Rusiya Federasiyasının Qəhrəmanı Axmat-Xaji Kadırov adına 141-ci Əlahiddə Motoatıcı Alay (rus. 141-й специальный моторизованный полк имени Героя Российской Федерации Ахмата-Хаджи Кадырова) kimi daha yaxşı tanınır Kadırovtsı (rus. Кадыровцы) və ya Kadırovçular — Rusiyanın tərkibindəki Çeçenistanda hərbiləşdirilmiş təşkilat. Çeçenistan Respublikası Dövlət başçısının müdafiə xidməti kimi fəaliyyət göstərir. "Kadırovtsı" ifadəsi Çeçenistanda respublikanın başçısı Ramzan Kadırovun nəzarəti altında olan hər hansı silahlı çeçenə aid edilir.
Rusiya Federasiyasının Qəhrəmanı Axmat-Xaji Kadırov adına 141-ci Əlahiddə Motoatıcı Alay | |
---|---|
rus. 141-й специальный моторизованный полк имени Героя Российской Федерации Ахмата-Хаджи Кадырова | |
Növü | Jandarmeriya |
Yaranma tarixi | 1994 – h.h. |
Ölkə | Rusiya |
Tabedir | Çeçenistan Prezidenti |
Daxildir | Daxili İşlər Nazirliyi |
Qərargah | Rusiya, Qroznı |
Ləqəbi | Kadırovtsı Kadırovçular rus. Кадыровцы |
Şüarı | Əhməd gücdür! rus. Ахмат — сила! |
Döyüşlər | Birinci Çeçenistan müharibəsi İkinci Çeçenistan müharibəsi Rusiya–Ukrayna müharibəsi (2022) |
Komandanlıq | |
Komandir | Maqomed Tuşayev |
Məşhur komandirləri | Ramzan Kadırov Əhməd Kadırov |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Kadırovtsı 1994-cü ildə Əhməd Kadırovun rəhbərliyi altında Çeçenistanın separatçı milis qüvvələri kimi yaradılmışdır. Onlar Birinci Çeçenistan müharibəsində Çeçen İçkeriya Respublikası uğrunda Rusiya Silahlı Qüvvələrinə qarşı vuruşmuşdular. Kadırov İkinci Çeçenistan müharibəsi zamanı, 1999-cu ildə Rusiya tərəfinə keçmişdir. Bundan sonra Kadırovtsı münaqişənin "gerilla mərhələsində" separatçılarla və cihadçılarla mübarizəyə başlamışdır. 2000-ci ilin iyulunda Kadırov Çeçenistan Prezidenti təyin edildikdən sonra onlar dövlət polisinin de-fakto dəstəsi olaraq fəaliyyət göstərməyə başladılar. Kadırov 2004-cü ildə öldürülmüşdür və milisin idarəçiliyinə oğlu Ramzan Kadırov keçmişdir. Kadırovtsı 2006-cı ildə Daxili İşlər Nazirliyinin motorlaşdırılmış alayı olaraq qanuni bir qüvvə kim qəbul edilmişdir. Ramzan Kadırov 2007-ci ildə Çeçenistan Prezidenti seçildikdən sonra Kadırovtsı dövlət başçısının şəxsi qoruyucu xidməti rolunu daşımağa başlamışdır.
Kadırovtsı Ramzan Kadırovun şəxsi ordusu adlandırılmış, sərt tənqidlərə məruz qalmışdır. Milis qüvvələri adam oğurluğu, işgəncə və qətl kimi kütləvi insan haqları pozuntularında günahlandırılır. Tənqidçilər deyirlər ki, Kadırovtsı Kadırovun avtokratik hakimiyyətini gücləndirmək üçün məhkəmədənkənar cəzalardan istifadə edirlər. Onların fikrincə, Kadırovtsı indi Çeçenistanın mülki əhalisi arasında ən qorxulan təşkilat olaraq cihadçıları üstələyir.
Tarixi
Cövhər Dudayevin tərəfdarı olan Əhməd Kadırov Çeçen İçkeriya Respublikasının Rusiya Federasiyasından müstəqilliyini rəsmi olaraq elan etməsindən qısa müddət sonra şəxsi milis yaratmağa başlamışdır. Bu bəyannamədən çox keçməmiş, 1994-cü ilin payızında Birinci Çeçenistan müharibəsi başlamışdır. Milis çeçen separatçı məqsədlərinə sadiq olan minlərlə silahlı etnik çeçen döyüşçüsündən ibarət idi. Onlar Çeçenistan üzərində suverenliyi bərpa etmək üçün göndərilən Rusiya Silahlı Qüvvələrinə qarşı hərbi əməliyyatlarda iştirak etmişdir. Kadırov özünü milis rəhbəri olaraq göstərmiş, Dudayev dövründə müstəqil Çeçenistan hökumətində nüfuz qazanmışdır. O, 1995-ci ildə baş müfti təyin edilmişdir. Dudayev 1996-cı ilin aprelində, Çeçenistandakı separatçıların qələbəsindən bir qədər əvvəl öldürülmüşdür. Çeçenistan iqtisadiyyatı və idarəçiliyi əsasən Dudayevin erkən uğursuzluqları səbəbindən tənəzzülə uğramış və dağıdıcı müharibə səbəbiylə sürətlə bərbadlaşmışdır. Milliyyətçi və dünyəvi hökumət demək olar ki, dərhal islamçıların artan nəzarətinə keçmişdir. 1997-ci ildən etibarən Prezident Aslan Masxadov Çeçenistanın dünyəvi hökumətini şəriət qanunlarına əsaslanan İslam hökuməti ilə əvəz etmiş və Çeçenistanı İslam respublikası elan etmişdir.
Kadırov müstəqil Çeçenistanda nüfuzlu bir məmur idi və Kadırovtsı onun şəxsi mənafelərinə xidmət edirdi. Bununla belə, Kadırov Çeçenistanda getdikcə nüfuz qazanan əcnəbi mücahid cihadçı döyüşçüləri tərəfindən qəbul edilən vəhhabizmə qarşı idi. Kadırov 1999-cu ilin avqustunda İkinci Çeçenistan müharibəsinin başlamasından qısa bir müddət sonra Çeçen İçkeriya Respublikasını tərk etmiş. Ölkə Dağıstan müharibəsinə cavab olaraq Rusiya federal qoşunları tərəfindən hücuma məruz qalmışdır və Kadırovun tərəf dəyişdirmək təklifi Rusiya hökuməti tərəfindən qəbul edilmişdir. Əsasən birinci müharibənin veteran separatçılarından ibarət olan Kadırovtsı indi Rusiya üçün Çeçenistan hökumətinin qoşunlarına və islamçı döyüşçülərə qarşı vuruşurdular. 2000-ci ilin iyulunda Rusiya hakimiyyətinin Çeçenistana geri qaytarılması elan edilmişdir. Bu, münaqişənin "gerilla mərhələsi"nin başlanğıcını qoymuşdur və Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Kadırovu Çeçenistan Respublikasının Prezidenti vəzifəsinə təyin etmişdir. Kadırov 5 oktyabr 2003-cü ildə Çeçenistan Respublikasının Prezidenti seçilmişdir. Texniki cəhətdən hələ də şəxsi milis qüvvələri olan Kadırovtsı, nə respublika, nə də federal hökumətdə heç bir hüquqi statusu deyildi, amma Çeçenistan dövlət polisinin qeyri-rəsmi hissəsi olaraq fəaliyyət göstərirdi.
İstinadlar
- "Çeçenlər Kadırovun əlbayaxa döyüşən oğullarını alqışlayır". BBC Azərbaycanca (az.). 6 oktyabr 2016. 2021-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 11 oktyabr 2021.
- "Kadırovçular geri dönür: Qafqaz qaynayır". Axar.az (az.). 10 fevral 2015. 2021-10-19 tarixində . İstifadə tarixi: 11 oktyabr 2021.
- "Ukraynada döyüşən "kadırovçular"la rus yaraqlıları pul davası edirlər". Modern.az (az.). 17 dekabr 2014. 2021-10-11 tarixində . İstifadə tarixi: 11 oktyabr 2021.
