Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Taun (fr. La Peste) — Alber Kamünün 1947-ci ildə yayımlanmış romanı. Kamyu romanda Əlcəzairin şəhərində baş verən taun epidemiyasını müxtəlif sətiraltı ifadələr ilə məna verərək anladıb. Kitabda edilən bənzətmələrin ən vacibi bütün Avropaya, sanki qara taun kimi yayılan faşistlərin Fransanı işğal etməsidir. Fransanın İkinci Dünya Müharibəsi əsnasında məruz qaldığı alman işğalı və Fransada işğala qarşı yaranan Müqavimət (Résistance) hərəkəti romanda vəbaya qarşı alınan tədbirlər ilə əlaqələndirilir. Kitabın sonuna qədər dastançının şəxsiyyəti naməlum qalır.
| Taun | |
|---|---|
| La Peste | |
 | |
| Müəllif | Alber Kamyu |
| Janrlar | absurd, fəlsəfi roman |
| Orijinalın dili | fransızca |
| Ölkə | |
| Orijinalın nəşr ili | 1947 |
| Tərcüməçi | Hamlet Qoca |
| Nəşriyyat | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İnsanların həyatla ölüm arasında qaldığı incə xətti taun adını verərək təsvir edən Kamyu dolayı yoldan ateizmi də müdafiə edir.
Romanın başlıca xüsusiyyətlərindən biri də əhvalatın yaşandığı Oran şəhərini oxucuya şəhəri görmüş kimi əks etdirməsidir.
Mövzusu
Taun Əlcəzairin şəhərlərindən biri olan Oranda başlayan taun epidemiyasına qarşı insanın mübarizəsini əks etdirir. Əslində romanda taun dünyadakı pislikləri təmsil edir və bir növ onların simvoludur. Bu xəstəlik vasitəsilə yazıçı insanların ölümün bir addımlığında olduqları zaman düşdükləri psixoloji vəziyyəti, onların özləri ilə, öz vicdanları ilə daxili hesablaşmasını, həyat öz adi axarı ilə davam etdiyi zamanlarda fərqinə vara bilmədikləri xırdalıqlara necə diqqət ayırmalarını, dünənə kimi əllərini uzatsalar çata biləcəkləri qədər yaxınlarında olan doğmalarından, həyat yoldaşlarından, sevgililərindən, dostlarından gözlənilmədən ayrı düşməyin onlarda yaratdığı əbədi ayrılıq qorxusunu oxucuya çatdırır. İnsanların bəzi şeyləri yalnız başlarının üstünü bəla aldığı zaman, fəlakətə düçar olduqda dərk etdiyini göstərir.
Keşiş Paneluo taunu insanların bu günə kimi işlətdikləri günahların cəzası olaraq görür və bu cəzaya layiq olduqlarını düşünür. Tanrının varlığına inanmayan Həkim Bernar Ryö isə taunu bir pislik olaraq qəbul edir və pisliyə qarşı mübarizə aparmalı olduğuna inanır. İnsanları sevir, onlara kömək etməyə çalışır.
Həkim Ryönun öz ifadəsi ilə desək heç Tanrı da bu müxtəlif əqidəli insanları birgə mübarizə aparmaq fikrindən döndərə bilmədi. Çünki əqidələri fərqli olsa da hər biri pisliyə qarşı mübarizə aparırdı. Tanrıya inanıb-inanmasından asılı olmayaraq bütün yaxşı insanlar şəhərdə tüğyan edən və hər gün yüzlərlə insanın ölümünə səbəb olan bu bəlaya qarşı birlikdə mübarizə apardılar. Keşiş Panelu, illər öncə onu tərk etmiş arvadına vaxtında sevgisini göstərə bilmədiyi üçün özünü günahkar sayan, ömrünü naməlum bir əlyazmaya həsr etmiş bələdiyyə işçisi Jozef Qran, şəhərə reportaj hazırlamağa gəlib taun epidemiyası başladıqdan sonra şəhərdən çıxış qadağan edildiyi üçün qayıda bilməyən və sevdiyi qadından ayrı düşən jurnalist Ramber, qoca həkim Kastel, Jan Taru… Tanrıya inanmadan müqəddəs olmağa çalışan, insanları sevən, bütün pisliklərə qarşı mübarizə aparan Jan Taru… və həkim Ryö.
