Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sosyoiqtisadiyyat — Amitay Etsioni tərəfindən qurulan istiqamət əsasən neoklassik yanaşmanın tənqidinə əsaslanan iqtisadi sosiologiyaya paralel olaraq inkişaf edir. Etsioni neoklasik paradiqmanı inkar etmir, əksinə onu deontoloji paradiqmaya daxil etməyə, onları sintez etməyə çalışır. Neoklasik paradiqma utilitar (ehtiyac əsaslı), rasionalist və bireyseldir. Fərdləri məqsədlərinə çatmaq üçün ən yaxşı vasitələri rasional olaraq seçərək (ehtiyaclarını maksimum dərəcədə artırmaq üçün) faydalılığı artırmaq istəyənlər kimi təqdim edir. Rasional fərdlər qərar qəbul edən vahidlərdir. Xalq, neoklasik paradiqmada təmsil olunduğu dərəcədə, çox vaxt fərdi rasional qərarların cəmi kimi qəbul edilir.
Etsioni konsepsiyası
Etsioni əsərində fərqli bir paradiqma nümunəsi təklif edir. Neoklassiklər tərəfindən “modelləşdirilmiş” özünəməxsus, rasional davranış cəmiyyət və şəxsiyyət quruluşu kontekstində yaranır. Onlar da öz növbəsində yalnız fərdi hərəkətlərin əks olunan cəmi kimi deyil, böyük ölçüdə neoklassik paradiqmada qəbul edilənlərdən əsaslı şəkildə fərqli qüvvələr və dinamiklər tərəfindən formalaşmış kimi qəbul olunurlar. Başqa sözlə, burada istifadə olunan yanaşma kodlaşdırma adlandırıla bilər. Bazarları və rasional olaraq qəbul edilmiş qərarları müəyyən edən neoklassik amillərlə yanaşı cəmiyyəti və şəxsiyyəti təyin edən amillərdən ibarətdir.
Etsioni paradiqması, neoklassik yanaşmanın dayandığı qüvvələrin artıq fəaliyyət göstərmədiyi konteksti təsvir etməyə çalışır; bu qüvvələr üçün bir çərçivə təmin edən və hərəkət istiqamətini təyin edən bir kontekst. Neoklasik paradiqma, ehtiyaclarını mümkün qədər təmin etməyə çalışan bir insan haqqında bir fikir verir (zövq, xoşbəxtlik, istehlak və ya ümumi bir ümumi məqsədin rəsmi mənası olsun). Etsioni, bir insanın ən azı iki əsas ehtiyacı və iki qiymətləndirmə mənbəyi olduğunu düşünməyi təklif edir: zövq və əxlaq. İnsanların rasional şəkildə qərar verdikləri neoklassik fərziyyəni, insanların adətən məqsədlərini deyil, ilk növbədə dəyərlərinə və duyğularına əsaslanan vasitələri seçdikləri fərziyyəsi əvəz edir. Və bu, yalnız sosial davranışa deyil, həm də iqtisadi cəhətə aiddir.
Sosioiqtisadiyyat yeni bir elmi intizam kimi
Etsioninin özünə görə, yeni elm yalnız pozitivist deyil, həm də normativdir, çünki mütləq birbaşa ictimai, siyasi və hüquq elmləri ilə qarşılıqlı əlaqədədir.
Sosial elm spektrindəki bir çox sahə kimi, sosial iqtisadiyyat da mikro və makro səviyyələrə bölünür. Bu səviyyələrin hər birində ənənəvi iqtisadiyyatdan əhəmiyyətli fərqlər var.
Mikro səviyyədə sosioiqtisadiyyat aşağıdakı xüsusiyyətlərə malikdir. Bu səviyyədə yeni elm Etsioni konsepsiyasına əsaslanır, yəni istehlakçıların və digər iqtisadi agentlərin yalnız rasional səbəblərdən deyil, həm də bir çox digər qeyri-iqtisadi amillərə uyğun hərəkət etdiklərini qəbul edir.
Makro səviyyədə bir sıra xarakterik xüsusiyyətlər də müşahidə olunur. Sosioiqtisadiyyatın fərqli bir xüsusiyyəti iqtisadi proseslərin cəmiyyətdən təcrid olunmuş şəkildə deyil, iqtisadiyyatın qapalı bir sistem olaraq deyil, müxtəlif xarici amillərlə sıx əlaqəli bir sosial həyat sahəsi kimi öyrənilməsidir. Bundan əlavə, bu elmin əsaslarından biri də bazarın sosial, hüquqi və digər normalarla xarici tənzimləməyə ehtiyacı olmasıdır.
Əsas nəşrlər
- A.Etzioni «The Moral Dimension. Toward A New Economics»
- A.Etzioni «Essays in Socio-Economics (Studies in Economic Ethics and Philosophy)»
İstinadlar
- "Effects of Deforestation | The Pachamama Alliance". www.pachamama.org (ingilis). 2022-09-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-03-27.
- Rahman, Fazlur; Haq, Fazlul; Tabassum, Iffat; Ullah, Ihsan. "Socio-economic drivers of deforestation in Roghani Valley, Hindu-Raj Mountains, Northern Pakistan". Journal of Mountain Science (ingilis). 11 (1). February 2014: 167–179. doi:10.1007/s11629-013-2770-x. ISSN 1672-6316.
