Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Atmosfer cəbhəsi — müxtəlif fiziki xassəyə malik olan qonşu hava kütlələrini bir-birindən ayıran və meteoroloji elementlərin kəskin dəyişməsi ilə xarakterizə olunan səthə deyilir.
Hava kütlələri bir-birindən öz fiziki xassələrinə görə fərqlənir. Bir hava kütləsi digərindən atmosfer cəbhəsilə ayrılır. Cəbhə xətti yer səthində kiçik bucaq altında (1°-dən az) meyilli olur. Cəbhə xəttinə müxtəlif fiziki xassəli hava kütlələri həm yan-yana, həm də biri digərinin üzərində yerləşərək hərəkət edir. Cəbhə eni bir neçə kilometrədək,uzunluğu isə min kilometrlərlə ölçülən atmosfer cəbhəsi zolağı əmələ gətirir. Atmosfer cəbhəsi əksər hallarda 12–15 km hündürlüyədək,bütün troposferi tutur. Atmosfer cəbhəsi zolağında geniş əraziləri əhatə edən buludlar əmələ gəlir və yağıntı düşür. Bu yağıntılar cəbhə yağıntıları adlanır.
Hava kütləsinin atmosfer cəbhəsinin hansı tərəfinə daha fəal hərəkət etməsindən asılı olaraq, isti və soyuq atmosfer cəbhəsi ayrılır. İsti hava kütləsi daha fəal hərəkət edib, soyuq hava kütləsini geri çəkilməyə məcbur edirsə, bu kütlələr arasında cəbhə İsti cəbhə adlanır. İsti cəbhə zolağında lələkli, lələkli-laylı, yüksək laylı, laylı yağışlı buludlar əmələ gəlir və yağıntı düşür.
Soyuq hava kütləsi daha fəal olub isti hava kütləsinə doğru hərəkət edib onu sıxışdırarsa, bu kütlələr arasında yaranan atmosfer cəbhəsi Soyuq cəbhə adlanır. Soyuq cəbhədə lələkili-laylı, yüksək laylı, laylı yağışlı və yüksək topa buludlar sistemi yaranır, küləyin güclənməsi və yağıntıların düşməsi müşahidə edilir. Atmosfer cəbhəsinin tipindən asılı olmayaraq cəbhə zolağında baş verən proseslərə cəbhə prosesləri deyilir. Hava kütlələrinin əsas coğrafi tiplərini bir-birindən ayıran səthəplanetar cəbhə zonası və ya iqlim cəbhəsi deyilir.
Planetar cəbhə zonaları aşağıdakılardır:
- Arktika ('Antarktida) cəbhələri Arktika (Antarktika) havası ilə mülayim enliklər havasını ayıraraq təxminən 65° şm.və c.e. yaxınlığında yerləşir;
- Mülayim (və ya qütb) cəbhələr mülayim enliklər havasını tropik hava kütlələrindən ayıraraq yayda 50°,qışda 30° enliklərdə yerləşir;
- Tropik cəbhələr tropik hava kütlələri ilə ekvatorial hava kütlələri arasında mövcud olub, iyulda 10° şm.en,yanvarda isə təxminən 10°Cənub enliyindən keçir.
4. İsti və soyuq atmosfer cəbhələri
İsti cəbhə zonasında havanın xarakteri və uçuş şəraiti orada laylı buludlar və onlardan yağan yağıntılar zonası ilə xarakterizə olunur. Bulud sistemi cəbhə xəttindən qabaqda, cəbhə səthindən yuxarıda yerləşir və 800 – 1000 km eni olan bir ərazini əhatə edir. Cəbhə buludları ilə əlaqədər olan aramsız yağıntılar zonasının eni 300 – 400 km-ə çatır. Cəbhə ilə bağlı buludlar, adətən geri, soyuq havanın kənarı ilə yuxarı qalxaraq adiabatik soyuyan isti havanın hesabına yaranır. Bu buludların aşağı sərhədi cəbhə səthi ilə uyğun gəlir. Yəni, cəbhə xəttindən uzaqlaşdıqca cəbhə səthi yer səthindən yuxarıda yerləşir və buludlar nisbətən hündürlüklərdə yaranır, eyni zamanda onların qalınlığı az olur. Əksinə, cəbhə xəttinə yaxınlaşdıqca cəbhə səthinin azalması ilə, buludlarin aşağı sərhədi azalır və qalınlığı çoxalır.