Həkim Ryö və dostları xəstəliyə qarşı mübarizə apardılar və qalib gəldilər. Ancaq həkim Ryö bu uğurun keçici olduğunu və taunun bir gün yenidən qayıda biləcəyini bilir… Və o daha bir şeyin fərqindədir: bir gün ölümlə birlikdə yox olacağımız halda yaşadığımız müddətcə pisliklərə qarşı mübarizə aparmalı olduğumuzu.
Əsərdən seçilmiş hissələr
Əsərdən seçilmiş ifadələr:
- Bəlanı insan təyin etmir və adam fikirləşir ki, o mücərrəd bir məfhumdur, qorxulu yuxu kimi bir şeydir və keçib gedəcək. Lakin bəla həmişə keçib getmir, qorxulu yuxular bir-birini əvəz edir və keçib gedən adamlar olur.
- Sevgilisinin xəyalı ilə söhbət edən adam başqa fikrə macal tapmadan torpağın sükutuna qovuşur, başqa heç nəyə vaxtı qalmır.
- Bəzən adam çəkdiyi əzabdan da xəbərsiz olur.
- Əgər o hər şeyə qadir olan bir allaha inanmış olsa, xəstələri müalicə etməz və onları Allahın ixtiyarına verərdi. Allaha inandığını güman edənlərin heç biri, lap Panelunun özü də tam inama malik deyil.
- Bir halda ki, həyat məsələsini ölüm həll edir, bəlkə elə allahın özünə də sərf edir ki, adamlar ona inanmasın, əllərini göyə açıb kömək gözləməkdənsə, var qüvvələrini toplayıb, ölümlə mübarizəyə girişsinlər.
- Yadına sal ki, bir qol vurmaq üçün neçə fənd qurub, neçə top ötürməli olursan.
- Hamı eyni tale ilə yaşayır və eyni hissləri keçirirdi. Ən böyük hiss isə ayrılıq və əsir düşmə hissi idi, qorxu və etirazı yaradan da elə o idi.
- İlk həftələr adamlar ayrı düşdükləri məhəbbətin uzaq, gözəl bir kölgəyə döndüyündən şikayətlənirdilərsə, sonralar həmən kölgənin də uzaqlaşıb rəngini və gözəlliyini itirdiyini duydular.
- Kök salmaqda olan ümidsizlik adəti ümidsizliyin özündən də pisdir.
- Onlar səmanın boşluğundan başqa heçnə görə bilmir, boşluqdan asılıb qalır, sonra isə tauna bürünüb yatırdılar.
- Hər şeyi inkar etməmək naminə hər şeyə inanacaq.
- “Bu məsələni anlayıram, o birisini qəbul etmirəm” demək olmaz, insan gərək anlaşılmayanı da öyrənib qəbul etməyə çalışsın.
- Taun adamlar arasında bərabərliyi bərpa etməkdənsə haqsızlığı daha da artırmışdı. Doğrudur, ölümdə bərabərlik qalırdı, amma belə bərabərliyi heç kim arzulamırdı.
- Anası ilə o bir-birini həmişə beləcə sükut içində sevəcəklər. Günlərin birində ya anası, ya da onun özü dünyadan köçəcək və onlar heç vaxt bir-birini sevdiklərini dilə gətirə bilməyəcəklər.
- Adam ancaq öz bildikləri və xatirələri ilə yaşayır və onları qazanc sayırsa, arzulardan təcrid olunursa bu çətin bir həyat olmalıdır.