- KADYROV TAKES OVER SPECIAL-POLICE UNIT may 6, 2008, at the Wayback Machine
Xarici keçidlər
- A headless monster, The Guardian, may 21, 2004
- by Anna Politkovskaya, Novaya qazeta, September 28, 2006
- , , June 15, 2006
- , AIA, 12.07.2006
- Ramzan's World, Newsweek, October 15, 2007
- Russia rearms former rebels to patrol Chechnya, Reuters/, 19 March 2008
- Behind the scenes at the death squads of Chechnya, OpenDemocracy, 8 September 2011
- Revival of Brutality in Chechnya (The New York Times investigation)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Rusiya Federasiyasinin Qehremani Axmat Xaji Kadirov adina 141 ci Elahidde Motoatici Alay rus 141 j specialnyj motorizovannyj polk imeni Geroya Rossijskoj Federacii Ahmata Hadzhi Kadyrova kimi daha yaxsi taninir Kadirovtsi rus Kadyrovcy ve ya Kadirovcular Rusiyanin terkibindeki Cecenistanda herbilesdirilmis teskilat Cecenistan Respublikasi Dovlet bascisinin mudafie xidmeti kimi fealiyyet gosterir Kadirovtsi ifadesi Cecenistanda respublikanin bascisi Ramzan Kadirovun nezareti altinda olan her hansi silahli cecene aid edilir Rusiya Federasiyasinin Qehremani Axmat Xaji Kadirov adina 141 ci Elahidde Motoatici Alayrus 141 j specialnyj motorizovannyj polk imeni Geroya Rossijskoj Federacii Ahmata Hadzhi KadyrovaNovu JandarmeriyaYaranma tarixi 1994 h h Olke RusiyaTabedir Cecenistan PrezidentiDaxildir Daxili Isler NazirliyiQerargah Rusiya QrozniLeqebi Kadirovtsi Kadirovcular rus KadyrovcySuari Ehmed gucdur rus Ahmat sila Doyusler Birinci Cecenistan muharibesi Ikinci Cecenistan muharibesi Rusiya Ukrayna muharibesi 2022 KomandanliqKomandir Maqomed TusayevMeshur komandirleri Ramzan Kadirov Ehmed Kadirov Vikianbarda elaqeli mediafayllar Kadirovtsi 1994 cu ilde Ehmed Kadirovun rehberliyi altinda Cecenistanin separatci milis quvveleri kimi yaradilmisdir Onlar Birinci Cecenistan muharibesinde Cecen Ickeriya Respublikasi ugrunda Rusiya Silahli Quvvelerine qarsi vurusmusdular Kadirov Ikinci Cecenistan muharibesi zamani 1999 cu ilde Rusiya terefine kecmisdir Bundan sonra Kadirovtsi munaqisenin gerilla merhelesinde separatcilarla ve cihadcilarla mubarizeye baslamisdir 2000 ci ilin iyulunda Kadirov Cecenistan Prezidenti teyin edildikden sonra onlar dovlet polisinin de fakto destesi olaraq fealiyyet gostermeye basladilar Kadirov 2004 cu ilde oldurulmusdur ve milisin idareciliyine oglu Ramzan Kadirov kecmisdir Kadirovtsi 2006 ci ilde Daxili Isler Nazirliyinin motorlasdirilmis alayi olaraq qanuni bir quvve kim qebul edilmisdir Ramzan Kadirov 2007 ci ilde Cecenistan Prezidenti secildikden sonra Kadirovtsi dovlet bascisinin sexsi qoruyucu xidmeti rolunu dasimaga baslamisdir Kadirovtsi Ramzan Kadirovun sexsi ordusu adlandirilmis sert tenqidlere meruz qalmisdir Milis quvveleri adam ogurlugu isgence ve qetl kimi kutlevi insan haqlari pozuntularinda gunahlandirilir Tenqidciler deyirler ki Kadirovtsi Kadirovun avtokratik hakimiyyetini guclendirmek ucun mehkemedenkenar cezalardan istifade edirler Onlarin fikrince Kadirovtsi indi Cecenistanin mulki ehalisi arasinda en qorxulan teskilat olaraq cihadcilari usteleyir TarixiCovher Dudayevin terefdari olan Ehmed Kadirov Cecen Ickeriya Respublikasinin Rusiya Federasiyasindan musteqilliyini resmi olaraq elan etmesinden qisa muddet sonra