Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mahmud Şövkət Paşa (1856, Bağdad — 11 iyun 1913, İstanbul) — Osmanlı hərb və dövlət xadimi. 31 mart hadisəsi kimi tanınan üsyanın yatırılmasında və II Əbdülhəmidin taxtdan endirilməsində rol oynamış, V Mehmet Rəşad səltənətində 23 yanvar 1913 – 11 iyun 1913 tarixləri arasında dörd ay on doqquz gün sədrəzəmlik etmişdir.
| Mahmud Şövkət Paşa | |
|---|---|
| türk. Mahmud Şevket-paşa | |
 | |
| 23 yanvar 1913 – 6 iyun1913 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | Səid Həlim Paşa |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1856[…] |
| Doğum yeri | Bağdad, Osmanlı İmperiyası |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | İstanbul |
| Dəfn yeri | |
| Partiya | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | siyasətçi, zabit |
| Dini | islam |
| Rütbəsi | Admiral |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
1856-cı ildə Bağdadda anadan olub. Tbilisili Hacı Talib Ağanın nəvəsi, Fars mutasarrıfı Kındhudazadə Süleyman Faiq bəyin oğludur. Ata tərəfindən nəsli İraqa yerləşmiş Gürcü mənşəli bir ailəyə bağlıdır. İlk və orta təhsilini Bağdadda tamamladıqdan sonra İstanbula getdi. 1882-ci ildə kapitan olaraq Məktəbi Hərbiyyəni bitirdikdən sonra bir müddət Giritdə fəaliyyət göstərib, ertəsi il Məktəbi Hərbidə müəllimliyə başlamışdır.
Bir müddət Baron von der Goltzun altında çalışdı, silah satın alma komissiyasının üzvü kimi Almaniyaya getdi. 1884-cü ildə kolağası, 1886-cı ildə mayor, 1889-cu ild polkovnik-leytenant oldu. 1891-ci ildə miralaylığa yüksəlib. Həmin il yenidən Almaniyaya getdi və uzun müddət orada qaldı. Dönüşündə (1899) general-mayor rütbəsində Tophane Amirə Müayinə Komissiyasının sədri vəkilliyi vəzifəsinə təyin edildi. 1905-ci ildə Kosova valisi təyin edildi. Bu vəzifəni zamanı Makedoniya probleminin həlli üçün göstərdiyi fəal səylər səbəbiylə ordu içində və xalq arasında nüfuz qazandı. II Hökumətin elanından sonra Selanikdə yerləşən 3-cü Ordu komandanlığına təyin edildi. Bu vəzifədə 31 Mart hadisəsinin çıxması ilə, daha sonra Hərəkat Ordusu kimi tanınacaq olan birlikləri İstanbula göndərdi. Özü də 22 aprel 1909-cu ildə İstanbula gedərək komandanlığı ələ aldı və hərbi vəziyyət elan etdi.
II Əbdülhəmidin taxtdan endirilməsindən sonra qurulan İbrahim Haqqı Paşa hökumətində hərbi nazir oldu və güclü bir mövqeyə sahib oldu. Lakin İttihad və Tərəqqinin təzyiqi ilə vəzifəsindən istefa etmək məcburiyyətində qaldı. İttihad və Tərəqqinin həyata keçirdiyi hökumət zərbəsindən sonra (Babı Əli basqını) sonra sədrəzəmliyə gətirildi. Bu dövrdə Balkan müharibəsi məğlubiyyətinin nəticələrilə qarşı-qarşıya qaldı. Osmanlı Dövlətinin islahat proqramı məsələsində İngiltərə, sərhəd münaqişələri məsələsində də İranla arasında olan sərhəd problemlərini həll etməyə çalışdı. Bir tərəfdən də həm İttihad və Tərəqqiyə qarşı inkişaf edən müxalifətlə, həm də İttihad və Tərəqqi daxilindəki çəkişmələrlə məşğul oldu. Gərək bu daxili və xarici problemlər, istərsə də məhz hakimiyyətin İttihad və Tərəqqinin əlində olması, görmək istədiyi islahatları həyata keçirməsini əngəllədi.
11 iyun 1913-cü ildə Bəyazid meydanında avtomobilinin içində uğradığı silahlı hücum nəticəsində öldürülüb və İstanbulun Şişli səmtində 31 mart şəhidlərinin xatirəsinə ucaldılmış Abidə Hürriyyətin olduğu Hürriyyəti Əbədi Təpəsində dəfn edilibdir. Sui-qəsd zamanı içində olduğu avtomobil, mundiri, öldürülən yavərlərin geyimləri və silahlar İstanbul Hərbi Muzeydə nümayiş etdirilir. Sədrəzəm Mahmud Şövkət Paşanın öldürülməsi üstünə, bir müddət Trilyenin adının Mahmud Şövkət Paşa kimi dəyişdiriblər. Qısa müddət sonra yenə köhnə adıyla tanınmış olmuşdur.
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- Swartz A. Mahmud Şevket Paşa // Open Library (ing.). 2007.
- Mahmud Şevket Paşa // Faceted Application of Subject Terminology.
