnasi