Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ömər Paşa (Ərəbcə: عمر باشا, Osmanlıca: عمر پاشا, Gürcücə: ომარ ფაშა; vəf. 1776) - Osmanlı Paşası, Məmlük sülaləsindən olan Bağdad Paşalıq hökmdarı (1762-1776).
| Ömər Paşa | |
|---|---|
| عمر پاشا | |
| 1762 – 1776 | |
| Əvvəlki | Süleyman Əbu Leyla Paşa |
| Sonrakı | Mustafa Paşa |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | ? |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri |
|
| Atası | Əhməd Paşa |
| Uşağı | |
Ümumi məlumat
1638-ci ildə IV Murad Bağdadı ələ keçirdi və Dəclə və Fərat çayları arasındaki bölgəyə nəzarət etdi. 17-ci əsrdə Səfəviylə döyüşlər, Osmanlı İmperiyasının İraqdakı qüvvələrini zəiflətdi. İraqda mərkəzi hakimiyyətin zəifləməsi, qəbilələrin çatışmasınn artmasına səbəb oldu və sünnilərlə şiələr arasında düşmənçiliyin güclənməsiylə nəticələndi. Bu vəziyyət Ərəbistanda Bədəvi tayfalarının istila edilməsindən sonra dahada pisləşdi. Bədəvilərin İraqa basqınları əyalət iqtisadiyyatını ciddi şəkildə məhv etdi. Baban sülaləsinin başçılıq etdiyi kürdlər üsyan qaldırdı və Osmanlı qüvvələrinə qarşı silahlı əməliyyatlara başladılar, qısa müddətdə bütün İraq Kürdüstanını nəzarətə götürdülər. 1625-1668 və 1694-1701 arasında ndən olan yerli şeyxlər Bəsrəni müstəqil hökmdar kimi idarə etdilər və Osmanlı Paşanın Bağdaddakı gücünü rəsmiyətə tanımadılar.Osmanlı sultanı Əmniyəti yenidən ələ gətirmək üçün Valisi, Məmlük sülaləsindən, Həsən Paşayı İraqa göndərildi. Həsən Paşa özünə inzibati sistem yaratdı, o cümlədən Daxili İşlər İdarəsi, Xəzinədarlıq və İdarə etmə işləri. Onun əmriylə, əsasən gürcülər və çərkəzlər oğlanlarının təhsil alınması üçün xüsusi bir məktəb açıldı. Bu islahatlar hakimin gücünü artırdı və əyalətin müdafiə sistemini sahmanlaşdırdı. 1723-1727-ci illərdə Səfəvilərlə müharibədə İraq ordusu demək olar ki, müstəqil olaraq hərbi əməliyyatlar apardı. Həsən Paşa 1723-cü ildə vəfat etdi, onun yerinə atasının siyasətini davam etdirən oğlu Əhməd Paşa gəldi. Əhməd Paşa və Süleyman Əbu Leyla Paşanın hakimiyəti dövründə İraq müstəqil bir vilayət kimi olaraq idarə olundu. Əbu Leyla 1762-ci ildə vəfat etdi. Ölümündən sonra canişini üçün yeddi namizəd vardı və hamısı Məmlüklərdəniydi. Əbu Leylanın namizədləri arasında qarşıdurma olsa da sonunda İraqdakı hakimiyət Ömər Paşaya keçdi.
Həyatı
Ömər Paşa Əhməd Paşanın oğluydu. Süleyman Əbu Leylanın ölümündən sonra, yeddi varisi arasında və Məmlüklərin arasında mücadilə başladı. Ömər Paşa İraqın dini böyükləri köməyiylə hakimiyyətə gəldi. Onun əsas rəqibi Əli Paşa, İranla əlaqəsi olmaqda ittiham olundu.
Ömər Paşa hakimiyyətə gəldikdən sonra gücünü maksimum dərəcədə artırmağa çalışdı, korrupsiyaya, üsyankar bədəvi tayfaları və qəbilələrə qarşı mübarizə etdi, muxtariyyət siyasətini davam etdirdi və bu narazılığa səbəb oldu.
1772-ci ildə Bağdadda vəba epidemiyası başladı, bu, vətəndaş inzibatının pozulması və talan etmənin üz verməsinə səbəb oldu.
Məmlük hakimiyyətinə qarşı başqa bir ciddi təhlükə, Kərim xan 1776-cı ildə İraqa girərək Bəsrənin Zəndlər tərəfindən işğal eedilməsiydi. Kərim xan, Qardaşı Sadiq Xanı Bəsrə hakimi təyin etdi.
