Kabus şəhər (ing. Ghost town) — əksəriyyəti müvəffəqiyyətsiz iqtisadi quruluşu, təbii insan resurslarının azlığı və ya müharibələr səbəbindən boşaldılan şəhərlərə verilən ümumi addır. Şəhərlərin boşalmasının digər önəmli səbəbləri kimi kütləvi xəstəlikləri misal göstərmək olar. Termin kimi əhalinin sayı kütləvi şəkildə azalan şəhərlərə də aid edilir. Əsil kabus şəhər yerli əhali tərəfindən tamamilə boşaldılmış şəhərlərdir. Buna misal olaraq, Kaliforniyadakı Bodie şəhərini, ya Montana ştatında yerləşən Banak və İtaliyadakı şəhərini göstərmək olar. Müasir dövrdə kabus şəhərləri turistlərin ən çox ziyarət etdikləri yerlərdəndir. Ancaq bəzi şəhərlərə girmək təhlükəli, hətta qanunlara zidd hesab olunur. Bunlara misal olaraq Ukrayna ərazində yerləşən Çernobıl və ya Pripyat şəhərlərini göstərmək olar.
Şəhərlərin boşalma səbəbləri
Şəhərlərin tərk edilməsinin əsas səbəbləri kimi azalan təbii qaynaqlar, su kimi əsas ehtiyacların təmin edilə bilməməsi, dəmiryolu və ya quru yolun yol dəyişikliyi və ya fəlakətləri (Çernobil) göstərmək olar. Bəzi epidemiya xəstəliklər də şəhərlərdə insanların sayının azalmasına səbəb olur. Arkanzas ştatında bəzi şəhərlərində İspan qripi epidemiyası nəticəsində 1918–1919-cu illərdə ştat əhalisindən 7.000 nəfər ölmüşdür. Bu da sonda şəhərlərdə qalan digər insanların oranı tərk etməsinə səbəb olmuşdur. Şəhərlərin boşalma səbəbləindən biri kimi, təbii fəlakətləri göstərmək olar. ABŞ-nin Missuri ştatında yerləşən Pattonsburq şəhəri 1845-ci ildə yaradılmışdır. Şəhər 50 il ərzində, 30 dəfə sel fəlakəti keçirdiyi üçün 1993-cü ildə 3 km kənarda yeni bir şəhər Nyu-Pattonsburq salınmış və əhali oraya köçürülmüşdür. Kabus şəhərləri çox az hallarda, yenidən bərpa olunur. Əsasən turist marşrutlarının üzərində yerləşən belə şəhərlərdə, bir-iki kiçik dükan və ya bəzi yeməkxanalar yaradılır. Avstraliyadakı Valhalla şəhəri Qızıl hərisliyi zamanı əhəmiyyətli şəhərlərdən olmuşdur, lakin daha sonra şəhər əhalisi daha yaxşı yaşayış üçün şəhəri tərk etməyə başlamışlar. 6 ay ərzində şəhərdən 2 min nəfər köcmüşdür.
Valhalla, Viktoriya (1910). | Valhalla, Viktoriya (2004). |
Amerikada olan kabus şəhərləri
Banak, Montana, ABŞ (2004). |
Amerika Birləşmiş Ştatları ərazisində təxminən 500 yaxın kabus şəhəri vardır. Əsasən, Montana, Konnektikut, Nebraska, Nevada, Kanzas, Alabama, Arizona, Minnesota ştatlarının ərazisində olan, bu şəhərlərin çoxu bu günə qədər qorunub saxlanılır. Bəzi şəhərlərin ərazisi qoruq sahəsi elan edilib və oraya yerli polisin icazəsi olmadan daxil olmaq qadağandır. Buna misal olaraq Montana ştatı ərazisində yerləşən Banak şəhərini göstərmək olar.
Azərbaycanda olan ruhlar şəhərləri
Azərbaycan Respublikası ərazisində bir neçə kabus şəhəri vardır. Bunlar ermənilərin Azərbaycan torpaqlarını işğal etməsi nəticəsində yaranmışdır. Hazırda bütün dünya tərəfindən tanınan yalnız bir şəhər mövcuddur. Bu Ağdam şəhəridir. Şəhər 1993-cü il iyulun 23-də işğal olunmuş və yerli əhali şəhərdən zorla qovulmuşdur. "Human Rights Watch" təşkilatının 1994-cü ilə aid hesabatında ermənilərin Ağdam şəhərini heç bir lüzum olmadan dağıtmaları barədə məlumat verilmişdir.
