Qrafologiya (q.yun. γράφω — "yazmaq" və λόγος — "təlim") — Şəxs və xətt ilə bağlı elm sahəsi.
Tarixi
Hələ antik dövrlərdə qrafologiya haqqında məlumatların olduğu müəyyən edilmişdir. Aristotel, (e.ə.372–287-ci illər), , məşhur antik komediyaçı Menandr (e.ə.342–292-ci illər), yunan yazıçısı (e.ə.Ι əsrin ΙΙ yarısı) insanın xarakteri ilə yazısı arasında əlaqənin olduğunu müəyyənləşdirmişdilər. Bu fikri təsdiqləmək üçün tədqiqatlar aparılmış, yazılar arasında psixoloji fərqləri öyrənməyə çalışmışdılar. Məsələn, Poma imperatorlarının mirzəsi Müqəddəs Qay Trankvill imperator Avqustun yazısını analiz edərək onun, ehtiyatlı və xəsis olmasını demış və bunu hərfləri sıx və sətrləri isə yığcam yazması ilə əlaqələndirmişdir.
Roma imperiyasının süqutundan sonra qrafologiyaya maraq da itir. Lakin orta əsrlərdə bu sahəyə yenidən maraq oyanır. bu elm sahəsi okkultizmin daxilində tədris edilməyə başlanır. Buna baxmayaraq bir çox ədiblər bu sahə ilə ciddi məşğul olmuşlar. Bunlardan Uilyam Şekspir, Höte, Lafater, Jorj Sand, Aleksandr Düma-oğul, Volter Skott, Edqar Po kimi tanınmışların adını çəkmək olar.
Höte qrafologiya haqqında belə demişdir: "Heç bir şubhə yoxdur ki, yazının insanın xarakteri və ağlı ilə əlaqəsi var, eləcə də o, ən azı insanın hiss və davranışları haqqında məlumat verə bilər."
Jorj Sand isə bu haqda belə demişdir: "Bu elmin sistemini bilmədiyim üçün ola bilər ki, yanılıram, amma mən minlərlə məktub alıram və mənim instinktim mənə imkan verir bu yazılar əsasında oxucularım haqqında təsəvvürlər yürüdüm."
ΧVΙΙ əsrdə qrafologiya dəbə düşür, çoxlu qrofoloq "biliciləri" peyda oldu. Bununla yanaşı peşəkar qrafoloqlar da formalaşdı. 1622-ci ildə həkim və filosof Kamillo Baldi "Yazının köməyi ilə insanın təbiəti və xarakteri öyrənilməsi haqqında traktat" adlı qrafologiyaya dair ilk kitabı nəşr etdirdi. Bu ilk fundamental əsər idi. Baldinin ardınca Lafater öz kitabının 3-cü bölməsində yazıların xarakteri barədə məlumatları daxil edir. 1792-ci ildə Berlindən olan İohan Qrossman insan xarakterinin onun yazısında əks olunmasının fizioloji izahını verir.
Qrafologiyaya maraq gündən-günə artırdı, geniş tədqiqatlar aparılırdı. Leypçikdən olan alim Adolf Henç il ərzində 60 min yazını tədqiq etmiş və nəticədə 1862-ci ildə "Hiroqrammatomantiyu, yazud da xarakterin yazı ilə öyrənilməsi bacarığı" kitabını nəşr etdirir.
Artıq 1830-cu illərdə Parisdə "qrafoloqlar məktəbi" mövcud idi. Qrafoloiyanın atası isə fransız abbatı Jan İppolit Mişon(1806–1881-ci illər) hesab olunur. Çünki məhz. o, ilk dəfə olaraq yazıların tədqiqi üsullarını sistem halına salır.1871-ci ildə "Qrafologiya" jurnalını təsis edir. 1881-ci ildə isə Parisdə qrafoloqlar cəmiyyətini yaradır. Uzun illər qrafoloqlar tərəfindən istifadə olunan dəyərli kitab "Qrafoloji sistem" adlı kitabın müəllifi də Mişon olmuşdur. Bu kitabın girişində o, qrafologiyaya belə izah verirdi: hər bir yazı nitq kimi ruhun əqli və əxlaqı özəlliyini göstərir, yazı baxışla görülə bilinən ruhun əl izidir. Mişon öz tədqiqatlarında özəl xarakterik xüsusiyyətləri də ayır edirdi. Mişenin müasiri Krapye Jamen "Qrafologiya haqqında traktat", "Yazı və xarakter" əsərlərində onun tədqiqatlarını tənqid edirdi. Mişendən fərqli olaraq o, intellektual səviyyəni və əxlaqi vəziyyəti analiz edirdi.
ΧΙΧ əsrin sonlarında Almaniyada çoxlu sayda qrofoloqlar məktəbi mövcud idi. O dövrün qrafoloji məktəblərindən biri ayrı-ayrı əlamətlərin ümumiləşdirilərək tədqiq edilməsini dəstəkləyirdi.. Bu məktəbin görkəmli nümayəndələrindən: Q. Mayerin, L. Klaqesin, fizioloq V. Preyerin adını çəkmək olar.
1903-cü ildə İ. Morqenştern "Psixoqrafologiya" kitabında müşahidələr nəticəsində qrofologiyanın elmi əsaslarını verir.
E. Burinski 1905-ci ildə yazıların kriminal aspektlərini şərhini verir.
V. Preyerin ən məşhur kitabı "Yazı və xarakter" adlanırdı.
Artıq qrafologiya elm kimi status almışdı. Yazının analizi ilə fizioloqlar, psixoloqlar, məhkəmə-tibbi ekspertləri maraqlanmağa başlayırlar.
1917-ci ildə Almaniyada "Yazı və xarakter" adlı kitab nəşr olunur. Bu kitab 25 dəfə davamlı nəşr olunmuşdu. Demək olar ki, bu kitab qrofoloqların bibliyasına çevrilmişdir. Kitabda İ. Turgeniyevin, L. Tolstoyun, E. Zolyanın, J. Vernin, P. Çaykovskinin, Şarl Qunonun, Vilhelm Ι və Vilhelm ΙΙ yazıları analiz edilmişdir. B. Napoleonun yazısı ən son anına qədər tədqiq edilmişdir.
1932-ci ildə B. Şulç "Yazı və evlilik" adli kitabında evlənən cütlüklərin uyğunluğunluqlarını yazıları vasitəsilə müəyyən edilə bilməsi haqqında məlumatları dərc etmişdir.
1939-cu ildə ingilis qrafoloqu Hans Yakobi "Xəttin analizi" kitabını nəşr etdirir, digər ingilis qrafoloqu Robert sodak yazının analizində ilk dəfə transportir, xətkeş və xronsirkuldan istifadə etmiş, həmçinin yazı prosesində əlin təziqini öyrənməyə başlamışdır.
1938-ci ildən Almaniyanın bir çox universitetlərində qrafologiya tədris olunmağa başlanır.1959-cu ildə isə Münhendə qrafologiyadan dövlət imtahanı keçirilməyə başlandı.
ABŞ-də stenoqraf Milton Banker 1920-ci ildə Çikaqoda Beynəlxalq Qrafoloqlar Qəmiyyətini yaradır. Hal-ahzırda bu bu ən məşhur qrafologiya məktəblərindən biridir.
1930-cu ildə həmkarı ilə birgə qrafoanalizi öyrənməyə başlayırlar. Onların birgəelmi işi "İfadəli hərəkətlərin öyrənilməsi" adlanırdı. Bu elmi əsərində Ollport yazırdı: "Həqiqətən də yazı elə bir kristaldır ki, onun köməyi ilə insanın tam olmasa da bir çox psixoloji xüsusiyyətlərini çətinlik çəkmədən görmək olar."
1948-ci ildə V. Vulf öz təcrübələri ilə müəyyənləşdirdi ki, insan xəttinə məxsus özəlliklər bilavasitə altşüura bağlıdır və idarəolunmazdır. Bütün araşdırmalarını "Təltəlşüurun dioqrammaları" adlı kitabında toplayaraq nəşr etdirdi.
Rusiyada İ. F. Morqanştern ΧΙΧ əsrin sonlarında qrafologiyaya dair "Psixoqrafologiya" kitabını nəşr etdirdi. Bu kitab ikinci dəfə 1994-cü iləd nəşr olundu.
1929-cu ildə D. M. Zuyev-İnsarov öz geniş tədqiqatları əsasında "xarakterin və yazının formalaşması" və "Xarakter və yazı" kitablarını nəşr etdirdi. 1930-cu illərdən etibarən Rusiyada və SSRİ respublikalarında qrafologiya qadağan edilmiş elmlər siyahısına qatıldı.
