Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bir kərə yüksələn bayraq bir daha enməz — XX əsrdə Azərbaycanda müstəqillik hərəkatının əsas şüarı. Şüar Azərbaycan ictimai-siyasi xadimi, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından biri, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Milli Şurasının Rəyasət Heyətinin sədri (may-dekabr 1918) Məhəmməd Əmin Rəsulzadəyə məxsusdur.
Tarixi
Birinci Dünya müharibəsinin sonuna yaxın Rusiya imperiyası parçalandı. İmperiyanın tərkibində olan Cənubi Qafqaz bölgəsi də müstəqil dövrünə qədəm qoydu. Cənubi Qafqazda yaşayan üç əsas millət birləşərək ümumi Zaqafqaziya Federasiyasını yaratdılar, lakin onun ömrü uzun sürmədi. Belə ki, Müstəqil Azərbaycan dövlətinin yaranması Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikasının parçalanması nəticəsində baş verdi. 1918-ci il may ayının 27-də artıq keçmiş Zaqafqaziya Seyminin müsəlman fraksiyası yaranmış siyasi vəziyyəti müzakirə etmək üçün fövqəladə iclas çağırdı. Uzun sürən müzakirələrdən sonra Müvəqqəti Milli Şura yaratmaq qərara alındı. Müvəqqəti Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Milli Şurasının sədri vəzifəsinə Məhəmməd Əmin Rəsulzadə (Müsavat Partiyasının MK sədri), İcra Komitəsinin sədri vəzifəsinə isə Fətəli xan Xoyski (bitərəf) seçildi.
1918-ci il may ayının 28-də Milli Şuranın birinci iclası keçirildi və iclasda Azərbaycanın müstəqil dövlət elan olunması haqqında tarixi qərar qəbul edildi. Beləliklə, 100 ildən artıq fasilədən sonra Azərbaycanın Şərqi və Cənubi Zaqafqaziya hüdudlarında milli dövlətçiliyi bərpa olundu. Elə həmin iclasda yeni demokratik dövlətin yaranması faktını hüquqi cəhətdən aşkar edən "Azərbaycanın istiqlaliyyəti haqqında Akt" qəbul edildi.
Dövlət bayrağı
Yeni yaranmış dövlət özünün əsas rəmzlərini də qəbul etməyə başladı. Hökumətin 24 iyun 1918-ci il tarixli qərarına əsasən, Azərbaycanın dövlət bayrağı kimi qırmızı fonda ağ aypara və səkkizguşəli ulduzun təsvir edildiyi qırmızı parçadan hazırlanmış bayraq qəbul olundu. Noyabrın 9-da bu bayraq, ağ aypara və səkkizguşəli ulduzun təsvir olunduğu mavi, qırmızı və yaşıl rəngli bayraqla əvəz edildi. Azərbaycan Cümhuriyyətinin dövlət bayrağının üç rəngi "türk milli mədəniyyətini, müasir Avropa demokratiyasını və islam sivilizasiyasını təmsil edirdi".
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı haqqında ilk hökumət qərarı 1918-ci il iyunun 21-də verildi. Həmin qərarda Azərbaycan bayrağını qırmızı materialdan, üstündə ağ, aypara və qırmızı fonda ağ səkkizguşəli ulduzun təsviri verilmiş bayraq kimi qəbul edilirdi. Bu qərar qəbul edilərkən Azərbaycan hökuməti hələ Gəncə şəhərində yerləşirdi və Bakıda fəaliyyət göstərmək qeyri-mümkün idi. Azərbaycan hökuməti Bakıda yalnız 15 sentyabr — şəhər türk qoşunlarının köməyi ilə düşmən qüvvələrdən təmizləndikdən sonra fəaliyyət göstərə bildi. İlk dövlət bayrağı qırmızı rəngdə, Türkiyənin dövlət bayrağı formasında olub. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ilk bayrağı 9 noyabr 1918-ci ilə qədər mövcud olub.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Bakıda fəaliyyətə başlamasından az sonra, bayraq haqqında ikinci qərar qəbul edildi. 1918-ci il noyabrın 9-da Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurası milli bayraq haqqında qərar verdi. Nazirlər Şurasının sədri Fətəli Xan Xoyskinin imzaladığı həmin qərarda deyilir: "Milli bayraq kimi yaşıl, qırmızı, göy rənglərdən, ağ aypara və səkkizguşəli ulduzdan ibarət olan bayraq qəbul edilsin". Milli bayrağımız ilk dəfə 1918-ci il noyabrın 9-da Bakıda, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının yerləşdiyi binada (İndiki Azərbaycan Dövlət Neft şirkətinin yerləşdiyi, o zamankı neft milyonçusu, məşhur müğənni Seyid Mirbabayevin mülkündə) qəbul edilmiş və qaldırılmışdır. Azərbaycan bayrağının tarixində ən şərəfli, yaddaqalan günlərdən biri 7 dekabr 1918-ci ildə Şərqdə və Türk-İslam dünyasında ilk demokratik, dünyəvi dövlət olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin açılışı zamanı olmuş, milli bayrağımız Parlament binası (böyük mesenat və milyonçu Hacı Zeynalabdin Tağıyevin Qız məktəbinin, indiki Əlyazmalar İnstitutunun binasında) üzərində qaldırıldı. Sovet Rusiyasının XI Qızıl ordusunun Azərbaycanı işğalı nəticəsində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti devrildi, süqut etdi və həmin Cümhuriyyətin müqəddəs idealının – müstəqilliyinin rəmzi olan üçrəngli milli bayrağımız 1920-ci il mayın 3-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin binası üzərindən endirildi.