Xarici keçidlər
- ABŞ da yerləşən 200 Kabus şəhəri, haqqında məlumat və şəkilləri.(ingiliscə)
- ABŞ da olan Kabus şəhərinə səyahət (ingiliscə)
- Dünyanın ən gözəl 10 Kabus şəhəri
- Агдам — Кавказская Хиросима (youtube) (rus.)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kabus seher ing Ghost town ekseriyyeti muveffeqiyyetsiz iqtisadi qurulusu tebii insan resurslarinin azligi ve ya muharibeler sebebinden bosaldilan seherlere verilen umumi addir Seherlerin bosalmasinin diger onemli sebebleri kimi kutlevi xestelikleri misal gostermek olar Termin kimi ehalinin sayi kutlevi sekilde azalan seherlere de aid edilir Esil kabus seher yerli ehali terefinden tamamile bosaldilmis seherlerdir Buna misal olaraq Kaliforniyadaki Bodie seherini ya Montana statinda yerlesen Banak ve Italiyadaki seherini gostermek olar Muasir dovrde kabus seherleri turistlerin en cox ziyaret etdikleri yerlerdendir Ancaq bezi seherlere girmek tehlukeli hetta qanunlara zidd hesab olunur Bunlara misal olaraq Ukrayna erazinde yerlesen Cernobil ve ya Pripyat seherlerini gostermek olar Terk edilmis Craco ItaliyaSeherlerin bosalma sebebleriSeherlerin terk edilmesinin esas sebebleri kimi azalan tebii qaynaqlar su kimi esas ehtiyaclarin temin edile bilmemesi demiryolu ve ya quru yolun yol deyisikliyi ve ya felaketleri Cernobil gostermek olar Bezi epidemiya xestelikler de seherlerde insanlarin sayinin azalmasina sebeb olur Arkanzas statinda bezi seherlerinde Ispan qripi epidemiyasi neticesinde 1918 1919 cu illerde stat ehalisinden 7 000 nefer olmusdur Bu da sonda seherlerde qalan diger insanlarin orani terk etmesine sebeb olmusdur Seherlerin bosalma sebebleinden biri kimi tebii felaketleri gostermek olar ABS nin Missuri statinda yerlesen Pattonsburq seheri 1845 ci ilde yaradilmisdir Seher 50 il erzinde 30 defe sel felaketi kecirdiyi ucun 1993 cu ilde 3 km kenarda yeni bir seher Nyu Pattonsburq salinmis ve ehali oraya kocurulmusdur Kabus seherleri cox az hallarda yeniden berpa olunur Esasen turist marsrutlarinin uzerinde yerlesen bele seherlerde bir iki kicik dukan ve ya bezi yemekxanalar yaradilir Avstraliyadaki Valhalla seheri Qizil herisliyi zamani ehemiyyetli seherlerden olmusdur lakin daha sonra seher ehalisi daha yaxsi yasayis ucun seheri terk etmeye baslamislar 6 ay erzinde seherden 2 min nefer kocmusdur Valhalla Viktoriya 1910 Valhalla Viktoriya 2004 Amerikada olan kabus seherleriBanak Montana ABS 2004 Amerika Birlesmis Statlari erazisinde texminen 500 yaxin kabus seheri vardir Esasen Montana Konnektikut Nebraska Nevada Kanzas Alabama Arizona Minnesota statlarinin erazisinde olan bu seherlerin coxu bu gune qeder qorunub saxlanilir Bezi seherlerin erazisi qoruq sahesi elan edilib ve oraya yerli polisin icazesi olmadan daxil olmaq qadagandir Buna misal olaraq Montana stati erazisinde yerlesen Banak seherini gostermek olar Azerbaycanda olan ruhlar seherleriTerk edilmis Agdam Azerbaycan Respublikasi erazisinde bir nece kabus seheri vardir Bunlar ermenilerin Azerbaycan torpaqlarini isgal etmesi neticesinde yaranmisdir Hazirda butun dunya terefinden taninan yalniz bir seher movcuddur Bu Agdam seheridir Seher 1993 cu il iyulun 23 de isgal olunmus ve yerli ehali seherden zorla qovulmusdur Human Rights Watch teskilatinin 1994 cu ile aid hesabatinda ermenilerin Agdam seherini hec bir luzum olmadan dagitmalari barede melumat verilmisdir Xarici kecidlerABS da yerlesen 200 Kabus seheri haqqinda melumat ve sekilleri ingilisce ABS da olan Kabus seherine seyahet ingilisce Dunyanin en gozel 10 Kabus seheri Agdam Kavkazskaya Hirosima youtube rus Hemcinin baxVikianbarda Kabus seher ile elaqeli mediafayllar var