Bütün bunlara baxmayaraq qrofoloqlar arasında bəzi məqamlarda fikir ayriliqları da, yanılmalar da olur. Bu da bir çox hallarda qrafologiyanı bir elm kimi şübhə altına salırdı. Lakin elm inkişaf etdikcə yeni metodlar, yeni yanaşmalar ortaya çıxır. Bu da qrafologiyanın bir elm kimi inkişaf etməsinə böyük təkan verirdi.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qrafologiya q yun grafw yazmaq ve logos telim Sexs ve xett ile bagli elm sahesi TarixiHele antik dovrlerde qrafologiya haqqinda melumatlarin oldugu mueyyen edilmisdir Aristotel e e 372 287 ci iller meshur antik komediyaci Menandr e e 342 292 ci iller yunan yazicisi e e I esrin II yarisi insanin xarakteri ile yazisi arasinda elaqenin oldugunu mueyyenlesdirmisdiler Bu fikri tesdiqlemek ucun tedqiqatlar aparilmis yazilar arasinda psixoloji ferqleri oyrenmeye calismisdilar Meselen Poma imperatorlarinin mirzesi Muqeddes Qay Trankvill imperator Avqustun yazisini analiz ederek onun ehtiyatli ve xesis olmasini demis ve bunu herfleri six ve setrleri ise yigcam yazmasi ile elaqelendirmisdir Roma imperiyasinin suqutundan sonra qrafologiyaya maraq da itir Lakin orta esrlerde bu saheye yeniden maraq oyanir bu elm sahesi okkultizmin daxilinde tedris edilmeye baslanir Buna baxmayaraq bir cox edibler bu sahe ile ciddi mesgul olmuslar Bunlardan Uilyam Sekspir Hote Lafater Jorj Sand Aleksandr Duma ogul Volter Skott Edqar Po kimi taninmislarin adini cekmek olar Hote qrafologiya haqqinda bele demisdir Hec bir subhe yoxdur ki yazinin insanin xarakteri ve agli ile elaqesi var elece de o en azi insanin hiss ve davranislari haqqinda melumat vere biler Jorj Sand ise bu haqda bele demisdir Bu elmin sistemini bilmediyim ucun ola biler ki yaniliram amma men minlerle mektub aliram ve menim instinktim mene imkan verir bu yazilar esasinda oxucularim haqqinda tesevvurler yurudum XVII esrde qrafologiya debe dusur coxlu qrofoloq bilicileri peyda oldu Bununla yanasi pesekar qrafoloqlar da formalasdi 1622 ci ilde hekim ve filosof Kamillo Baldi Yazinin komeyi ile insanin tebieti ve xarakteri oyrenilmesi haqqinda traktat adli qrafologiyaya dair ilk kitabi nesr etdirdi Bu ilk fundamental eser idi Baldinin ardinca Lafater oz kitabinin 3 cu bolmesinde yazilarin xarakteri barede melumatlari daxil edir 1792 ci ilde Berlinden olan Iohan Qrossman insan xarakterinin onun yazisinda eks olunmasinin fizioloji izahini verir Qrafologiyaya maraq gunden gune artirdi genis tedqiqatlar aparilirdi Leypcikden olan alim Adolf Henc il erzinde 60 min yazini tedqiq etmis ve neticede 1862 ci ilde Hiroqrammatomantiyu yazud da xarakterin yazi ile oyrenilmesi bacarigi kitabini nesr etdirir Artiq 1830 cu illerde Parisde qrafoloqlar mektebi movcud idi Qrafoloiyanin atasi ise fransiz abbati Jan Ippolit Mison 1806 1881 ci iller hesab olunur Cunki mehz o ilk defe olaraq yazilarin tedqiqi usullarini sistem halina salir 1871 ci ilde Qrafologiya jurnalini tesis edir 1881 ci ilde ise Parisde qrafoloqlar cemiyyetini yaradir Uzun iller qrafoloqlar terefinden istifade olunan deyerli kitab Qrafoloji sistem adli kitabin muellifi de Mison olmusdur Bu kitabin girisinde o qrafologiyaya bele izah verirdi her bir yazi nitq kimi ruhun eqli ve exlaqi ozelliyini gosterir yazi baxisla gorule bilinen ruhun el izidir Mison oz tedqiqatlarinda