İsti cəbhəyə qarşı uçarkən heyət ən əvvəl cəbhinin yaxınlaşmasını "xəbər" verən ci buludlarını müşahidə edir. Bu buludlar cəbhədən 800 – 1000 km qabaqda və yuxarı təbəqədə yerləşirlər. Daha sonra cəbhə xəttinə yaxınlaşdıqca ci qalınlaşır və təqribən 6 km-də cs buludluğuna çevrilərək, bütün göy qübbəsini tutur.
Bu buludlarin qalınlığı bir neçə yüz m-dən bir neçə km-ə qədər ola bilər. Cəbhə xəttinə yaxınlaşdıqca orta təbəqə buludları görünməyə başlayir. Əvvəlcə, təqribən 6 km hündürlükdə nazık as buludlari görünür, onlar tədricən qalınlaşır və aşağı sərhədləri 3 – 2 km-ə enir, qalınlığı 3 km-ə çatır.
Bu cür qalın as-dan zəif aramsız yağıntılar yağır. Bəzən bu buludların aşağı sərhədi 2 km-dən aşağı düşür və bu halda o ns buludluğuna çevrilir. Bu buludlardan intensiv aramsız yağıntılar yağır. Buludların aşağı sərhədinin hündürlüyü onlarin cəbhə xəttindən hansı məsafədə yerləşmisindən və qalxan isti havada kondensasiya səviyyəsinin hündürlüyündən asılıdır. Cəbhə xəttinin yaxınlığında bu 300 – 600 m-ə çatır. Cəbhə buludlarının altında düşən yağıntıların buxarlanması nəticəsində frnb yaranır. Bu buludlarin aşağı sərhədi 50 – 150 m-ə, bəzən isə yer səthinə qədər düşə bilir, yəni dumana çevrilir.
Nizamlı qalxan hava axinlarinin sürəti az olduğuna görə as və ns buludlarında uçuşlar sakit keçir, yırğalanma olmur. İlin soyuq dövründə ns buludluğunda buzlaşma ehtimali bütün hündürlüklərdə mövcud olur. Ancaq, onun intensivliyi yağıntı yağan müddətə qədər çox olur və yağıntı başlayandan sonra intensivlik azalır.
Siklonun kənarında və yüksək təzyiq sahəsində olan isti cəbhədə qalxan hava axınları zəifləyir və enən hava axinlari üstünlük təşkil edir. Burada qalın sc üstünlük təşkil edir və onlarin yuxarı sərhədi 2 km-ə qədər çatır.
Soyuq cəbhələr
Hərəkət sürətinə, qalxan isti hava axınlarının xarakterinə, bulud və yağinti zonalarını xarakterinə (yerləşməsinə) görə soyuq cəbhələr iki tipə ayrılır: I dərəcəli soyuq cəbhə – zəif hərəkət edən; Ii dərəcəli soyuq cəbhə – sürətlə hərəkət edən. Bunlar üçün ümumi olan odur ki, troposferin aşağı hissəsində soyuq havanin hərəkət sürəti geriyə çəkilən isti havanin sürətindən çoxdur və buna görə də, soyuq hava isti havaya daxil olaraq onu yuxarı qalxmağa məcbur edir. Bu cür hərəkət zamanı yer səthi üzərində soyuq cəbhənin səthi cəbhə xəttindən arxada yerləşir. Bu zaman buludlar isti havanın adiabatik soyuması nəticəsində cəbhə xəttinin arxasında yaranır.
A) i dərəcəli soyuq cəbhə
Bu cür hava cəbhələri tsiklonun kənarında və ya, azqradiyentli yüksək təzyiq zonalarında müşahidə olunur. İlin soyuq dövründə cəbhə səthi ilə yuxarı qalxan isti havanın dayanıqlılığı çox olur. Nəticədə, cəbhə xəttindən arxada layvari buludlar yaranır ki, bu da əks istiqamətdə yerləşmiş isti atmosfer cəbhəsinin eynidir. Eyni zamanda cəbhə xəttindən arxada ns yerləşir və bunlar tədricən as buludluğuna keçir. Onlarin şaquli qalınlığı, isti cəbhədəki buludların qalınlığından az olur. Bulud sisteminin yuxarı sərhədi 4,0 – 4,5 km-də yerləşir. Fasiləsiz yağıntılar cəbhə xəttindən arxada yağır və onlarin eni orta hesabla 150 – 200 km-ə çatır. Bu zonada hündürlüyü 100 – 200 m olan frnb yaranması və görünüşlüyün pisləşməsi nəticəsində uçuşlar alçaq hündürlükdə çox mürəkkəbləşir.
Cəbhənin ön hissəsində konveksiyanin intensiv inkişafi nəticəsində, cəbhə xəttinin bilavasitə yaxınlığında cb yaranır və onlardan ildirımla müşayiət olunan leysan yağıntıları yağır. Buludlarda intensiv turbulentlik və buzlanma müşahidə olunur.
B) ii dərəcəli soyuq cəbhə
Bu cür cəbhələr zəif inkişaf etmiş tsiklon çökəkliyində yerləşən və sürətlə hərəkət edən cəbhəyə deyilir. Izobarlar bu cür cəbhəyə perpendikulyar şəkildə yerləşir, barik qradiyent isə böyük rəqəmlərlə ölçülür. Hava kütlələrinin hərəkəti aşağıdakı kimidir:
Yer səthində soyuq hava istiyə nisbətən sürətlə hərəkət edir, ancaq 1,5 – 2,0 km-dən yuxarıda isti hava cəbhə səthi üzərində daha sürətlə hərəkət edir. Nəticədə, cəbhənin qabaq hissəsində güclü qalxan isti hava axınları yaranır ki, bu da cb əmələ gəlməsinə səbəb olur. Konvektiv buludun yuxarı hissəsi güclü isti hava axınları ilə qabağa çəkilir və bu hissə cs buludluğundan təşkil olunur. Yer səthinə yaxın 1,5 – 2,0 km-də isti hava aşaği endiyinə görə o adiabatik olaraq qızır. Nəticədə, cəbhə xəttindən arxada buludlar dağılır, sonra isə hava aydınlaşır.
Beləliklə, ii dərəcəli cəbhə ilə ensiz, güclü buludlar zonası və intensiv leysan yağıntılar zonası əlaqadardır və onlar cəbhə xəttindən qabaqda yerləşir və bir neçə on km. eni olur. Yayda cəbhənin keçməsi ildirımla, güclü küləklə və dolu düşməsi ilə müşayiət olunur.
Cəbhəyə qarşı uçuş zamani cb cərgəsi (yağiş zonasi ilə) görünür. Adətən, ii dərəcəli cəbhənin yaxınlaşmasının əlaməti cəbhənin qarşısında, təqribən 200 km məsafədə ac buludluğunun yaranması olur.
5.Oklyuziya cəbhələri
Adətən, tsiklon zonasında soyuq cəbhələr isti cəbhələrdən sürətlə hərəkət edirlər. Bunun nəticəsində, soyuq cəbhə isti cəbhəyə çatır və onlar birləşirlər. Yeni mürəkkəb cəbhə yaranır və buna okklyuziya cəbhəsi deyilir. Soyuq hava isti havaya çatdıqda, tsiklonun isti bölməsində yerləşən isti havanın yuxarı qalxmağa və tsiklonun arxa hissəsində yerləşən soyuq hava ilə birləşməyə məcbur edir.İki cür okklyuziya cəbhəsi olur:
- a)Isti oklyuziya cəbhələri
- b)Soyuq oklyuziya cəbhələri
İsti oklyuziya cəbhəsi tsiklonun arxasında, nisbətən az soyuq hava kütləsi qarşisinda daha çox isti hava kütləsi yerləşəndə yaranır. Bu tip oklyuziya cəbhəsinə ilin soyuq dövründə, tsiklonun arxasinda dəniz mənşəli, nisbətən isti hava, qabaq hissəsində isə kontinental soyuq hava kütləsi yerləşəndə rast gəlinir.