- Schmutter, Katherine; Nash, Merinda; Dovey, Liz. "Ocean acidification: assessing the vulnerability of socioeconomic systems in Small Island Developing States". Regional Environmental Change. 17 (4). 2016-05-13: 973–987. doi:10.1007/s10113-016-0949-8. ISSN 1436-3798.
Xarici keçidlər
- Sosioiqtisadiyyat İnkişaf Cəmiyyətinin veb saytı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sosyoiqtisadiyyat Amitay Etsioni terefinden qurulan istiqamet esasen neoklassik yanasmanin tenqidine esaslanan iqtisadi sosiologiyaya paralel olaraq inkisaf edir Etsioni neoklasik paradiqmani inkar etmir eksine onu deontoloji paradiqmaya daxil etmeye onlari sintez etmeye calisir Neoklasik paradiqma utilitar ehtiyac esasli rasionalist ve bireyseldir Ferdleri meqsedlerine catmaq ucun en yaxsi vasiteleri rasional olaraq secerek ehtiyaclarini maksimum derecede artirmaq ucun faydaliligi artirmaq isteyenler kimi teqdim edir Rasional ferdler qerar qebul eden vahidlerdir Xalq neoklasik paradiqmada temsil olundugu derecede cox vaxt ferdi rasional qerarlarin cemi kimi qebul edilir Etsioni konsepsiyasiEtsioni eserinde ferqli bir paradiqma numunesi teklif edir Neoklassikler terefinden modellesdirilmis ozunemexsus rasional davranis cemiyyet ve sexsiyyet qurulusu kontekstinde yaranir Onlar da oz novbesinde yalniz ferdi hereketlerin eks olunan cemi kimi deyil boyuk olcude neoklassik paradiqmada qebul edilenlerden esasli sekilde ferqli quvveler ve dinamikler terefinden formalasmis kimi qebul olunurlar Basqa sozle burada istifade olunan yanasma kodlasdirma adlandirila biler Bazarlari ve rasional olaraq qebul edilmis qerarlari mueyyen eden neoklassik amillerle yanasi cemiyyeti ve sexsiyyeti teyin eden amillerden ibaretdir Etsioni paradiqmasi neoklassik yanasmanin dayandigi quvvelerin artiq fealiyyet gostermediyi konteksti tesvir etmeye calisir bu quvveler ucun bir cercive temin eden ve hereket istiqametini teyin eden bir kontekst Neoklasik paradiqma ehtiyaclarini mumkun qeder temin etmeye calisan bir insan haqqinda bir fikir verir zovq xosbextlik istehlak ve ya umumi bir umumi meqsedin resmi menasi olsun Etsioni bir insanin en azi iki esas ehtiyaci ve iki qiymetlendirme menbeyi oldugunu dusunmeyi teklif edir zovq ve exlaq Insanlarin rasional sekilde qerar verdikleri neoklassik ferziyyeni insanlarin adeten meqsedlerini deyil ilk novbede deyerlerine ve duygularina esaslanan vasiteleri secdikleri ferziyyesi evez edir Ve bu yalniz sosial davranisa deyil hem de iqtisadi cehete aiddir Sosioiqtisadiyyat yeni bir elmi intizam kimiEtsioninin ozune gore yeni elm yalniz pozitivist deyil hem de normativdir cunki mutleq birbasa ictimai siyasi ve huquq elmleri ile qarsiliqli elaqededir Sosial elm spektrindeki bir cox sahe kimi sosial iqtisadiyyat da mikro ve makro seviyyelere bolunur Bu seviyyelerin her birinde enenevi iqtisadiyyatdan ehemiyyetli ferqler var Mikro seviyyede sosioiqtisadiyyat asagidaki xususiyyetlere malikdir Bu seviyyede yeni elm Etsioni konsepsiyasina esaslanir yeni istehlakcilarin ve diger iqtisadi agentlerin yalniz rasional sebeblerden deyil hem de bir cox diger qeyri iqtisadi amillere uygun hereket etdiklerini qebul edir Makro seviyyede bir sira xarakterik xususiyyetler de musahide olunur Sosioiqtisadiyyatin ferqli bir xususiyyeti iqtisadi proseslerin cemiyyetden tecrid olunmus sekilde deyil iqtisadiyyatin qapali bir sistem olaraq deyil muxtelif xarici amillerle six elaqeli bir sosial heyat sahesi kimi oyrenilmesidir Bundan elave bu elmin esaslarindan biri de bazarin sosial huquqi ve diger normalarla xarici tenzimlemeye ehtiyaci olmasidir Esas nesrlerA Etzioni The Moral Dimension Toward A New Economics A Etzioni Essays in Socio Economics Studies in Economic Ethics and Philosophy Istinadlar Effects of Deforestation The Pachamama Alliance www pachamama org ingilis 2022 09 14 tarixinde Istifade tarixi 2020 03 27 Rahman Fazlur Haq Fazlul Tabassum Iffat Ullah Ihsan Socio economic drivers of deforestation in Roghani Valley Hindu Raj Mountains Northern Pakistan Journal of Mountain Science ingilis 11 1 February 2014 167 179 doi 10 1007 s11629 013 2770 x ISSN 1672 6316 Schmutter Katherine Nash Merinda Dovey Liz Ocean acidification assessing the vulnerability of socioeconomic systems in Small Island Developing States Regional Environmental Change 17 4 2016 05 13 973 987 doi 10 1007 s10113 016 0949 8 ISSN 1436 3798 Xarici kecidlerSosioiqtisadiyyat Inkisaf Cemiyyetinin veb sayti