Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
"Təcəddüd" (az-əbcəd. تجدد, hərfi mənası: "Yeniləşmə") — Cənubi Azərbaycanda Azərbaycan və fars dillərində dərc olunmuş ən mühüm qəzetlərdən biri.
| Təcəddüd | |
|---|---|
| az-əbcəd. تجدد | |
 | |
| Təsisçi | Şeyx Məhəmməd Xiyabani |
| Yaranma tarixi | 9 aprel 1917 |
| Dil | Azərbaycan və fars dilləri |
| Ünvan | Təbriz |
Tarixi
Qəzet 1917-ci ildə Əbülqasim Füyuzat və Şeyx Məhəmməd Xiyabaninin rəhbərliyi ilə nəşrə başlamışdır. Həmin il aprelin 9-da "Təcəddüd" qəzetinin ilk sayı nəşr edilmişdir. Qısa fasilələrlə 1921-ci ilə qədər çap olunmuşdur.
Fəaliyyəti
İranda yeni şeirin təməli "Təcəddüd" qəzetinin ətrafına toplaşan , , Şəms Kəsmai kimi Cənubi Azərbaycan şairləri tərəfindən qoyulmuşdur. Bununla da ədəbiyyatın həm forma, həm də məzmununda "təcəddüd" – "yeniləşmə" yaranmış, sərbəst şerin əsası qoyulmuşdur ki, bu da "Təcəddüd" ədəbiyyatı adlanır.
"Təcəddüd" tək Cənubi Azərbaycanda deyil, hətta bütün Qacar İranında ictimai və ədəbi fikirdə yenilik yaratmışdır.
Şeyx Məhəmməd Xiyabani redaktoru olduğu "Təcəddüd" qəzetindəki yazılarında Azərbaycan xalqının hüquqlarını göstərir, onun istiqlaliyyət məsələsinə toxunurdu.1917-ci il aprelin 30-da Xiyabaninin bu qəzetdə "Həqiqət nur saçacaqdır" başlığı ilə ilk məqaləsi çıxmışdır. Orada o, deyirdi:
"Artıq məşrutə qanunlarını icra etmək vaxtı gəlib çatmışdır. Həqiqəti açıq demək lazımdı".
Ş.M.Xiyabani 2-ci məqaləsində də belə deyilirdi:
"Dünyada ən mürtəce və totalitar dövlət olan Çar Rusiyası artıq dağılmışdır. İndi İran xalqları qanı hesabına alınmış məşrutə qanununu qoruyub icra etməlidir".
1920-ci ildə Şeyx Məhəmməd Xiyabani qəzetin 24-cü sayındakı "Azərbaycan" başlıqlı məqaləsində Azərbaycan xalqının tarixi qəhrəmanlıqlarını xatırladaraq oxucularında vətənsevərlik duyğularını oyatmaqla onları istiqlal mücadiləsinə səsləyirdi:
"Ey Azərbaycan, ey demokratik Azərbaycan, başını qaldır!.. Zülm, işgəncə, əzab, müsibət, dar ağacları, zəncir və zindanlar möhkəm olsa da, sənin istiqamət və mətanətinin qarşısında bir-bir əzilib məhv oldu...
...Ey əziz Azərbaycan, sən bir iti gözsən ki, İran səninlə Qərb mədəniyyətinə baxır. Sən bir həssas və mütəəssir olan ürəksən ki, bu vətən dünya işığını səninlə hiss edir..."
İstinadlar
- Vahid Ömərov. "XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəllərində Cənubi Azərbaycanda mədəniyyətin inkişaf xüsusiyyətləri". sia.az. 2017-01-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-10-29.
- Ülviyyə Tahirqızı. Güney Azərbaycan mətbuatı 2022-04-04 at the Wayback Machine. anl.az, 15.05.2014, "Xalq cəbhəsi" qəzeti, səh. 11 (az.)
- Şeyx Məhəmməd Xiyabani. "Həqiqət nur saçacaqdır" məqaləsi, "Təcəddüd" qəzeti. 30.04.1917 (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Teceddud az ebced تجدد herfi menasi Yenilesme Cenubi Azerbaycanda Azerbaycan ve fars dillerinde derc olunmus en muhum qezetlerden biri Teceddudaz ebced تجدد Tesisci Seyx Mehemmed XiyabaniYaranma tarixi 9 aprel 1917Dil Azerbaycan ve fars dilleriUnvan TebrizTarixiQezet 1917 ci ilde Ebulqasim Fuyuzat ve Seyx Mehemmed Xiyabaninin rehberliyi ile nesre baslamisdir Hemin il aprelin 9 da Teceddud qezetinin ilk sayi nesr edilmisdir Qisa fasilelerle 1921 ci ile qeder cap olunmusdur FealiyyetiIranda yeni seirin temeli Teceddud qezetinin etrafina toplasan Sems Kesmai kimi Cenubi Azerbaycan sairleri terefinden qoyulmusdur Bununla da edebiyyatin hem forma hem de mezmununda teceddud yenilesme yaranmis serbest serin esasi qoyulmusdur ki bu da Teceddud edebiyyati adlanir Teceddud tek Cenubi Azerbaycanda deyil hetta butun Qacar Iraninda ictimai ve edebi fikirde yenilik yaratmisdir Qezetin tesiscisi Seyx Mehemmed Xiyabani Seyx Mehemmed Xiyabani redaktoru oldugu Teceddud qezetindeki yazilarinda Azerbaycan xalqinin huquqlarini gosterir onun istiqlaliyyet meselesine toxunurdu 1917 ci il aprelin 30 da Xiyabaninin bu qezetde Heqiqet nur sacacaqdir basligi ile ilk meqalesi cixmisdir Orada o deyirdi Artiq mesrute qanunlarini icra etmek vaxti gelib catmisdir Heqiqeti aciq demek lazimdi S M Xiyabani 2 ci meqalesinde de bele deyilirdi Dunyada en murtece ve totalitar dovlet olan Car Rusiyasi artiq dagilmisdir Indi Iran xalqlari qani hesabina alinmis mesrute qanununu qoruyub icra etmelidir 1920 ci ilde Seyx Mehemmed Xiyabani qezetin 24 cu sayindaki Azerbaycan basliqli meqalesinde Azerbaycan xalqinin tarixi qehremanliqlarini xatirladaraq oxucularinda vetenseverlik duygularini oyatmaqla onlari istiqlal mucadilesine sesleyirdi Ey Azerbaycan ey demokratik Azerbaycan basini qaldir Zulm isgence ezab musibet dar agaclari zencir ve zindanlar mohkem olsa da senin istiqamet ve metanetinin qarsisinda bir bir ezilib mehv oldu Ey eziz Azerbaycan sen bir iti gozsen ki Iran seninle Qerb medeniyyetine baxir Sen bir hessas ve muteessir olan ureksen ki bu veten dunya isigini seninle hiss edir IstinadlarVahid Omerov XIX esrin sonu XX esrin evvellerinde Cenubi Azerbaycanda medeniyyetin inkisaf xususiyyetleri sia az 2017 01 27 tarixinde Istifade tarixi 2012 10 29 Ulviyye Tahirqizi Guney Azerbaycan metbuati 2022 04 04 at the Wayback Machine anl az 15 05 2014 Xalq cebhesi qezeti seh 11 az Seyx Mehemmed Xiyabani Heqiqet nur sacacaqdir meqalesi Teceddud qezeti 30 04 1917 az