ozel xarakterik xususiyyetleri de ayir edirdi Misenin muasiri Krapye Jamen Qrafologiya haqqinda traktat Yazi ve xarakter eserlerinde onun tedqiqatlarini tenqid edirdi Misenden ferqli olaraq o intellektual seviyyeni ve exlaqi veziyyeti analiz edirdi XIX esrin sonlarinda Almaniyada coxlu sayda qrofoloqlar mektebi movcud idi O dovrun qrafoloji mekteblerinden biri ayri ayri elametlerin umumilesdirilerek tedqiq edilmesini destekleyirdi Bu mektebin gorkemli numayendelerinden Q Mayerin L Klaqesin fizioloq V Preyerin adini cekmek olar 1903 cu ilde I Morqenstern Psixoqrafologiya kitabinda musahideler neticesinde qrofologiyanin elmi esaslarini verir E Burinski 1905 ci ilde yazilarin kriminal aspektlerini serhini verir V Preyerin en meshur kitabi Yazi ve xarakter adlanirdi Artiq qrafologiya elm kimi status almisdi Yazinin analizi ile fizioloqlar psixoloqlar mehkeme tibbi ekspertleri maraqlanmaga baslayirlar 1917 ci ilde Almaniyada Yazi ve xarakter adli kitab nesr olunur Bu kitab 25 defe davamli nesr olunmusdu Demek olar ki bu kitab qrofoloqlarin bibliyasina cevrilmisdir Kitabda I Turgeniyevin L Tolstoyun E Zolyanin J Vernin P Caykovskinin Sarl Qunonun Vilhelm I ve Vilhelm II yazilari analiz edilmisdir B Napoleonun yazisi en son anina qeder tedqiq edilmisdir 1932 ci ilde B Sulc Yazi ve evlilik adli kitabinda evlenen cutluklerin uygunlugunluqlarini yazilari vasitesile mueyyen edile bilmesi haqqinda melumatlari derc etmisdir 1939 cu ilde ingilis qrafoloqu Hans Yakobi Xettin analizi kitabini nesr etdirir diger ingilis qrafoloqu Robert sodak yazinin analizinde ilk defe transportir xetkes ve xronsirkuldan istifade etmis hemcinin yazi prosesinde elin teziqini oyrenmeye baslamisdir 1938 ci ilden Almaniyanin bir cox universitetlerinde qrafologiya tedris olunmaga baslanir 1959 cu ilde ise Munhende qrafologiyadan dovlet imtahani kecirilmeye baslandi ABS de stenoqraf Milton Banker 1920 ci ilde Cikaqoda Beynelxalq Qrafoloqlar Qemiyyetini yaradir Hal ahzirda bu bu en meshur qrafologiya mekteblerinden biridir 1930 cu ilde hemkari ile birge qrafoanalizi oyrenmeye baslayirlar Onlarin birgeelmi isi Ifadeli hereketlerin oyrenilmesi adlanirdi Bu elmi eserinde Ollport yazirdi Heqiqeten de yazi ele bir kristaldir ki onun komeyi ile insanin tam olmasa da bir cox psixoloji xususiyyetlerini cetinlik cekmeden gormek olar 1948 ci ilde V Vulf oz tecrubeleri ile mueyyenlesdirdi ki insan xettine mexsus ozellikler bilavasite altsuura baglidir ve idareolunmazdir Butun arasdirmalarini Teltelsuurun dioqrammalari adli kitabinda toplayaraq nesr etdirdi Rusiyada I F Morqanstern XIX esrin sonlarinda qrafologiyaya dair Psixoqrafologiya kitabini nesr etdirdi Bu kitab ikinci defe 1994 cu iled nesr olundu 1929 cu ilde D M Zuyev Insarov oz genis tedqiqatlari esasinda xarakterin ve yazinin formalasmasi ve Xarakter ve yazi kitablarini nesr etdirdi 1930 cu illerden etibaren Rusiyada ve SSRI respublikalarinda qrafologiya qadagan edilmis elmler siyahisina qatildi Butun bunlara baxmayaraq qrofoloqlar arasinda bezi meqamlarda fikir ayriliqlari da yanilmalar da olur Bu da bir cox hallarda qrafologiyani bir elm kimi subhe altina salirdi Lakin elm inkisaf etdikce yeni metodlar yeni yanasmalar ortaya cixir Bu da qrafologiyanin bir elm kimi inkisaf etmesine boyuk tekan verirdi