Şeyx Ədəbali (Osmanlıca: شيخ اده بالي) (Balışeyx, Şeyx Adabalı və ya Şeyx Atası) (1206–1326) — Osmanlı Dövlətinin qurulduğu illərdə yaşamış bir İslam ilahiyatçısı-din alimi, Ahi şeyxi, Osman Qazinin qayınatası və müəllimi, Osmanlı Dövlətinin fikir atası. 1206-ci ildə doğulduğu təxmin edilməkdədir. 1326-cı ildə 120 yaşında Biləcikdə vəfat etmiş, dərgahının zikr otağında basdırılmışdır. Rəbia Bala Malhun Xatun atası. İlk Osmanlı şeyxülislamı
Şeyx Ədəbalı | |
---|---|
Doğum tarixi | 1216 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1326 |
Vəfat yeri | |
Milliyyəti | Ərəb |
Uşağı | Rəbia Bala Malhun Xatun |
Elm sahəsi | Fiqh |
Tanınmış yetirmələri | Qumral Abdal, |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Şeyx Ədəbali əslən Qaramanlıdır. Qaramanda başladığı təhsilini Şamda tamamladı. Təfsir, hədis və İslam hüququnda uzmanlaştı. Mövlana Cəlaləddin Rumi və Hacı Bektaşı Vəli kimi zamanının böyüklərinin söhbətlərində iştirak etmişdi. Əskişəhir yaxınlarında o zamankı adıyla İtburnu kəndində yaşamışdır. Öz tikdirdiyi mədrəsədə şagird yetişdirdi və xalqı işıqlandırdı. Biləcikdə tikdirdiyi dərgahda, Osman Qazini də bir çox dəfə qonaq etmişdir.
Rəvayətə görə, Osman Qazi dərgahda olduğu bir gecə yuxusunda Şeyx Ədəbalinin sinəsindən bir ayın çıxıb öz sinəsinə girdiyini və sinəsindən bir böyük ağac çıxıb sahələrinin aləmi bürüdüyünü, altından bir çox çayların çıxıb insanların bu sulardan keçdiklərini görmüşdür. Şeyx Ədəbalı yuxunu belə yoxmuşdur:
Sən, Ərtoğrul Qazi oğlu Osman, atandan sonra bəy olacaqsan. Qızım Bala Xatun ilə evlənəcəksən. Məndən çıxıb sənə gələn nur budur. Sizin nəslinizdən necə padşahlar gələcək və nə qədər dövlətləri bir dam altında toplayacaqlar və Allah nə qədər insanın İslama qovuşmasına sənin nəslini vəsilə edəcək.
Biləcikdə və Əskişəhərdə adına türbələr inşa edilmişdir. Vəfatından bir ay sonra qızı, dörd ay sonra da kürəkəni Osman Qazi vəfat etmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seyx Edebali Osmanlica شيخ اده بالي Baliseyx Seyx Adabali ve ya Seyx Atasi 1206 1326 Osmanli Dovletinin quruldugu illerde yasamis bir Islam ilahiyatcisi din alimi Ahi seyxi Osman Qazinin qayinatasi ve muellimi Osmanli Dovletinin fikir atasi 1206 ci ilde doguldugu texmin edilmekdedir 1326 ci ilde 120 yasinda Bilecikde vefat etmis dergahinin zikr otaginda basdirilmisdir Rebia Bala Malhun Xatun atasi Ilk Osmanli seyxulislamiSeyx EdebaliDogum tarixi 1216Dogum yeri Karaman ili TurkiyeVefat tarixi 1326Vefat yeri Bilecik ili TurkiyeMilliyyeti ErebUsagi Rebia Bala Malhun XatunElm sahesi FiqhTaninmis yetirmeleri Qumral Abdal Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSeyx Edebali eslen Qaramanlidir Qaramanda basladigi tehsilini Samda tamamladi Tefsir hedis ve Islam huququnda uzmanlasti Movlana Celaleddin Rumi ve Haci Bektasi Veli kimi zamaninin boyuklerinin sohbetlerinde istirak etmisdi Eskisehir yaxinlarinda o zamanki adiyla Itburnu kendinde yasamisdir Oz tikdirdiyi medresede sagird yetisdirdi ve xalqi isiqlandirdi Bilecikde tikdirdiyi dergahda Osman Qazini de bir cox defe qonaq etmisdir Revayete gore Osman Qazi dergahda oldugu bir gece yuxusunda Seyx Edebalinin sinesinden bir ayin cixib oz sinesine girdiyini ve sinesinden bir boyuk agac cixib sahelerinin alemi buruduyunu altindan bir cox caylarin cixib insanlarin bu sulardan kecdiklerini gormusdur Seyx Edebali yuxunu bele yoxmusdur Sen Ertogrul Qazi oglu Osman atandan sonra bey olacaqsan Qizim Bala Xatun ile evleneceksen Menden cixib sene gelen nur budur Sizin neslinizden nece padsahlar gelecek ve ne qeder dovletleri bir dam altinda toplayacaqlar ve Allah ne qeder insanin Islama qovusmasina senin neslini vesile edecek Bilecikde ve Eskiseherde adina turbeler insa edilmisdir Vefatindan bir ay sonra qizi dord ay sonra da kurekeni Osman Qazi vefat etmisdir Hemcinin baxSeyx Edebalinin Eskiseherdeki turbesiIstinadlarXarici kecidlerhttp www dualarhazinesi com 2014 01 seyh edebali html