Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Murad Kajlayev (15 yanvar 1931, Bakı – 23 dekabr 2023, Mahaçqala) — bəstəkar və pedaqoq, dirijor. SSRİ xalq artisti (1981),
| Murad Kajlayev | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 15 yanvar 1931 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 23 dekabr 2023(92 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Milliyyəti | Lak |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, dirijor, bəstəkar, musiqi pedaqoqu[d], film bəstəkarı |
| Təhsili | |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |           |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Murad Maqomedoviç Kajlayev 1931-ci il yanvar ayının 15-də Bakı şəhərində həkim ailəsində anadan olmuşdur. Onun atası Maqomed məşhur həkim, keçmiş SSRİ-də görkəmli lorinqoloq idi.
Hələ erkən yaşlarında Muradın musiqi istedadı üzə çıxır. Və onu o zaman Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının nəzdindəki 10 illik orta ixtisas musiqi məktəbinin (indiki Bülbül adına 11 illik orta ixtisas musiqi məktəbinin) fortepiano ixtisası sinfinə qəbul edirlər. 1949-cu ildə M. Kajlayev müvəffəqiyyətlə fortepiano ixtisası sinfini bitirərək, Ü. Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının bəstəkarlıq sinfinə daxil olur. O, təhsilini tanınmış bəstəkar-pedaqoq, professor Boris Zeydmanın bəstəkarlıq sinfində alır.
SSRİ Bəstəkarlar İttifaqının Nizamnaməsinə görə hər bir bəstəkar Ali musiqi məktəbini bitirib, iki il sınaq yaradıcılığı mərhələsini keçir, sonra isə Ittifaqa daxil olmaq haqqında ərizə vermək hüququnu qazanırdı. Lakin istisna olaraq M. Kajlayev hələ tələbəlik illərində SSRİ Bəstəkarlar İttifaqına üzv qəbul olunur. Əlbəttə, bu onun çox böyük fitri istedadından və yazdığı əsərlərin yüksək səviyyəsindən xəbər verirdi. Sonrakı illərdə o, Mahaçkalaya köçərək, öz bəstəkar həmkarları olan H. Həsənov, N. Daqirov və S. Ağababovla birlikdə Dağıstan Muxtar Respublikasında peşəkar bəstəkarlıq yaradıcılığının təməlini qoyur.
Dağıstanda yaşayarkən o, müəllimliklə də məşğul olur. M. Kajlayev Mahaçkalanın musiqi texnikumunda dərs deyir, vokal-instrumental ansambla rəhbərlik edir, 1957–63-cü illərdə Dağıstan radiosu simfonik orkestrinin bədii rəhbəri və baş dirijoru, 1963–73-cü illərdə Dağıstan Bəstəkarlar İttifaqı idarə heyətinin katibi işləmiş, nəhayət, 1989-cu ildən bu günümüzə qədər isə Moskvada Yuri Silantyev adına Akademik Böyük estrada-simfonik orkestrinin bədii rəhbəri və baş dirijoru vəzifəsində çalışır. M. Kajlayev dirijorluq üzrə təcrübə dərslərini dahi maestro Niyazidən almışdır.
M. Kajlayevin Rusiyanın Dövlət teleradio orkestri ilə ünsiyyəti 50 ildir ki, davam edir. Keçən əsrin 50-ci illərinin ortalarında orkestr ilk dəfə öz konsert repertuarına onun əsərlərini daxil etmiş və bu orkestr bəstəkarın əsərlərini ilk dəfə xarici ölkələrdə səsləndirmişdir. Elə həmin illərdə də gənc bəstəkar bu tanınmış kollektivi idarə etməyə başlamışdır.
15 yanvar 2016-cı ildə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə M. M. Kajlayev Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafında və Rusiya Federasiyası ilə Azərbaycan Respublikası arasında musiqi sənəti sahəsində əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsində səmərəli fəaliyyətinə görə "Dostluq" ordeni ilə təltif edilib.
23 dekabr 2023-cü ildə 92 yaşında vəfat edib.
Yaradıcılığı
Bakıda təhsil alarkən o, simli kvartet, fortepiano və skripka üçün kamera-instrumental əsərlər və "28 qəhrəman-Panfilovçular" simfonik poemasını yazmışdır. Bu əsərlər onun yaradıcılığında mühüm yer tutur. M. Kajlayevin ən uğurlu səhnə əsərlərindən biri "Dağlar qızı" 1968-ci ildə Sankt-Peterburqun opera və balet teatrında tamaşaya qoyulmuşdur. Bu balet indi də onun 1984-cü ildə etdiyi ikinci redaksiyası ilə Sankt-Peterburq teatrında göstərilir və hər dəfə də tamaşaçılar tərəfindən rəğbətlə qarşılanır. Məşhur Misir bəstəkarı Qamal Əbdül Rahim "Dağlar qızı" baleti haqqında: "M. Kajlayevin "Dağlar qızı" baletinin musiqisi ilə görüşüm məni valeh etdi. Bu musiqi milli klassik formanı özündə parlaq surətdə təcəssüm etdirir. Buna görə də onun emosional təsiri çox böyükdür. Dağıstan bəstəkarının baleti təkcə sovet tamaşaçısını deyil, bir çox ölkələrin, eləcə də mənim ölkəmin tamaşaçılarını valeh edir".
1960-cı illərdə zəmanəmizin dahi bəstəkarı Dmitri Şostakoviç o zaman gənc Murad Kajlayev və onun "Dağlar qızı" baleti haqqında aşağıdakı fikirlərini söyləmişdir: "Onun musiqisində dinləyiciləri cəlb edən təkcə səs palitrasının rəngərəngliklə təsviri deyil, həmçinin milli temperament, teatrallıq, jestlər, mimika, rəqs hərəkətləri, dramaturgiyanın inkişafı prosesləridir. Onun anadangəlmə özünəməxsus yaradıcılıq naturası Kajlayevi məhz səhnəyə, musiqi teatrına, baletə bağladı. Elə bu məziyyətlərin nəticəsində Rəsul Həmzətovun poeması əsasında Dağıstanın ilk şedevr baleti yarandı".
Filmoqrafiya
- Sovet Azərbaycanı (film, 1977)
- Məhəbbətim mənim, kədərim mənim (film, 1978)
- Qəribə adam (film, 1979)
İstinadlar
- На 93-м году жизни ушел из жизни народный артист СССР Мурад Кажлаев.
- Союз советских обществ дружбы и культурной связи с зарубежными странами, Всесоюзное общество культурной связи с заграницей (Soviet Union). Культура и жизнь: ежемесячный журнал Союза советских обществ дружбы и культурной связи с зарубежными странами. Союз, 1969. səh. 45. (rus.)
- В Баку пройдет творческий вечер народного артиста СССР Мурада Кажлаева 2018-09-18 at the Wayback Machine (rus.)
- Народному артисту СССР Мураду Кажлаеву исполнилось 90 лет 2021-08-05 at the Wayback Machine (rus.)
- "M.M.Kajlayevin "Dostluq" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2017-12-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-01-31.
- "Bakıda anadan olmuş SSRİ Xalq artisti 92 yaşında vəfat edib". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2023-12-23. 2023-12-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-23.
Xarici keçidlər
- HƏMYERLIMIZ MURAD KAJLAYEVLƏ BAKIDA GÖRÜŞ
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Murad Kajlayev 15 yanvar 1931 Baki 23 dekabr 2023 Mahacqala bestekar ve pedaqoq dirijor SSRI xalq artisti 1981 Murad KajlayevUmumi melumatlarDogum tarixi 15 yanvar 1931 1931 01 15 Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 23 dekabr 2023 2023 12 23 92 yasinda Vefat yeri Mahacqala Dagistan RusiyaVetendasligi Rusiya SSRIMilliyyeti LakMusiqici melumatlariFealiyyeti siyasetci dirijor bestekar musiqi pedaqoqu d film bestekariTehsili Baki Musiqi AkademiyasiUzvluyu SSRI Bestekarlar Ittifaqi SSRI Kinematoqrafcilar IttifaqiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMurad Maqomedovic Kajlayev 1931 ci il yanvar ayinin 15 de Baki seherinde hekim ailesinde anadan olmusdur Onun atasi Maqomed meshur hekim kecmis SSRI de gorkemli lorinqoloq idi Hele erken yaslarinda Muradin musiqi istedadi uze cixir Ve onu o zaman Azerbaycan Dovlet Konservatoriyasinin nezdindeki 10 illik orta ixtisas musiqi mektebinin indiki Bulbul adina 11 illik orta ixtisas musiqi mektebinin fortepiano ixtisasi sinfine qebul edirler 1949 cu ilde M Kajlayev muveffeqiyyetle fortepiano ixtisasi sinfini bitirerek U Hacibeyov adina Azerbaycan Dovlet Konservatoriyasinin bestekarliq sinfine daxil olur O tehsilini taninmis bestekar pedaqoq professor Boris Zeydmanin bestekarliq sinfinde alir SSRI Bestekarlar Ittifaqinin Nizamnamesine gore her bir bestekar Ali musiqi mektebini bitirib iki il sinaq yaradiciligi merhelesini kecir sonra ise Ittifaqa daxil olmaq haqqinda erize vermek huququnu qazanirdi Lakin istisna olaraq M Kajlayev hele telebelik illerinde SSRI Bestekarlar Ittifaqina uzv qebul olunur Elbette bu onun cox boyuk fitri istedadindan ve yazdigi eserlerin yuksek seviyyesinden xeber verirdi Sonraki illerde o Mahackalaya kocerek oz bestekar hemkarlari olan H Hesenov N Daqirov ve S Agababovla birlikde Dagistan Muxtar Respublikasinda pesekar bestekarliq yaradiciliginin temelini qoyur Dagistanda yasayarken o muellimlikle de mesgul olur M Kajlayev Mahackalanin musiqi