- Həyat qaynarlığı və ölüm sükutu – bu da bir dərs idi.
- O taundan öyrəndiyi bir dərsi başqalarına da çatdırıb demək istəyirdi ki, insanın gözəlliyi eybəcərliyindən artıqdır
İstinadlar
- German National Library Record #4131560-1 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (ing.). 2012—2016.
- "Alber Kamyu "Taun"". 2022-06-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-06-18.
Xarici keçidlər
- Taun. Albert Kamyu (PDF yüklə)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Taun fr La Peste Alber Kamunun 1947 ci ilde yayimlanmis romani Kamyu romanda Elcezairin seherinde bas veren taun epidemiyasini muxtelif setiralti ifadeler ile mena vererek anladib Kitabda edilen benzetmelerin en vacibi butun Avropaya sanki qara taun kimi yayilan fasistlerin Fransani isgal etmesidir Fransanin Ikinci Dunya Muharibesi esnasinda meruz qaldigi alman isgali ve Fransada isgala qarsi yaranan Muqavimet Resistance hereketi romanda vebaya qarsi alinan tedbirler ile elaqelendirilir Kitabin sonuna qeder dastancinin sexsiyyeti namelum qalir TaunLa PesteMuellif Alber KamyuJanrlar absurd felsefi romanOrijinalin dili fransizcaOlke FransaOrijinalin nesr ili 1947Tercumeci Hamlet QocaNesriyyat Vikianbarda elaqeli mediafayllar Insanlarin heyatla olum arasinda qaldigi ince xetti taun adini vererek tesvir eden Kamyu dolayi yoldan ateizmi de mudafie edir Romanin baslica xususiyyetlerinden biri de ehvalatin yasandigi Oran seherini oxucuya seheri gormus kimi eks etdirmesidir MovzusuTaun Elcezairin seherlerinden biri olan Oranda baslayan taun epidemiyasina qarsi insanin mubarizesini eks etdirir Eslinde romanda taun dunyadaki pislikleri temsil edir ve bir nov onlarin simvoludur Bu xestelik vasitesile yazici insanlarin olumun bir addimliginda olduqlari zaman dusdukleri psixoloji veziyyeti onlarin ozleri ile oz vicdanlari ile daxili hesablasmasini heyat oz adi axari ile davam etdiyi zamanlarda ferqine vara bilmedikleri xirdaliqlara nece diqqet ayirmalarini dunene kimi ellerini uzatsalar cata bilecekleri qeder yaxinlarinda olan dogmalarindan heyat yoldaslarindan sevgililerinden dostlarindan gozlenilmeden ayri dusmeyin onlarda yaratdigi ebedi ayriliq qorxusunu oxucuya catdirir Insanlarin bezi seyleri yalniz baslarinin ustunu bela aldigi zaman felakete ducar olduqda derk etdiyini gosterir Kesis Paneluo taunu insanlarin bu gune kimi isletdikleri gunahlarin cezasi olaraq gorur ve bu cezaya layiq olduqlarini dusunur Tanrinin varligina inanmayan Hekim Bernar Ryo ise taunu bir pislik olaraq qebul edir ve pisliye qarsi mubarize aparmali olduguna inanir Insanlari sevir onlara komek etmeye calisir Hekim Ryonun oz ifadesi ile desek hec Tanri da bu muxtelif eqideli insanlari birge mubarize aparmaq fikrinden dondere bilmedi Cunki eqideleri ferqli olsa da her biri pisliye qarsi mubarize aparirdi Tanriya inanib inanmasindan asili olmayaraq butun yaxsi insanlar seherde tugyan eden ve her gun yuzlerle insanin olumune sebeb olan bu belaya qarsi birlikde mubarize apardilar Kesis Panelu iller once onu terk etmis arvadina vaxtinda sevgisini gostere bilmediyi ucun ozunu gunahkar sayan omrunu