Reologiya yunan (rheos – axım və loqos – söz, nəzəriyyə) sözündən yaranan, maddənin axımı və deformasiya haqqında elmdir. Reologiyanın M. Reynerin nəzəriylə fizika elminə, daha çox mexanika elminə aid etmək olar.
Reologiyanın yaranma tarixi
Rəsmi olaraq "reologiya" termini amerikalı Yudjin Binqam tərəfindən 3-cü plastik mövzusuna aid olan simpoziumda (1929-cu il ABŞ) irəli sürülüb, lakin reologiyanın ayrı-ayrı mövqeləri bir qədər əvvəl də məlum idi. İ. Nyutonun qatı mayelərin hərəkətinə müqavimət qanunu, Novye-Stoksun sıxılmayan mayelərin hərəkətinin düsturu, Dj-Maksvell Tomsonun və başqalarının işləri təşkil edir. Bu sahədə rus alimlərinin – D. İ. Mendeleyev, N. P. Petrov, N. Ş. Vedov və sovet alimləri P. A. Rebinder, M. P. Volaroviç, Q. V. Vinoqradovun da əməkləri böyükdür.
Reologiyanın bölmələri
Reologiya bir neçə bölmələrə ayrılır:
- Nəzəri reologiya (fenomenoloji reologiya və yaxud makroreologiya) elmi ilə, elastik, plastin və sürünmə nəzəriyyələri ilə çox sıx bağlıdır. O, cismə deformasiyadan yaranan mexaniki gərginliyin təsiri ilə vaxt dəyişməsi arasında olan asılılığı təyin edir.
- Təcrübi reologiya (reometriya) cisimlərin müxtəlif reoloji xassələrini xüsusi cihaz və vasitəsilə təyin olunur.
- Mikroreologiya mikrohəcmlərdə deformasiyanı və axıcılığı tədqiq edir, məsələn dispers sistemlərin fazalarındakı hissələrin ölçüsündəki və yaxud atom və molekul ölçüsündə həcmlərdə.
- Bioreologiya insanlarda və heyvanlarda müxtəlif bioloji mayelərin (qan, sinoval, plevral və s.) axıcılığını, müxtəlif toxumaların (əzələ, sümük, qan damarları) deformasiyasını tədqiq edir.
Reologiya sürtkülərə və sürtkü yağlarına tətbiq olunaraq, onların xüsusən aşağı temperaturlarda mexaniki xassələrini öyrənir. Yağların və sürtkülərin reologiyasını xarakterizə edən özlülükdür. Reologiyada viskozimetriya üsulundan geniş istifadə olunur.
Mənbə
- Асторита Дж., Маруччи Дж. Основы гидромеханики неньютоновских жидкостей. – М. Мир. 1978 – 312 с.
- Шульман З.П. Беседы о реофизике – Минск, Наука и техника 1976–96 с.
- Виноградов Г. В., Малкин А.Я. Реология полимеров – М. Химия 1977–440с.
- Севере Э. Текучесть и реология полимеров. Пер.с англ. – М. Химия, 1966–200с.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Reologiya yunan rheos axim ve loqos soz nezeriyye sozunden yaranan maddenin aximi ve deformasiya haqqinda elmdir Reologiyanin M Reynerin nezeriyle fizika elmine daha cox mexanika elmine aid etmek olar Reologiyanin yaranma tarixiResmi olaraq reologiya termini amerikali Yudjin Binqam terefinden 3 cu plastik movzusuna aid olan simpoziumda 1929 cu il ABS ireli surulub lakin reologiyanin ayri ayri movqeleri bir qeder evvel de melum idi I Nyutonun qati mayelerin hereketine muqavimet qanunu Novye Stoksun sixilmayan mayelerin hereketinin dusturu Dj Maksvell Tomsonun ve basqalarinin isleri teskil edir Bu sahede rus alimlerinin D I Mendeleyev N P Petrov N S Vedov ve sovet alimleri P A Rebinder M P Volarovic Q V Vinoqradovun da emekleri boyukdur Reologiyanin bolmeleriReologiya bir nece bolmelere ayrilir Nezeri reologiya fenomenoloji reologiya ve yaxud makroreologiya elmi ile elastik plastin ve surunme nezeriyyeleri ile cox six baglidir O cisme deformasiyadan yaranan mexaniki gerginliyin tesiri ile vaxt deyismesi arasinda olan asililigi teyin edir Tecrubi reologiya reometriya cisimlerin muxtelif reoloji xasselerini xususi cihaz ve vasitesile teyin olunur Mikroreologiya mikrohecmlerde deformasiyani ve axiciligi tedqiq edir meselen dispers sistemlerin fazalarindaki hisselerin olcusundeki ve yaxud atom ve molekul olcusunde hecmlerde Bioreologiya insanlarda ve heyvanlarda muxtelif bioloji mayelerin qan sinoval plevral ve s axiciligini muxtelif toxumalarin ezele sumuk qan damarlari deformasiyasini tedqiq edir Reologiya surtkulere ve surtku yaglarina tetbiq olunaraq onlarin xususen asagi temperaturlarda mexaniki xasselerini oyrenir Yaglarin ve surtkulerin reologiyasini xarakterize eden ozlulukdur Reologiyada viskozimetriya usulundan genis istifade olunur MenbeAstorita Dzh Maruchchi Dzh Osnovy gidromehaniki nenyutonovskih zhidkostej M Mir 1978 312 s Shulman Z P Besedy o reofizike Minsk Nauka i tehnika 1976 96 s Vinogradov G V Malkin A Ya Reologiya polimerov M Himiya 1977 440s Severe E Tekuchest i reologiya polimerov Per s angl M Himiya 1966 200s