texnikumunda ders deyir vokal instrumental ansambla rehberlik edir 1957 63 cu illerde Dagistan radiosu simfonik orkestrinin bedii rehberi ve bas dirijoru 1963 73 cu illerde Dagistan Bestekarlar Ittifaqi idare heyetinin katibi islemis nehayet 1989 cu ilden bu gunumuze qeder ise Moskvada Yuri Silantyev adina Akademik Boyuk estrada simfonik orkestrinin bedii rehberi ve bas dirijoru vezifesinde calisir M Kajlayev dirijorluq uzre tecrube derslerini dahi maestro Niyaziden almisdir M Kajlayevin Rusiyanin Dovlet teleradio orkestri ile unsiyyeti 50 ildir ki davam edir Kecen esrin 50 ci illerinin ortalarinda orkestr ilk defe oz konsert repertuarina onun eserlerini daxil etmis ve bu orkestr bestekarin eserlerini ilk defe xarici olkelerde seslendirmisdir Ele hemin illerde de genc bestekar bu taninmis kollektivi idare etmeye baslamisdir 15 yanvar 2016 ci ilde Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami ile M M Kajlayev Azerbaycan medeniyyetinin inkisafinda ve Rusiya Federasiyasi ile Azerbaycan Respublikasi arasinda musiqi seneti sahesinde emekdasligin mohkemlendirilmesinde semereli fealiyyetine gore Dostluq ordeni ile teltif edilib 23 dekabr 2023 cu ilde 92 yasinda vefat edib YaradiciligiBakida tehsil alarken o simli kvartet fortepiano ve skripka ucun kamera instrumental eserler ve 28 qehreman Panfilovcular simfonik poemasini yazmisdir Bu eserler onun yaradiciliginda muhum yer tutur M Kajlayevin en ugurlu sehne eserlerinden biri Daglar qizi 1968 ci ilde Sankt Peterburqun opera ve balet teatrinda tamasaya qoyulmusdur Bu balet indi de onun 1984 cu ilde etdiyi ikinci redaksiyasi ile Sankt Peterburq teatrinda gosterilir ve her defe de tamasacilar terefinden regbetle qarsilanir Meshur Misir bestekari Qamal Ebdul Rahim Daglar qizi baleti haqqinda M Kajlayevin Daglar qizi baletinin musiqisi ile gorusum meni valeh etdi Bu musiqi milli klassik formani ozunde parlaq suretde tecessum etdirir Buna gore de onun emosional tesiri cox boyukdur Dagistan bestekarinin baleti tekce sovet tamasacisini deyil bir cox olkelerin elece de menim olkemin tamasacilarini valeh edir 1960 ci illerde zemanemizin dahi bestekari Dmitri Sostakovic o zaman genc Murad Kajlayev ve onun Daglar qizi baleti haqqinda asagidaki fikirlerini soylemisdir Onun musiqisinde dinleyicileri celb eden tekce ses palitrasinin rengerenglikle tesviri deyil hemcinin milli temperament teatralliq jestler mimika reqs hereketleri dramaturgiyanin inkisafi prosesleridir Onun anadangelme ozunemexsus yaradiciliq naturasi Kajlayevi mehz sehneye musiqi teatrina balete bagladi Ele bu meziyyetlerin neticesinde Resul Hemzetovun poemasi esasinda Dagistanin ilk sedevr baleti yarandi FilmoqrafiyaSovet Azerbaycani film 1977 Mehebbetim menim kederim menim film 1978 Qeribe adam film 1979 IstinadlarNa 93 m godu zhizni ushel iz zhizni narodnyj artist SSSR Murad Kazhlaev Soyuz sovetskih obshestv druzhby i kulturnoj svyazi s zarubezhnymi stranami Vsesoyuznoe obshestvo kulturnoj svyazi s zagranicej Soviet Union Kultura i zhizn ezhemesyachnyj zhurnal Soyuza sovetskih obshestv druzhby i kulturnoj svyazi s zarubezhnymi stranami Soyuz 1969 seh 45 rus V Baku projdet tvorcheskij vecher narodnogo artista SSSR Murada Kazhlaeva 2018 09 18 at the Wayback Machine rus Narodnomu artistu SSSR Muradu Kazhlaevu ispolnilos 90 let 2021 08 05 at the Wayback Machine rus M M Kajlayevin Dostluq ordeni ile teltif edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami 2017 12 04 tarixinde Istifade tarixi 2016 01 31 Bakida anadan olmus SSRI Xalq artisti 92 yasinda vefat edib Report Informasiya Agentliyi az 2023 12 23 2023 12 23 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 23 Xarici kecidlerHEMYERLIMIZ MURAD KAJLAYEVLE BAKIDA GORUS