Leonid Krasin adına Dövlət Rayon Elektrik Stansiyası və ya qısaca Krasin adına DRES (rus. ГРЭС им. Красина) — Bakı şəhərində yerləşən keçmiş elektrik stansiyası. 1923-cü ilə qədər Bibiheybət Elektrik Stansiyası adlanırdı.
Krasin adına DRES | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
İstismara verilib | 1901 |
Yerləşməsi | |
HGYO | |
Ölkə | |
Yer | Bakı |
|
Tarixi
Bu elektrik stansiyası SSRİ-də ən qədim elektrostansiyalardan biri idi. Tikintisinə 1900-cü ildə "Elektrosilo" tərəfindən başlanmışdır. Belı-Qorod və Bibiheybətdə elektrik stansiyalarının tikintisinin həvalə edildiyi şəxs olan Bibiheybət elektrik stansiyasının tikintisinə rəhbərlik etmək üçün Leonid Krasini dəvət etmişdi. Krasinin xatirələrinə görə, ərazidə böyük bir elektrik stansiyasının və bir sıra digər binaların tikintisi üçün genişləndirilməsi üçün Bayıl dağının əhəmiyyətli bir hissəsi dənizə tökülmüşdü. Elektrik stansiyası 1901-ci ilin iyununda istifadəyə verilmişdir. Elektrik stansiyası Bibiheybət neft mədənlərini elektrik enerjisi ilə təmin edirdi. Elektrik stansiyasının ilk direktoru 1904-cü ilə qədər bu vəzifədə çalışan Leonid Krasin idi.
Krasinin burada yaratdığı gizli təşkilat Bakıdakı inqilabi hərəkatda fəal iştirak etmiş və bu, elektrik stansiyasını hərəkatın əsas qərargahına çevirmişdi. Krasinin sözlərinə görə, "Tezliklə Bakı Sosial Demokrat təşkilatının demək olar ki, bütün özəyi bu və ya digər rəsmi vəzifədə mənim elektrik stansiyamda toplanmışdı". Elektrik stansiyasında Məşədi Əzizbəyov, , , və digərləri kimi inqilabçılar işləyirdi. 1905-ci ildə burada RSDFP Bakı Komitəsinin iclası və ümumi Bakı konfransı keçirildi.
1906-cı ildə Rusiya imperiyasında ilk buxar turbin burada quraşdırılmışdır. 1914-cü ildə Bibiheybət və Beloqorodsk elektrik stansiyaları arasında 20 kV-luq elektrik verilişi xətti çəkildi ki, bu da Azərbaycanda enerji sisteminin yaradılmasının başlanğıcı hesab olunur. 1915–1917-ci illərdə elektrik stansiyası Rusiya imperiyasında ən böyük və Avropada ən səmərəli elektrik stansiyası idi.
Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra stansiya milliləşdirilib, "Azneft" trestinin tərkibinə daxil edilib. Modernləşdirmə nəticəsində elektrik stansiyasının gücü 10800 kVt-dan (1914) 92600 kVt-a (1939) yüksəldilib. 1941-ci ilə qədər Azərbaycanda istehlak edilən elektrik enerjisinin təxminən 40%-ni bu QRES istehsal edirdi. Müharibədən sonrakı dövrdə əsas proseslərin avtomatlaşdırılması həyata keçirilmiş, 4 qazan aqreqatı və 3 turbin quraşdırılmışdır. 1962-ci ildə Dövlət Rayon Elektrik Stansiyası "Kommunist Əməyi Müəssisəsi" adına layiq görülmüşdür/.
Hal-hazırda elektrik stansiyasının binasında Daş Salnamə Muzeyi yerləşir.
İstinadlar
- ГРЭС им. Л. Б. Красина. Б.: «Ишыг». 1976.
- Красин адына ДРЕС // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. V ҹилд: Италија—Куба. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1981. С. 558–559.
- Азнефть // А — Аколла. Большая советская энциклопедия : [в 66 т.]. М.: Советская энциклопедия. 1926. /.