Bütün bunlar xalqın və Məmlükün narazılığına səbəb oldu, Porta bundan istifadə etdi. 1776-cı ildə Osmanlı Sultanı, Diyarbəkir valisi Abdullah Paşa, Mosul valisia Süleyman Paşa və Ər-Rəqqə valisi Mustafa Paşanın Bağdadı mühasirəyə almasını əmr etdi. Mustafa Paşa yeni qubernator təyin edildi. Ömər Paşa qaçmağı bacardı, ancaq atı yerə yıxıldı və Paşanın boynu sındı. Əsgərlərdən biri başını kəsib yeni valiyə göndərdi, o da onu İstanbula göndərdi..
İstinadlar
- Litvak, Meir (2002), Shi'i Scholars of Nineteenth-Century Iraq: The 'Ulama' of Najaf and Karbala, pp. 16-17. Cambridge University Press,
- Адамов А. Ирак Арабский. Бассорский вилайет в его прошлом и настоящем. С.-Пб., 1910. С. 326. N
- Hathaway, Jane; Barbir, Karl (2008). The Arab Lands under Ottoman Rule: 1516-1800. Pearson Education. p. 96.
- История Востока. — В 6 тт. — Т. III. Восток на рубеже средневековья и нового времени. XVI—XVIII вв. М. издательская фирма «Восточная литература» РАН.1999. ISBN 5-02-018102-1
- Кэролайн Финкель. История Османской империи. Видение Османа. М. АСТ, 2010. ISBN 978-5-17-043651-4
- "Глава 3. Османская империя. Турция. Великобритания. XVI-XX века - Шумов С.А, Андреев А.Р. Ирак: история, народ, культура". www.countries.ru. 2016-03-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-01-31.
- عباس العزاوي (تاريخ العراق بين احتلالين) - ج6 ص32،. 32
- كتاب لمحات إجتماعية من تاريخ العراق الحديث ج1 - الدكتور علي الوردي - ص،
- علي الوردي - ص
- ^ كتاب لمحات إجتماعية من تاريخ العراق الحديث ج1 - الدكتور علي الوردي - ص
- Kissling, H.J.The Last Great Muslim Empires Brill 1969 pages.82—85
- العزاوي. ج6 ص5
Xarici keçidlər
Ömər Paşa (Məmlük) Doğum: bilinmir Vəfat: 1776 | ||
| Hakimiyyət titulları | ||
|---|---|---|
| Sələfləri Süleyman Əbu Leyla Paşa | Osmanlı İmperiyasında Paşalıq 1762-1776 | Xələfləri Mustafa Paşa |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Omer Pasa Erebce عمر باشا Osmanlica عمر پاشا Gurcuce ომარ ფაშა vef 1776 Osmanli Pasasi Memluk sulalesinden olan Bagdad Pasaliq hokmdari 1762 1776 Omer Pasaعمر پاشاOsmanli Pasasi1762 1776EvvelkiSuleyman Ebu Leyla PasaSonrakiMustafa PasaSexsi melumatlarDogum tarixi Vefat tarixi 1776Vefat yeri Bagdad Bagdad eyaleti d Osmanli imperiyasiAtasi Ehmed PasaUsagi Suleyman Pasa Boyuk Memluk sulalesi Umumi melumat1638 ci ilde IV Murad Bagdadi ele kecirdi ve Decle ve Ferat caylari arasindaki bolgeye nezaret etdi 17 ci esrde Sefeviyle doyusler Osmanli Imperiyasinin Iraqdaki quvvelerini zeifletdi Iraqda merkezi hakimiyyetin zeiflemesi qebilelerin catismasinn artmasina sebeb oldu ve sunnilerle sieler arasinda dusmenciliyin guclenmesiyle neticelendi Bu veziyyet Erebistanda Bedevi tayfalarinin istila edilmesinden sonra dahada pislesdi Bedevilerin Iraqa basqinlari eyalet iqtisadiyyatini ciddi sekilde mehv etdi Baban sulalesinin basciliq etdiyi kurdler usyan qaldirdi ve Osmanli quvvelerine qarsi silahli emeliyyatlara basladilar qisa muddetde butun Iraq Kurdustanini nezarete goturduler 1625 1668 ve 1694 1701 arasinda nden olan yerli seyxler Besreni musteqil hokmdar kimi idare etdiler ve Osmanli Pasanin Bagdaddaki gucunu resmiyete tanimadilar Osmanli sultani Emniyeti yeniden ele getirmek ucun Valisi Memluk sulalesinden Hesen Pasayi Iraqa gonderildi Hesen Pasa ozune inzibati sistem yaratdi o cumleden Daxili Isler Idaresi Xezinedarliq ve Idare etme isleri Onun emriyle esasen gurculer ve cerkezler oglanlarinin tehsil alinmasi ucun xususi bir mekteb acildi Bu islahatlar hakimin gucunu artirdi ve eyaletin mudafie sistemini sahmanlasdirdi 1723 1727 ci illerde Sefevilerle muharibede Iraq ordusu demek olar ki musteqil olaraq herbi emeliyyatlar apardi Hesen Pasa 1723 cu ilde vefat etdi onun yerine atasinin siyasetini davam etdiren oglu Ehmed Pasa geldi Ehmed Pasa ve Suleyman Ebu Leyla Pasanin hakimiyeti dovrunde Iraq musteqil bir vilayet kimi olaraq idare olundu Ebu Leyla 1762 ci ilde vefat etdi Olumunden sonra canisini ucun yeddi namized vardi ve hamisi Memluklerdeniydi Ebu Leylanin namizedleri arasinda qarsidurma olsa da sonunda Iraqdaki hakimiyet Omer Pasaya kecdi HeyatiOmer Pasa Ehmed Pasanin ogluydu Suleyman Ebu Leylanin olumunden sonra yeddi varisi arasinda ve Memluklerin arasinda mucadile basladi Omer Pasa Iraqin dini boyukleri komeyiyle hakimiyyete geldi Onun esas reqibi Eli Pasa Iranla elaqesi olmaqda ittiham olundu Omer Pasa hakimiyyete geldikden sonra gucunu maksimum derecede artirmaga calisdi korrupsiyaya usyankar bedevi tayfalari ve qebilelere qarsi mubarize etdi muxtariyyet siyasetini davam etdirdi ve bu naraziliga sebeb oldu 1772 ci ilde Bagdadda veba epidemiyasi basladi bu vetendas inzibatinin pozulmasi ve talan etmenin uz vermesine sebeb oldu Memluk hakimiyyetine qarsi basqa bir ciddi tehluke Kerim xan 1776 ci ilde Iraqa girerek Besrenin Zendler terefinden isgal eedilmesiydi Kerim xan Qardasi Sadiq Xani Besre hakimi teyin etdi Butun bunlar xalqin ve Memlukun naraziligina sebeb oldu Porta bundan istifade etdi 1776 ci ilde Osmanli Sultani Diyarbekir valisi Abdullah Pasa Mosul valisia Suleyman Pasa ve Er Reqqe valisi Mustafa Pasanin Bagdadi muhasireye almasini emr etdi Mustafa Pasa yeni qubernator teyin edildi Omer Pasa qacmagi bacardi ancaq ati yere yixildi ve Pasanin boynu sindi Esgerlerden biri basini kesib yeni valiye gonderdi o da onu Istanbula gonderdi IstinadlarLitvak Meir 2002 Shi i Scholars of Nineteenth Century Iraq The Ulama of Najaf and Karbala pp 16 17 Cambridge University Press ISBN 0 521 89296 1 Adamov A Irak Arabskij Bassorskij vilajet v ego proshlom i nastoyashem S Pb 1910 S 326 N Hathaway Jane Barbir Karl 2008 The Arab Lands under Ottoman Rule 1516 1800 Pearson Education p 96 ISBN 9780582418998 Istoriya Vostoka V 6 tt T III Vostok na rubezhe srednevekovya i novogo vremeni XVI XVIII vv M izdatelskaya firma Vostochnaya literatura RAN 1999 ISBN 5 02 018102 1 Kerolajn Finkel Istoriya Osmanskoj imperii Videnie Osmana M AST 2010 ISBN 978 5 17 043651 4 Glava 3 Osmanskaya imperiya Turciya Velikobritaniya XVI XX veka Shumov S A Andreev A R Irak istoriya narod kultura www countries ru 2016 03 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 01 31 عباس العزاوي تاريخ العراق بين احتلالين ج6 ص32 32 كتاب لمحات إجتماعية من تاريخ العراق الحديث ج1 الدكتور علي الوردي ص علي الوردي ص كتاب لمحات إجتماعية من تاريخ العراق الحديث ج1 الدكتور علي الوردي ص Kissling H J The Last Great Muslim Empires Brill 1969 pages 82 85 ISBN 90 04 02104 3 العزاوي ج6 ص5Xarici kecidlerOmer Pasa Memluk Memluk sulalesiDogum bilinmir Vefat 1776Hakimiyyet titullariSelefleri Suleyman Ebu Leyla Pasa Osmanli Imperiyasinda Pasaliq 1762 1776 Xelefleri Mustafa Pasa