namelum bir elyazmaya hesr etmis belediyye iscisi Jozef Qran sehere reportaj hazirlamaga gelib taun epidemiyasi basladiqdan sonra seherden cixis qadagan edildiyi ucun qayida bilmeyen ve sevdiyi qadindan ayri dusen jurnalist Ramber qoca hekim Kastel Jan Taru Tanriya inanmadan muqeddes olmaga calisan insanlari seven butun pisliklere qarsi mubarize aparan Jan Taru ve hekim Ryo Hekim Ryo ve dostlari xesteliye qarsi mubarize apardilar ve qalib geldiler Ancaq hekim Ryo bu ugurun kecici oldugunu ve taunun bir gun yeniden qayida bileceyini bilir Ve o daha bir seyin ferqindedir bir gun olumle birlikde yox olacagimiz halda yasadigimiz muddetce pisliklere qarsi mubarize aparmali oldugumuzu Eserden secilmis hisselerEserden secilmis ifadeler Belani insan teyin etmir ve adam fikirlesir ki o mucerred bir mefhumdur qorxulu yuxu kimi bir seydir ve kecib gedecek Lakin bela hemise kecib getmir qorxulu yuxular bir birini evez edir ve kecib geden adamlar olur Sevgilisinin xeyali ile sohbet eden adam basqa fikre macal tapmadan torpagin sukutuna qovusur basqa hec neye vaxti qalmir Bezen adam cekdiyi ezabdan da xebersiz olur Eger o her seye qadir olan bir allaha inanmis olsa xesteleri mualice etmez ve onlari Allahin ixtiyarina vererdi Allaha inandigini guman edenlerin hec biri lap Panelunun ozu de tam inama malik deyil Bir halda ki heyat meselesini olum hell edir belke ele allahin ozune de serf edir ki adamlar ona inanmasin ellerini goye acib komek gozlemekdense var quvvelerini toplayib olumle mubarizeye girissinler Yadina sal ki bir qol vurmaq ucun nece fend qurub nece top oturmeli olursan Hami eyni tale ile yasayir ve eyni hissleri kecirirdi En boyuk hiss ise ayriliq ve esir dusme hissi idi qorxu ve etirazi yaradan da ele o idi Ilk hefteler adamlar ayri dusdukleri mehebbetin uzaq gozel bir kolgeye donduyunden sikayetlenirdilerse sonralar hemen kolgenin de uzaqlasib rengini ve gozelliyini itirdiyini duydular Kok salmaqda olan umidsizlik adeti umidsizliyin ozunden de pisdir Onlar semanin boslugundan basqa hecne gore bilmir bosluqdan asilib qalir sonra ise tauna burunub yatirdilar Her seyi inkar etmemek namine her seye inanacaq Bu meseleni anlayiram o birisini qebul etmirem demek olmaz insan gerek anlasilmayani da oyrenib qebul etmeye calissin Taun adamlar arasinda beraberliyi berpa etmekdense haqsizligi daha da artirmisdi Dogrudur olumde beraberlik qalirdi amma bele beraberliyi hec kim arzulamirdi Anasi ile o bir birini hemise belece sukut icinde sevecekler Gunlerin birinde ya anasi ya da onun ozu dunyadan kocecek ve onlar hec vaxt bir birini sevdiklerini dile getire bilmeyecekler Adam ancaq oz bildikleri ve xatireleri ile yasayir ve onlari qazanc sayirsa arzulardan tecrid olunursa bu cetin bir heyat olmalidir Heyat qaynarligi ve olum sukutu bu da bir ders idi O taundan oyrendiyi bir dersi basqalarina da catdirib demek isteyirdi ki insanin gozelliyi eybecerliyinden artiqdirIstinadlarGerman National Library Record 4131560 1 Umumi tenzimleme nezareti GND ing 2012 2016 Alber Kamyu Taun 2022 06 16 tarixinde Istifade tarixi 2017 06 18 Xarici kecidlerTaun Albert Kamyu PDF yukle