Şüarın meydana gəlməsi
Azərbaycan Demokratik Respublikası süquta uğradıqdan sonra M. Ə. Rəsulzadə bir müddət Moskvada çalışsa da sonradan mühacirətə getməli olur. Mühacirətdə o, siyasi fəaliyyətlə yanaşı, ədəbi işlərlə də məşğul olur. 1923-cü ildə İstanbulda Rəsulzadənin "Azərbaycan respublikasının keçmişi, təşəkkülü və indiki vəziyyəti" kitabı çap edilir. "Əsrimizin Səyavuşu", "İstiqlal məfkurəsi və gənclik" kitabları çap edilir. 1923-cü ildə İstanbulda çap edilən "Əsrimizin Səyavuşu" əsəri Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin Azərbaycan gənclərinə xitabəti ilə sona çatır. Bu xitabətdə şüar belə səslənir:
 | Əvət, ey vətəndaşlar! Və dolayısıyla sizlər, ey gələcək nəsil, ey gənclik! Ey əsrimizin Siyavuşunun böyümüş oğlu! Sənin öhdəndə böyük bir vəzifə var. Səndən əvvəlki nəsil yosdan bir bayraq, müqəddəs bir ideal rəmzi yaratdı. Onu min müşkülatla ucaldaraq dedi ki: - Bir kərə yüksələn bayraq bir daha enməz! |  |
İstinadlar
- . 12 December 2015. 26 February 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 December 2015.
- "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamına əsasən Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin 130 illik yubileyi münasibətilə hazırlanmış metodik vəsait" (PDF). 12 December 2015. 11 December 2015 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 12 December 2015.
- "MƏHƏMMƏD ƏMIN RƏSULZADƏ". 12 December 2015. 20 December 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 12 December 2015.
- Yaqublu N. Azərbaycan milli mücadiləsi və Məhəmməd Əmin Rəsulzadə. B., 2001, 154 s.
- . jurnal.meclis.gov.az. meclis.gov.az. 1 October 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 January 2016.
- "Cümhuriyyət: Tiflisdən Bakıya gedən yol". metbuat.az. metbuat.az. 5 March 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 3 January 2016.
- "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti - Bayraq". Preslib (az.). 2017-04-29 tarixində . İstifadə tarixi: 10 iyul 2016.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurası 1918-ci il noyabrın 9-da Azərbaycanın yeni üçrəngli - mavi, qırmızı, yaşıl zolaqlardan ibarət və üzərində ağ rəngli aypara və səkkizguşəli ulduz təsviri olan milli bayrağının təsdiq edilməsi haqqında qərar qəbul etmişdir.
- "ÜÇRƏNGLİ BAYRAĞIMIZIN MƏNASI". musavat.com. 5 May 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 13 November 2015.
- "ƏSRİMİZİN SİYAVUŞU" (PDF). 2018-11-23 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2018-10-17.
Xarici keçidlər
- "Bir kərə yüksələn bayraq, bir daha enməz!" — "Məhəmməd Əmin Rəsulzadə"
- Bir kərə yüksələn bayraq bir daha enməz! — 9 noyabr Dövlət Bayrağı Günüdür
- Bir kərə yüksələn bayraq, bir daha enməz inşası haqqında ətraflı aşağıdan oxuya bilərsiniz
- Bir kərə yüksələn bayraq bir daha enməz!
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bir kere yukselen bayraq bir daha enmez XX esrde Azerbaycanda musteqillik herekatinin esas suari Suar Azerbaycan ictimai siyasi xadimi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin qurucularindan biri Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Milli Surasinin Reyaset Heyetinin sedri may dekabr 1918 Mehemmed Emin Resulzadeye mexsusdur Baki seherinin merkezi kucelerinden birinde eks olunmus suar Hal hazirda sokulub TarixiBirinci Dunya muharibesinin sonuna yaxin Rusiya imperiyasi parcalandi Imperiyanin terkibinde olan Cenubi Qafqaz bolgesi de musteqil dovrune qedem qoydu Cenubi Qafqazda yasayan uc esas millet birleserek umumi Zaqafqaziya Federasiyasini yaratdilar lakin onun omru uzun surmedi Bele ki Musteqil Azerbaycan dovletinin yaranmasi Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikasinin parcalanmasi neticesinde bas verdi 1918 ci il may ayinin 27 de artiq kecmis Zaqafqaziya Seyminin muselman fraksiyasi yaranmis siyasi veziyyeti muzakire etmek ucun fovqelade iclas cagirdi Uzun suren muzakirelerden sonra Muveqqeti Milli Sura yaratmaq qerara alindi Muveqqeti Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Milli Surasinin sedri vezifesine Mehemmed Emin Resulzade Musavat Partiyasinin MK sedri Icra Komitesinin sedri vezifesine ise Feteli xan Xoyski biteref secildi 1918 ci il may ayinin 28 de Milli Suranin birinci iclasi kecirildi ve iclasda Azerbaycanin musteqil dovlet elan olunmasi haqqinda tarixi qerar qebul edildi Belelikle 100 ilden artiq fasileden sonra Azerbaycanin Serqi ve Cenubi Zaqafqaziya hududlarinda milli dovletciliyi berpa olundu Ele hemin iclasda yeni demokratik dovletin yaranmasi faktini huquqi cehetden askar eden Azerbaycanin istiqlaliyyeti haqqinda Akt qebul edildi Dovlet bayragi Milli Suranin sedri Mehemmed Emin Resulzade parlamentin acilisinda Yeni yaranmis dovlet ozunun esas remzlerini de qebul etmeye basladi Hokumetin 24 iyun 1918 ci il tarixli qerarina esasen Azerbaycanin dovlet bayragi kimi qirmizi fonda ag aypara ve sekkizguseli ulduzun tesvir edildiyi qirmizi parcadan hazirlanmis bayraq qebul olundu Noyabrin 9 da bu bayraq ag aypara ve sekkizguseli ulduzun tesvir olundugu mavi qirmizi ve yasil rengli bayraqla evez edildi Azerbaycan Cumhuriyyetinin dovlet bayraginin uc rengi turk milli medeniyyetini muasir Avropa demokratiyasini ve islam sivilizasiyasini temsil edirdi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Bayragi haqqinda ilk hokumet qerari 1918 ci il iyunun 21 de verildi Hemin qerarda Azerbaycan bayragini qirmizi materialdan ustunde ag aypara ve qirmizi fonda ag sekkizguseli ulduzun tesviri verilmis bayraq kimi qebul edilirdi Bu qerar qebul edilerken Azerbaycan hokumeti hele Gence seherinde yerlesirdi ve Bakida fealiyyet gostermek qeyri mumkun idi Azerbaycan hokumeti Bakida yalniz 15 sentyabr seher turk qosunlarinin komeyi ile dusmen quvvelerden temizlendikden sonra fealiyyet gostere bildi Ilk dovlet bayragi qirmizi rengde Turkiyenin dovlet bayragi formasinda olub Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin ilk bayragi 9 noyabr 1918 ci ile qeder movcud olub Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Bakida fealiyyete baslamasindan az sonra bayraq haqqinda ikinci qerar qebul edildi 1918 ci il noyabrin 9 da Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Nazirler Surasi milli bayraq haqqinda qerar verdi Nazirler Surasinin sedri Feteli Xan