İlin soyuq dövründə oklyuziya cəbhələrinin bulud sistemi adi isti cəbhənin layvari bulud sisteminə oxşayır. Bu zaman uçuşlar üçün ən böyük təhlükə buludun aşağı sərhədinin kəskin olaraq aşağı düşməsi, üfüqi görünüşlüyün pisləşməsi və buludlarda güclü buz bağlamanın olmasıdır. Soyuq oklyuziya cəbhəsi, əsasən soyuq cəbhənin arxasında yerləşən hava kütləsi, isti cəbhənin qarşısında yerləşən hava kütləsindən daha çox soyuq olan halda yaranır. Bu cür oklyuziyaya cəbhələri ən çox isti dövrdə, okeandan materikə daxil olan hava kütləsinin burada olan hava kütləsindən soyuq olduğuna görə yaranır. Bəzən soyuq oklyuziya cəbhəsi adi soyuq cəbhə xüsusiyyətlərinə malik olur və nəticədə, yaxşi inkişaf etmiş cəbhə yağıntıları zonası, şimşəklər, güclü küləklər (şkval) yaranir. Buna görə də, ilin isti dövründə, xüsusən də günortadan sonra və axşam vaxtı, bu cür cəbhələrin keçilməsi çox təhlükəlidir.
 | ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Atmosfer cebhesi muxtelif fiziki xasseye malik olan qonsu hava kutlelerini bir birinden ayiran ve meteoroloji elementlerin keskin deyismesi ile xarakterize olunan sethe deyilir Hava kutleleri bir birinden oz fiziki xasselerine gore ferqlenir Bir hava kutlesi digerinden atmosfer cebhesile ayrilir Cebhe xetti yer sethinde kicik bucaq altinda 1 den az meyilli olur Cebhe xettine muxtelif fiziki xasseli hava kutleleri hem yan yana hem de biri digerinin uzerinde yerleserek hereket edir Cebhe eni bir nece kilometredek uzunlugu ise min kilometrlerle olculen atmosfer cebhesi zolagi emele getirir Atmosfer cebhesi ekser hallarda 12 15 km hundurluyedek butun troposferi tutur Atmosfer cebhesi zolaginda genis erazileri ehate eden buludlar emele gelir ve yaginti dusur Bu yagintilar cebhe yagintilari adlanir Hava kutlesinin atmosfer cebhesinin hansi terefine daha feal hereket etmesinden asili olaraq isti ve soyuq atmosfer cebhesi ayrilir Isti hava kutlesi daha feal hereket edib soyuq hava kutlesini geri cekilmeye mecbur edirse bu kutleler arasinda cebhe Isti cebhe adlanir Isti cebhe zolaginda lelekli lelekli layli yuksek layli layli yagisli buludlar emele gelir ve yaginti dusur Soyuq hava kutlesi daha feal olub isti hava kutlesine dogru hereket edib onu sixisdirarsa bu kutleler arasinda yaranan atmosfer cebhesi Soyuq cebhe adlanir Soyuq cebhede lelekili layli yuksek layli layli yagisli ve yuksek topa buludlar sistemi yaranir kuleyin guclenmesi ve yagintilarin dusmesi musahide edilir Atmosfer cebhesinin tipinden asili olmayaraq cebhe zolaginda bas veren proseslere cebhe prosesleri deyilir Hava kutlelerinin esas cografi tiplerini bir birinden ayiran setheplanetar cebhe zonasi ve ya iqlim cebhesideyilir Planetar cebhe zonalari asagidakilardir Arktika Antarktida cebheleri Arktika Antarktika havasi ile mulayim enlikler havasini ayiraraq texminen 65 sm ve c e yaxinliginda yerlesir Mulayim ve ya qutb cebheler mulayim enlikler havasini tropik hava kutlelerinden ayiraraq yayda 50 qisda 30 enliklerde yerlesir Tropik cebheler tropik hava kutleleri ile ekvatorial hava kutleleri arasinda movcud olub iyulda 10 sm en yanvarda ise texminen 10 Cenub enliyinden kecir 4 Isti ve soyuq atmosfer cebheleri Isti cebhe zonasinda havanin xarakteri ve ucus seraiti orada layli buludlar ve onlardan yagan yagintilar zonasi ile xarakterize olunur Bulud sistemi cebhe xettinden qabaqda cebhe sethinden yuxarida yerlesir ve 800 1000 km eni olan bir erazini ehate edir Cebhe buludlari ile elaqeder olan aramsiz