- "Вторая жизнь промзон Баку". ru.echo.az (rus). 2016-10-28. İstifadə tarixi: 2024-09-17.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Leonid Krasin adina Dovlet Rayon Elektrik Stansiyasi ve ya qisaca Krasin adina DRES rus GRES im Krasina Baki seherinde yerlesen kecmis elektrik stansiyasi 1923 cu ile qeder Bibiheybet Elektrik Stansiyasi adlanirdi Krasin adina DRESUmumi melumatlarIstismara verilib 1901Yerlesmesi40 20 24 sm e 49 50 28 s u H G Y OOlke AzerbaycanYer BakiKrasin adina DRESTarixiBu elektrik stansiyasi SSRI de en qedim elektrostansiyalardan biri idi Tikintisine 1900 cu ilde Elektrosilo terefinden baslanmisdir Beli Qorod ve Bibiheybetde elektrik stansiyalarinin tikintisinin hevale edildiyi sexs olan Bibiheybet elektrik stansiyasinin tikintisine rehberlik etmek ucun Leonid Krasini devet etmisdi Krasinin xatirelerine gore erazide boyuk bir elektrik stansiyasinin ve bir sira diger binalarin tikintisi ucun genislendirilmesi ucun Bayil daginin ehemiyyetli bir hissesi denize tokulmusdu Elektrik stansiyasi 1901 ci ilin iyununda istifadeye verilmisdir Elektrik stansiyasi Bibiheybet neft medenlerini elektrik enerjisi ile temin edirdi Elektrik stansiyasinin ilk direktoru 1904 cu ile qeder bu vezifede calisan Leonid Krasin idi Krasinin burada yaratdigi gizli teskilat Bakidaki inqilabi herekatda feal istirak etmis ve bu elektrik stansiyasini herekatin esas qerargahina cevirmisdi Krasinin sozlerine gore Tezlikle Baki Sosial Demokrat teskilatinin demek olar ki butun ozeyi bu ve ya diger resmi vezifede menim elektrik stansiyamda toplanmisdi Elektrik stansiyasinda Mesedi Ezizbeyov ve digerleri kimi inqilabcilar isleyirdi 1905 ci ilde burada RSDFP Baki Komitesinin iclasi ve umumi Baki konfransi kecirildi 1906 ci ilde Rusiya imperiyasinda ilk buxar turbin burada qurasdirilmisdir 1914 cu ilde Bibiheybet ve Beloqorodsk elektrik stansiyalari arasinda 20 kV luq elektrik verilisi xetti cekildi ki bu da Azerbaycanda enerji sisteminin yaradilmasinin baslangici hesab olunur 1915 1917 ci illerde elektrik stansiyasi Rusiya imperiyasinda en boyuk ve Avropada en semereli elektrik stansiyasi idi Azerbaycanda sovet hakimiyyeti qurulduqdan sonra stansiya millilesdirilib Azneft trestinin terkibine daxil edilib Modernlesdirme neticesinde elektrik stansiyasinin gucu 10800 kVt dan 1914 92600 kVt a 1939 yukseldilib 1941 ci ile qeder Azerbaycanda istehlak edilen elektrik enerjisinin texminen 40 ni bu QRES istehsal edirdi Muharibeden sonraki dovrde esas proseslerin avtomatlasdirilmasi heyata kecirilmis 4 qazan aqreqati ve 3 turbin qurasdirilmisdir 1962 ci ilde Dovlet Rayon Elektrik Stansiyasi Kommunist Emeyi Muessisesi adina layiq gorulmusdur Hal hazirda elektrik stansiyasinin binasinda Das Salname Muzeyi yerlesir IstinadlarGRES im L B Krasina B Ishyg 1976 Krasin adyna DRES Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy 10 ҹilddә V ҹild Italiјa Kuba Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1981 S 558 559 Azneft A Akolla Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 66 t M Sovetskaya enciklopediya 1926 Vtoraya zhizn promzon Baku ru echo az rus 2016 10 28 Istifade tarixi 2024 09 17