sexsi milis yaratmaga baslamisdir Bu beyannameden cox kecmemis 1994 cu ilin payizinda Birinci Cecenistan muharibesi baslamisdir Milis cecen separatci meqsedlerine sadiq olan minlerle silahli etnik cecen doyuscusunden ibaret idi Onlar Cecenistan uzerinde suverenliyi berpa etmek ucun gonderilen Rusiya Silahli Quvvelerine qarsi herbi emeliyyatlarda istirak etmisdir Kadirov ozunu milis rehberi olaraq gostermis Dudayev dovrunde musteqil Cecenistan hokumetinde nufuz qazanmisdir O 1995 ci ilde bas mufti teyin edilmisdir Dudayev 1996 ci ilin aprelinde Cecenistandaki separatcilarin qelebesinden bir qeder evvel oldurulmusdur Cecenistan iqtisadiyyati ve idareciliyi esasen Dudayevin erken ugursuzluqlari sebebinden tenezzule ugramis ve dagidici muharibe sebebiyle suretle berbadlasmisdir Milliyyetci ve dunyevi hokumet demek olar ki derhal islamcilarin artan nezaretine kecmisdir 1997 ci ilden etibaren Prezident Aslan Masxadov Cecenistanin dunyevi hokumetini seriet qanunlarina esaslanan Islam hokumeti ile evez etmis ve Cecenistani Islam respublikasi elan etmisdir Kadirov musteqil Cecenistanda nufuzlu bir memur idi ve Kadirovtsi onun sexsi menafelerine xidmet edirdi Bununla bele Kadirov Cecenistanda getdikce nufuz qazanan ecnebi mucahid cihadci doyusculeri terefinden qebul edilen vehhabizme qarsi idi Kadirov 1999 cu ilin avqustunda Ikinci Cecenistan muharibesinin baslamasindan qisa bir muddet sonra Cecen Ickeriya Respublikasini terk etmis Olke Dagistan muharibesine cavab olaraq Rusiya federal qosunlari terefinden hucuma meruz qalmisdir ve Kadirovun teref deyisdirmek teklifi Rusiya hokumeti terefinden qebul edilmisdir Esasen birinci muharibenin veteran separatcilarindan ibaret olan Kadirovtsi indi Rusiya ucun Cecenistan hokumetinin qosunlarina ve islamci doyusculere qarsi vurusurdular 2000 ci ilin iyulunda Rusiya hakimiyyetinin Cecenistana geri qaytarilmasi elan edilmisdir Bu munaqisenin gerilla merhelesi nin baslangicini qoymusdur ve Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Kadirovu Cecenistan Respublikasinin Prezidenti vezifesine teyin etmisdir Kadirov 5 oktyabr 2003 cu ilde Cecenistan Respublikasinin Prezidenti secilmisdir Texniki cehetden hele de sexsi milis quvveleri olan Kadirovtsi ne respublika ne de federal hokumetde hec bir huquqi statusu deyildi amma Cecenistan dovlet polisinin qeyri resmi hissesi olaraq fealiyyet gosterirdi Istinadlar Cecenler Kadirovun elbayaxa doyusen ogullarini alqislayir BBC Azerbaycanca az 6 oktyabr 2016 2021 10 20 tarixinde Istifade tarixi 11 oktyabr 2021 Kadirovcular geri donur Qafqaz qaynayir Axar az az 10 fevral 2015 2021 10 19 tarixinde Istifade tarixi 11 oktyabr 2021 Ukraynada doyusen kadirovcular la rus yaraqlilari pul davasi edirler Modern az az 17 dekabr 2014 2021 10 11 tarixinde Istifade tarixi 11 oktyabr 2021 KADYROV TAKES OVER SPECIAL POLICE UNIT may 6 2008 at the Wayback MachineXarici kecidlerA headless monster The Guardian may 21 2004 by Anna Politkovskaya Novaya qazeta September 28 2006 June 15 2006 AIA 12 07 2006 Ramzan s World Newsweek October 15 2007 Russia rearms former rebels to patrol Chechnya Reuters 19 March 2008 Behind the scenes at the death squads of Chechnya OpenDemocracy 8 September 2011 Revival of Brutality in Chechnya The New York Times investigation