yagintilar zonasinin eni 300 400 km e catir Cebhe ile bagli buludlar adeten geri soyuq havanin kenari ile yuxari qalxaraq adiabatik soyuyan isti havanin hesabina yaranir Bu buludlarin asagi serhedi cebhe sethi ile uygun gelir Yeni cebhe xettinden uzaqlasdiqca cebhe sethi yer sethinden yuxarida yerlesir ve buludlar nisbeten hundurluklerde yaranir eyni zamanda onlarin qalinligi az olur Eksine cebhe xettine yaxinlasdiqca cebhe sethinin azalmasi ile buludlarin asagi serhedi azalir ve qalinligi coxalir Isti cebheye qarsi ucarken heyet en evvel cebhinin yaxinlasmasini xeber veren ci buludlarini musahide edir Bu buludlar cebheden 800 1000 km qabaqda ve yuxari tebeqede yerlesirler Daha sonra cebhe xettine yaxinlasdiqca ci qalinlasir ve teqriben 6 km de cs buludluguna cevrilerek butun goy qubbesini tutur Bu buludlarin qalinligi bir nece yuz m den bir nece km e qeder ola biler Cebhe xettine yaxinlasdiqca orta tebeqe buludlari gorunmeye baslayir Evvelce teqriben 6 km hundurlukde nazik as buludlari gorunur onlar tedricen qalinlasir ve asagi serhedleri 3 2 km e enir qalinligi 3 km e catir Bu cur qalin as dan zeif aramsiz yagintilar yagir Bezen bu buludlarin asagi serhedi 2 km den asagi dusur ve bu halda o ns buludluguna cevrilir Bu buludlardan intensiv aramsiz yagintilar yagir Buludlarin asagi serhedinin hundurluyu onlarin cebhe xettinden hansi mesafede yerlesmisinden ve qalxan isti havada kondensasiya seviyyesinin hundurluyunden asilidir Cebhe xettinin yaxinliginda bu 300 600 m e catir Cebhe buludlarinin altinda dusen yagintilarin buxarlanmasi neticesinde frnb yaranir Bu buludlarin asagi serhedi 50 150 m e bezen ise yer sethine qeder duse bilir yeni dumana cevrilir Nizamli qalxan hava axinlarinin sureti az olduguna gore as ve ns buludlarinda ucuslar sakit kecir yirgalanma olmur Ilin soyuq dovrunde ns buludlugunda buzlasma ehtimali butun hundurluklerde movcud olur Ancaq onun intensivliyi yaginti yagan muddete qeder cox olur ve yaginti baslayandan sonra intensivlik azalir Siklonun kenarinda ve yuksek tezyiq sahesinde olan isti cebhede qalxan hava axinlari zeifleyir ve enen hava axinlari ustunluk teskil edir Burada qalin sc ustunluk teskil edir ve onlarin yuxari serhedi 2 km e qeder catir Soyuq cebheler Hereket suretine qalxan isti hava axinlarinin xarakterine bulud ve yaginti zonalarini xarakterine yerlesmesine gore soyuq cebheler iki tipe ayrilir I dereceli soyuq cebhe zeif hereket eden Ii dereceli soyuq cebhe suretle hereket eden Bunlar ucun umumi olan odur ki troposferin asagi hissesinde soyuq havanin hereket sureti geriye cekilen isti havanin suretinden coxdur ve buna gore de soyuq hava isti havaya daxil olaraq onu yuxari qalxmaga mecbur edir Bu cur hereket zamani yer sethi uzerinde soyuq cebhenin sethi cebhe xettinden arxada yerlesir Bu zaman buludlar isti havanin adiabatik soyumasi neticesinde cebhe xettinin arxasinda yaranir A i dereceli soyuq cebhe Bu cur hava cebheleri tsiklonun kenarinda ve ya azqradiyentli yuksek tezyiq zonalarinda musahide olunur Ilin soyuq dovrunde cebhe sethi ile yuxari qalxan isti havanin dayaniqliligi cox olur Neticede cebhe xettinden arxada layvari buludlar yaranir ki bu da eks istiqametde yerlesmis isti atmosfer cebhesinin eynidir Eyni zamanda cebhe xettinden arxada ns yerlesir ve bunlar tedricen as buludluguna kecir Onlarin saquli qalinligi isti cebhedeki buludlarin qalinligindan az olur Bulud sisteminin yuxari serhedi 4 0 4 5 km de yerlesir Fasilesiz yagintilar cebhe xettinden