Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Maqsudov Fəraməz Qəzənfər oğlu (20 mart 1930, Naxçıvan – 30 iyul 2000, Bakı) — fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, akademik, Azərbaycan Elmlər Akademiyasının (AEA) prezidenti (1997–2000).
| Fəraməz Maqsudov | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 20 mart 1930 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 30 iyul 2000(70 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | riyaziyyatçı |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | Tətbiqi riyaziyyat, mexanika, riyaziyyat |
| Elmi dərəcəsi | |
| Elmi adı | |
| | |
| Təltifləri | |
Həyatı
Fəraməz Maqsudov 1930-cu il martın 20-də Azərbaycan Respublikası Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. Maqsud xanın nəslindəndir. Fəraməz Maqsudov 1948-ci ildə Naxçıvan şəhərindəki 1 nömrəli məktəbi qızıl medalla bitirmişdir.
Elmi fəaliyyəti
1954-cü ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) fizika–riyaziyyat fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 1959-cu ildə fizika-riyaziyyat üzrə fəlsəfə doktoru, 1974-cü ildə fizika-riyaziyyat elmləri doktoru elmi dərəcələrini, 1976-cı ildə professor elmi adını almış, 1976-cı ildə AEA-nın müxbir üzvü, 1980-ci ildə isə həqiqi üzvü seçilmişdir. 1954–2000-ci illərdə Riyaziyyat və Mexanika İnstitutunda əyani aspirant, kiçik elmi işçi, böyük elmi işçi, baş elmi işçi, elmi işlər üzrə direktor müavini, direktor vəzifələrində çalışmışdır. AEA Fizika-Riyaziyyat və Texnika Elmləri Bölməsinin akademik-katibi (1980–1997), AEA prezidenti (1997–2000), 1994–2000-ci illərdə Dövlət Ali Ekspert Komissiyasının sədri, Milli Məclisin üzvü olmuşdur.
F.Maqsudov 2000-ci ildə Bakıda vəfat etmiş, Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir.
Əsas elmi nailiyyətləri
F.Maqsudovun əsas elmi tədqiqatları funksional analiz, differensial tənliklər və funksiyalar nəzəriyyəsi sahəsinə aiddir. Kəsilməz spektrə malik geniş sinif operator dəstələrinin spektral nəzəriyyəsinin əsasını qoymuşdur. Azalan potensiallı Şredinger operatorunun müsbət məxsusi ədədlərinin olmaması haqqında yeni meyar vermişdir. Eksponensial azalan kompleksqiymətli potensiallar halında yarımoxda sərhəd şərtinə parametr daxil olduqda Şturm-Liuvill operatorunun tam spektral analizini vermişdir. Bir ölçülü Dirak sistemi üçün həqiqi əmsallar halında tərs məsələni – səpilmə matrisinə görə operatorun bərpası məsələsini həll etmişdir. Öz-özünə qoşma olmayan operator-funksiyanın rezolventinin kəsilməz spektrdən analitik davam oluna bilməsini göstərmiş, məxsusi ədədlərin, spektral məxsusiyyətlərin və kvazistasionar vəziyyətlərin ətrafında rezolventanın baş hissəsi üçün aşkar düstur tapmışdır.
Bütöv mühit mexanikasının riyazi problemlərinə həsr olunmuş tədqiqatlarında özlü-elastikiyyət nəzəriyyəsinin dinamik məsələlərini həll etmək üçün effektiv üsullar işləyib hazırlamışdır. Neftin yeraltı laylardan sıxışdırılıb çıxarılması prosesini riyazi şəkildə modelləşdirən qeyri-xətti inteqro-diferensial tənliklər sisteminin həlli üçün üsul təklif etmişdir. Onun təşəbbüsü ilə Elmlər Akademiyasının və Dövlət Neft Şirkətinin Birləşmiş Elmi-Texniki Şurası yaradılmışdır.
Elmi Tədqiqatları
F.Maqsudov 300-dən artıq elmi işin və 11 monoqrafiyanın müəllifidir. Rəhbərliyi altında 100-dən artıq fəlsəfə doktoru və elmlər doktoru yetişmişdir.
Təltif və mükafatları
- 1983-cü və 1990-cı illərdə SSRİ Nazirlər Sovetinin mükafatı,
- 1986-cı ildə yüksək ixtisaslı kadrlar hazırladığına və elmdə böyük nailiyyətlərinə görə "Xalqlar dostluğu" ordeni,
- 1990-cı ildə Əlincə Xeyriyyə Cəmiyyətinin sədri,
- 1990-cı ildə Əməkdar elm xadimi,Yeni Azərbaycan Partiyasının yaranması və formalaşmasında böyük xidmətləri olmuşdur.
- 1994-cü ildə H.Z.Tağıyev adına mükafatın laureatı (medal) Fəraməz Maqsudovun çoxillik və çoxcəhətli fəaliyyətinin qanunauyğun nəticəsinə görə,
- 1997-ci ildə İslam Akademiyasının həqiqi üzvü seçilmişdir.
- 2000-ci ildə səmərəli və samballı xidmətlərinə görə dövlətimiz tərəfindən Azərbaycan respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin fərmanı ilə "İstiqlal" ordeni ilə təltif edilmişdir.
- 1990-cı ildə Əməkdar elm xadimi fəxri adına layiq görülmüşdür.
- Muzeyin Hədiyyələr və xatirə əşyaları fondunda mühafizə olunan digər zəngin materiallarla yanaşı görkəmli akademik Fərəməz Maqsudov kolleksiyaları mühafizə edilir. Bu materiallar 20 iyul 2004-cü ildə Görkəmli akademik Fərəməz Qəzənfər oğlu Maqsudovun qızı Tamilla Maqsudova tərəfindən Muzeyə hədiyyə olunmuşdur.
-
![image]()
1986-cı ildə yüksək ixtisaslı kadrlar hazırladığına və elmdə böyük nailiyyətlərinə görə "Xalqlar dostluğu" ordeni -
![image]()
1994-cü ildə H.Z.Tağıyev adına mükafatın laureatı (medal) Fəraməz Maqsudovun çoxillik və çoxcəhətli fəaliyyətinin qanunauyğun nəticəsinə görə
İstinadlar
- Faramaz Gazanfar ogly Maksudov // NUKAT. 2002.
- Faramaz Gazanfar Maksudov // CONOR.BG.
- "Maqsudov Fəraməz Qəzənfər oğlu". 2021-04-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-03-24.
- "Fizika-Riyaziyyat və Texnika Elmləri Bölməsinin tarixi". 2022-07-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-03-24.
- Birinci çağırış Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatları haqqında seçildikləri tarixə olan qısa MƏLUMATLAR. meclis.gov.az 2018-02-13 at the Wayback Machine (az.)
- "Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti yanında Dövlət Ali Ekspert Komissiyasının yaradılması haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 24 sentyabr 1994-cü il tarixli, 212 nömrəli Fərmanı. e-qanun.az 2022-03-26 at the Wayback Machine (az.)
- "Azərbaycan Elmlər Akademiyasının prezidenti akademik Fəraməz Maqsudovun dəfninin təşkili üzrə Dövlət komissiyası haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 30 iyul 2000-ci il tarixli, 496 nömrəli Sərəncamı. e-qanun.az 2022-03-26 at the Wayback Machine (az.)
- "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Prezidenti, Milli Məclisin deputatı, akademik Fəraməz Qəzənfər oğlu Maqsudov ilə vidalaşma mərasimində çıxışı — 31 iyul 2000-ci il". 2020-02-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-03-24.
- "Azərbaycanda riyaziyyat elmini dünya səviyyəsinə qaldıran alim". 2022-03-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-03-24.
- * "F. Q. Maqsudovun "İstiqlal" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 19 mart 2000-ci il tarixli, 303 nömrəli Fərmanı. e-qanun.az 2019-03-24 at the Wayback Machine (az.)
- "Xoşbəxt Yusifzadə. Ömrümün illəri və izləri. Bakı, 2010. səh. 220" (PDF). 2022-03-26 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2019-03-24.
- Nüşabə Əsədova. Görkəmli akademik Fərəməz Maqsudov (Muzey materialları əsasında) S. 109–114 2019-04-03 at the Wayback Machine / Görkəmli tarixçi-alim S.Aşurbəylinin anadan olmasının 110 illik yubileyinə həsr olunmuş Azərbaycan tarixinin öyrənilməsində muzeylərin rolu" VI Respublika elmi konfransının materialları. Bakı, 2016.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Maqsudov Feramez Qezenfer oglu 20 mart 1930 Naxcivan 30 iyul 2000 Baki fizika riyaziyyat elmleri doktoru akademik Azerbaycan Elmler Akademiyasinin AEA prezidenti 1997 2000 Feramez MaqsudovSexsi melumatlarDogum tarixi 20 mart 1930 1930 03 20 Dogum yeri Naxcivan Naxcivan MSSR Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 30 iyul 2000 2000 07 30 70 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanDefn yeri Fexri XiyabanTehsili Baki Dovlet UniversitetiFealiyyeti riyaziyyatciElmi fealiyyetiElm sahesi Tetbiqi riyaziyyat mexanika riyaziyyatElmi derecesi fizika riyaziyyat elmleri doktoruElmi adi akademikTeltifleri 2000 1986HeyatiFeramez Maqsudov 1930 cu il martin 20 de Azerbaycan Respublikasi Naxcivan seherinde anadan olmusdur Maqsud xanin neslindendir Feramez Maqsudov 1948 ci ilde Naxcivan seherindeki 1 nomreli mektebi qizil medalla bitirmisdir Elmi fealiyyeti1954 cu ilde Azerbaycan Dovlet Universitetinin indiki Baki Dovlet Universiteti fizika riyaziyyat fakultesini ferqlenme diplomu ile bitirmisdir 1959 cu ilde fizika riyaziyyat uzre felsefe doktoru 1974 cu ilde fizika riyaziyyat elmleri doktoru elmi derecelerini 1976 ci ilde professor elmi adini almis 1976 ci ilde AEA nin muxbir uzvu 1980 ci ilde ise heqiqi uzvu secilmisdir 1954 2000 ci illerde Riyaziyyat ve Mexanika Institutunda eyani aspirant kicik elmi isci boyuk elmi isci bas elmi isci elmi isler uzre direktor muavini direktor vezifelerinde calismisdir AEA Fizika Riyaziyyat ve Texnika Elmleri Bolmesinin akademik katibi 1980 1997 AEA prezidenti 1997 2000 1994 2000 ci illerde Dovlet Ali Ekspert Komissiyasinin sedri Milli Meclisin uzvu olmusdur F Maqsudov 2000 ci ilde Bakida vefat etmis Fexri Xiyabanda defn edilmisdir Esas elmi nailiyyetleriF Maqsudovun esas elmi tedqiqatlari funksional analiz differensial tenlikler ve funksiyalar nezeriyyesi sahesine aiddir Kesilmez spektre malik genis sinif operator destelerinin spektral nezeriyyesinin esasini qoymusdur Azalan potensialli Sredinger operatorunun musbet mexsusi ededlerinin olmamasi haqqinda yeni meyar vermisdir Eksponensial azalan kompleksqiymetli potensiallar halinda yarimoxda serhed sertine parametr daxil olduqda Sturm Liuvill operatorunun tam spektral analizini vermisdir Bir olculu Dirak sistemi ucun heqiqi emsallar halinda ters meseleni sepilme matrisine gore operatorun berpasi meselesini hell etmisdir Oz ozune qosma olmayan operator funksiyanin rezolventinin kesilmez spektrden analitik davam oluna bilmesini gostermis mexsusi ededlerin spektral mexsusiyyetlerin ve kvazistasionar veziyyetlerin etrafinda rezolventanin bas hissesi ucun askar dustur tapmisdir Butov muhit mexanikasinin riyazi problemlerine hesr olunmus tedqiqatlarinda ozlu elastikiyyet nezeriyyesinin dinamik meselelerini hell etmek ucun effektiv usullar isleyib hazirlamisdir Neftin yeralti laylardan sixisdirilib cixarilmasi prosesini riyazi sekilde modellesdiren qeyri xetti inteqro diferensial tenlikler sisteminin helli ucun usul teklif etmisdir Onun tesebbusu ile Elmler Akademiyasinin ve Dovlet Neft Sirketinin Birlesmis Elmi Texniki Surasi yaradilmisdir Elmi TedqiqatlariF Maqsudov 300 den artiq elmi isin ve 11 monoqrafiyanin muellifidir Rehberliyi altinda 100 den artiq felsefe doktoru ve elmler doktoru yetismisdir Teltif ve mukafatlari1983 cu ve 1990 ci illerde SSRI Nazirler Sovetinin mukafati 1986 ci ilde yuksek ixtisasli kadrlar hazirladigina ve elmde boyuk nailiyyetlerine gore Xalqlar dostlugu ordeni 1990 ci ilde Elince Xeyriyye Cemiyyetinin sedri 1990 ci ilde Emekdar elm xadimi Yeni Azerbaycan Partiyasinin yaranmasi ve formalasmasinda boyuk xidmetleri olmusdur 1994 cu ilde H Z Tagiyev adina mukafatin laureati medal Feramez Maqsudovun coxillik ve coxcehetli fealiyyetinin qanunauygun neticesine gore 1997 ci ilde Islam Akademiyasinin heqiqi uzvu secilmisdir 2000 ci ilde semereli ve samballi xidmetlerine gore dovletimiz terefinden Azerbaycan respublikasinin Prezidenti Heyder Eliyevin fermani ile Istiqlal ordeni ile teltif edilmisdir 1990 ci ilde Emekdar elm xadimi fexri adina layiq gorulmusdur Muzeyin Hediyyeler ve xatire esyalari fondunda muhafize olunan diger zengin materiallarla yanasi gorkemli akademik Feremez Maqsudov kolleksiyalari muhafize edilir Bu materiallar 20 iyul 2004 cu ilde Gorkemli akademik Feremez Qezenfer oglu Maqsudovun qizi Tamilla Maqsudova terefinden Muzeye hediyye olunmusdur 1986 ci ilde yuksek ixtisasli kadrlar hazirladigina ve elmde boyuk nailiyyetlerine gore Xalqlar dostlugu ordeni 1994 cu ilde H Z Tagiyev adina mukafatin laureati medal Feramez Maqsudovun coxillik ve coxcehetli fealiyyetinin qanunauygun neticesine goreIstinadlarFaramaz Gazanfar ogly Maksudov NUKAT 2002 Faramaz Gazanfar Maksudov CONOR BG Maqsudov Feramez Qezenfer oglu 2021 04 11 tarixinde Istifade tarixi 2019 03 24 Fizika Riyaziyyat ve Texnika Elmleri Bolmesinin tarixi 2022 07 08 tarixinde Istifade tarixi 2019 03 24 Birinci cagiris Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin deputatlari haqqinda secildikleri tarixe olan qisa MELUMATLAR meclis gov az 2018 02 13 at the Wayback Machine az Azerbaycan Respublikasinin Nazirler Kabineti yaninda Dovlet Ali Ekspert Komissiyasinin yaradilmasi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 24 sentyabr 1994 cu il tarixli 212 nomreli Fermani e qanun az 2022 03 26 at the Wayback Machine az Azerbaycan Elmler Akademiyasinin prezidenti akademik Feramez Maqsudovun defninin teskili uzre Dovlet komissiyasi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 30 iyul 2000 ci il tarixli 496 nomreli Serencami e qanun az 2022 03 26 at the Wayback Machine az Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Heyder Eliyevin Azerbaycan Elmler Akademiyasinin Prezidenti Milli Meclisin deputati akademik Feramez Qezenfer oglu Maqsudov ile vidalasma merasiminde cixisi 31 iyul 2000 ci il 2020 02 24 tarixinde Istifade tarixi 2019 03 24 Azerbaycanda riyaziyyat elmini dunya seviyyesine qaldiran alim 2022 03 26 tarixinde Istifade tarixi 2019 03 24 F Q Maqsudovun Istiqlal ordeni ile teltif edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 19 mart 2000 ci il tarixli 303 nomreli Fermani e qanun az 2019 03 24 at the Wayback Machine az Xosbext Yusifzade Omrumun illeri ve izleri Baki 2010 seh 220 PDF 2022 03 26 tarixinde PDF Istifade tarixi 2019 03 24 Nusabe Esedova Gorkemli akademik Feremez Maqsudov Muzey materiallari esasinda S 109 114 2019 04 03 at the Wayback Machine Gorkemli tarixci alim S Asurbeylinin anadan olmasinin 110 illik yubileyine hesr olunmus Azerbaycan tarixinin oyrenilmesinde muzeylerin rolu VI Respublika elmi konfransinin materiallari Baki 2016