Xoyskinin imzaladigi hemin qerarda deyilir Milli bayraq kimi yasil qirmizi goy renglerden ag aypara ve sekkizguseli ulduzdan ibaret olan bayraq qebul edilsin Milli bayragimiz ilk defe 1918 ci il noyabrin 9 da Bakida Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Nazirler Surasinin yerlesdiyi binada Indiki Azerbaycan Dovlet Neft sirketinin yerlesdiyi o zamanki neft milyoncusu meshur mugenni Seyid Mirbabayevin mulkunde qebul edilmis ve qaldirilmisdir Azerbaycan bayraginin tarixinde en serefli yaddaqalan gunlerden biri 7 dekabr 1918 ci ilde Serqde ve Turk Islam dunyasinda ilk demokratik dunyevi dovlet olan Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin acilisi zamani olmus milli bayragimiz Parlament binasi boyuk mesenat ve milyoncu Haci Zeynalabdin Tagiyevin Qiz mektebinin indiki Elyazmalar Institutunun binasinda uzerinde qaldirildi Sovet Rusiyasinin XI Qizil ordusunun Azerbaycani isgali neticesinde Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti devrildi suqut etdi ve hemin Cumhuriyyetin muqeddes idealinin musteqilliyinin remzi olan ucrengli milli bayragimiz 1920 ci il mayin 3 de Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin binasi uzerinden endirildi Suarin meydana gelmesi Azerbaycan Demokratik Respublikasi suquta ugradiqdan sonra M E Resulzade bir muddet Moskvada calissa da sonradan muhacirete getmeli olur Muhaciretde o siyasi fealiyyetle yanasi edebi islerle de mesgul olur 1923 cu ilde Istanbulda Resulzadenin Azerbaycan respublikasinin kecmisi tesekkulu ve indiki veziyyeti kitabi cap edilir Esrimizin Seyavusu Istiqlal mefkuresi ve genclik kitablari cap edilir 1923 cu ilde Istanbulda cap edilen Esrimizin Seyavusu eseri Mehemmed Emin Resulzadenin Azerbaycan genclerine xitabeti ile sona catir Bu xitabetde suar bele seslenir Evet ey vetendaslar Ve dolayisiyla sizler ey gelecek nesil ey genclik Ey esrimizin Siyavusunun boyumus oglu Senin ohdende boyuk bir vezife var Senden evvelki nesil yosdan bir bayraq muqeddes bir ideal remzi yaratdi Onu min muskulatla ucaldaraq dedi ki Bir kere yukselen bayraq bir daha enmez Istinadlar 12 December 2015 26 February 2018 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 December 2015 Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ilham Eliyevin serencamina esasen Mehemmed Emin Resulzadenin 130 illik yubileyi munasibetile hazirlanmis metodik vesait PDF 12 December 2015 11 December 2015 tarixinde PDF Istifade tarixi 12 December 2015 MEHEMMED EMIN RESULZADE 12 December 2015 20 December 2015 tarixinde Istifade tarixi 12 December 2015 Yaqublu N Azerbaycan milli mucadilesi ve Mehemmed Emin Resulzade B 2001 154 s jurnal meclis gov az meclis gov az 1 October 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 January 2016 Cumhuriyyet Tiflisden Bakiya geden yol metbuat az metbuat az 5 March 2016 tarixinde Istifade tarixi 3 January 2016 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Bayraq Preslib az 2017 04 29 tarixinde Istifade tarixi 10 iyul 2016 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Nazirler Surasi 1918 ci il noyabrin 9 da Azerbaycanin yeni ucrengli mavi qirmizi yasil zolaqlardan ibaret ve uzerinde ag rengli aypara ve sekkizguseli ulduz tesviri olan milli bayraginin tesdiq edilmesi haqqinda qerar qebul etmisdir UCRENGLI BAYRAGIMIZIN MENASI musavat com 5 May 2018 tarixinde Istifade tarixi 13 November 2015 ESRIMIZIN SIYAVUSU PDF 2018 11 23 tarixinde PDF Istifade tarixi 2018 10 17 Xarici kecidlerVikianbarda elaqeli media fayllar Bir kere yukselen bayraq bir daha enmez Mehemmed Emin Resulzade Bir kere yukselen bayraq bir daha enmez 9 noyabr Dovlet Bayragi Gunudur Bir kere yukselen bayraq bir daha enmez insasi haqqinda etrafli asagidan oxuya bilersiniz Bir kere yukselen bayraq bir daha enmez