arxada yagir ve onlarin eni orta hesabla 150 200 km e catir Bu zonada hundurluyu 100 200 m olan frnb yaranmasi ve gorunusluyun pislesmesi neticesinde ucuslar alcaq hundurlukde cox murekkeblesir Cebhenin on hissesinde konveksiyanin intensiv inkisafi neticesinde cebhe xettinin bilavasite yaxinliginda cb yaranir ve onlardan ildirimla musayiet olunan leysan yagintilari yagir Buludlarda intensiv turbulentlik ve buzlanma musahide olunur B ii dereceli soyuq cebhe Bu cur cebheler zeif inkisaf etmis tsiklon cokekliyinde yerlesen ve suretle hereket eden cebheye deyilir Izobarlar bu cur cebheye perpendikulyar sekilde yerlesir barik qradiyent ise boyuk reqemlerle olculur Hava kutlelerinin hereketi asagidaki kimidir Yer sethinde soyuq hava istiye nisbeten suretle hereket edir ancaq 1 5 2 0 km den yuxarida isti hava cebhe sethi uzerinde daha suretle hereket edir Neticede cebhenin qabaq hissesinde guclu qalxan isti hava axinlari yaranir ki bu da cb emele gelmesine sebeb olur Konvektiv buludun yuxari hissesi guclu isti hava axinlari ile qabaga cekilir ve bu hisse cs buludlugundan teskil olunur Yer sethine yaxin 1 5 2 0 km de isti hava asagi endiyine gore o adiabatik olaraq qizir Neticede cebhe xettinden arxada buludlar dagilir sonra ise hava aydinlasir Belelikle ii dereceli cebhe ile ensiz guclu buludlar zonasi ve intensiv leysan yagintilar zonasi elaqadardir ve onlar cebhe xettinden qabaqda yerlesir ve bir nece on km eni olur Yayda cebhenin kecmesi ildirimla guclu kulekle ve dolu dusmesi ile musayiet olunur Cebheye qarsi ucus zamani cb cergesi yagis zonasi ile gorunur Adeten ii dereceli cebhenin yaxinlasmasinin elameti cebhenin qarsisinda teqriben 200 km mesafede ac buludlugunun yaranmasi olur 5 Oklyuziya cebheleri Adeten tsiklon zonasinda soyuq cebheler isti cebhelerden suretle hereket edirler Bunun neticesinde soyuq cebhe isti cebheye catir ve onlar birlesirler Yeni murekkeb cebhe yaranir ve buna okklyuziya cebhesi deyilir Soyuq hava isti havaya catdiqda tsiklonun isti bolmesinde yerlesen isti havanin yuxari qalxmaga ve tsiklonun arxa hissesinde yerlesen soyuq hava ile birlesmeye mecbur edir Iki cur okklyuziya cebhesi olur a Isti oklyuziya cebheleri b Soyuq oklyuziya cebheleri Isti oklyuziya cebhesi tsiklonun arxasinda nisbeten az soyuq hava kutlesi qarsisinda daha cox isti hava kutlesi yerlesende yaranir Bu tip oklyuziya cebhesine ilin soyuq dovrunde tsiklonun arxasinda deniz menseli nisbeten isti hava qabaq hissesinde ise kontinental soyuq hava kutlesi yerlesende rast gelinir Ilin soyuq dovrunde oklyuziya cebhelerinin bulud sistemi adi isti cebhenin layvari bulud sistemine oxsayir Bu zaman ucuslar ucun en boyuk tehluke buludun asagi serhedinin keskin olaraq asagi dusmesi ufuqi gorunusluyun pislesmesi ve buludlarda guclu buz baglamanin olmasidir Soyuq oklyuziya cebhesi esasen soyuq cebhenin arxasinda yerlesen hava kutlesi isti cebhenin qarsisinda yerlesen hava kutlesinden daha cox soyuq olan halda yaranir Bu cur oklyuziyaya cebheleri en cox isti dovrde okeandan materike daxil olan hava kutlesinin burada olan hava kutlesinden soyuq olduguna gore yaranir Bezen soyuq oklyuziya cebhesi adi soyuq cebhe xususiyyetlerine malik olur ve neticede yaxsi inkisaf etmis cebhe yagintilari zonasi simsekler guclu kulekler skval yaranir Buna gore de ilin isti dovrunde xususen de gunortadan sonra ve axsam vaxti bu cur cebhelerin kecilmesi cox tehlukelidir Cografiya ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin