Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Tat Orta Şərqdə və qismən Mərkəzi Asiyada köçəri və yarımköçəri toplumlardan fərqli olaraq oturaq əhaliyə verilən ümumi ad. Daha çox rəiyyətə aid edilirdilər.
Ehtimal olunur ki tatar sözü də tat sözündən yaranıb. Moğol (monqol) tayfalarından olmayan və sonralar ümumi adla tatar adlandırılan tayfalar monqollara nisbətən tabe vəziyətdə idi. Batı xan Avropaya yürüşünü başlamazdan əvvəl tatarları tabe vəziyətdən çıxardı və monqollarla eyni sosial səviyyəyə qaldırdı. Batı xanın Qərbə yürüşündə tatarlar həlledici rol oynadılar. Bu halda tatlar (sonra tatarlar) sırf türk tayfalarına verilən ad idi.
Zümrə mənasında tat sözü xalq mənasında tat sözündən müəyyən qədər fərqlənir. Yuxarıda tatarların misalı buna sübutdur. Başqa bir sübut Azərbaycanda tat dilində danışan, amma tarixən oturaq olmayan dağlıların olmasıdır. Etnik baxımından onlar tatlara yaxın olsalar da, özlərini adlandırılar. Bu onların tarixən yarıköçəri həyat tərzi ilə bağlıdır.
Tatların xüsusiyətləri barədə Rusiya baş qərargahı polkovniki Kolyubakinin çox maraqlı qeydləri var: Farslar, daha çox tat (tadəşk) kimi tanınaraq 3 mln.(60%) sayla bütün məmləkət böyu yayılıblar. İranın köklü əhalisi olan perslərin və midiyalıların ərəblərlə, kürdlərlə və türk-tatarlarla qarışmasından əmələ gəliblər. Farsların ən təmiz tipi Farsda, Yəzddə, Kirmanda, midiyalıların isə Mazandaranda və Gilanda qorunub -saxlanıb. Bu hissələrdə eləcə də İranın cənub hissəsində bunlar həm şəhər həm də kənd əhalisini təşkil edir, bütün qalan yerlərdə əsasən şəhər əhalisini. Aralarında köçəri olanı yoxdur. Təbii fars ari irqinin xüsusiyətlərini qoruyub hündürboy, düz quruluş, dözümlü, az qida ilə kifayətlənən, sakit xasiyətli, zəhmətkeş (xüsusən kəndli) və çevik ağıllı. Onlarda sənayəyə meyl var, amma onların ən sevimli məşğuliyəti ticarətdir. Ticarətdə onlar hazırcavab, tədbirlidirlər, amma dürüstlüklə seçilmirlər. Oturaq türk, illah ki köçəri, farsdan daha səmimi və dürüstdür.
Həmçin bax
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu adin diger istifade formalari ucun bax Tat deqiqlesdirme Tat Orta Serqde ve qismen Merkezi Asiyada koceri ve yarimkoceri toplumlardan ferqli olaraq oturaq ehaliye verilen umumi ad Daha cox reiyyete aid edilirdiler Ehtimal olunur ki tatar sozu de tat sozunden yaranib Mogol monqol tayfalarindan olmayan ve sonralar umumi adla tatar adlandirilan tayfalar monqollara nisbeten tabe veziyetde idi Bati xan Avropaya yurusunu baslamazdan evvel tatarlari tabe veziyetden cixardi ve monqollarla eyni sosial seviyyeye qaldirdi Bati xanin Qerbe yurusunde tatarlar helledici rol oynadilar Bu halda tatlar sonra tatarlar sirf turk tayfalarina verilen ad idi Zumre menasinda tat sozu xalq menasinda tat sozunden mueyyen qeder ferqlenir Yuxarida tatarlarin misali buna subutdur Basqa bir subut Azerbaycanda tat dilinde danisan amma tarixen oturaq olmayan daglilarin olmasidir Etnik baximindan onlar tatlara yaxin olsalar da ozlerini adlandirilar Bu onlarin tarixen yarikoceri heyat terzi ile baglidir Tatlarin xususiyetleri barede Rusiya bas qerargahi polkovniki Kolyubakinin cox maraqli qeydleri var Farslar daha cox tat tadesk kimi taninaraq 3 mln 60 sayla butun memleket boyu yayiliblar Iranin koklu ehalisi olan perslerin ve midiyalilarin ereblerle kurdlerle ve turk tatarlarla qarismasindan emele gelibler Farslarin en temiz tipi Farsda Yezdde Kirmanda midiyalilarin ise Mazandaranda ve Gilanda qorunub saxlanib Bu hisselerde elece de Iranin cenub hissesinde bunlar hem seher hem de kend ehalisini teskil edir butun qalan yerlerde esasen seher ehalisini Aralarinda koceri olani yoxdur Tebii fars ari irqinin xususiyetlerini qoruyub hundurboy duz qurulus dozumlu az qida ile kifayetlenen sakit xasiyetli zehmetkes xususen kendli ve cevik agilli Onlarda senayeye meyl var amma onlarin en sevimli mesguliyeti ticaretdir Ticaretde onlar hazircavab tedbirlidirler amma durustlukle secilmirler Oturaq turk illah ki koceri farsdan daha semimi ve durustdur Hemcin baxTat Sartlar ElatIstinadlar