- Mahmut Şevket Paşa, Gürcistan Dostluk Derneği [ölü keçid]
- Mahmud Şevket Paşa kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi [ölü keçid]
- "Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın 100 senedir merak edilen kayıp günlüğü". 2014-01-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-01-24.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Mahmud Şevket Paşa'nın 31 Mart Olayı Sırasındaki Ses Kaydı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mahmud Sovket Pasa 1856 Bagdad 11 iyun 1913 Istanbul Osmanli herb ve dovlet xadimi 31 mart hadisesi kimi taninan usyanin yatirilmasinda ve II Ebdulhemidin taxtdan endirilmesinde rol oynamis V Mehmet Resad seltenetinde 23 yanvar 1913 11 iyun 1913 tarixleri arasinda dord ay on doqquz gun sedrezemlik etmisdir Mahmud Sovket Pasaturk Mahmud Sevket pasaOsmanli Imperiyasinin sedrezemii23 yanvar 1913 6 iyun1913EvvelkiSonrakiSeid Helim PasaSexsi melumatlarDogum tarixi 1856 Dogum yeri Bagdad Osmanli ImperiyasiVefat tarixi 11 iyun 1913Vefat yeri IstanbulDefn yeri KonstantinopolPartiya Ittihad ve TereqqiTehsili Osmanli Herbi Mektebi d Fealiyyeti siyasetci zabitDini islamRutbesi Admiral Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati1856 ci ilde Bagdadda anadan olub Tbilisili Haci Talib Aganin nevesi Fars mutasarrifi Kindhudazade Suleyman Faiq beyin ogludur Ata terefinden nesli Iraqa yerlesmis Gurcu menseli bir aileye baglidir Ilk ve orta tehsilini Bagdadda tamamladiqdan sonra Istanbula getdi 1882 ci ilde kapitan olaraq Mektebi Herbiyyeni bitirdikden sonra bir muddet Giritde fealiyyet gosterib ertesi il Mektebi Herbide muellimliye baslamisdir Bir muddet Baron von der Goltzun altinda calisdi silah satin alma komissiyasinin uzvu kimi Almaniyaya getdi 1884 cu ilde kolagasi 1886 ci ilde mayor 1889 cu ild polkovnik leytenant oldu 1891 ci ilde miralayliga yukselib Hemin il yeniden Almaniyaya getdi ve uzun muddet orada qaldi Donusunde 1899 general mayor rutbesinde Tophane Amire Muayine Komissiyasinin sedri vekilliyi vezifesine teyin edildi 1905 ci ilde Kosova valisi teyin edildi Bu vezifeni zamani Makedoniya probleminin helli ucun gosterdiyi feal seyler sebebiyle ordu icinde ve xalq arasinda nufuz qazandi II Hokumetin elanindan sonra Selanikde yerlesen 3 cu Ordu komandanligina teyin edildi Bu vezifede 31 Mart hadisesinin cixmasi ile daha sonra Herekat Ordusu kimi taninacaq olan birlikleri Istanbula gonderdi Ozu de 22 aprel 1909 cu ilde Istanbula gederek komandanligi ele aldi ve herbi veziyyet elan etdi II Ebdulhemidin taxtdan endirilmesinden sonra qurulan Ibrahim Haqqi Pasa hokumetinde herbi nazir oldu ve guclu bir movqeye sahib oldu Lakin Ittihad ve Tereqqinin tezyiqi ile vezifesinden istefa etmek mecburiyyetinde qaldi Ittihad ve Tereqqinin heyata kecirdiyi hokumet zerbesinden sonra Babi Eli basqini sonra sedrezemliye getirildi Bu dovrde Balkan muharibesi meglubiyyetinin neticelerile qarsi qarsiya qaldi Osmanli Dovletinin islahat proqrami meselesinde Ingiltere serhed munaqiseleri meselesinde de Iranla arasinda olan serhed problemlerini hell etmeye calisdi Bir terefden de hem Ittihad ve Tereqqiye qarsi inkisaf eden muxalifetle hem de Ittihad ve Tereqqi daxilindeki cekismelerle mesgul oldu Gerek bu daxili ve xarici problemler isterse de mehz hakimiyyetin Ittihad ve Tereqqinin elinde olmasi gormek istediyi islahatlari heyata kecirmesini engelledi Mahmud Sovket Pasanin oldurulmesinde istifade edilmis silahlar 11 iyun 1913 cu ilde Beyazid meydaninda avtomobilinin icinde ugradigi silahli hucum neticesinde oldurulub ve Istanbulun Sisli semtinde 31 mart sehidlerinin xatiresine ucaldilmis Abide Hurriyyetin oldugu Hurriyyeti Ebedi Tepesinde defn edilibdir Sui qesd zamani icinde oldugu avtomobil mundiri oldurulen yaverlerin geyimleri ve silahlar Istanbul Herbi Muzeyde numayis etdirilir Sedrezem Mahmud Sovket Pasanin oldurulmesi ustune bir muddet Trilyenin adinin Mahmud Sovket Pasa kimi deyisdiribler Qisa muddet sonra yene kohne adiyla taninmis olmusdur Mahmud Sovket Pasanin Istanbulun Sisli semtinde mezariIstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Swartz A Mahmud Sevket Pasa Open Library ing 2007 Mahmud Sevket Pasa Faceted Application of Subject Terminology Mahmut Sevket Pasa Gurcistan Dostluk Dernegi olu kecid Mahmud Sevket Pasa kimdir Hayati ve eserleri hakkinda bilgi olu kecid Sadrazam Mahmud Sevket Pasa nin 100 senedir merak edilen kayip gunlugu 2014 01 14 tarixinde Istifade tarixi 2015 01 24 Hemcinin baxXarici kecidlerVikianbarda Mahmud Sovket Pasa ile elaqeli mediafayllar var Mahmud Sevket Pasa nin 31 Mart Olayi Sirasindaki Ses Kaydi